Wb/skr/گزر ڳئی گزران (ݙوجھا حصہ)

ناول گزر ڳئی گزران

لکھت عبدالباسط بھٹی

اردو دے ہک شاعر آکھیا ھا جو یاد ماضی عزاب ہے یا رب، میکوں سمجھ نی آندی جو ماضی کیویں عزاب ہوندے اللہ ڄاݨے اوں شودے دے کیا رولےھن، ساکوں تاں ثمینہ دی ہک دید مار مکاے پچھوال دے سوجھل قصے ہتھ ٻدھ آکھیں اڳوں آ کھڑن، یونیورسٹی دا جہان اے، حوریاں پریاں ٹولے ٹولےـ حسن دیاں ہیلاں برھوں دےجھولے، ساݙی کلاس اچ وستیاں ٹھٹھیاں توں گھن مختلف شہراں توں آے نینگر تے نینگریں ھن، ساݙی کلاس علی پور داہک نینگر ھا ناں ھا اوندا امجد ہا ایہ کوئ عجب اللہ دا بندہ ھا ٻولیندے اصلوں نہ تھکدا ھا، او ٻہوں جلدی ساری کلاس دا بھائ جان. بݨ ڳیا، چھوہریں دے نکے نکے کم بھڄ بھڄ تے کریندا ھاـ چھوریں وی ہر ویلے اونکوں امجد بھائ امجد بھائ سݙ اکوای رکھدیاں، لطیفے باز وی ݙاݙھا ھا، اوندیاں ڈھیر ساریاں عادتاں وی چھوہریں وانگوں ھن ساݙا ہک ٻیا کلاس فیلو ھا شعیب لغاری او تونسے شریف دا ھاـ جوان نہ ڳورا ھا نہ کالا، پڑھݨ دا او وی ٻہوں شوقین ھا ـ سیاست اوندا خاص موضوع ھا، پکا سرخا ھا،. ھوں زمانے ایشیا سرخ ھے، ایشیا سبز ھے دے نعرے لڳدے ھن، ساݙی یونیورسٹی دے سرخے کجھ کمزور ھن جڈاں جو صحالین ݙنݙکے سوٹے، پستول وغیرہ لکائ ودے ھوندے ھن، ، شعیب نال ساݙی ݙاڈھی کھل کھلا ھئ، او میکوں اکثر آھدا یا رباسط بھاڑ دے تل آ، آپ تاں چھوہر پھسا گھدی ساݙے بارے وی کجھ سوچ، میں کھل ولدی ݙیندا ھم ٻچہ، ساݙا استاد،، افضل مسعود آھدا ھوندا ھا، شکاری آپݨا شکار آپ مریندے، او آھدا ݙیکھ باسط یار نسہے، ووے کاکا یار تاں ہیں پر چھوہر آپ پھساوݨی پوندی اے، پہلے آپݨی شکل تاں ݙیکھ کیوں کیا ھے میݙی شکل کوں، ووی پہاڑ دا بلوچ آپہلے ھک کم کر، توں گھن،، تبت سنو،، روز رات کوں ایہ کریم چنگی طرحاں منہ کوں مل ٻانہیں کوں لا سم پوویں سویرے سویرے چنگی طرحاں اشنان کر والاں کوں تیل لا کنگھی ݙے یونیورسٹی آ یا کریں، ہفتے بعد میں تیکوں ݙسیساں جو چھوہر کیویں پھسدی اے، جوان سیں میݙی ڳالھ تے عمل شروع کرݙتا ھݨ روز اشنان کر بݨ جڑ تے آوے، جوان کنگھی کھیسے اچ رکھݨ لڳ ڳیا، ول ول سر تے ہتھ پھیر والاں کوں ٻلھیندا، قمیض دے کالر سدھے کریندا، ہفتے بعد آکھیس ووے بھاڑ دے تل آ ہفتہ تھی ڳے میں تیݙی ہر ڳالھ تے عمل کیتے ول وی کوئ چھوہر نی پھسی، میں پچھیا خان حال ݙے کریم کیڑھی لیندا رھے ڳئیں، کھل ولدی ݙتس یار،، مٹیار سنو،، لیندا رھے ڳیا میں آکھیا ووے کودن آں ہیں نہ اوھو پھڑشا بلوچ میں تیکوں کیڑھی کریم آکھی ھئ، یار تئیں تاں آکھی ھئ،، تبت سنو،، ول تئیں،، مٹیار