Wb/skr/گزر ڳئی گزران(چوݙواں حصہ)

ناول گزر ڳئی گزران لکھت عبدالباسط بھٹی

فون دی گھنݨی وڄی سکرین تے غلابی شاہ دا ناں ابھریا ھیلو سر غلام محمد شاہ از سپیکنگ، حال سݨا کتھ ہیں، سیں مارکیٹ اچ وداں گھر دے سودے سود گھندا وداں کلھا کہ گھر آلی وی رلے ھے مرشد تساں مطلب دی ڳالھ کرو، سر بھٹی صاحب، آڄ اسمبلی دا اجلاس ختم تھی ڳے پچھوں بھرڄائ تیݙی دا ول ول فون آندا کھڑے وطناں تے ولو ھا، دل ٻہوں اداس اے کل ݙاہ وڄے سویرے آلی فلائٹ تے ساݙی بہاول پور تیاری ھے، ھݨیں مایزہ بی بی دا فون آے پچھیس مرشد کݙاں ویندے پےوے میں انھاں کوں ݙساے جو کل تاں انھاں آکھیےمرشد، تساں. تاں ویندے پے وے ساݙی رسی راند ونجائ ویندے وے، نہ تساں ہاسٹل ھوسؤ نہ کامریڈبھٹی صاحب آسن، چلو آڄ دی رات وی یاد گار بݨائ ونجو، کامریݙ عمر گزاریؤ غیریں وچ جانباز کوں سئیں ھک رات تاں بشک ظالم آں، پتہ نی مائیزہ بی بی تے کیا جادو کیتی، آندی ھئ ٻاھندی ھئ سیاست تے حلقے دے، علاقے دے کماں کارے بارے ڳالھ مہاڑ تھیندی ھئ، کامریݙ ا و جݙاں دا تیکوں ملی ھے ڳالھی تھی ڳئ اے وطن وسیب،.دی شاعری دی ادب دی، کتاب دی ڳالھ کریندی اے کامریݙ، ھݨ تاں میکوں،، مائیزہ،، دی شکل اچ ،، ثمینہ،، نظر آندی اے، میکوں پتہ ھا غلابی شاہ میکوں رھیندا پے رات رل ٻاھݨ دا سنجوک ستریندا پے، اونکوں پتہ ھا، ایہ ، ثمینہ،، دے ناں تے آکھیں نوٹیا بھڄدا آسی، ایہ زندگی دا تماشہ وی عجیب ھے، یا تساں آزاد ھوندے وے، بچپن، ہر ویلے کھیݙݨ دی فکر ول سکول کالج دا زمانہ ول شادی تے شادی دے بعد وپرے اندیشے ٻالاں دی، انھاں دی تعلیم دی فکر، ذال دا رسݨ منیجݨ تے بعض دفعہ کوٹیجݨ، مریجݨ، ایہا زندگی اے، ول انسان یکسانیت کنوں اکتا ویندے، ھک مشین بݨ ویندے دفتر، مارکیٹ یا گھر ایجھیں حالات اچ جے کوئ پراݨا سنگتی مل ونجے تاں واہ واہ ھے دل آھدے اوندے نال رل ٻہہ،، پچھوال، ماضی، کوں یاد کریجے سچی ڳالھ اے ماضی جینویں ای گزریا ھووے ،، آڄوال،، حال،، اچ اوند زکر ݙاݙھا سوھݨا لڳدے، ول ایں حال اچ ٻہہ اساں. اڳوال،، مستقبل،، دے منصوبے بݨریندے ہیں حالانکہ بندے کوں کل دی خبر نی ھوندی جو آسی وی. سہی یا کائیناں خیر میں آکھیا مرشد،

سر دے بھرنے آساں سچی ڳالھ اے ھݨ تاں مائیزہ وی پراݨی سیہلی لڳدی اے، یار میں ٻہوں گھٹ ایجھیاں بولڈ عورتاں ݙٹھن، ساݙی سینگی ھوسی. یا ݙوں چار سال چھوٹی ھوسی، میں آکھیا ثمینہ وانگوں تاں نی سڳدی، او سوال کریندی ھئ، بحث کریندی ھئ، لڑ پوندی ھئ آپݨی ڳالھ تے ڈٹ ویندی ھئ، آپے رسدی تے آپے منیندی ھئ یار، اللہ ڄاݨے آجکل کیڑھے حال اچ ھوسی، چوکھے ٻال ھوسنس

