Wp/cnr/Stefanica Crnojević

Grb crnogorske dinastije Crnojevića

Stefan (Stefanica) Crnojević (1426. - krajem 1464. ili početkom 1465.), bio je pripadnik dinastije Crnojevića, sredinom 15. vijeka vladar Crne Gore. Osnivač dinastije Crnojevića.

Biografija

Prvi pomen o njemu bilježi se 1426. godine. Sredinom 15. vijeka zetski feudalac Stefan Crnojević uspio je da uspostavi svoju kontrolu nad prostorom između Morače, Skadarskog jezera, Paštrovića i Budoša. Kao najmoćniji feudalac u Zeti, Stefan je 1451. godine stupio u pregovore s Mletačkom republikom, koja ga je priznala kao legitimnog vladara Zete. Uz to, ona mu je dala godišnju platu, zvanje vojvode i priznala mu vlast nad pośedima koje je imao u vrijeme despota Stefana Lazarevića. I što je za Stefana lično bilo najvažnije, Republika je obećala da će iz ruku Stefana Vukčića Kosače izbaviti njegovog sina Ivana, koji je već deset godina bio njegov talac. Svoje obećanje Mlečani su ispunili već krajem 1452. godine. Zbog prihvatanja mletačke vlasti, zaratio je protiv Stefana srpski despot Đurađ Branković, koji je pretendovao na vrhovnu vlast u Zeti. Sredinom 1452. odredi Stefana Crnojevića i despotova vojska sukobila se blizu Skadarskog jezera. Vojska Stefana Crnojevića odnijela je pobjedu, a Stefan je uspio da istjera despotove trupe iz Podgorice. Nakon tih sukoba, pod vlašću srpskog despota ostala je u Zeti samo tvrđava Medun.

Nekoliko godina kasnije nestaće i tog posljednjeg uporišta despotove vlasti u Zeti, a s njim i pretenzije Đurađa Brankovića na oblasti Crnojevića. Pohod sultana Mehmeda II na Srbiju, do kojeg je došlo 1454. godine, primoraće despota Đurađa Brankovića da se potpuno posveti odbrani od Turaka, a ponovno dovođenje Srbije u vazalni položaj bilo je od koristi Stefanu Crnojeviću, jer je uklonilo svaku smetnju za učvršćivanje njegove potpune vlasti u Zeti. Ostavši jedini gospodar Zete, Stefan Crnojević je 6. septembra 1455. godine na Vranjini, uz saglasnost pedeset i jednog predstavnika zetskih oblasti, priznao vrhovnu mletačku vlast. U ugovoru koji je tada potpisan između Stefana Crnojevića i mletačkog predstavnika Jovana Bolanija, Stefan se naziva “velikim vojvodom”, a predstavnici zetskih oblasti - “zetskim zborom”. Na početku vladavine Stefana Crnojevića teritoriju njegove države činio je prostor između Lovćena, Skadarskog jezera, Morače, Zete i Budoša. Skadar i čitavo primorje od Kotora do Ulcinja bilo je tada pod vlašću Mletačke republike. Granicu između države Crnojevića i Osmanskog carstva činile su rijeke Morača i Zeta, a planina Budoš bila je granica između države Crnojevića i hercega Stefana Vukčića Kosače.

Krajem 1464. ili početkom 1465. godine, Stefan Crnojević je umro. Nakon Stefanove smrti na čelo Crne Gore došao je njegov sin, vojvoda Ivan Crnojević.

Izvori

• Crnojevići, www.me