سنو،، آلا موکالا کیوں ملیا آکھݨ لڳا یار، سٹور توں ایہا ملی اے، میں آکھیا پتر جے تئیں توں،، تبت سنو،، نی لیندا،. چھوہر نی پھسدی، ،، ثمینہ تیݙا شکریہ تیݙی وجہ توں پراݨے سنگتی یاد آے ـ ہر دور اچ ہر جماعت اچ ہک توں ودھ ہک ہیرا ہوندے لیکن کمال دی ڳالھ ہے زندگی دے ایہ ݙوں سال تہاݙے کھیسے یاداں دا ڈھیر سارا بھانج پا ویندن جیکوں تساں ساری حیاتی خرچ کریندے وے، آڄ تہاکوں آپݨے ھوسٹل دا حال ݙینداں،، ثمینہ،، دےقصے تاں نال نال ٹردے راھسن ـ.میں عرض کیتے ساݙے زمانے ایشیا،، سرخ،، ھے،، اییشا،، سبز ہے دے نعرے زوراں تے ہن اسلامی جمعیت طلبا دے صحالین ہر ویلے ترامݨ تپائ راھندے ھن ساݙا ہک کلاس فیلو،، دانش خاں ملے زائ کڑی جمنداں دا پٹھاݨ ھا، ھا وی پکا جماعتیا، اساݙا ہک دلبر سید غلام محمد شاہ ھا جینکوں اساں غلابی شاہ سݙیندے ھاسے، شاہ صاحب دلبر نینگر ھا اوندا تعلق درگاہ، حضرت کھٻڑ فقیر، موضع لالو نائیچ تحصیل احمد پور شرقیہ نال ھا ھوں زمانے ٻہوں گھٹ لوکاں کول زاتی سواریاں ھن ہک ݙوں استاد ویسپا موٹر سائیکل تے آندے ھن لیکن ھوں زمانے وی غلابی شاہ کول ہک پراݨی جیپ ھئ، شاہ صاحب. ساکوں روز شام کوں کینٹ گھن ویندا کیوں جو اتھاں شام کوں حوراں پریاں لہاندیاں ھن گلگشت اچ حالی ایݙی رونق نہ ھوندی ھئـی غلابی شاہ ساکوں ہر مہینے منڈوے تے وی گھن ویندا تے فلم ݙیکھیندا واہ ثمینہ توں کیا ملیں یاداں دی چھل آ ڳی اے، سیں میݙا بھانویں جو غلابی شاہ درگاھئ نظام دی پیداور ھا لیکن ھا پکا سرخا، ابوبکر ہال اچ اوندے کمرے دا نمبر ھاݙاہ، آپ چنگا بھلا ٹیرر ھا، اساں سارے سرخے رات کوں اوندے کمرے کٹھے تھیندے ھاسے، اوندے کمرے دے دروازے تے ݪکھیا کھڑا ھوندا ھا،، کامریڈ ھاوس،، اتھاں ساری رات سوشل ازم تے سرمایہ داری نظام بارے بحث تھیندی، ساݙے ݙوں یار ھن ہک تاں ٹٻی قیصرانی دا وقاص بلوچ،، تے ݙوجھا ھا،، ریتڑے دا، مان لغاری،، ایہ ݙوھیں کوئ عجب دلبر ھن گردن تئیں کامریڈ، انھاں کول آپݨی کوئ رہائیش نہ ھئ او یکا غلابی شاہ دے کمرے اچ پے راھندے ھن،

روسی لٹریچر آپ وی پڑھدے ھن ساکوں وی پڑھیندے ھن اللہ دے بندے .......... وی چوی گھنٹے پیندے ھن ھݨ ایویں بندہ کوڑ مارے ساکوں وی سوٹا لویندے ھن، جے کوئ انھاں نال بحث کرے ھا تاں آھدے ھن مرشد، تہاکوں کیا پتہ تساں ہک نمبر دے جاھل ھیووے، جیڑھیلے بحث ودھ ویندی غلابی شاہ کھڑا تھی نعرہ لیندا، انقلاب زندہ باد، سرمایا داری مردہ بعد، 

