Wp/cnr/Đuro Petrov Martinović

Đuro Petrov Martinović, ljekar i oficir. Rođen je 20. januara 1881. godine u Kotoru porodici profesora Petra popa Krsta Martinovića, naučnika prirodnih nauka, člana Prirodoslavenskih društava u Beču i Zagrebu, autora studije o svilenoj bubi i majke Ane kćerke poznatog kapetana i uglednika Toma Lipovca. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Kotoru, a oko 1898. godine odlazi na studije Medicinskog fakulteta u Beču u Austriji. Po završetku Medicinskog fakulteta 1910. godine, vratio se u Crnu Goru i zaposlio se kao ugovorni sekundarni ljekar u bolnici „Danilo I“ od 1911. godine. Jedan je od prvih crnogorskih ljekara. Kao ljekar dobrovoljac učesnik je Prvog balkanskog rata 1912-13. godine. Pomogao je brojnim ranjenicima sa fronta, zajedno sa još dvojicom svojih bratstvenika studentima medicine Nikom Boškovim i ljekarom Mihailom Šćepovim. Odlikovan je Danilovim krstom, a potom i Ordenom sv. Save 1913. godine, a nosilac je i drugih odlikovanja. Tokom Prvog svjetskog rata nalazio se na vojnoj dužnosti kao vojni ljekar od 27. juna 1914. godine do 1. novembra 1918. godine i od 3. novembra 1918. godine do 5. maja 1920. godine kada je demobilisan. U austrougarskom ratnom zarobljeništvu bio je od 1. novembra 1918. godine do 11. marta 1919. godine. Nakon Prvog svjetskog rata obavljao je brojne odgovorne dužnosti, bio je sreski ljekar u Benkovcu, zatim sanitetski referent za ohridsku i bitoljsku oblast. Iz Bitolja je premješten u Skoplje na mjesto višeg zdravstvenog savjetnika pri Upravi policije, nakon čega je postavljen za istu takvu dužnost pri Upravi Vardarske banovine. Nakon ove dužnosti postavljen je za višeg zdravstvenog savjetnika u Odjeljenju socijalne politike i narodnog zdravlja pri Upravi Dunavske banovine u Novom Sadu. U čin sanitetskog kapetana unaprijeđen je 1928. godine, kada je, 28. juna 1928. godine, zbog zasluga u oblasti medicine odlikovan Orednom Belog Orla. Početkom 1930-ih je postavljen za načelnika Odjeljenja socijalne politike i narodnog zdravlja pri Upravi Vrbaske banovine u Banja Luku, a tokom 1930-ih godina bio je načelnik Kraljevske Banske uprave Banja Luka. Nakon toga ponovo je bio na istoj dužnosti ali u Skoplju pri Upravi Vardarske banovine. Za vrijeme Kraljevine Crne Gore, a kasnije i za vrijeme Kraljevine Jugoslavije zajedno sa svojim prijateljom ljekarom Filipom Lazarevićem, bio je jedan od najuglednijih ljekara. Neko vrijeme živio i radio na Cetinju, u kojem je bio poznat kao Đuro Rakov kako su zvali njegovog oca Petra. Uticajni je bio član Crnogorske federalističke stranke (CFS). Kao član CFS za vrijeme Drugog svjetskog rata predlagan je, 1944. godine, na funkciju ministra zdravlja u Narodnoj upravi što je on odbio. Početak Drugog svjetskog rata zatekao ga je na dužnosti u Sjeničkoj bolnici. Ubrzo je prešao u podgoričku bolnicu za šefa jednog odjeljenja. Ranjen je maja 1943. godine kada se našao prilikom borbi u Piperima. Po kapitulaciji Italije vratio se u Kotor, kada su ga Njemci uhapsili. Stradao je krajem Drugog svjetskog rata u Kotoru 1944. godine. Sahranjen je u zajedničkoj grobnici na groblju u Škaljarima.

Poveznice[edit | edit source]

Izvori[edit | edit source]

Martinović, Srđa, Crnogorski generali u Kraljevini SHS/Jugoslavije, FCJK, Cetinje, 2017.