میݙیاں ڳالھیں سݨ مرشد ٻولیا کامریڈ،

جے تیکوں اتنی بھاندی ھئ، جینکوں مدت تھئ توں آڄ وی نی بھلیا تئیں اوندے نال شادی کیوں نہ کیتی اوندی خبر کیوں نہ رکھیؤ ول اوندے پچھوں  کیوں نہ ڳیؤں، ملتان اچ راھندے ھووے توں اوندا پیچھا کر سڳدا ھانویں اوندا گھر ݙیکھ سڳدا ھانویں، 

مرشد سکے پھٹ نہ کھروڑ زخم تازہ نہ کر، ایہ لمبا قصہ اے کݙاھیں تیکوں سݨیساں، پتر، جے ھݨ اوتیکوں کیہں موڑ تے مل ای پئ تاں اوندے ٻال تیکوں ماما سݙیسن، ایہ ڳالھ کر مرشد زور دا ٹہاکارا ماریا، وؤے ظالم آں،

تیݙے ایہے چھند پھند وی اونکوں مسائ ودن، یار باسط جے توں ھݨ وی یونیورسٹی دا طالب علم ھوویں ھا تاں ھݨ وی کئ ثمینہ پھسائ ودا ھویں ھا یار، ساکوں تاں آڄ تئیں عورت نال ڳالھ کرݨ دا ݙا نی آیا سواے آپݨی ذال دے لیکن  ھݨ تاں او وی ڳالھ نی سݨدی، میں کئ واری آکھیے میݙے نال اسلام آباد ڄل تاں ولدی ݙیندی اے، ھا ھا، ڄلساں جݙاں اسلام آباد اچ گھر گھنسیں،  

یار باسط تیݙی ملاقات ساݙا ماضی ولا ݙتے، عشاء دی بانگ ملی میں اٹھݨ لڳیم تاں بیگم ٻولی خیر ھے نوید دا ابو کیݙے بیگم جیݙے روز وینداں اچھا، حالی غلابی شاہ ودے تھیا سویرے خبراں اچ تاں ݙسیندے پے ھن اجلاس ختم تھی ڳے، جیا جیا بیگم، اجلاس تاں ختم تھی ڳے او سویرے ݙاہ وڄے دی فلائیٹ تے بہاول پور ویسی میݙی ڳالھ سݨ بیگم ٻولی شکر اے منحوس دفعہ تھیا نہ بیگم نہ ایں نہ آکھ، غلابی ساݙا پراݨا دلبر ھے، ساݙے ݙکھ سکھ دا بھائ وال رھے ڳے، کیوں نہ آکھاں مویا ساݙی ساری روٹین خراب کر ڳے جھیڑا لؤا ڳے، کتواں ݙینہہ تھی ڳے میں تیݙی ٻانھ تے سمݨ وی بھل ڳئیں آں، بیگم بس ھک رات صبر کر چاء جیا جیا ھک رات، میکوں تاں ایویں لڳدے میں کنواری ودی آں، ھݨ جیڑھا تیݙا پتر نوید ٻانھ تے سمݨ دا ھیلکا تھیا کھڑے ھݨ توں پہلے آلیاں ڳالھیں بھل ونج، میں تاں آھدی آں توں وی اوندے نال بہاول پور ونج پیا، بیگم ھݨ او وقت کتھاں رات تھی میں آب پارہ اچوں آ ھک تازہ کیک گھدا تے ایم این ای ہاسٹل ٹر پیم سدھا کمرے اچ ڳیم غلابی شاہ سر پکڑی ٻیٹھا ھا مرشد خیر ھے ھا یار خیر ای ھفتہ ݙاݙھا سوھݨا گزر ڳے تیݙی ملاقات ساکوں جیووݨ دی ھک واری ول جاڳ لا ݙتی ھے، ھݨ ول اوہا درگاہ ھوسی سویر نال غریب تے مجبور لوکاں دی آمد ھوسی، بے وسے، بے پاوڑے جہل ان پڑھ کامریڈ انھاں دی حالت ݙیکھ میݙے اندر دا کامریڈ جاڳ پوندے، لیکن یار، کیا کروں، پاپی پیٹ تے ول بغیر ہتھ ھلاے مفت دی کمائ، ایں عیاشی ساکوں دلا بݨا ݙتے،بلکہ داڳڑ دلا بݨا ݙتے، آکھ اچ حیا نی رھے ڳیا، اتنی دیر اچ دروازہ ناک تھیا تے ول کھل ڳیا، میڈم مائزہ ہتھ اچ ݙوں وݙے شاپر چاتے ھوے ھن ھک ہتھ اچ کیک وی ھا تے او ٻولی مرشد اجازت ھے، بی بی، اندر آ تاں ڳے وے تے حالی وی اجازت، میڈم کھل پئ تے ٻولی مرشد تساں پہلے ساݙے نال سنگتیاں نال ٻٹ لا گھندے ھاوے لیکن جݙاں دا بھٹی صاحب آئین تہاݙی بولتی بند تھی ڳئ اے مرشد میڈم دی ڳالھ سݨ زور دا ٹہکارا ماریا تے ٻولیا مائزہ بی بی تھاکوں پتہ ھووے اساں ھک طوعیل عرصے بعد ملیے ہیں، ٻولݨ دا ݙا ساکوں وی آندے لیکن اساں شروع کنوں یونیورسٹی دے زمانے کنوں اینکوں ٻولݨ دا ٹھیکہ ݙتا ھؤے ایہ گوری کرے کالی کرے ساݙی مجال اے، میڈم مائزہ ٻولی بھٹی صاحب،

