Wp/kiu/Wikipediya:Google

Google Inc. hem namey yew motorê cıgeyraişi u hem ki namey şirketê raverberdoğê nê motorê cıgeyraişio.

Dı wendekarê ke namey xo Larry Page u Sergey Brino ke Universıtey Standfordi de doktora kenê, roca 7ê Payiza Wertêna 1998 de ebe 25 milyon dolar sermaye ra Google'i nanê ro.

Dınya de 10.000 gureker u emegdarê Google'i estê, ofisê merkezi Kaliforniya dero u cı rê GooglePlex vaciyeno. Barebırayê sermayey şirketi, Kleiner Perkins Caufield & Byers u Sequoia Capital ki genê zerrey xo. Şirket yewbina ki, seba firmayanê "zerrek vênıtoğan" taê xızmetanê web-cıgeyraişi keno. Qıymetê piyasa ê Google'i peyê 2007i ra gore 219 milyar dolarê Amerikanio. No reqem mocneno ke Google borsaanê Amerika de şirketo tewr gırdo 5ino. Peyê serra 2005ine de ki qıymetê xo 114 milyar dolar bi.

Tarixçe u raverşiyaişê cı

Larry Page u Sergey Brin sıfte seba gurenaişê tezi, yew motorê cıgeyraişio ke namey xo BackRub bi, ey sero guriyay. İnan waşt ke informasyonê zerrey interneti kategoriye bıkerê u çiyo ke internet dero dıha asan/rehet bêro vênaiş. Seba nae raverberdışê yew teknolociya newiye sero guriyay. Na teknolociya newiye, motoranê klasikan ra gore yew metodê pratiki ra guriyêne. Na semed ra namey xo yew periyodê kılmeki de nas bi, bi namdar. Google sıfte adresa google.stanford.edu de kewt faeliyet, u diskê terabyte'ê ke seba istifkerdene bêrê gurenaiş, yurt de oda Larry de nêne ro. Badêna seba ke inan waşt na proce ticaret de pere bıkero, geyray mıteşebbisan.

Ronaoğê Yahooy David Filoy de kewnê irtıbat. David, inan rê vano ke procey xo raver berê u eke proce bi hewl xo rê mışteri cıgeyrê. Nê dı wendekari borzal (fıkır) kenê ke nêşenê elaqa firmayanê gırdan boncê xo ser, qerar danê xoser hereket kenê. Seba merkezê databanki bankaan ra kredi ancenê, labelê na rey ki semedê kartanê kredi ra serey xo kewno tenge.

Na wext de, ronaoğanê "Sun Microsystems"i ra Andy Bechtolsheim wazeno ke nê dı xortan de qısey bıkero. Fıkrê nê dı wendekaran ra zaf qail beno u seba şirketê Google'i ecele ra yew çekê de 100.000 dolar-kerdoği cı rê nuseno. Hema seba ke şirketo nianên/wınasi çıniyo, xorti nêşenê pere boncê. Badêna naskerdoğ u embazanê xo ra 1 milyon dolar sermaye danê arê, ebe na sermaye 7ê Payiza Verêna 1998 de garacê yew embazê xo de Google'i nanê ro. Ancia a serre de, pêseroka "Pc Magazine" Google’i miyanê "100 siteyanê tewr hewlan" de mocnena u Google'i "cıgeyraişê motorio tewr hewl" çinena we. Na roce ra tepia Google pıra (hêdi hêdi) beno namdar.

Teknolociya cı

Hurêndia tenya cıgeyraişê etiket u çekuya kılite ya ki teknolociya cıgeyraişio meta de, prensibê guriyaişê Google'io tewr/en muhim, pheştia xo teknolociya PageRank™i ra gırewtışo.

PageRank, yew denklemo ke "500 milyon parametre u 2 milyar teriman ra yêno pêra", nê denklemi rê cewab vêneno u gorey nê cewabi pelanê interneti hetê muhimiye ra hesebneno u keno rêze (sıre) u çı ke yeno cıgeyraiş ano ekran.

Seba ke metodê Google'i otomatik u zaf alozbiyae, merdum nêşeno nê metodan sero kay bıkero . Ferqê mabênê Google u cıgeyraişê motoranê binan ra yew ki; sistemê Google'i heni/otır ameyo vıraştış ke, kes nêşeno seba amacanê ticariyan nê sistemi bıvurno u qe yew motorê cıgeyraişio bin nêşeno zey Google'i listekerdış de neticeyanê dıha berzan bıvêno.

İdarekarê cı

Eric Emerson Schmidt, İdarekar u Mudirê Pêroinan
Larry Page, Ronaoğo 2ın & Serdar, Lızgey Produktan
Sergey Brin, Ronaoğo 2ın & Serdar, Lızgey Teknolociye
Omid Kordestani, Asistanê Serdari, Lızgey Raverberdışê Ticareti & Rotışi
Wayne Rosing, Asistanê Serdarê Lızgey Mıhendisiye
Cindy McCaffrey, Asistanê Serdari, Xeberdariye
Joan Braddi, Asistanê Serdari, Lızgey Servisanê Cıgeyraişi
Tim Armstrong, Asistanê Serdari, Lızgey Rotışê Reklami
Urs Hölzle, Ezayê Google'i
Craig Silverstein, İdarekarê Lızgey Teknolociye

Etimolociya çekuya "Google"i

Çekuya googlei, çekuya "googoli" ra yena. Çekuya googoli, matematik de yew terimo ke amorê 10¹⁰⁰ ifade keno. No terim hetê werezaê matematikkarê Amerikanıci Edward Kasneri <<Milton Sorotta>> ra ameyo pêdakerdış.

Gırey teberi