Wp/fvr/Kamal

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | fvr
Wp > fvr > Kamal

Kamal yé karâbkaárutógóló'ŋjaaru-ii ná Camelusꞌíŋ toŋíŋkwa lé-ii asá tártarꞌíŋ a̱rɨ́ŋá dítǐn kee, alá zool ka̱rɨ́a dééŋ raál. Kamala elle'ŋ saa suŋás kurrâ ka̠ɨ́ŋ naŋ alá bǎim eŋa, kwa-sí kí na̱mɨ́e (bora na nɨ́nó) na sáaga (wɨ̌ɨt na nyɨ́lɨ́wnyarta alá nyɨ́lɨ́w-le keréŋéli) jééleli. Kamala tááríꞌŋ karába gé na galla dɨ́eŋ negêb jaiŋ-lé tullé ge na jôŋsidʉŋo na jatabaꞌŋ já̱ŋgʉ́loꞌŋ dorá ta̱gɨ̂t-ii. Ayé 2010 kamala sálláŋa kí gáníneŋjáa míriŋa 14 ka̱ɨ́ŋ. Kamalꞌíŋ jaluŋtog alá ka̱ɨ́ŋ ɨɨs gé. Kamal zooltog da̱ldɨŋꞌíŋ kamalꞌíŋ nyóóg 94% jállíŋá, kamal zoola-a̱w 6% jállíŋá na kamal zoola-a̱w jutáŋ jaluŋtog dítǐn-ii na naa dɨrrô jágíŋíŋjuuŋ-lé kee.

Kamalꞌíŋ wǎyíŋayéꞌŋ díígíŋtúle ayéŋá 40-50 gé. Kamala suurꞌíŋ tʉkkɨŋꞌíŋ ja̱ɨŋó-sí taga rɨmeli na koroꞌŋ sʉŋŋɨŋ alá ka̱nsʉkwǎ kerŋa suŋŋâŋere-sí ɨrɨw. Kamala soog bi soog keeré alá ba̱ye-sí bá délliŋ kí sulum na juguŋ litira 1.3 jɨ́ɨ́tɨ́a maraŋ baíma kerŋa kí soog tog litira 20-40 jɨ́ɨ́tɨ́a. Kamala kɨ́eŋ sǔrŋáꞌŋ dɨrrɨŋ-lé koroꞌŋ jɨo 25%-sí taga rɨmeli, alá ka̱nsʉkwǎ kerŋa suŋŋâŋere bá délliŋ bá̱ɨ́ŋɨ́ 12–14%-sí taga rɨmeli waar ná kilmákeera á jalliŋoba.

Inná murtaŋa, kamala dog main Amiríka Rɨ́ɨ ka̱ɨ́ŋ ta̱bʉ́ŋeré namá Beriŋgia na Ásia nyáálíŋíe. Yeeŋ da̱ldɨŋ toy-lé ka̱ɨ́ŋ, ta̱bʉ́ŋeré namá dʉldɨ́ŋkwě ellé'ŋ piá ná da̱ldɨŋꞌíŋ nyétꞌíŋ dɨó nyaala. Kamala jutáŋ serra-sí ká̱á̱sʉl Amiríkaꞌŋ sʉʉrʉ́ŋkwa waarkwǎ perrajeeŋꞌíŋ tin-lé asá Ásia kawle ná Amiríka Rɨ́ɨ kéle, ayéŋá 10-12,000 asá bɨtʉl. Iladɨo alá kʉldɨŋa dééŋ díígkʉŋo-lé kamala-sí elle'ŋ káwe á ka̱sɨŋɨba. Dééŋ dííg-le mǎt kamal zooltog-sí kéŋá ná kʉldɨŋa Soomâl na wala gal Solóŋaꞌŋ Sǎ̱ɨd elle'ŋ káwe asidíg ayéŋálíriŋa 3kʉŋoꞌŋ tin-lé ÍW (Íyaꞌŋ Waar),  kamal zoola-a̱w-sí Ásia túlekʉŋo-lé kéŋá ná elle'ŋ káwe 2,500 tin-lé ÍW (Íyaꞌŋ Waar). Kamalꞌíŋ bora negêbꞌíŋ pa̱rɨgakwǎꞌŋ órréŋáꞌŋ na̱mɨ́etettebe-ii ná lóóŋádǐgáŋ dééŋ dítǐn na̱mɨ́e keseli, pa̱rɨgdʉŋo dákkîn kí dúal bá délliŋ kamalꞌíŋ boraꞌŋ írí ka̠ɨ́ŋ.