ایندے بعد او الماری دا جندرہ کھولیندا وچوں،، بلیک لیبل،، دی بوتل کڈھیندا، ساریاں کوں آھدا ............... ھݨ نعرہ لاؤانقلاب زندہ باد سرمایہ داری مردہ باد ول او بوتل کوں پولے پولے ہتھ پھریندا. مٹھا ݙیندا تے آھدا اللہ دی قسم جئیں ایہ بوتل بݨائ اے سدھا جنت اچ ویسی، ایہ سید دی گارنݨی ہے، ایجھاں لیسواں بت تاں کیہں چھوہر دا وی نی ہوندا، ، ایں دوران جمعیت دا ساݙا یار دانش خاں وی آویندا غلابی شاہ اونکوں ݙیکھ آھدا ووے خان آکھ انقلاب زندہ باد سرمایاداری مردہ باد، او ولدی ݙیندا مرشد ہک شرط ہے میں نعرہ ول لیساں او پچھدا کیا مرشد، میں تراے پیک لیساں ایندے بعد غلابی شاہ پیک تیار کریندا ول نعرہ لیندا انقلاب زندہ باد سرمایا داری مردہ بادسارے رل نعرہ لیندے انقلاب زندہ باد، سرمایا داری مردہ باد غلابی شاہ آھدا ............. ھݨ سید دی رت اچ دھاؤ ،، سارے رل نعرہ مریندے غلابی ساݙا شیر اے، باقی ہیر پھیر ہے، غلابی شاہ، دانش خاں دا ہتھ پکڑ کھڑا تھی ویندا ول جھمر دا پھیرا مار آھدا دانش خاں، ھݨ توں نعرہ لوا، دانش. خاں گلاس ہوا اچ بلند کریندا تے زور دا نعرہ مرویندا انقلاب زندہ باد سرمایاداری مردہ باہ سارے یک زبان تھی ولدی ݙیندے انقلاب زندہ باد سرمایا داری مردہ باد گزریا وقت ویلا بندے دیاں یاداں دا خزانہ ہوندے، سیاݨے آھدن وقت کڈاھیں ہکو سنواں نی راھندا، خوشیاں غمیاں، اوکھاوتاں، سوکھاوتاں سب کجھ گزر ویندے لکین انسان انھاں کوں بھلدا نی ثمینہ دا اچاچیت ملݨ یاداں دے در کھلݨ، اوندا باسط آکھ ٹر ونجݨ ساکوں جیوݨ دی جاڳ لا ڳے، یونیورسٹی دا زمانہ، کلاس روم، ھاسٹل یاراں دے کٹھ تے غلابی شاہ دی یاد وی کتھائیں ثمینہ دے بوچھݨ دے پاند نال ٻدھی ھوئ ہک سوکھڑی ہے، غلاٻی شاہ دا درگاھی نظام نال ٻدھا ھووݨ، گھنݨ آلے ہتھ دا ݙیوݨ ہک حیران کن ڳالھ ھئ جوان سوھݨا وی رڄ ھا. ڳورا، چٹا بوزکی دی قمیض تے تلے ستھݨ کورے لٹھے دی پیندا ہا، سڄے ہتھ اچ چاندی دا کڑا پیریں گرگابی، ہک سیںد ݙوجھا ٹیرر، تریجھا پڑھݨ آلا ایہ حیران کن ڳالھ اے انویں وی کامریڈ سارے پڑھدے ٻہوں ھن، غلابی شاہ دی کہانی وی عجب ہے، واہ ثمینہ تیݙے ملݨ تے نہ ٻولݨ ساکوں ٻولݨ دی سک ݙتی،تے اساں یاداں دے رنگ اچ رنگیے ڳیوسے، غلابی شاہ غریب پرور وی ھا ساݙا ہک کلاس فیلو جلال پور پیر والے دا قاسم نوناری ھا او شودا غریب گھر دا فرد ھا، یونیورسٹی داخلہ تاں گھن کھڑا ول اڳوں فیس نہ بھر. سڳدا ھا، شاہ صاحب چپ کر اوندی فیس بھر ݙیندا ھا ایہ ڳالھ میں ڄاݨداں میݙا خدا ڄاݨدے یاغلابی شاہ ڄاݨدا ھا مجال کیہں ݙوجھے کوں پتہ ہووے، آڄ یاداں دا در کھلیے تاں میں تہاکوں ݙسیندا پیاں، غلابی شاہ تعلیم مکݨ دے بعد سی ایس ایس دا ا. متحان ݙتا تے پاس وی