Wp/kiu/Yunanıstan
Yunanıstan
Yunanıstan mıntıqa ra verozê rozakotena Awrupa dero. Zımê Yunanıstani de Bulğarıstan u Makedonya, veroz de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); rozawan de Deryao Adriyatik, Arnawutiye; rozakotene de Deryaê Egey u Tırkiya estê. Paytextê Yunanıstani Atênao.
Yunanıstan ezaê NATOy, yê Jübiyaena Awrupa u Mılliyetunê Jübiyaiyun (UN)io. Yunanıstan de adê qıji zafê. Suka ke derya ra 80 km ra jêde duri bo, çıniya. Girit, Midil, Sakız adê pilê.
Tarix
[edit | edit source]Tarixê Yunanıstani zaf dewletiyo. Medeniyetê Yunanki ra filozofi, matematikeri, senatkari, nuskari vejiyay. Olimpiyat, demokrasiye, drama u komediye Yunanıstan ra dina sera biyê vıla. İmparatoriya Bizansi Yunanıstan ra vejiya. Bizansi Balkan, Anadoliye, Suriya, Fılıstin u Mısıri sero hukım kerdo. Feqet İmparatoriya Usmanızun Bizans feth kerdo. Serra 1453ine de Usmanızun Astamol gureto. İmparatoriya Usmanızun Yunanıstani sero 400 serre hukım kerdo. Serra 1821ine de Yunanıstani ho xelesna ra u hoser ilan kerd. Tarix ra nat mabênê dewletunê Yunanıstani u Tırkiya rınd niyo.
İqlim u suki
[edit | edit source]İqlimê Yunanıstani zaf germıno, tiji zaf erzena.
Sukê gırşi:
- 1. Atêna, nıfus: 2.664.776
- 2. Selanik, nıfus: 1.099.598
- 3. Piraeus, nıfus: 541.504
- 4. Axaea, nıfus: 331.316
- 5. Heraklion, nıfus: 302.846
Suka Atêna zaf ravêr şiya. Atêna paytextê borsawa, merkezê iqtısad u siyasetê Yunanıstania.
Nıfus
[edit | edit source]Nıfusê ho 12 milyono. Sarê Tırkun, Arnawudun u yê binun ra ki Yunanıstan de cüyenê. Dinê Yunanıstani Xristiyanênia. Mezhebê mıletê Yunani Ortodoksênia. Taê Mısılman u Musewiy ki estê. Zono resmi Yunankiyo. Nuskar u wendoğê ho zafê.
İqtısad
[edit | edit source]İqtısadê Yunanıstani zaf qewetın niyo. Sarê Yunanıstani turizm ra debare (idare) keno; oncia ki standardê heyati xırabın niyo. Jüyina Awropa phoştia maddiye da be cı.
Çımey
[edit | edit source]