Wp/isv/Popeluška

"Popeluška" (fr.: Cendrillon, ang.: Cinderella, něm.: Aschenputtel, rus.: Золушка, běl.: Папялушка, ukr.: Попелюшка, pol.: Kopciuszek, češ.: Popelka, slovač.: Popoluška, bulg.: Пепеляшка, mak.: Пепелашка, srb.: Пепељуга, hrv.: Pepeljuga, sloven.: Pepelka) jest personaž folklornoj skazky s tysečami variantov, ktore razkazyvajut se v cělom světu.

Popeluška je mlada děvčina, živuča v težkoj nudži, ktoroj iznenada pripadaje ogromno ščestje i vozhodženje jej na tron črěz supružstvo. Obyčno historiki myslet o povědkě Rhodopis, prěrazkazanoj grečskym geografom Strabo priblizno medžu 7. godom BC i 23. godom AD, o grečskoj rabynji, ktora se omužila s kraljem Egipta, kako o najranšem variantu povědky o Popeluške.^[1]

Prva doslovno Evropska versija toj povědky byla publikovana v Italiji avtorom Džianbatistom Basilem (ital.: Gianbattista Basile) v knigě “Pentamerone” v godu 1634; a versija, ktora jest tutčasno široko izvěstna v anglojezyčnom světu, byla publikovana vo Franciji Šarlom Perrotom (fr.: Charles Perrault) v knigě “Histoires ou contes du temps passé” v godu 1697 pod nazvoju Cendrillon i byla anglizovana kako Cinderella. Dalša versija byla pozdněje izdana kako Aschenputtel bratjami Grimmami v jih sobranju narodnyh bajek v 1812 godu.

Ačekoli nazva povědky i ime glavnoj herojinje měnjaje se v različnyh jezykah, ime "Popeluška" stalo se arhetypičskym i označaje někogo, čije dostojenstva ne sut ocěnjene, ili někogo, kto neočekyvano dosegaje uznanja ili uspěha po dolgom periodu nejasnosti i odrěčenja. V sportu, ime "Popeluška" upotrěbjaje se k nedoocěnjenoj komandě ili klubu, ktore pobědžajut nad silnejšim ili vyše obljubjenym konkurentom. Vsečasno popularna povědka o Popeluškě i dalje vlivaje na popularnu kulturu na cělom světu kako iztočnik elementov fabuly, aluzij i metafor za različnu kulturu.