Wp/cnr/Petar Petrović-Njegoš

Petar Petrović-Njegoš rođen je 12. jula 1889. godine na Cetinju kao najmlađe dijete kralja Nikole i kraljice Milene, kćerke vojvode Petra Stevanova Vukotića. Umro je 7. maja 1932. i sahranjen u Meranu u Austriji .

Biografija

Prvo obrazovanje stekao je na Dvoru od strane dvorskih stranih vaspitača. Jedan od njegovih glavnih vaspitača bio je Zore Luko , koji je preuzeo ulogu njegova vaspitača u jesen 1902. godine . Tokom juna i jula 1903. godine boravio je u Kisingenu sa sestrom princezom Ksenijom . Kasnije obrazovanje nastavio je u Njemačkoj, kad je u novembru 1903. godine upućen na školovanje u Hajdelberg u pratnji Luka i Marinkvića. Dalju brigu o njemu preuzela je sestra Ana Batenberška, koja je živjela u Darmštatu. Tokom školovanja ljetnje odmore provodio je na Cetinju nakon kojih se ponovo vraćao u Hajdelberg . U čin artiljerijskoga potporučnika unaprijeđen je 25. juna 1906. godine dok je bio na Cetinju na odmoru kao đak posljednjega razreda gimnazije. U julu 1906. godine otišao je u Hajdelberg kako bi okončao školovanje . Gimnaziju je završio u Hajdelbergu 1907. godine. Po povratku u Crnu Goru počeo je službu kao artiljerijski potporučnik u artiljeriji Stajaće crnogorske vojske. S knjazom Nikolom boravio je u aprilu 1908. godine u pośetu Rusiji kad je 3. aprila imenovan za potporučnika 15. streljačkog puka ruske vojske čiji je komandant bio njegov otac . Kao član dinastije u vojnoj karijeri je napredovao po posebnom članu zakona o vojsci, tako da je za svega nekoliko godina prešao put od potporučnika do kapetana. Kao komandir baterije u činu artiljerijskoga poručnika učestvovao na artiljerijskom gađanju u martu 1910. godine . Prilikom svečanosti proglašenja Kraljevine Crne Gore avgusta 1910. godine ruski car Nikolaj II Romanov proizveo ga je u poručnika ruske carske vojske. U čin artiljerijskoga komandira proizveden je uoči balkanskih ratova. Po nasljednoj liniji nosio je titulu Veliki Vojvoda Zahumski .

Balkanski ratovi

Učesnik je Prvoga balkanskog rata 1912–1913. godine u činu artiljerijskoga komandira kao komandant Zetske brigade u sastavu Zetskoga odreda pod komandom njegova brata knjaza Danila. Sa Zetskim odredom učestvovao je u operacijama na Tarabošu i ka Skadru. Na Skadarskome frontu u ime vojske predao je, 18. novembra 1912. godine raport kralju Nikoli prilikom pośete ratištu . Njegove jedinice bombardovale su Skadar novembra 1912. godine . Nakon balkanskih ratova proizveden je 14. novembra 1913. godine s rangom i pravima od 10. aprila 1913. godine . Za komandanta Prve divizije postavljen je 10. januara 1914. godine . Prema pojedinim podacima jedno vrijeme krajem 1914. godine figurirao je za mogućeg nasljednika jer je knjaz Danilo imao namjeru da abdicira, a knjaz Mirko je u tom periodu bio u nemilosti kralja Nikole.

Prvi svjetski rat

Učesnik je Prvoga svjetskog rata 1914–1916. godine. Na početku Prvoga svjetskog rata u junu 1914. godine kao brigadir crnogorske vojske postavljen je za komandanta Lovćenskog odreda . Lovćenski odred formiran je od Prve divizije sa śedištem na Cetinju, sastojao se od tri brigade jačine 18 bataljona. Ukupno je imala 9.000 vojnika, 16 mitraljeza i 32 topa. Ljevokrilna kolona jačine četiri bataljona pod komandom brigadira Iva Đurovića, Srednje kolone jačine sedam bataljona pod komandom brigadira Nika Pejanovića i Desnekrilne kolone jačine dva bataljona pod komandom brigadira Milutina Vukotića i opsadne artiljerije na sektorima Kuk i Krstac i francuske artiljerije . Śedište štaba prvobitno je bilo u blizini Budve, a potom na Njeguše . Prvi top na austrougarske položaje opaljen je s Lovćena iz baterije kojom je on komandovao . S mjesta komandanta Lovćenskoga odreda smijenjen je januara 1916. godine .

Napušta Crnu Goru

Napustio je Crnu Goru januara 1916. godine s kraljom Nikolom. Preko Skadra, Medove, Drača stigao je 22. janaura 1916. godine u Brindizi. Od Brindizija s kraljem je otišao u Rim, a nakon kratkoga zadržavanja otišao je za Francusku . U emigraciji se nije mnogo miješao u političke aktivnosti. Živio je na raznim lokacijama u Italiji i Francuskoj , provodeći najviše vremena u Italiji.

Odnosi sa Karađorđevićima

Po završetku Prvoga svjetskog rata 1918. godine održavao je odnose s dinastijom Karađorđevića . S vlastima Kraljevine SHS održavao je prepisku kao i s kraljom Aleksandrom Karađorđevićem u vezi isplaćivanja apanaže koja mu je regulisana 1924. godine. Dolazio je 1924. godine iz Pariza u Beograd u cilju regulisanja tog pitanja. Tokom avgusta 1925. godine sa suprugom Violetom boravio je na Bledu kao gost kralja Aleksandra i kraljice Marije . Ti njegovi postupci naišli su na osudu ostatka dinastije Petrović-Njegoš . Živio je u hotelu Majestic do kraja 1926. godine ili početkom 1927. godine kad se preselio u Vila la Victoire .

Porodica

Zasnovao je brak, 29. aprila 1924. godine, s Violetom Vagner (1887–1960), koja nije bila aristokratskoga porijekla. Nakon prelaska u pravoslavlje dobila je ime Ljubica. Nije imao potomstva. Umro je 7. maja 1932. i sahranjen u Meranu u Austriji .

Odlikovanja

Odlikovan je s više visokih domaćih i stranih odlikovanja među kojima: bugarskim Ordenom Svetog Aleksandra (avgust 1910), Ordenom gvozdene krune, Ordenom Legije časti (avgust 1910), Ordenom Aleksandra Nevskog, Ordenom Belog orla, grčkom Medaljom spomenicom za balkanske ratove .

Izvori

• Martinović Srđa, Generali Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, FCJK, Cetinje, 2016.