 ھک ہفتے دیاں ملاقاتاں میکوں ھک واری ول کالج دی چھوکری بݨا ݙتے تہاکوں مل. میں آپݨے آپ کوں، ثمینہ،، سمجھݨ لڳ ڳئ ھاں

ثمینہ دا ناں سݨ میں ٹھڈا شکارا بھریا بی بی تساں وی جیا جیا ایں دوران میڈیم شاپر کوں ہتھ ماریا جیندے اچ ݙوں برانڈڈ سوٹ ھن، اوں مرشد غلابی شاہ کوں آکھیا مرشد آپݨے پاک ہتھاں نال ایہ سوکھڑی بھٹی صاحب کوں دان کرو، غلابی شاہ اٹھی کھڑا تھیا کھٻے ہتھ نال ݙاڑھی کوں مٹھ اچ پکڑ سدھا کیتس تے میکوں سوٹ ݙیندے ھوے ٻولیا کامریݙ کیا یاد کریسں، مائزہ بی بی، میکوں ݙیکھ مسک پئ میں آکھیا ھک وقت ھا چھوٹی عید دے ݙینہہ ھن،، ثمینہ،، وی میکوں ݙوں سوٹ ݙے ایویں مسکی ھئ مائزہ ٻولی بھٹی صاحب، تساں ساکوں ساݙا وطن وسیب ولا ݙتے واپس آپݨے رحیم یار خاں گھن ڳے وے، ایہ سوٹ تہاکوں ثمینہ دی یاد ݙیویندے راھسن، بی بی ایندی کیا لوڑ ھئ نہ نہ بھٹی صاحب،

