Wp/kiu/Ali Himmet Dağ
Ali Himmet Dağ yew nuskarê Zazakiyo u 10ê Gulana 1962i, Gımgım (Varto) dewa Uskura Pila de amo dina. Nuskar Himmet Dağ hetani 15ine dewe de mendo. Ae ra tepia şiyo Kırıkkale u Kırıkkale de lisa wende. Lisa ra tepia Estamol de şıyo mekteba pile: Marmara Üniversitesi Basın ve Halkla Ílişkiler. Serra 1991i de amo Hollanda. Nuskar Himmet Dağ nıka meslega "Sosyal Pedegocize" ser hetê ra xebetıno (gurino) hetê ra ki waneno. Dağ zeweciyaiyo u yew (jü) ki lacê xu esto.
Ez kar ra vıcyaya u şiya postaxane dı mı postayê xü gırot u şiya kêye. Postada mı dı tay çi welat ra, tay zi welatê Awrupa ra bi. Zerfan ra jewê cı tayın gıran bi. Wuni asayê kı mıyan dı kıtabı estı bi. Ez seni wınyaya serdê zerfi mı namey Asmêni sero nuşnaye di. O wext mı zana kı, Asmêni fına ZazaPressi rê çi rışto. Mı sıfte zerfê Asmêni akerd u zekı mı texmin kerd bı wıni vıciya. Miyan dı kıtabı estı bi. Yani kıtaba Ali Himmet Dağ'i. Bı namedê "mısaibê mı mase".
Çı çax kıtabê do newe kewno mı dest, hele hele a kıtabı kıtaba şiiriya se, kêfê mı zaf beno weş. Qandê kı ez bı xü zi şeher nuşnayenı ra zaf heskena. Mı kıtaba Ali Himmet ronê masadê mıtbaxi ser u şamiya mına kı şan ra mendıbi mı a kerdı germ u werdı. Labırê mı a şamıya xü écele ecele werdı u mı kıtaba Himmet'i gırotı xü dest u ez ravêrda salonı u qoltıxi sero mı pal da u çım eşt kıtabı. Şiiro kı mı sıfte wend kapaxdê peyni dı bı:
'kılê xo to ra tırt
amê gınê adırê zerre mı ra
"tı dızdê tıramıa" vat, zemani
rüyê mı çerexiya pukê tiji'.
"Mı hımm" va u per per kıtab têfda. Perdê 67 an dı mı şeherna di. Mı fına va "hımmm" u xeyrdê a şiirı mı nefesê xü tepışt u cemedoxi (buzdolabi) ra şuşeyê şarabê Bulgari "Leo" akerd u a kıtabı bı nefesêna wendı u qedinê.
Ali Himmet cerrah u şiirê cı bı zıwanê Zazakiya ze leşter dırbet u külê zerida merdımi cadê cı ra cıkeno u pak keno. Rewnabı kı, şiir'i mı rê tamê şarabdê kıhani nêdabı. Ali Himmet'i tamê şarabdê nımıtedê seran da mı. Şiiro kı dı perdê 67 an dı bı, nameyê "qaytkerdena çımanê to": qaytkerdena çımanê to ruta
zê vilıka verê usari, eke vare heliye
belekiye kühana deşta qelbi
ma hepsê zımıstani ra xelesinime ra
qaytkerdena çımanê to ruta
mı kena meğdurê eşqê to
Newe ez wazena heqê qısey kerdenı bıda şairdê ma yê Zazay Ali Himmet'i. Qandê kı o xü bı zıwandê xü yê leşteriya şıma rê xü taqdim kero.
Faruk İremet: Ma bı xêr bıra Himmet, tı şene qandê wendoxandê ZazaPressi xü ma rê bıdê sınasnayenı?
Ali Himmet Dağ: Xêr be sılamet Bıra Faruk! Ez 10ê gulana 1962i, Gımgım (Varto) dewa Uskura Pila de amo dina. Ez hetani 15ine dewe de mendo. Ae ra tepia amo Kırıkkale. Mı Kırıkkale de lisa wende. Lisa ra tepia Estamol de şıyo mekteba pile: Marmara Íniversitesi Basın ve Halkla Ílişkiler. Serra 1991i de amo Hollanda. Ez nıka meslega "Sosyal Pedegocize" ser hetê ra xebetıno (gurino) hetê ra ki waneno. Ez zeweciyaiyo. jü ki lacê mı esto.
