Wp/dtp/Dusun

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | dtp
Wp > dtp > Dusun

Tulun Dusun nopo nga mamasok di poinggayo do poingion id Sabah om haro nogi tokuri id Brunei. Haro sokukuri do 10 boros di mogisusuai miampai kolobi do 30 loyuk. Haro nogi pipiro tinimungan do orohion do lohowon sabaagi Dusun miagal di pamalahawan kodori diolo nga haro nogi wokon diolo do orohian do roiton sabaagid o Kadazan. Tongotulun Tangara ponong Penampang orohian do lohowon do Kadazan.

Pongintaban di toun 1994 popokito do soginumu do 433,600 tulun Dusun kaampai no Murut. Kogumuan diolo diti poingion id Penampang, Putatan, Papar, Bongawan, Beaufort, Kuala Penyu, Kota Belud, Kota Marudu, Kudat, Pitas, Labuk Sugut, Poitan, Telupid, Ranau, Tambunan, Keningau, Sook, Pensiangan om Ulu Kinabatangan.

Tumanud do Koisaan Koubasanan Kadazandusun Sabah (KDCA), Dusun (Kadazandusun) kohompit no do sakag Bonggi, Lingkabau, Nabai, Tatana, Bundu, Liwan, Paitan, Tangara (Kadazan), Dumpas, lobu, Pingas, Tidong, Gana, Lotud, Rumanau, Tindal, Garo, Lundayo, Rungus, Tobilung, Idahan, Makiang, Sinobu, Tolinting, Kadayan, Malapi, Sinorupu, Tombonuo, Kimaragang, Mangkaak, Sonsogon, Tuhawon, Kolobuan, Minokok, Sukang, Tuntung, Kuwijau, Murut, Sungoi om Bisaya. Kikotumbayaan do koinsanai sakag diti mantad doid kinoiyonon pinungaranan do Nunuk Ragang. Nunuk Ragang nopo nga kinoyonon id toning do Tompios, Ranau do baino.

Sundung tu mogisusuai loyuk do Dusun, aiso i kaantob diolo do mogiboros-boros tu kakal kasari do kopirati tu pisuaian tagayo nopo nga id karalan-ralano do monurat no tomod.

Pongundodoitan[edit | edit source]

Pongundodoitan do 'Dusun' naanu mantad do boros (do) susuun, iso ponguludan toi ponimungan do suduon toi ko kayu do nangalangod montok pangarakit do tapui id dompuran. 'Dusun' kopongowit do komoyon nuludan tu monikid kinoyonon haro pogiuludan toi kooturan do tulun. Soira do arait Dusun Bonggi toi Dusun Lingkabau toi nunu nopo Dusun, kikomoyon iri do nuludan Bonggi toi nuludan Lingkabau.

Haro nogi tulun Dusun do minoboros do komoyon nopo do Dusun nga tulun tu naanu mantad do bahul dongulu-gulu, "dusun ko toi, ka om dusun oku ih". Haro nogi koboros do pongundodoitan dusun naanu mantad do roroiton sundu. Komoyon nopo do sundu nga ginoris do tulun.

Koubasanan[edit | edit source]

  • Karamaian: Tadau Kaamatan ramayon ontok ko-30 om 31 tulan kolimo monikid toun. Mogisusuai ababayan papanahon ontok tadau dilo. Pialaan runduk ngadau nopo nga pialaan do tagayo om pomupus do karamaian kaamatan.
  • Takanon: Takano
  • Kotumbayaan: Kogumuan do tulun Dusun kikotumbayaan do Kiristian, Silam om Labus
  • Tuunion: Tagung, Sompoton, Bungkau, Turali, Turiding

Boros Dusun[edit | edit source]

Boros Dusun it gunoon id Wikipodia nopo nga boros Dusun antad (asal/asli) tinulis do pimato Latin. Soginumu do 19 pimato Latin do gunoon monurat id boros Dusun. Iri nopo nga:

A B D G H I J K L M N O P R S T U W Y

Ingaa pimato do;


C E F Q V X Z


Nung mongolos nopo do boros do momoguno do pimato C, E, F, Q V, X, Z nga alanan no do miagal diti;


pimato C alanan do S
pimato E alanan do I
pimato F alanan do P
pimato Q alanan do K
pimato V alanan do B toi W
pimato X alanan do SI toi IS
pimato Z alanan do Y toi J toi tatakon iri pimato montok boros noolos.

Pomitanan:

  • Cakui (Malayu) - sakui
  • Ekar (Malayu) - ikar
  • Fius (Inggilis) - pius
  • Queen (Inggilis) - kuin
  • Viola (Inggilis) - biula
  • Vava (Kadazan) - Wawa
  • Xray (Inggilis) - Isrih
  • Xilem (Inggilis) - Silom
  • Zink (Inggilis) - Jiing
  • Za (Kadazan) - Ya
  • Zikoi (Kadazan) - Ikoi

Noputan[edit | edit source]

Intaai Nogi[edit | edit source]