Wp/grc/Εὔδοξος ὁ Κνίδιος
Εὔδοξος Κνίδιος (408 – 355 π.Χ.) εὐδοξότατος Ἕλλην μαθηματικὸς, ἀστρονόμος καὶ σοφὸς ἦν, δεύτερος μόνον Άρχιμήδου δοκούμενος.
Ἅπαντα δ᾽αὐτοῦ ἔργα μέντοι ἠφάνισται, πλήν περιτμημάτων. Τῇ αὐτοῦ μαθηματικῇ παραστάσει κινήσεων οὐρανίων σωμάτων συνέβαλε τῷ ἀστρονομίας γεωμετρισμῷ· ἐν μαθηματικοῖς δὲ γενικὴν θεωρίαν ἀναλογιῶν καὶ ὁλοκληρωτικοῦ λογισμοῦ τεθεμελίωκεν.
Ὁ αὐτοῦ πατὴρ Αἰσχίνης ὁ Κνίδιος, ἀστέρας ἥδιστα ἐνατένιζεν. Σπουδάσας τὰ μαθηματικὰ ὁ Εὔδοξος ἐν Τάραντι παρὰ Ἁρχύτᾳ, εἶτα ἐν Σικελίᾳ ἱατρικὴν παρὰ Φιλίστωνι μεμάθηκεν.
Λογιζόμενος μόλις ἥσσων Ἀρχιμήδους, ἀνέπτυξεν τήν Ἀντιφῶντος μέθοδον ἐξαντλητικήν, ὁλοκληρωτικοῦ λογισμοῦ δὴ πρόδρομον. Ἀπέδειξεν τοίνυν θεωρήματα τοῦ δωδεκάτου βιβλίου τῶν Εὐκλείδου Στοιχείων, ὡς:
- κύκλων ἐμβαδὰ ἀλλήλοις ὡς τεράγωνα ἀκτίνων.
- ὄγκοι σφαιρῶν ἀλλήλοις ὡς κύβοι ἀκτίνων.
- πυραμίδος ὄγκος τρίτον μέρος πρίσματος ταυτῆς βάσεως καὶ ὕψους.
- κώνου ὄγκος τρίτον μέρος κυλίνδρου ταυτῆς βάσεως καὶ ὕψους.
Κρατῆρες έπὶ σελήνης τε καί Ἄρεως πλανήτου Εὔδοξοι καλοῦνται, καμπύλη δ᾽ἐν γεωμετρίᾳ Εύδόξειος, a2x4 = b4(x2 + y2), ὡσαύτως.
Ἔργα δ᾽αὐτοῦ, «Ἀστρολογούμενα καὶ γεωμετρούμενα», «Ὀκτωετηρίς», «Γῆς περίοδος», «Περὶ ταχῶν», «Φαινόμενα καὶ ἔνοπτρον», «Κυνῶν διάλογος», καὶ «Τοῖς ἰδίοις πολίταις νόμοι», ἐν ἄλλοις.
