Wp/cnr/Marko Vučeraković

Marko Vučeraković rođen je 1. marta 1878. godine u Krnicama od oca Nika Ivova i majke Stane, kćerke Alekse Kadića iz Bjelopavlića. Umro je Liježu u Belgiji 1931. godine.

Biografija

Osnovnu školu završio je u Donjim Krnjicama. Pitomac Podoficirske artiljerijske škole postao je 1900. godine . Kao pitomac Artiljerijske škole izvodio je obučavanja u Spužu i na Cetinju. U njegovoj grupi nalazilo se 40 pitomaca. Podoficirsku školu na Cetinju završio je prvi u rangu, 1904. godine, kad je proizveden u podoficira crnogorske vojkse. Potom je završio Oficirsku školu kao treći u rangu, kad je 1907. godine proizveden u čin potporučnika . U čin poručnika unaprijeđen je 1910. godine.

Balkanski ratovi

U Prvome balkanskom ratu 1912–1913. godine kao artiljerijski oficir nalazio se u sastavu Crmničko-primorske brdske baterije čiji je komandant bio kapetan Risto Branković u sastavu Primorskoga odreda koji je djejstvovao u pravcu Skadra. Ta baterija učestvovala je u napadu na Taraboš prilikom opsade Skadra. U borbama na Skadru lakše je ranjen 11. oktobra 1912. godine, nakon čega je kratko upućen na liječenje na Cetinje. Nakon izlaska iz bolnice postavljen je za komandanta baterije jačine dva poljska brzometna topa. Naročito se istakao u borbama na Šteg-Vašitu, Obliku i Širočkome visu . Odmah nakon balkanskih ratova određen je na specijalnu službu u Metohiju u cilju uspostavljanja vojnih jedinica na oslobođenim teritorijama. Postavljen je za komandanta Prve brdske brzometne Pećko-Đakovačke baterije . U čin kapetana unaprijeđen je 14. novembra 1913. godine . U Metohiji je boravila i njegova porodica. Na službi u Metohiji ostao je do aprila 1914. godine.

Prvi svjetski rat

Po izbijanju Prvoga svjetskog rata 1914. godine sa svojom baterijom upućen je u Pljevlja u sastav Sandžačkoga odreda. U borbama na Čelebiću 1914. godine istakao se s baterijom za što je dobio pismenu pohvalu od komandanta. Ranjen je u borbama na Glasincu oktobra 1914. godine. Sa svojom baterijom učestvovao je 1915. godine u borbama na Suhoj gori kad je predložen za čin komandira i Zlatnu medalju za hrabrost (Obilića medalju) . Tokom Mojkovačke bitke kao kapetan bio je komandant brdske baterije . Za komandanta artiljerije Kosovskoga odreda imenovan je krajem 1915. godine. Nakon Mojkovačke bitke upućen je januara 1916. godine na odbranu Lovćenskoga fronta. Po slomu Crne Gore januara 1916. godine vratio u Krnjice. Austrougarske vlasti su ga, 13. juna 1916. godine, s oficirima Crmničko-primorske oblasti s Virpazara preko Bara internirale u logor Boldogason. Međutim, ubrzo je prebačen u logor Karlaštajn u kojem su bili smješteni visoki crnogorski oficiri i ministri. U logoru je bio član Odbora za podjelu svih dobijenih stvari, taj odbor brojao je četiri člana. Jedan je od potpisnika telegrama saučešća upućenom kralju Nikoli povodom smrti njegova sina knjaza Mirka. Iz logora se vratio novembra 1918. godine .