 ایہ دنیا داری نی ساݙا خلوص ھے، ول اللہ ڄاݨے کݙاں ملوں

میڈم پرس اچوں آپݨا ویزٹنگ کارڈ کڈھیا تے ٻولی بھٹی صاحب، تہاکوں لاھور سول سکریٹریٹ یا اسلام آباد اچ کوئ کم ھووے تاضرور یاد کریسو، الحمد للہ ہر جاء ساڈی برادری دے لوک ٻیٹھن، ھا میݙی آی ایٹ اچ ڳلی نمبر تراے. اچ سچے پاسے. تے چار نمبر کوٹھی اے کݙاھیں بھابھی تے ٻالاں کوں گھن آسوں تاں میکوں ٻہوں خوشی تھیسی، ضرور بی بی ضرور کیوں نہ، اچھا مرشد میکوں زرا جلدی ھے میں چلدی آں، انشا اللہ ول جلدی ملسوں ساوݨ جوبن تے ھا آسمان تے بدلاں دی شاھئ، ٹھڈی ھوا دے جھولے ہک آوے ہک جاوے، ، کالے رن بدل آندے ویندے کھڑے ھن، کیہں ویلے کݨ مݨ وی تھی ویندی، کھمݨ وی کھمدی،. بدل گجدے لیکن سیاݨے آھدن ساوݨ ہمیشہ ݙاند دے ہک سنگھ تے وسدے، ݙوجھے تے نی ھوندا آڄ وی لڳدا ھا چھڑا یونیورسٹی. تے. گڄدا وڄدا تے لاڈ ودا کریندے،. نرھان کر یونیورسٹی کیتے تیار تھی کمرے دے اندر لائن لڳ ڳیوسے، پہلے نمبر تے میں، ݙوجھے نمبر تے وقاص تونسوی تریجھے نمبر تے مانی لغاری چوتھے نمبر تے اجمل نوناری، غلابی شاہ تیار تھی آیا اوں ساݙے کپڑے، کپڑیاں دی استری چیک کیتی ایندے بعد ٻوٹاں دی پالش چیک کیتس اجمل نوناری دے ٻوٹاں دی پالش کجھ ڈھلی ھئ غلابی شاہ آکھیا پتر توں عادت توں مجبور ہیں کتنی دفعہ بکواس کیتی ھم سویرے سویرے شیؤ کرو، اشنان کرو، کپڑے استری کرو ٻوٹ. پالش کرؤ تے ول مکمل فٹ تھیوݨ دے بعد جیپ اچ ٻاھو لوکاں کوں وی پتہ لڳے شہزادے آندے پن، یار، اجمل ساریاں کوں سمجھ آ ڳئ اے لیکن توں پرواہ ای نیوی کریندا، آخر جلال پوریاں کوں کیہں پٹ ھے، وؤے کتھائیں لسوڑی دا تاں نیوی، آڄ تیݙی سزا ایہا ھے جو توں پیدل شعبے تئیں ونج شابش میݙا پتر پیراں تے زور ݙے، مرشد ساکوں کولون دا سپرے کیتا، اساں ہاسٹل اچوں نکل جیپ اچ ٻہہ ڳیوسے میں مرشد نال پہلی سیٹ تے ٻیٹھم، باقی پچھوں ٻہہ ڳے، مرشد جیپ کوں چابی لائ، جیپ گر گر کر تے کھڑ رھئ، مرشد ول چابی لائ جیپ ول گر گر کر تے کھڑ ڳئ، میں آکھیا مرشد گاݙی ٹھر ڳئ اے ساری رات مینہہ جو وسدا کھڑدا رھے ڳے، مرشد ول چابی لائ جیپ آکھیا کاکا، ہتھ ای نہ لا، ول گر گر. ھݨ مرشد آکھیا بندے دے پترو. سارے تلے لہو تے جیپ کوں دھکا لاؤ، اساں سارے تݪے لہہ جیپ کوں دھکا لایا تھوڑی دیر چلݨ دے بعد جیپ پھڑ پھڑ کیتی ول ہک وݙے دھوں دا لمبا چھوڑیا تے چل پئ، ھݨ اساں پچھوں تے جیپ اڳوں،. تھوڑااڳوں ونج تے مرشد جیپ روک گھدی، شکر اے ہاسٹل اچ ایݙا رش نہ ھا، صرف برآمدے اچ کھڑے ݙوں چار چھوہر