Wp/chn/ɬəq’əɬ-t’sikʰwən-lima
qiʔx̣əchʼ əbə ɬəqʼəɬ tʼsikʰwən-lima (Brachyura) ixt ɬəq'əɬ tsəqw-inapʰu, pi qiʔx̣əchʼ miɬayt kʰapa əbə wik saya tsəqw. hilu bon ixt qiʔxəchʼ, but dret qʼəl qiʔx̣əch'-skin. qiʔx̣əchʼ tʼuʔan stuxtkin lima pi makwst hayash pi skukum lima. mayka tʼɬap qiʔx̣əchʼ kʰapa saltsəqw, stalu pi leyk. iləp ulman qiʔx̣əchʼ miɬayt 200,000,000 kʰul anqati. iləp hayash qiʔxəchʼ miɬayt kʰapa chapani-iliʔi: ɬəqʼəɬ kakwa 4 m / 13 ft. ukuk qiʔx̣əchʼ. wik-hayu man-qiʔx̣əchʼ tʼuʔan ixt dret-hayash lima pi ixt tənəs lima.
anqati hayu x̣luyma tsəqw-inapʰu (kakwa Lithodidae, Porcellanidae, pi Paguridae) chaku kakwa qiʔxəchʼ.
qʰata qiʔxəchʼ miɬayt
[edit | edit source]kakwa ulali ixt qiʔx̣əchʼ-pʰaʔ. qʰənchi qiʔxəchʼ chaku tənas, hayu tənəs qiʔxəchʼ, pi tənas-qiʔxəchʼ sichʼum kʰapa tsəqw, pi tʼuʔan ixt "pʰikʼw." hayu tʰaym qiʔx̣əchʼ mash skin, pi iskam chxi skin. ixt sitkum-tənas qiʔx̣əchʼ tʼuʔan ixt upʰuch.
ɬush ixt qiʔxəchʼ ɬatwa kʰapa kʰanawi iwa. ɬaska məkʰmək hayu dret-tənəs tsəqw-tipsu, wəx̣t lakachi, tuluks, smitʼaqs, magit, pi ixt-ixt pish.
wik hayu ulman qiʔx̣əchʼ sichʼum. hilu "shwiqʰiq-qiʔx̣əchʼ (Raninidae)" ukuk iliʔi, bət dret ukuk qiʔx̣əchʼ sichʼum!
kakwa məkʰmək-iktas
[edit | edit source]tilixam, iɬaqwa, hayu pish, hayu ulx̣ayu, pi skaləmən ɬaska məkʰmək qiʔxəchʼ. hilu hayu klis qiʔxəchʼ-iɬwəli. ixt-ixt tilixam ɬaska ɬqʼup qiʔx̣chʼ-lima, alta ɬaska məkʰmək qiʔx̣chʼ-lima, qʰiwa qiʔxəchʼ pus chaku-hilu-lima iskam chxi lima.