F.İ: Bıra Himmet, sêhêrê (sihir) sersida şiirandê to çıçiya? Birê (quyi) nê ilhami, nê zewq u nê zıwandê Zazakiyê ê alıman to rê koti ra yeno?
A.H.D: Ez wazeno ke cüabê na perse oncia ebe namê jü kılama xo bı di. "Zerria mı zonê ma de jü kılama". Eke zerria mordemı be xo kılame bo, hela hela zonê mae de, zamet werte ra darino we (hewa diyeno). Zerri (kılame) zê jü hucrawa. Bena letık (parçık), xo kena vıla; ebe na qeyde bena zêde. Bir o çımê kılamanê mı heskerdena. Na heskerdena ke zerri kena weiye. Heskerdene bıngê her çiya.
F.İ: Bıra Himmet, bı vinayışdê mı, şairê Zazayan zıwandê xü dı u hisanê xü zıwan ardenı dı zaf zéifiyê. To kamcin şairi wendi u kamcin şairan to sero vêşi tesir kerd?
A.H.D: Ez heni zaneno ke tek tek şaira ra serkewte kılamê Tırki ekseri mı de tesir kerdo. Ma gere xo vira mekerime ke mı verde ravêr Tırki de kılamı nıvısnay. Ez kılamanê Tırki ki, şairanê Tırka ki rınd nas keno. Tırki de en zaf kılamê Edip Canseveri o Murathan Mungani weşa mı şonê. Ancax tesiro gırs, kılamanê mı sera, şanıkanê ma ra êno. Ez hona ke doman biyo, nêweşê şanıkanê ma biyo. mı jü kılama xo de (hona taêna memıre) no heqiqet ard be zon. mı çım de "Sake" hostaê mına bênamıya. Ae ebe şanıka zerrê mınê domani de adırê kılama kerd we.
F.İ: Deza Himmet, rıhdê şairan dı tay zi eşqê müziki esto. Resmê peydê kıtabda to dı, to destı gitar esto. Elaqey to u müziki senino? Tı dêri kenê ya nêkenê, eger dêri kenê se besteyê nê dêrandê to tiyê, ya nê?
A.H.D: Müzik (veng - ritm) şiire de, kelıma de, rêzê kelıma de wedardiyo. şair uyo ke thalê (kabuk) kelıma şikino bışıkno. Ebe na qeyde zerrê (öz) kelima bıvejiyo meydan. Ez gitar dano pıro (cıneno). mı hetan nıka zaf aliya gitari diya. Müzik wertê mın o kılamanê mı de, wertê qelbê mın o qafika mı de purdê de quwetıno. Ez besta nêvırazeno.
F.İ: Bıra Himmet, ze kı bıra Asmêni zi dı verqısedê cı dı nuşna yo ;"-Jüyo ke qewm u dewanê Vartoy (Gımgımı) hetê Uskura zaneno, nae be rehetiye beli keno; tı vanê hona vıjêr uca ra veciyo." Bı raştey nê hisê kı bıra Asmên'i ardê zıwan, mı zi his kerdi. No çend seriyo tı ameyê Awrupa?
A.H.D: Ez na des o jü (jondes) serrio Hollanda dero. Fıkr o qelbê mı Uskura ra qe neveciya.
F.İ: Bıra, tı wendoxandê ZazaPressi rê, gencandê ma rê u şardê ma Zazayan rê çı vaten u mesajê to estê, u tı wazenê çıçi bıresnê şardê ma?
A.H.D: Her zon xo sera jü eşqo. Zonê ma Zazaki ki eşqê de xoriyo, eşqê de khano. Zonê ma rê wayir bıvejiyê. Gêncanê ma rê vatena mı nawa: "Waştı o waştiyanê xo ra zonê xo de kı vacê: Ez to ra hes keno!"
F.İ: Bıra Himmet, qandê roportaji zaf berxüdar bı u teşekür kena.
A.H.D: Ez teşekur keno. Wekalê silamo!
zê fitilê çıla vêşeno verba roji
zê şuşê lemboe şikino
eke bi vereşan
hao nıka ra biyo khal
porê xo zê awa sıji biyo sipê. (A.H.D)