Wb/skr/پنجویہواں سیپارہ

سورۃ حٰمٓ اَلسجدۃ مکیہ

قیامت دا عِلم (سُدّھ پَتہ) ہُوندے کولھ ہے اُوندے سُدّھ پَتے دے بغیر نہ کوئی میوہ آپݨیاں پتراں دِی غِلاف وِچُوں نِکلدے، اَتے نہ کہیں مادی کُوں پیٹ تِھیندے، اَتے نہ او وِیاندی ہے اَتے جِہڑے ݙین٘ہ او اُنھاں (مُشرکاں) کُوں سَݙ تے پُچھسے جو کِتھاں ہِن، جِنھاں کُوں میݙے شریک بݨیندے ہاوے، تاں او اَکھیسِن، اَساں تاں تیکُوں ݙَسا ݙیندے ہَیں جو اَساں وِچُوں کوئی وِی انھاں نال کوئی مطلب نھیں رَکھیندا (٤٧)۔ پَر او اِنھاں کنُوں پُھٹ ویسِن، جِنھاں کُوں پہلے او سَݙیندے ہَن، اَتے انھاں کُوں پَتہ لڳ ویسی جو انھاں کِیتے ہُݨ بھڄ وَن٘ڄݨ دِی کوئی جاء کائے نھیں (٤٨)۔ انسان بَھلائی دِیاں دُعائیں مَنگ مَن٘ڳ تے تَکھدا وِی نھیں، اَتے جیکر اِیکُوں کوئی تکلیف تِھی وَن٘ڄے تاں ٻَہُوں بے آس تے نا اُمید تِھی ویندے (٤٩)۔ اَتے جیکر اَساں اُوکُوں کہیں تکلیف تِھی وَن٘ڄݨ دے بعد آپݨِیں طرفُوں رحمت دا مَزّہ چَکھا ݙیوُوں، تاں اَکھیسے جو اِیہ تاں میݙا حق ہَا، مَیں تاں قیامت دِی گھڑی قائِم تِھی وَن٘ڄݨ دا گُمان وِی نھیں کر سَڳدا، اَتے جیکر میکُوں آپݨیں رَبّ دو وَلایا وِی ڳیا، تاں یقیناً میݙے کِیتے اُوندے کولھ بَھلائی ہے، حالانکہ اَساں چِتا ݙیسُوں اِنھاں لوکاں کُوں، جِنھاں کُفر اختیار کر گِھدّے، جو او کیا کُجھ کریندے ہِن، اَتے اَساں انھاں کُوں ٻَہُوں گندے عذاب دَا مَزّہ چَکھیسُوں (٥٠)۔ اَتے ڄَݙاں اَساں انسان اُتے آپݨاں فضل کریندے ہَیں، تاں مُن٘ہ پھیر گِھندے تے آپݨاں پاساں وَلا گِھندے، اَتے ڄݙاں اُوکُوں کوئی تکلیف تِھیندی ہے تاں لمبیاں لمبیاں دُعائیں مَنگدے (٥١)۔ (اَے رسول) آکھ ݙے، جو کیا تُساں کݙائیں سوچئے، جو جیکر اِیہ (قرآن) اَللہ دِی طرفُوں ہووے پَر تُساں اِیکُوں نہ مَنُّو، تاں اُوں آدمی کنُوں زیادہ گُمراہ کوݨ تِھی سڳدے، جِہڑا جو اَصلُوں پَرلے دَرجے دِی مخالفت اختیار کر گِھنّے (٥٢)۔ اَجھو اَساں آپݨیاں نِشانیاں اُنھاں کُوں دُنیا جہان دِیاں ساریاں پاسیاں کنُوں تے خُود انھاں دِیاں جاناں وِچُوں ݙیکھا ݙیسُوں، اِیہ توڑِیں جو انھاں کُوں صاف پَتہ لڳ ویسے، جو بیشک اِیہ (قرآن) واقعی بَر حق ہے کیا تَیݙے رَبّ دِی اِیہ ڳالھ کافِی کائے نھیں، جو درحقیقت او ہَر شَئے کُوں ݙیکھدا بَھلیندا کھڑے (٥٣)۔ پَتہ ہُووِیہے، جو او تاں دَراَصل آپݨیں رَبّ نال مُلاقات دے متعلق وِی شَک وِچ پَئے ہوئے ہِن، سُݨ گِھنُّو، جو یقیناً اُوں ہَر شَئے کُوں آپݨِیں پَکڑ وِچ رَکھیا ہوئے (٥٤)۔