ساݙی بے وسی دی چس کھڑے چیندے ھن، جیڑھیلے جیپ چنگی طرحاں سٹارٹ تھی ڳئ اساں بھڄ تے جیپ تے چڑھ ڳیوسے، موسم جو مستانہ ھا یونیورسٹی دے سارے نینگر تے نینگریں کلاساں چھوڑ ٻاھر آے ودے ھن سڑکاں تے رش ھا، ٹہکارے ھن، ہر کوئ آپݨی مستی اچ مست موسم دی چس ودا چیندا ھا، شعبہ ماس کام دے اڳوں ٹپیوسے تاں نم اچ لکی کؤئیل کوکی، کؤیل دی کوک سݨ مرشد جیپ اتھائیں روک گھدی، تے آکھیس یار تلے لہو تے ݙیکھو ایہ ٻیٹھی کیڑھی لڑی تے ھے، اساں ݙیکھ ݙیکھ تھک پیوسے لیکن کؤئیل ساکوں نہ نظری اچاچیت غلابی شاہ آکھیا وؤے اندھے او ݙیکھو سامݨے تہاݙی ماء ٻیٹھی اے، میں غور نال ݙٹھا تےآکھیم ھا یار، اوسامݨے سنگڑی ٻیٹھی اے، مرشد، میں سمجھداں ایہ وی سید دی کرامت ھے، اساں امتیاں اچوں تاں کیہں کوں نظر نی آئ، میݙی ڳالھ سݨ ساریاں نعرہ ماریا، غلام ہیں غلام ہیں سیداں دے غلام ہیں، ساݙا نعرہ سݨ سارے طالب علم ساݙے پاسے متوجہ تھے، ایں دوران گڄدے وڄدے بدل سر تے آے، کھمݨ زور دی کھمی تے بدلاں دے گجکار دھرتی ھلا ݙتی وقاص تونسوی ٻولیا مرشد گاݙی بھڄا ایہ مینہ وسݨ دی نشانی ھے، مرشد چابی لائ گاݙی ول گر گر کیتی مرشد آکھیا وؤے نہ مرادوں آڄ کیڑھا نی دھاتا، میں ولدی ݙتی آڄ تاں جیپ وی مکمل غسل کیتی کھڑی اے، اساں بسم اللہ پڑھ ھکو زور لایا جیپ گر گر گر کر تے چل پئ اساں سارے کامریڈ بھڄ تے جیپ تے چڑھ ڳیوسے، اچاچیت میݙی دید،، ثمینہ،، تے پئ او آپݨیاں سہلیاں کوں نال لا کنٹین تے آندی پئ ھئ ساݙی جپپ نالوں لنگھی تاں اوں میکوں ݙیکھ بوچھݨ دا پاند الاریا، میں آکھیا مرشد زری جیپ روکیں میکوں ھک کم یاد آ ڳے، غلابی شای زور دا ٹہکارا ماریا تے آکھیس پتر، میں ݙیکھ گھدے ماء تیݙی کنٹین تے ویندی پئ اے اوں بوچھݨ ساݙے کیتی تاں نی الاریا، مرشد جیپ جھل گھدی تے آکھیا کامریڈ، اساں ݙوں دلاں کوں ملاوݨ آلے ہیں نکھیڑݨ آلے نی،. کامریڈ وی اللہ کنوں ݙردن، اللہ سیں، ساکوں وی ݙیسی کامریڈ غلابی شاہ آپݨے منشور، مساوات، انسان دوستی، برابری تے ݙوجھیاں دے حقوق دا احترام کریندے ھوے میکوں ونجݨ دی مؤکل ݙتی لیکن اوندا ایہ آکھݨ ونج ماء کوں مل آ، اوندے اندر دے ساڑ تے حسرت دی نشانی ھئ، سچی ڳالھ اے تکلیف تاں ݙوجھیاں کوں وی تھئ لیکن کامریڈ برداشت کر ڳے، جیڑھیلے جیپ ٹر ڳئ میں ایݙے اوݙے ݙٹھا کھیسے اچوں کنگھی کڈھ وال سدھے کیتم. مچھاں تے ہتھ پھیریم کپڑے چھنڈک تے کنٹین آلے پاسے ٹر پیم، رستے اچ خواجہ سیں دی کافی ڳاندا ویندا ھم، آے مست ݙیہاڑے ساوݨ دے واہ سانوݨ دے من بھاوݨ دے

