Wp/dga/Ghana Kɔkɔɛ ane ba Tigre

Gaana Kɔkɔɛ ane ba Tigre. Naasaale la e a Gaana kɔkɔre meŋɛ. Naasaale ka ba yele a gɔbenɛte tonziiri zaa naŋ be a paaloŋ poɔ. Ayi a naasaale puoriŋ, Gaana deme ɛrɛ bee yele la Gaana kɔkɔr tɛɛtɛɛ aŋa ziiri ziiri lizaanaare ne ayɔpoi (47)

A ana naŋ yoe naŋ yi yaga la ama:

• Kɔmbɔŋ - ako (Asante noba,Akwapim noba,Fante noba,Denkyira noba,Asin noba,Bono noba,Akyem noba,Sefwi noba,Wassaw noba ane Agona noba).
• Mampruli ako mamprusire
• Dagbani ako dagombare
• Nzema ako nzema noba
• Ewe ako ɛvɛ noba
• Dagaare ako dagaaba
• Ga ako Ga-Adangbe noba.

• A ana yoe naŋ yi yaga la a
• ma:

Noba naŋ zeŋ Damba tigri zie

Gaana deme maŋ la di la saakon tigre tɛɛtɛɛ wagre tɛɛtɛɛ yuoni zaa poɔ. Tigre waana ne la nɔlaŋ akyɛ la yuoro a teŋɛ anaŋ taa yelseɛlee a la waa zigɛrre zuiŋ.

A Gaana poɔ tigre mine la ama:

• Akwasidae ako Asante noba
• Odwira ako Akwapim noba
• Damba ako Dagombare
• Aboakyir ako Winneba deme
• Bakatue ako Elmina deme
• Waare/Nyie tigri ako Tamale ane Peki deme
• Fetu ako Cape Coast deme
• Homowo ako Ga noba
• Hogbetsotso ako Anlo noba
• Asafotufiam ako Ada deme.
• Kakube ako Nandɔmɛ
• Kɔbine ako Losaalɛ
• Bon-ngo/Bongo ako Gyirbaalɛ