تھیا ول اساں نکھڑ ڳیوسے، میݙی نوکری اسلام آباد آڈٹ ڈیپارٹمنٹ اچ تھی ڳئ، ہک ݙینہہ میں تے میݙی گھر آلی اسلام آباد سپر سٹور اچ گھر. داسودا سود گھندے ودے ھاسے جو کیہں میݙیاں آکھیں تے ہتھ آرکھیا میں ہتھ اوتے ہتھ رکھیااو ٻولیا ووے باسط میکوں سنڄاتی کئ سالاں بعد میکوں آواز ڄاتی سنڄاتی لگی پر اللہ دی قسم میں سنڄاݨ نی سڳیم، میں آکھیا یار، آکھیں توں ہتھ ہٹیسیں تاں میں سنڄڑیساں، خیر اوں ہتھ ھٹایا تاں میں ایہ ݙیکھ حیران تھی ڳیم جو ہک چٹا ڳورا باریش بندہ میݙے سامݨے کھڑے، سر تے چٹی ٹوپی، لمبا چولا، ستھݨ ڳٹیاں توں اتے، مونڈھے تے دھاری دار پیلہ رومال ہتھ اچ تسبی، متھے تے سجدیاں دے دانگ، میں آکھیا ووے کامریڈ غلابی شاہ توں، وؤے بھاڑ دا تل آ تیکوں کیا تھی ڳے اوں زور داٹہکارا ماریا تے میݙے ڳل لڳ ڳیا چھک تے بھاکل پاتس ہک واری میکوں ول غور نال ݙیکھ ول زور دا بھاکل پاتس، آکھیس ووے ..................... آ ھݨ میں کامریڈ نی میں سید غلابی شاہ سجادہ نشین، درگاہ حضرت کھٻڑ فقیر، قادری، چستی، سوہروردی، نظامی، سعیدی، چکڑالوی ھاں، ھݨ میکوں مرشد سݙ مرشد میں زور دا ٹہاکارا ماریا تے آکھیم واہ وؤے بے مرشدآ کتھ کامریڈ کتھ مرشد اوں آکھیا ........... آ لڑھ نہ مار ایہ گھن میݙا وزٹنگ کارڈ میں آجکل چنی ڳوٹھ توں ایم این اے ھاں اسلام آباد اسمبلی دے اجلاس اچ آیاوداں ھݨ میڈی بھرڄائ تیݙے نال ہے مغرب دے بعد ایم این اے ھاسٹل کمرہ نمبر چار سو وی اچ آ ونجیں ماضی کوں یاد کریسوں ول میں تیکوں ݙسیساں جو میں،، کامریڈ،، توں،، مرشد کیوں بݨیم اسلام آباد اچ غلابی شاہ دا ملݨ وی ہک تاریخی واقعہ اے نہ تاں طالب علمی دے نکھیڑے ول کݙاں ملدن روزی رزق دے بہانے بندہ نکھڑدا تاں ہے ول کݙاں ہتھ آندے، غلابی شاہ. نال ملݨ دی سک ݙوڑی ھئ رستے اچ میݙی گھر آݪی پچھیا ایہ مولوی کون ھا مولوی کیڑھا مولوی جیڑھا سپر سٹور اچ تہاکوں بھاکل پا ول، ول کھڑا ملدا ھا بیگم، ایہ مولوی نہ ھا ایہ ساݙے دور دا پکا سوور ھا کیا مطلب بیگم، ایہ ساݙا دلبر، یار تے جماعتی غلابی شاہ ھا، آڄکل ایم این اے ہے، اسلام آباد قومی اسمبلی دے اجلاس اچ آیا ودے باسط جے تہاݙا. پراݨا یار ہے تاں اینکوں گھر آوݨ دی دعوت ݙیو ھا، شودا کیا اکھیسی، میں ولدی ݙتی، آڄ تاں اوں مغرب دے بعد ایم این اے ھاسٹل آوݨ دی دعوت ݙتی اے، سیں، میں عصر ویلے گھروں آی ایٹ سنٹر توں فیض آباد دے رستے اندر وڑیم رستے اچ مٹھے محبوب ارشاد امین دی نیوز ایجنسی دا دفتر ھا سوچیم اونکوں وی مل گھنساں، زرعی ترقیاتی بنک دے ھیڈ کوارٹر نال اوندا فلیٹ ھا میں فلیٹ دے