Jump to content

Wp/chn/ulx̣ayu

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | chn
Wp > chn > ulx̣ayu

ulx̣ayu, ixt x̣ǝlǝl ixta ukuk, pi ɬaska miɬayt kʰapa saltsǝqw.

ɬaska məkʰmək pish.

dret-ɬush ulx̣ayu-iɬwəli.

ukuk ulx̣ayu yaka sic’hum kʰapa tsəqw.
ixt ulx̣ayu kʰapa iliʔi.

bastən-wawa pipa pus ulx̣ayu (kʰapa taɬlam-pi-makwst-mun, 2003 kʰul) ukuk.[edit | edit source]

p’ix̣wati pi hayash hayu ulx̣ayu. iləp-tənəs ulx̣ayu Galapagos yaqsu-ulx̣ayu (wik-saya 70 lbs./30 kg tʰil ixt hayash Galapagos yaqsu-ulx̣ayu). iləp-hayash ulx̣ayu ixt man-Mirounga leonina ulx̣ayu: yuɬqat kakwa 13 ft./4 m pi tʰil kakwa 4,000 lbs/2,000 kg hayu ɬaska. kʰanawi ulx̣ayu ɬaska məkʰmək iɬwəli, kakwa pish pi x̣luyma x̣ələl-ikta kʰapa saltsǝqw.

nsayka tǝmtǝm: anqati ixt ul x̣ələl-ikta ikta yaka miɬayt kʰapa iliʔi, pi yaka məkʰmək iɬwəli. tənəs kakwa kʰamuksh ukuk x̣ələl-ikta, bət anqati ukuk x̣ələl-ikta yaka tənəs chaku ulx̣ayu. pus tak’umunaq kʰul, hayu tilixam ɬaska təmtəm kʰanawi ulx̣ayu t’uʔan kʰəpit ixt anqati chicha pi chup. wəx̣t hayu tilixam ɬaska tǝmtǝm q’wǝlan-ulx̣ayu pi dret-ulx̣ayu ɬaska t’uʔan x̣luyma chicha pi chup, pi kʰanumakwst dret-ulx̣ayu pi q’wəlan ɬaska chaku manaqi-kakwa. pus ɬaska chaku kʰapa x̣luyma chicha pi chup, dret kʰəltəs "Pinnipedia", pi wik ixt dret x̣ələl-ikta-kʰompani ukuk. tənəs-anqati nsayka munk chxi mitochondrial DNA pus t’ɬap ukuk chxi kəmtəks: ixt dret x̣ələl-ikta-kʰompani kʰompani "Pinnipedia". so alta nsayka tǝmtǝm kʰanawi ulx̣ayu t’uʔan ixt anqati chicha pi chup.

  • CARNIVORA
    • Fissipedia (p’us, kʰamuksh, itsx̣ət, q’alis, pi hayu x̣luyma x̣ələl-ikta)
    • Pinnipedia
      • Otariidae, uk "q’wǝlan-ulxayu".
      • Phocidae, uk "dret-ulxayu", əbə "hilu-q’wǝlan-ulx̣ayu"
      • Odobenidae, ("uptsax̣-lita-ulx̣ayu", əbə walruses kʰapa bastən-wawa), ukuk hayash ulx̣ayu ɬaska t’uʔan ɬiʔil-pil pi makst yuɬqat lita.

ɬush mayka nanich NOAA ɬaska kǝmtǝks-pipa kʰapa ulxayu (kʰapa bastən-wawa.)