بدلے پورب، ماڑ، دکھن دے کجلے، بھورے، سوسو ون دے چارے طرفوں زور پون دے سارے جوڑ وساوݨ دے

چکویاں، چکوے، اغن، پپیہے کوئیل، مور، چچونے، چیہے سہنس چکور، چنڈور، ٻٻیہے شاغل گیت سݨاوݨ دے

ݙینہاں پینگھاں ساویاں پیلیاں راتئیں کھمݨیاں کھمن رنگیلاں گج گج گاجاں گجن رسیلیاں وقت سنگار سہاوݨ دے میں مستی اچ ڳاندا ویندا ھم، میݙی دید پرے توں آندی،، ثمینہ،، تے اوندیاں سیہلیاں تے ھئ، میں ٹھردا، صدقے گھولے تھیندا ویندا ھم، دل اچ کئ کئ خیال ھن، کوئ عجب مستی جیہں مستی ھئ، اچاچیت میݙے کناں شاہنواز خاں دی آوازآئ، واہ، واہ بھٹی صاحب،

آڄ تاں مستی اچ ھیووے، میں پچھوں تے ݙیکھ ولدی ݙتی

خان صاحب،

ایجھیں موسم اچ تاں گنگے وی ٻول پوندن، اندھے وی ݙیکھݨ لڳ ویندن، ٻوڑے وی سݨدن، میں تاں صیح سلامت انسان ھاں، سیاݨے آھدن ایجھیں رت اچ تاں کاݨی وی کجلا پیندی ہے، 

واہ واہ بھٹی صاحب میکوں تہاݙے کنوں ایہا توقع ھئ، شاہنواز خاں میݙا ہتھ پکڑ میکوں سڑک نال پئ بینچ تے بلھا گھدا تے آکھیس یاراساں وی فریدݨ سیں دے عاشق ہیں یار، مہر بانی کر ایہا کافی مکمل سݨا، میں آکھیا خان، میکوں ضروری کم ہے میں کنٹین آلے پاسے دید بھنوائ تاں ثمینہ، سیہلیاں سمیت کرسی چھک ٻاھندی پئ ھئ اوندی دید یکا میݙے تے ھئ، میں نہ مراں نہ جیواں شاہنواز خاں وی ساݙا دلبر ھے، اونکوں وی نیہں نہ کر سڳدا ھم، میں آکھیا، خان میکوں جلدی ہے، مہربانی کر ول کیہں ٻے ویلے، یار، اڳے تاں کڈاھیں تیکوں ایڈی جلدی نہ ھوندی ھئ، بھٹی صاحب، ول کئیں ݙٹھی ہے، ایہ رت ول کݙاں آسی اللہ ڄاݨے ول کݙاں جھڑ گجسن، کݙاں رم جھم پوھار پوسی، ، کݙاں توں موڈ اچ ھوسیں، میں بہانے نال کنٹین دو دید بھنوائ تاں ثمینہ ہک واری ول بوچھݨ دا پاند الاریا، میں سمجھ ڳیم آج شاہنواز خاں جان نی چھڑیندا کافی دے بند پڑھیم ݙینہاں پینگھاں ساویاں پیلیاں راتیں کھمݨیاں کھمن رنگیلیاں گج گج گاجاں گجن رسیلیاں وقت سنگار سہاوݨ دے بھٹی صاحب،

ایہ ڈرامے بازی نہ چلسی، مرنا نہ کݙھو انویں گا تے سݨاؤ جینویں گاندے آندے ھاوے، 

یار خان ݙاڈھا بندہ ہیں او تاں میں مستی اچ ڳاندا آندا ھم ھے شابش ھئ پتر، ڳاوݨ ھوندا ای مستی اچ ہے ایہ کوئ مرنا کڈھݨ نی ھوندا، میں سمجھ ڳیم خان جان نی چھڑیندا، میں کن تے ہتھ رکھ تان لائ روہی، راوے،. تھیاں گلزارں تھل، چترانگ وی باغ بہاراں گھنڈ تنوارں، بارش باراں چرچے دھاوݨ ڳاوݨ دے چاندنی رات ملھاری ݙینہہ ہے ٹھڈڑیاں ہیلاں رم جھم مینہ ہے سوھݨی موسم لڳڑا نینھ اے ڳیے ویلے غم کھاوݨ دے واہ، واہ بھٹی صاحب،

سو تھنکس، یار فرید سیں، تاں کمال ھن، سوھن پر توں وی کوئ عجب بندہ ہیں، اوں تاڑی مارآکھیا ویلڈن، ویلڈن، میں اٹھی کھڑا تھیم تاں خاں ٻولیا یار، خیر ہے آڄ تیکوں کیہں اچوی ہے، کیا دی جلدی اے