ٻاہروں کار ونج پارک کیتی، اندر ونج کمرے دی بل وڄایم تاں ارشاد آمین خود ٻاہر آیا، اندر ڈرائینگ روم اچ استاد مظہر عارف تے کجھ اݨ ڄاݨ بندے وی ٻیٹھے ھن، مظہر عارف اٹھی بھاکل پاتا ارشاد امین باقی سنگتیاں نال تعارف کروایا، ٻٹ کڑاک لیندے مغرب دی بانگ مل ڳی، ارشاد امین چاء بسکٹ نال داری کیتی گزریاں یاداں تازیاں کیتوسے، میں مؤکل منگ ٻاہر نکل آیم سدھا شاہراے دستور تے آ چڑھیم کاراں دا قہر دا رش ھا، ہک توں ہک نویں کار ھا سیں، آخر گریڈاں دا شہر اے، ساݙا یار غلابی شاہ آھدا ھوندا ھا ایہ سووراں دا شہر ہے، اتھاں وݙے وݙے فرعون وسدن، اساں ھوں زمانے اسلام آباد دا چھڑا ناں سݨیا ھا جݙاں جو غلابی شاہ آندا ویندا رھے ویندا ھا میں اسمبلی ہال کنوں موٹر ایم این اے ھوسٹل در موڑی کار پارک کر انٹری گیٹ تے آیم کلرک میݙا شناختی کارݙٹھا رجسڑ اچ درج کر سلیوٹ ماریس تے میں راھداریاں اچوں تھیندا کمرہ نمبر چار سو وی اچ پڄ ڳیم، غلابی شاہ عشاء دی نماز پڑھہ حالی مصلے تے ٻیٹھا ھا، میں آکھیا کامریݙ ولدی ݙتس ووے باسط بندے دا پتر بݨ، میں ھݨ کامریڈ نی مرشد ھاں مرشد میں ٹہکارا مار آکھیا واہ ووے بے مرشدآ جیندا ڄم ݙٹھے اوندے ݙند کیا ݙیکھݨ او مسکیا چل ............ آ، بکواس نہ کرآ میݙے نال ٻہہ، میں پچھیم یار، غلابی شاہ، تیݙے اندر ایہ تبدیلی کیوں آی، ووے مر نہ اٻہالا نہ تھی ایں سارے ہفتے اسمبلی دا اجلاس راھسی تیکوں ذال دے قسم توں روز میکوں ملݨ آیا کر، میں روز آوݨ دا وعدہ کیتا تاں غلابی شاہ آکھیا ............... آ توں کوڑا بندہ ہئیں رن دی قسم نہ اماں دی قسم چاء میں ول اتبار کریساں، میکوں جلدی ھئ میں آکھیا مرشد، میکوں کجھ کم ھن کمرہ میں ݙیکھ گھدے ھݨ کل ول آساں، میݙے منہوں،، مرشد،، دا لفظ سݨ غلابی شاہ زور دا ٹہکارا ماریا تے آکھیس،. انقلاب زند باد میں ولدی ݙتی، سامراج مردہ باد غلابی شاہ زندہ باد آکھݨ لڳا وؤے بندے داپتر بݨ، آکھ مرشد زندہ باد، میں مرشد دا نعرہ لایا، غلابی شاہ اٹھی، میݙا ہتھ پکڑ الماری آلے پاسے ٹر پیا، جندرا کھولیں، وچوں،، بلیک لیبل،، دی بوتل چاتس، بوتل کوں مٹھا ݙے اوندے تے ہتھ پھیریس تے ٻولیا ووے باسط آ، ایجھاں لیسوں تے نرم بت تاں کیہں. نینگر دا وی نی ھوندا،اللہ دی قسم جئیں ایہ بوتل بݨائ اے او سدھا جنت اچ ویسی، ایہ سید دی گرنٹی اے، آ میݙے نال بہہ اٻہالا نہ تھی، اوں ݙوں پیک بݨاے چئر کرݨ دے بعد آکھیس ووے بھیݨ .......... آ ھݨ سید دی رت اچ دھا، میں پیک کوں ہتھ لایا تاں پیک میݙ ے کنوں گھن گھدس تے آکھیس پہلے نعرہ لا انقلاب زندہ باد، سامراجیت مردہ باد