Wp/cnr/Mirko Petrović-Njegoš

Mirko Petrović-Njegoš rođen je 17. aprila 1879. godine na Cetinju kao deveto dijete i drugi sin kralja Nikole i kraljice Milene, kćerke vojvode Petra Stevanova Vukotića. Umro je 3. marta 1918. godine u internaciji u sanatorijumu Low u Beču.

Biografija

Obrazovanje je stekao na Dvoru kod dvorskih učitelja, a jedno vrijeme proveo je obrazujući se u inostranstvu. Nosio je titulu Vojvoda od Zete (Zetski vojvoda). Od 1895. godine je kao komandir crnogorske vojske bio komandant Lukovskoga bataljona jačine četiri čete u sastavu Četvrte brigade kojom je komandovao brigadir Lazar Sočica . Ponovnim aktiviranjem Garde 1898. godine postavljen je za njena komandanta kad je i proizveden u čin brigadira crnogorske vojske. Garda je brojala pet bataljona ukupne jačine 2.000 ljudi, međutim nakon nekoliko godina prestala je da postoji kao samostalna jedinica . Boravio je u Carigradu 17–26. avgusta 1899. godine kao član delegacije knjaza Nikole koja je boravila u drugoj pośeti sultanu Abdulu Hamidu . Knjaz Nikola je imao planove da ga u slučaju reformi u Makedoniji postavi za guvernera uz pomoć svojih diplomatskih aktivnosti zbog čega ga je i poveo u pratnju u Carigrad . Jedno vrijeme je u ondašnjoj štampi figurirao i kao mogući nasljednik prijestola Obrenovića . Naročito je aktivan bio tokom političkih sukoba 1907. godine suprotstavljajući se radu članova Klubaške stranke . Biran je 23. maja 1906. godine za počasnoga člana Slovenskog dobrotvornog društva sa śedištem u Moskvi čiji je predśednik bio Čeren Spiridonovič . Kao komandant Garde u činu brigadira, a 1910. godine prilikom proglašenja Crne Gore za Kraljevinu od ruskoga cara proizveden je u čin potpukovnika ruske carske vojske. Vješt je bio jahač i dobar strijelac. Boravio je često u raznim evropskim državama. Učesnik je Prvoga balkanskog rata 1912–13. godine.

Balkanski ratovi

Uoči rata septembra 1912. godine odbio je da bude komandant Malisorske, a potom i Bjelopavličke brigade kao izvidnice Primorskoga odreda. Nakon toga, kralj Nikola ga je 12. septembra 1912. godine povjerio brigadiru Mitru Martinoviću na službu u Primorskome odredu kao prostom vojniku bez komandnih dužnosti . Nalazio se na Skadarskome ratištu u štabu Primorskoga odreda Mitra Martinovića od početka rata . U Primorskome odredu neformalno rukovodio je jednim štabom koji se sastojao od nekoliko oficira i civilnih lica . Na toj dužnosti ostao je sve do osvajanja Skadra aprila 1912. godine. Na Skadarskome ratištu držao je govore i obilazio jedinice . Jednom prilikom kad je potisnuta brigada Milutina Nikolića izjahao je na konju i pozvao vojnike da se ne povlače, na intervenciju oficira iz njegove pratnje zaštiti li su ga od neprijateljskih kuršruma . Njegovo zdravstveno stanje narušeno je još 1912. godine zbog čega je rijetko učestvovao u političkim i vojnim aktivnostima . Zbog čestih sukoba s kraljem Nikolom i neadekvatnih aktivnosti bio je izopšten u dvorcu na Kruševcu od februara do kraja juna 1914. godine, kao i ponovo krajem iste godine .

Prvi svjetski rat

U toku Prvoga svjetskog rata 1914–16. godine bio je narušenog zdravlja od posljedica tuberkuloze i nije zauzimao nikakve dužnosti. Uoči sloma Crne Gore sredinom januara 1920. godine odbio je da ode s članovima kraljevske porodice . Ostao je u Crnoj Gori teško narušenog zdravlja. Odmah po ulasku austrougarske vojske 1916. bio je interniran u Podgoricu, u rezidenciju na Kruševcu . Za vrijeme austrougarske okupacije na početku 1916. godine upućivao je austrougarskim vlastima zahtjev protiv sprovođenja tiranije kako bi olakšao položaj Crne Gore . Pošto je obolio od tuberkuloze, premješten je u proljeće 1916. godine u Beč na liječenje. Umro je 3. marta 1918. godine u internaciji u sanatorijumu Low u Beču od posljedeca tuberkuloze. Sahranjen je na groblju Centralfridhof u Beču.

Odlikovanja

Odlikovan je s više visokih i domaćih odlikovanja, među kojima: francuskim Ordenom Legije časti (avgust 1902), grčkim Ordenom Sv. Spasitelja I stepena (krajem 1899), grčkom Medaljom spomenicom za balkanske ratove (mart 1914), austrijskim Ordenom Sv. Leopolda (jul 1912), italijanskim Ordenom Sv. Mauricijusa i Lazara I stepena (1896), ruskim Ordenom Bijelog orla (1896), srpskim Ordenom Takovskog krsta I stepena (jun 1896), Ordenom Belog orla, turskim odlikovanjem, turskom Medaljom Imtijaz (1896), jerusalimskim Krstom groba Gospodnjeg (decembra 1905), bugarskim Ordenom za hrabrost (1898), bugarskom Vojničkom medaljom (avgusta 1898) .

Muzičar

Mirko Petrović je bio nadaren muzičar. Muzičko obrazovanje je stekao kod Roberta Tolingera, profesora muzike na Cetinju. Komponovao je marševe, valcere, pjesme za glas i klavir („Na Liparu” od Đure Jakšića, „Izgubljena sreća“, „Moja igra”, „Jošte juče”, „Molitva” od Branka Radičevića itd). Napisao je muziku za „Balkansku caricu”, dramu kralja Nikole i „Knjaževu himnu” . Kompozicije su mu štampane u Rimu i Lajpcigu, od kojih su dvije (Uspomena na Rim, Ferdinand Marsch) orkerstrirane . Komponovao je i jednu operu koja je izvođena u Monte Karlu.

Porodica

Oženio se 11. jula 1902. godine Natalijom (1882–1950), kćerkom Aleksandra Konstantinovića. Prvo dvoje njihove đece Stevan (1903–1908) i Stanislav (1905–1908), umrli su u naletu epidemije, dok su kasnije rođeni Mihailo (1908–1986), Pavle (1910–1933) i Manojla–Emanuel (1912–1928). Natalija se nakon dvije godine preudala za grofa Gastona Dodzela , a njegov sin Mihailo proglašen je za prijestolonasljednika. Dvorac na Kruševcu bio je njegova rezidencija.

Poveznice

• GENERALI CRNOGORSKE VOJSKE (1881-1921)
• World War I: A Student Encyclopedia - Page 1329

Izvori

• Martinović Srđa, Generali Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, FCJK, Cetinje, 2016.