Wp/cnr/Nikola Dobrečić

Biografija

Nikola Dobrečić, Arcibiskup barski. Rođen je u Starom Baru 28. januara 1872. godine.92 Prezime je dobio po mjestu Dobreci kod sela Livara u Krajini, odakle je bila njegova porodica. Osnovnu školu je završio u Starom Baru, a od 1890. godine školovao se u zavodu Collegio Urbano. U Rimu je završio teološki i filozofski fakultet, na kojima je stekao dva doktorata. U lateranskoj bazilici Sv. Jovana, Dobrečić je 1898. godine rukopoložen za sveštenika, nakon čega se vratio u Crnu Goru. Bio je paroh u Zupcima, a 1905. godine postavljen je za paroha tek uspostavljene katoličke parohije na Cetinju. Tokom boravka na Cetinju bio je i profesor Cetinjske gimnazije u kojoj je predavao klasičnu filologiju i francuski jezik. Dobrečić je 10. marta 1912. godine u kapeli Kongregacije De Propaganda Fide u Rimu svečano posvećen za barskog nadbiskupa. Posvećenje je izveo državni sekretar Vatikana, kardinal Merry Del Vala. Podržavao je politiku Crne Gore u Balkanskom i Prvom svjetskom ratu i bio je blizak crnogorskom dvoru. No, 1918. godine postao je veliki pobornik bezuslovnog ujedinjenja Crne Gore i Srbije i od Vatikana je tražio da prizna Kraljevinu SHS. U međuratnom periodu često je putovao. U SAD je boravio 1926. i 1929. godine, a 1934. godine u Južnoj Americi. Kanadu i Filipine je posjetio 1937. godine. Često je putovao po Evropi. Na ovim putovanjima je obilazio jugoslovenske iseljenike i od njih sakupljao dobrotvorne priloge. U SAD se sastao sa Henrijem Fordom i dogovorio izgradnju fabrike automobila u Baru, ali je Velika ekonomska kriza spriječila ostvarenje tog plana. Dobrečić je bio poznat kao veliki zagovornik privrednog razvoja Bara i Crne Gore. Zalagao se za izgradnju željeznice kroz Crnu Goru, vodovoda, isušivanja močvarnog zemljišta u Baru, unapređenja turizma i otvaranja škola. Dobrečić je bio i jedan od poznatih intelektualaca u Crnoj Gori. Bio je izvanredno obrazovan i govorio je osam stranih jezika: engleski, njemački, francuski, albanski, turski, španski, italijanski i latinski. Bavio se naučnim radom, a svoje tekstove je objavio u mnogim novinama i časopisima. Sarađivao je i materijalno pomagao Društvo za proučavanje istorije Crne Gore u Beogradu, a novu zgradu nadbiskupije je pretvorio u kulturno središte Bara. Tu su se održavale književne, pozorišne i muzičke manifestacije. Objavio je kraći prospekt o Crnoj Gori, koga je dijelio na svojim putovanjima. Pisao je pjesničke pamflete u čast crnogorskih i srpskih državnika i crkvenih velikodostojnika. Sa predstavnicima pravoslavne crkve i Islamske zajednice u Crnoj Gori imao je prijateljske odnose. Često je isticao Njegoševe stihove „brat je mio koje vjere bio“. Tokom Drugog svjetskog rata opredijelio se za antifašizam, osuđivao italijansku okupaciju i pripajanje djelova crnogorske teritorije Velikoj Albaniji, i govorio protiv NDH. Uticao je na to da odnosi među pripadnicima različitih vjeroispovijesti u Baru tokom rata budu prijateljski. Zbog takvog držanja, komunistička vlast mu je nakon rata odala priznanje. No, Dobrečić je s komunističkom vlašću došao u sukob zbog odnosa između države i crkve, pa je posljednje godine proveo u oskudici i izolaciji. Umro je 14. novembra 1955. godine u Zagrebu.

Odlikovanja

Dobrečić je bio nosilac mnogih odlikovanja, među kojima se izdvajaju: Danilov orden I stepena, Orden Jugoslovenske krune I reda i Orden Sv. Save I reda. Dobrečić je iznad svega bio poznat kao dobročinitelj. Zvali su ga „otac sirotinje“.93 Pomagao je kulturna i sportska društva, dobrotvorne organizacije i pojedince, ali je najviše pomagao siromašnima i to pod geslom „pomoći ljudima bez obzira na vjeroispovijest“.

Poveznice

• Kultura zajedništva
• Dr Nikola Dobrečić, arcibiskup barski i primas srpski : 1872-1955 : život i djelo /

Izvori

• Dragutin Papović, Primjeri filantropije u Crnoj Gori do kraja XX vijeka, Fond za aktivno građanstvo, Podgorica, 2009.