Božićni ustanak i emigracija

Odbio je da položi zakletvu kralju Petru Karađorđeviću. Učesnik je Božićnoga ustanka 1919. godine i jedan od njegovih organizatora u Crmničkome kraju . Po slomu ustanka izbjegao je u San Đovani di Medua, odakle je došao u Gaetu u kojoj se koncentrisala crnogorska vojska u emigraciji. Po naredbi komandanta crnogorske vojske u emigraciji brigadira Andrije Raičevića od 10. jula 1919. godine bio je jedan od pet oficira koji su izvršili selekciju 120 oficira i vojnika za odlazak u Crnu Goru u cilju podizanja ustanka . Nakon odabira te grupe na čijem čelu se nalazio Krsto Popović uputila se u Crnu Goru. Predvodio je crmničku grupu od ukupno pet koliko ih je sačinjavalo ekspediciju . Ekspedicija je vozom iz Formia otputovala na pristanište monopoli na Petrovdan 12. jula, potom brodom koji je putovao četiri dana iskrcala se pod Medovo i uputila u pravcu između Ulcinja i Bara. Sa svojom grupom otišao je u crmnički kraj, s kojom je djelovao u predjelu Crmnice, Sutorman i Rumunije . Formalno u čin artiljerijskoga komandira proizveden je 18. aprila 1919. godine s rangom i pravima od 1. decembra 1915. godine . Često je prelazio granicu Albanije i ponovo se vraćao u Crnu Goru, boravio je u Medovi iz koje je usmjeravao akcije komitske grupe koja je bila pod njegovim rukovodstvom i komunicirao s vladom i vojskom u emigraciji. Učesnik je zbora vođa crnogorskog naroda 20. septembra 1920. godine na planini Vojnik . Žandarmerijske jedinice zapalile su mu kuću u Krnjicama u junu 1919. godine . Njegova komitska grupa brojala je i do 150 komita . Iz Crne Gore ponovo se vratio u Italiju. U čin brigadira crnogorske vojske unaprijeđen je 27. januara 1920. godine dekretom kralja Nikole . O toj odluci predśednik vlade Jovan Simonov Plamenac obavijestio ga je pismom iz Rima 1. februara 1920. godine . U crnogorskoj vojsci u emigraciji bio je komandant Trećega bataljona u Vitoriji (Paduli) . Jedan je od organizator pružanja otpora italijanskim vlasti 1921. godine u namjeri da razoružaju crnogorsku vojsku u cilju njena raspuštanja . Tokom postojanja dvije vlade u emigraciji bio je među pristalicama Jovana Plamenca . Nakon rasformiranja crnogorske vojske krajem 1921. godine, među posljednjim je napuštio Italiju i otišao s grupom oficira za Carigrad . Tokom maja i juna 1923. godine boravio je s grupom od 22 emigranta u hotelu Thrace . U italijanskome poslanstvu u Carigradu izvadio je pasoš za Egipat . Iz Carigrada je stigao juna 1923. godine u Drač i Valonu . U Albaniji je septembra 1924. godine formiran Crnogorski komitet za čijeg je izabran lidera. Komitet je brojao oko 50 lica koji je trebao da izvodi operacije na teritoriji Crne Gore . Međutim, ova akcija je osujećena kad su otkrivene njihove namjere. Iz Albanije preko Male Azije otišao je u Egipat, preko kojeg je uz pomoć Belgijskoga komiteta za Crnu Goru otišao u Belgiju . U Belgiji se nastanio u Industrijskoj ulici br. 47 u Seraing provincije Lijež u kojoj je bio vlasnik jedne kuće. Decembra 1929. godine organizovao je dolazak Krsta Popovića iz Argentine, za čiju je porodicu materijalno garantovao . Umro je Liježu u Belgiji 1931. godine .

Porodica

Zasnovao je brak septembra 1912. godine s Jelenom, kćerkom Đura Jokova Lukića iz Gornjih Krnjica s kojom je imao sina Gavra koji je tragično završio život u Belgiji i ćerku Desanku udatu u Martinoviće. Desanka je živjela u Podgorici, njen sin je bio Batan Martinović, opjevan je u pjesmi „Sloboda ili smrt“.

Odlikovanja

Odlikovan je Ordenom knjaza Danila za nezavisnost I i IV stepena, Zaltnom medaljom za hrabrost (Obilića medaljom), Zlatnom medaljom za revnost i još nekoliko odlikovanja.

Poveznice

• GENERALI CRNOGORSKE VOJSKE (1881-1921)
• Crnogorski zelenaš Marko Vučeraković i njegova porodica:
• Novak Adžić: GENERAL KRSTO ZRNOV POPOVIĆ (1881-1947)

Izvori

• Martinović Srđa, Generali Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, FCJK, Cetinje, 2016.