نہ نہ کوئ جلدی نی چل آ یار، تیکوں کافی پلاواں آڄ موسم وی کافی دا ہے، اخیر میں ہتھ ٻدھ عرض کیتی خان مہربانی کر میکوں ونجݨ ݙے نہ تاں میݙا نقصان تھی ویسی، اچھا یار جے ویندی تاں کافی دا چھیکڑی بند تاں سݨائ ونج ݙینہہ فرید آباد تھیوسے جنگل ٻیلہ شاد تھیوسے دل دردوں آزاد تھیوسے چولے انگ نہ ماوݨ دے باسط ایجھیں موسم اچ دل تاں نی آھدا تیکوں مؤکل ݙیواں ݪیکن تیݙی اچوی ݙسیندی اے جو کوئ رولا ہے، اچھا یار ونج اللہ دی امان ھووی شاہنواز خاں کنوں جان چھڑا میں جلدی جلدی کنٹین تے پڄ ڳیم، آڄ موسم جو مستانہ ھا لڳدا ھا کہ سارے سٹوڈنٹس کنٹین تے کٹھے تھی ڳن، میں ایݙے اوݙے ݙٹھا تے اݨ ڄاݨ بݨ ثمینہ دی میز نالوں ٹپیم تاں فرحانہ ڄلواݨہ آواز ݙتی بھٹی بھائ جان، بھٹی بھائ جان میں اݨ ڄاݨ تھی انھاں دو ݙٹھا. اسلام علیکم، اوھو تساں وی اتھاں آے ٻیٹھے وے، کیا حال اے فرحانہ بی بی، ٹھیک ھیووے، تہاݙا بہاول پور وسدا پے، جیا بھائ جان وسدا پے، اچھا اچھا کیاحال اے تیݙے گھر آلے ٹھیک ھن، بلکل بھائ جان، اللہ سیں دا وݙا کرم ہے، ھاں روبینہ بی بی، تہاݙا کیا حال اے، تہاݙا دیرہ پھلاں دا سہرہ وسدا پے، شکر اے بھائ جان اللہ سیں دا کرم ہے، بی بی تساں دیرے کیڑھے بلاک اچ راھندے وے بھائ جان بـلاک نمبر پندھراں اچ اچھا اچھا ول تاں تساں ساݙے دلبر،، ملک سلیم ایڈوکیٹ کوں وی ڄاݨدے ھوسو ملک سلیم کیڑھے ملک سلیم صاحب، بی بی او وی ہیں بلاک اچ راھندن،

 کلین شیؤ ھن تے سویرے ویسپا موٹر سائیکل تے عدالت ویندن

اچھا اچھا، او جیڑھےلمبے، اچے تے سمارٹ ھن، ڳل اچ رتا مفلر پیندن، جیا جیا او ساڈے بلاک بلکہ ساݙے گھر دے نال تریجھے گھر اچ راھندن، واہ بھائ جان تساں تاں ہر کیہں کوں ڄاݨدے وے، جیا بی بی، آپݨا وسیب جو تھیا ݙوجھا ملک سلیم ساݙا کامریڈ بھرا ہے، ساݙا استاد ہے، انقلابی اے، ساݙے سماج کوں سدھارݨ چاھندے، ول تاں عزیز شاھد کوں وی ڄاݨدے ھوسو، بی بی عزیز شاھد کوں کون نی ڄاݨدا اوھے نیلامی آلے، کؤئ دل گھندے بھائ دل، جیا جیا بھا ئ جان،

ھݨ انھاں شہر توں ٻاہر ہک نویں آبادی اچ گھر بݨا گھدے

جیا جیا، میں اتھوں وی تھی آیاں، توبہ بھائ جان تساں وسیب دی کوئ جاء چھوڑی وی ہے، بی بی، وسیب جو تھیا ݙوجھا آپݨی جماعت دے نظریے تے تنظیم سازی کیتے ہر جا، ونجݨا پوندے، ھاں زرینہ بی بی، کیا حال اے تہاݙا تونسہ شریف، لٹل یونان وسدا پے، جیا بھائ جان، شکر اے، اللہ داوݙا کرم ہے، بس پچھلے ݙیہاڑے کجھ سنگھڑ نئیں چڑھ آئ ھئ، تونسے آلے ٻہوں پریشان ھن ھݨ شکراے، میں جݙاں یونیورسٹی آندی پئ ھم اوندی رفتار کجھ مٹھی تھیندی ویندی ھئ،

  بی بی، تساں حضرت اقبال سوکڑی صاحب کوں ڄاݨدے وے

جیا جیا او جیڑھے شاعر ھن، جیا جیا اچھا ماشااللہ انھاں کوں پڑھیا ھیووے جیا بھائ جان،

او میݙے ابو دے چنگے دوست ھن، ماشا اللہ او میݙے ݙاݙا سیں دے وی دوست ھن تے میݙے پڑ ݙاݙا سیں نال،، ریتڑے،، دے سکول اچ کٹھے پڑھیندے رہ ڳن،  ساݙے گھر انھاں دی ہک کتاب موجود یے، لیکن بھائ جان میں کتاب دا ناں بھل ڳئ آں لیکن میکوں انھاں دی ہک غزل دے کجھ شعر یاد ھن

اچھا اچھا،ویری گڈ تاں بی بی ول ارشاد، کھڑ ؤ بھائ جان میکوں یاد تاں کرݨ ݙیو، او، زندگی دی بھیک ایہ لفظ ٻول او چپ کر ڳئ تے ٻولی بھائ جان ھݨیں یاد آ ویسی، ھا زندگی دی بھیک منگݨی پے ڳئ ایہ دری دوزخ دی لنگھݨی پے ڳئ، جیکوں سݨ کے خود وی یزداں رو ݙتا ہک دعا ایجھیں وی منگݨی پے ڳئ وت کوئ منکر یے رب دی زات دا وت کوئ غزل کعبے تے ٹنگݨی پے ڳئ بھائ جان زرا ایں شعر. تے غور کراے نی پھیری موت نے انتے نظر ٻئ کوئ تدبیر ڈھنگݨی ہئ ڳئ، آہݨے ڳل اچ نہ مرادݨ زندگی سو ولنگݨیاں دی ولنگڑی ہے ڳئ واہ واہ زرینہ بی بی، کیا بات اے تہاݙی یادداشت دی، بلکل میں انھاں کوں ڄاݨدی ھاں، لیکن بھائ جان میں انھاں کوں ݙٹھا کائینی حالی ساݙے تونسے شریف اچ عورتاں کوں ایہو جتی آزادی کائینی، ویسے اقبال سوکڑی سیں ٻہوں مشہور شاعر ھن، پورے وسیب اچ مشہور ھن بی بی، ساݙا ھک یار اے محمود نظامی، جیا بھائ جان میں انھاں دا وی ناں سݨیا ہویا ہے، پر ݙٹھا انھاں کوں کائینی، چلو ٹھیک اے شکر کر ݙٹھا نیوی، گڈ گڈ، میں بھݨیں نال حال ونݙیندے کجھ لحظہ لا ݙتا،،، ثمینہ،، ایہ ڳالھ محسوس کر ڳئ، ایں دوران ویٹر تازےتازے سموسے تے گرم گرم چاء گھن آیا، ہر کیہں ہک ہک ثموثہ چاء گھدا میں ثمینہ دو ݙٹھا تاں اوں کوئ توجہ نہ ݙتی، میں وی اٹھی کھڑا تھیم اچھا مارکا میں چلداں، بھائ جان، خیر ھیووے،ایݙی جلدی کیا ہے، فرحانہ میݙا ہتھ پکڑ ٻولی بھائ جان کجھ دیر تاں ٻہو، ایجھاں سوھݨا موسم ہے، ہر کوئ کلاساں اچوں ٻاہر نکلیا ودے، چلو ایہ گھنو ہک ثموثہ تاں کھاؤ اوں چاء دی پیالی میݙے اڳوں سریندے ہوے آکھیا بھائ جان گھنو چا پیوؤ، ٹھردی ویندی اے، بس کر فرحانہ ایݙے نخرے کریندا ٻیٹھے تاں کرے ٻیٹھا مرؤنہ، تساں تاں کھاؤ سموسے ٹھر ڳے تاں بے چسے تھی ویسن، میں کاݨی آکھ نال ثمینہ دو ݙٹھا تاں اوں پرتے منہ چاء ولایا، میں سمجھ ڳیم جو ایہ کیوں ناراض ہے ہک تاں شاہنواز خاں دیر لؤا ݙتی ݙوجھا میں آ تے فرحانہ، روبینہ تے زرینہ نال ڳالھیں اچ رجھ ڳیم