سورۃ شوریٰ مکیہ

شروع ہے اَللہ دے ںاں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان ہے ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے

حٰمٓ (١)۔ عٓسٓقٓ (٢)۔ اِیں طرح تَیں دو وَحی بھیڄی ڳئی ہے، اَتے اُنھاں دو وَحی بھیڄی ڳئی ہئی جِہڑے تَیں کنُوں پہلے گُزر چُکئِن اَللہ تاں ٻَہُوں زبردست ہے، وَݙی دانائی والا ہے (٣)۔ ہُوندا اِی ہے جِہڑا کُجھ اَسماناں وِچ ہے، تے جِہڑا کُجھ زمین دے تَلّے اُتّے ہے، اَتے اُوہو ساریاں تُوں وَݙیاں قَدراں والا ہے، ٻَہُوں وَݙا ہے (٤)۔ اِیویں لڳدے جو اَسمان اُتے کنُوں پڑیج پوسِن، اَتے فرشتے آپݨیں رَبّ دِیاں تعریفاں کریندیں ہوئیں اُوندے پاک ہووݨ کُوں بیان کریندِن، اَتے زمین والیاں کِیتے بخشش مَنگدِن، پَتہ ہُووِیہے، جو بیشک اَللہ اِی بخشݨ ہار ہے ہمیشہ رحمت کرݨ والا ہے (٥)۔ اَتے جِنھاں لوکاں اُوکُوں چھوڑ تے ٻِنھاں کُوں آپݨیں کارساز بݨا گِھدّے اَللہ انھاں کُوں آپݨیں نظر وِچ رَکھیا ہوئے، اَتے (اَے رسول) تُوں انھاں اُتے کوئی دارُوغہ کائے نِھیویں (٦)۔ اَتے اِیں طرح اَساں تَیں دو قرآن کُوں عَربی وِچ وحی کِیتا ہے تاں جو تُوں ساریاں وَستیاں دِی مَاء (مَکّے) اَتے اُوندے آسُوں پاسُوں دے رَہݨ والیاں کُوں ݙَرا، اَتے کٹھے تِھیوݨ والے ݙین٘ہ کنُوں وِی ݙرا، جیندے وِچ کوئی شَک کائے نھیں (اُوں ݙین٘ہ) ہِک ٹولی تاں بہشت وِچ ہوسے، تے ہِک ٹولی دَوزخ وِچ ہوسے! (٧)۔ اَتے جیکر اَللہ چَہندا تاں انھاں ساریاں لوکاں کُوں ہِکّا اُمّت بݨا چھوڑیندا، پَر او جیکُوں چَہندے آپݨیں رحمت وِچ گِھن آندے، اَتے جِہڑے ظالم ہِن نہ انھاں کِیتے کوئی کارساز ہے ، تے نہ کوئی مَددگار ہے (٨)۔ کیا اُنھاں اُوکُوں چھوڑ تے ٻِنھاں کُوں آپݨاں کارساز نھیں بݨا گِھدّا؟ حالانکہ چَھڑا اَللہ کارساز وِی ہے تے مُردیاں کُوں جِیواوَݨ والا وِی! اَتے اُوہو ہر شَئے اَتے قُدرت (پُورا قابو) رَکھݨ والا وِی (٩)۔ اَتے تُساں جِہڑی شَئے دے متعلق وِی کوئی اِختلاف کریندو، تاں اُوندا فیصلہ اَللہ دے کولھ ہے، اِیہُو اَللہ میݙے پَالݨ والا ہے، مَیں اُوندے اُتّے توکّل کرینداں اَتے اُوندی طرف رجوع وِی کرینداں (١٠)۔ او اَسماناں دا تے زمین دا پَیدا کرݨ والا ہے، اُوں تُہاݙے کِیتے تُہاݙی جِنس دے جُٹ (نر مادی) بݨائِن، اَتے جانوراں دے جْٹ بݨائِن، اِیں طرح تُہاکُوں وَدھیندا پَھلیندا ہے، کوئی وِی شَئے اُوں وان٘گُوں کائے نھیں تے او خُوب سُݨݨ والا، چَن٘ڳی طرح ݙیکھݨ والا ہے (١١)۔ اُوندے کولھ ہِن، کُنجیاں اَسماناں دِیاں، تے زمین دِیاں، وَدھا ݙیندے رِزق جِیندا چَہندے، تے پُورا سُورا وِی کر ݙیندے، بیشک او ہَر شَئے کُوں چَن٘ڳی طرح ڄاݨݨ والا ہے (١٢)۔ اُوں تُہاݙے کِیتے دِین دا اوہو طور طریق مقرر کر ݙِتے، جِیندا حُکم اُوں نُوح کُوں کِیتا ہَا، اَتے جِیندی وَحی اَساں تَیں دو وِی بھیڄی ہے، اَتے جِیندا حُکم اَساں اِبراہیم ، تے مُوسیٰ، تے عیسیٰ کُوں وِی ݙِتا ہَا، جو اِیں دِین کُوں قائِم کِیتی رَکھݨاں اَتے اِیندے وِچ کوئی فِرقے پَیدا نہ کرݨاں، مُشرک لوکاں کُوں او شَئے ٻَہُوں کَوڑی (اَوکھی) لڳدِی ہے، جیں دو تُوں انھاں کُوں سݙیندیں، اَللہ اُوکُوں آپݨاں بݨا گِھندے جیکوں چَہندے، اَتے اُوکُوں آپ دو ہدایت وِی ݙے ݙیندے، جِہڑا جو اُوں دو رجوع کریندے (١٣)۔ اَتے او فرقیاں وِچ وَںڈیج ڳئِن، او وِی اُوں ویلے ڄݙاں جو انھاں کولھ عِلم پُڄ ڳیا ہَا، اِیہ وِی محض آپس دِی ضِد وِچ آ تے ون٘ڈیے ڳئن، اَتے جیکر تیݙے رَبّ دِی طرفُوں ہِک ڳالھ ہِک خاص مُدّت کِیتے پہلے کنُوں طَے نہ ہوندی، تاں انھاں دے درمیان فیصلہ کر ݙِتا ویندا، اَتے بیشک اَڳلے لوکاں دے بعد اَساں جِنھاں کُوں کِتاب دا وارث بݨائے او ہِک اِہجے شَک وِچ پَئے ڳئِن، جِیندی وَجہ کنُوں ٻَوّے (پریشان) تھئے وَدِّن (١٤)۔ ٻَس (اَے رسول) انھاں کُوں (اُوں دِین دُو) سَݙی رَکھ، اَتے اُوں ڳالھ تے قائِم رَہ، جِیندا تیکُوں حُکم ݙِتا ڳئے، اَتے انھاں دِیاں خواہشاں دِی پَیروی نہ کریں، بلکہ آکھ ݙے، جو مَیں تاں محض اُوندے اُتے اِیمان گِھن آیاں جِہڑا کُجھ اَللہ کتاب وِچ نازِل کِیتے، اَتے میکُوں اِیہ حُکم وِی ݙِتا ڳئے، جو مَیں تُہاݙے درمیان اِنصافی فیصلے کراں، اَللہ تاں او ہے جِہڑا اَساݙا وِی پالݨ ہار ہے تے تُہاݙا وِی پالݨ ہار ہے، اَساݙے عَمل ساݙے کیتے ہن تے تہاݙے عمل تہاݙے کیتے ہن، اَساݙے درمیان تے تُہاݙے درمیان کوئی حُجّت بازی (جھیڑے) دِی ڳالھ کائے نھیں، اَللہ اَساں ساریاں کُوں آپس وِچ کَٹھا کریسی، اَتے ہُوں دو وَلائے وِی ویسُو (١٥)۔ اَتے جِہڑے لوک اَللہ دے متعلّق حُجّت بازی کریندِن، ڄݙاں جو اُوکُوں قبول وِی کر گِھدّا ڳئے انھاں دِی حُجّت انھاں دے رَبّ دے نزدیک بالکل فضول ہے، بلکہ انھاں اُتے (اَللہ دا) غضب ہے ، اَتے اُنھاں کِیتے ٻَہُوں سخت عذاب ہے (١٦)۔ اَللہ تاں او ہے جیں کتاب کُوں برحق نازِل کِیتے، اَتے (نیکی بَدی دی) ترکڑی کُوں وِی! اَتے (اَے رسول) تیکُوں کیا پَتہ جو (قیامت دِی) گھڑی کولھوں آ ڳئی ہُووِے (١٧)۔ اِیندے آوَݨ دِی جلدی اُوہے پَے کریندِن جِہڑے جو اِیندے اُتّے یقین وِی نھیں رَکھیندے، اَتے جِہڑے اِیمان گِھن آئِن او اِیں کنُوں ݙَردے رَہندِن، اَتے او ڄاݨدِن جو بیشک اِیہ برحق ہے، سُݨ گِھنّو جِہڑے لوک قیامت دِی گھڑی دے متعلّق جھیڑے گَھتّی رَکھدِن، او واقعی گُمراہی وِچ ٻَہُوں پَرے توڑِیں پُڄ ڳئِن (١٨)۔ اَللہ تاں آپݨیاں ٻانھیاں اُتے ٻَہُوں مہربان ہے، جیکُوں جِتّی چَہندے رِزق ݙے ݙیندے، اَتے او ٻَہُوں زور والا ہے، ساریاں اُتے غالب ہے (١٩)۔ جِہڑا کوئی آخرت دِی فَصل چَہندے اَساں اُوندی فَصل وَدّھا پَھلا ݙیندے ہَیں، اَتے جِہڑا کوئی اِیں دُنیا دِی فصل چَہندے، تاں اُوکُوں اُوندے وِچ اِی ݙے چھوڑیندے ہَیں، پَر آخرت کُوں اُوندے نصیب وِچ کُجھ وِی نہ ہوسی (٢٠)۔ کیا اِنھاں کولھ اِہجے وِی شریک ہِن، جِنھاں اُنھاں کِیتے اِہجا دِین (طور طریقہ) مقرر کر ݙِتے، جِیندی اِجازت اَللہ ݙِتی وِی کائے نھیں جیکر فیصلے (دے ݙین٘ہ) والی ڳالھ طَے نہ تِھی چُکّی ہوندی تاں انھاں دَا ٹَنݨَا مُکا ݙِتا ڳیا ہوندا، اَتے یقیناً جِہڑے ظالم ہِن، انھاں کِیتے دَردناک عذاب ہے (٢١)۔ تُوں ݙیکھسیں جو ظالم ݙَردے پَے ہوسِن (اُوندی) شامت کنُوں جِہڑا کُجھ انھاں کھٹیا کمایا ہوسے اَتے اِیہ (شامت) انھاں اُتے آ تے رَہسی، اَتے جِہڑے لوک اِیمان گِھن آئِن تے نیک عَمل کِیتے ہِینے او بَہشتی باغاں وِچ ہوسِن، انھاں کِیتے اُنھاں دے رَبّ دے کولھ او سَب کُجھ ہوسی جِہڑا کُجھ او چَہسِن اِیہُو ٻَہُوں وَݙا فَضل ہے (٢٢)۔ اِیہا او شَئے ہے جِیندی خوشخبری اَللہ آپݨیاں اُنھاں بَندیاں کُوں ݙیندے جِہڑے جو اِیمان گِھن آندِن، تے نیک عَمل کریندِن، (اَے رسول) اُنھاں لوکاں کُوں آکھ ݙے، جو مَیں تُساں کنُوں اِیں کَم دا کوئی معاوضہ نھیں مَنگدا، سِوائے اِیندے جو تُساں قریبی تعلّق والیاں نال پیار محبّت رَکھو! اَتے جیکر کوئی نیکی کریسی، تاں اُوندے کِیتے اُوندے ثواب کُوں وَدّھا چھوڑیسُوں، بیشک اَللہ ٻَہُوں بخشݨ ہار، ڈھیر قدر کرݨ والا ہے (٢٣)۔ کیا اِیہ لوک اِیہُو اَہدِن جو اِیں (رسول) اَللہ اُتّے کُوڑا بُہتان گھڑ گِھدّے، جیکر اَللہ چَہندا تاں خود تیݙے دِل اُتے وِی مُہر لا ݙیندا، پَر اَللہ باطل (کُوڑ) کُوں مِٹیندے، اَتے حق کُوں آپݨیاں اُصولاں نال حق ثابت کر ݙیکھیندے بیشک او سِینیاں دے وِچ دِیاں ڳالھیں خُوب ڄاݨݨ والا ہے (٢٤)۔ او تاں اُوہو ہے جِہڑا آپݨیاں ٻانھیاں دِی توبہ قبول کر گِھندے اَتے قصُور معاف کر ݙیندے، اَتے جِہڑا کُجھ تُساں کریندے وے خوب ڄاݨدے (٢٥)۔ اَتے انھاں دِیاں دُعائیں قبول کر گِھندے، جِہڑے جو اِیمان گِھن آئِن تے نیک عَمل کریندِن، اَتے اُنھاں اُتّے آپݨاں فَضل وَدھائی رَکھدے پر جِہڑے کافِر ہِن انھاں کِیتے ٻَہُوں سخت عذاب ہے (٢٦)۔ اَتے جیکر اَللہ آپݨیاں بَندیاں دے رِزق کُوں اَصلُوں کُھلّا کر ݙیوے تاں او زمین اُتے فساد چا کھڑا کرِن، پر او جِتّی چَہندے اُوں اندازے دے مطابق نازِل کر ݙیندے، بیشک او آپݨیاں بندیاں کُوں خُوب ڄاݨݨ والا انھاں تے نظر رَکھݨ والا ہے (٢٧)۔ اَتے او اُوہو ہے جِہڑا لوکاں تے مِینہ چَا وَسیندے، ڄݙاں جو او اَصلُوں نا اُمید تِھی چُکئے ہوندِن، تے آپݨیں رحمت چَا کِھن٘ڈیندے اَتے اُوہو ہے تعریفاں دے ݙا والا کارساز (٢٨)۔ اَتے اُوندیاں نِشانیاں وِچُوں ہے، اَسماناں تے زمین دا پَیدا کرݨ، تے انھاں وِچ جانوراں کُوں کِھن٘ڈا ݙیوݨ، ٻِیا اِیہ جو ڄݙاں چَہوے اُنھاں کُوں وَلا کَٹھا کر گِھنّݨ دِی پُوری قوت رَکھیندے (٢٩)۔ اَتے تُہاݙے اُتّے جِہڑی کوئی وِی مصیبت آندِی ہے، او تُہاݙے آپݨیں ہَتّھاں دِی کَمائی دِی وَجہ کنُوں ہُوندی ہے اَتے او تاں ڈھیر سارے قصور اُووِیں وِی معاف کر ݙیندے (٣٠)۔ اَتے تُساں اُوکُوں زمین اُتے عاجز کر گِھنّݨ والے تِھی وِی نھیں سَڳدے، اَتے سِوائے اَللہ دے نہ تُہاݙا کوئی کارساز ہے، اَتے نہ کوئی مَددگار (٣١)۔ اَتے اُوندیاں نِشانیاں وِچُوں ہِن، سَمندر وِچ، پہاڑاں وان٘گوں نظر آوَݨ والے جہاز (٣٢)۔ جیکر او چَہوے تاں ہَوا کُوں بَند کر ݙیوے، ٻَس اِیہ سمندر اُتے اَصلُوں کھڑ وَن٘ڄن، بے شَک اِیندے وِچ (اُوندی قُدرت دِیاں) نِشانیاں ہِن، صَبر کرݨ والے، تے شُکر اَدا کرݨ والے کِیتے (٣٣)۔ یا اُنھاں کُوں اُنھاں دے آپݨیں کِیتے عَملاں دِی وَجّہ کنُوں تباہ کر چھوڑے اَتے ٻَہُوں سارے قصور معاف کر ݙیوے (٣٤)۔ تاں جو جِہڑے لوک اَساݙیاں نشانیاں دے متعلّق جھیڑے گَھتّی وَدِّن، ڄاݨ گِھنّن جو اِنھاں کِیتے تاں کوئی پَناہ دِی جاء وِی کائے نھیں (٣٥)۔ ٻَس تُہاکُوں جِہڑی کوئی شَئے ݙِتی ڳئی ہے، او تاں اِیں دُنیاوی زِندگی دے فائدے کِیتے ہے اَتے جِہڑا کُجھ (اَجر) اَللہ کولھ ہے او تاں ٻَہُوں چَن٘ڳا وِی ہے، تے ہمیشہ باقی رَہݨ والا وِی، اَتے آپݨیں رَبّ اُتے توکّل کریندِن (٣٦)۔ اَتے جِہڑے لوک وَݙے وَݙے گُناہاں کنُوں تے بے حیائی دے کَمّاں کنُوں پَرہیز کریندِن، اَتے ڄݙاں کاوِڑ آندی ہے تاں بخش ݙیندِن (٣٧)۔ اَتے جِہڑے لوک آپݨیں رَبّ دے حکم کُوں مَن گِھندِن، اَتے نماز قائِم کِیتی رَکھدِن، اَتے آپݨیں معاملے آپس دے صلاح مَشورے نال طَے کر گِھندِن، اَتے جو کُجھ رِزق اَساں انھاں کُوں ݙِتا ہوئے، اُوندے وِچُوں اِی خرچ کریندِن (٣٨)۔ اَتے جِنھاں لوکاں اُتے کوئی زیادتی تِھی ویندی ہے، تاں اُوندا بَدلہ گِھن گِھندِن (٣٩)۔ اَتے کہیں بُرائی دا بدلہ خُود اُوں بُرائی دے برابر ہے، ٻَس جِہڑا کوئی معاف کر ݙیوے، تے معاملہ ٹِھیک کر گھنّے، تاں اُوندا اَجر اَللہ دے ذِمّے ہے بیشک او زیادتی کرݨ والیاں کُوں پَسند نھیں کریندا (٤٠)۔ اَتے جِہڑا کوئی آپݨیں اُتّے ظلم تِھیوݨ دے بعد بَدلہ گِھن گِھنّے، تاں ٻَس اُنھاں اُتے کوئی مَلامت کائے نھیں (٤١)۔ بیشک ملامت تاں اُنھاں اُتے ہے، جِہڑے اِنساناں اُتے زیادتی کریندِن اَتے زمین اُتے نا حق فَساد مچیندِن، اِیہے او لوک ہِن جِنھاں کِیتے ہِک دَرد ناک عذاب ہے (٤٢)۔ اَتے جیں صبر اختیار کِیتا، اَتے معاف کر ݙِتا، تاں اِیہ تاں ٻَس وَݙی ہِمّت والے کَمّاں وِچُوں ہے (٤٣)۔ اَتے جیکوں اَللہ گُمراہ کر ݙیوے، تاں (اَللہ) دے علاوہ اُوں شخص دا کوئی کارساز کائے نھیں، اَتے تُوں ظالماں کُوں ݙیکھسیں جو او عذاب کُوں ݙیکھسِن تاں پُچھّݨ لڳ پوسِن، جو کیا وَل وَن٘ڄݨ کِیتے کوئی رَاہ وِی ہے؟ (٤٤)۔ اَتے (اَے رسول) تُوں اُنھاں (ظالماں) کُوں ݙیکھسیں جو او جِہڑے ویلے (دَوزخ دے) عذاب دے سامݨیں گِھن آئے ویسِن تاں ذِلّت تے خواری کنُوں کُٻّے تِھئے وَدّے ہوسِن، تے جِھکّیاں نظراں کر تے اُوکُوں ݙیکھسِن، اَتے جِہڑے لوک اِیمان گِھن آئے ہوسِن، او اَکھیسِن جو بیشک گھاٹا چاوَݨ والے اُوہے لوک ہِن جِنھاں قیامت دے ݙین٘ہ آپݨیں آپ کُوں وِی گھاٹے وچ پاتا تے آپݨیاں لوکاں کُوں وِی ، سُݨ گِھنُّو جو ظالم لوک ضرور ہمیشہ دے عذاب وِچ رَہسِن (٤٥)۔ اَتے اَللہ دے سِوا انھاں دے کوئی یار وِی نہ ہوسِن، جِہڑے اُنھاں کُوں مَدد ݙیوِن، بلکہ جیکُوں اَللہ گُمراہ رَہݨ ݙیوے تاں اُوندے کِیتے (ہدایت دا) کوئی رَاہ کائے نھیں (٤٦)۔ تُساں آپݨیں رَبّ دا حُکم اِیں کنُوں پہلے مَن گِھنّو جو او ݙین٘ہ آوَںڄے جِہڑا اَللہ دِی طرفُوں کائے نہ ٹلسی، اُوں ݙین٘ہ تُہاݙے کِیتے کوئی پَناہ دِی جاء نہ ہوسے، اَتے نہ تُہاݙے (گُناہاں کنُوں) اِنکار دِی گُنجائش ہوسے (٤٧)۔ انھاں ڳالھیں دے باوجود جیکر اِیہ مُن٘ہ پھیر وَن٘ڄن تاں (اَے رسول) اساں تیکُوں اُنھاں اُتے دَاروغہ بݨا تے نھیں بھیڄیا، تیݙا کَم تاں محض سِنیہا (پیغام) پُچا ݙیون ہے، دَراَصل ڄَݙاں اَساں انسان کُوں آپݨِیں رحمت دا مَزّہ چَکھیندے ہَیں، تاں ٻَہُوں خوش تِھی ویندے، پَر ڄَݙاں اُنھاں اُتے کوئی مصیبت (سختی) آ وَن٘ڄے، او وِی محض انھاں دے آپݨیاں ہَتّھاں نال پہلے کنُوں بھیجے ہوئے کرتُوتاں دِی وَجہ کنُوں، تاں وِی تحقیق اِنسان اَصلُوں نا شُکرا بَݨ ویندے ! (٤٨)۔ اَللہ دِی ہے بادشاہی اَسماناں دِی تے زمین دِی وِی! جو کُجھ چَہندے پَیدا کر چھوڑیندے، جیکوں چَہندے دِھیّاں ݙے ݙیندے، تے جیکُوں چَہندے پُتر ݙے ݙیندے (٤٩)۔ یا انھاں کُوں دِھیّاں پُتر رَلا مِلا تے ݙیندے، اَتے جیکوں چَہندے سَنڈھ بݨا چھوڑیندے، بیشک او تاں سَب ڄاݨݨ والا وَݙی قُدرت والا ہے (٥٠)۔ اَتے کہیں بَشر دِی اِیہ شان کائے نھیں، جو اَللہ اُوندے نال ڳالھیں کرے، اِیہ تِھی سَڳدے جو کہیں دے دِلّ وِچ گھت ݙیوے، یا کہیں پَردے دے اُݙُوں اِشارہ کرے، یا کوئی رسول بھیڄے، او جو کُجھ اَللہ چَہندے اُوندے حُکم نال لوکاں توڑِیں پُچیندے بیشک او اَصلُوں اُچّا ہے، وَݙی حکمت والا ہے (٥١)۔ اَتے اِیں طرح اَساں (اَے رسول) آپݨیں حُکم نال تَیں دو رُوح بھیڄی ہے تُوں نہ ڄاݨدا ہاویں، جو اِیہ کتاب کِیا ہے، اَتے اِیہ اِیمان کِیا ہے، پَر اَساں اِیکُوں نُور بݨا ݙِتے، آپݨیاں ٻانھیاں وِچُوں جیکُوں چَہندے اِیندے نال سِدّھا رَستہ ݙیکھا ݙیندے ہَیں، اَتے یقیناً تُوں وِی سِدّھا رَستہ ݙیکھیندیں (٥٢)۔ رَستہ اُوں اَللہ دا، جِیندے ہَتّھ وِچ سارا کُجھ ہے جو کُجھ اَسماناں وِچ ہے تے جو کُجھ زمین دے تَلّے اُتّے ہے، سُݨ گِھنّو! جو سارے معاملے اَللہ دو پھیرے وَن٘ڄݨِن (٥٣)۔

سورۃ الزخرف مکیہ

شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان وَݙی رحمت کرݨ والا ہے

حٰمٓ (١)۔ سَب کُجھ صاف بیان کر ݙیوݨ والی کتاب دِی قسم! (٢)۔ اَساں یقیناً عربی زبان دا قرآن بݨائے تاں جو تُساں سَمجھ سَڳو! (٣)۔ اَتے بیشک اِیہ " کِتاباں دِی ماء" (لوحِ محفوظ) وِچ لکھی ہوئی ہے، جِہڑی جو اَساݙے نزدیک ضرور بلند مرتبہ ہے بلند حکمت والی ہے (٤)۔ تاں کیا اَساں تُہاکُوں (بیزار تِھی تے) نصیحت کرݨ چھوڑ ݙیسُوں، محض اِیں واسطے جو تُساں حَد کنُوں ٹَپ وَن٘ڄݨ والے ہِیوے (٥)۔ اَتے اَساں تاں کِتنے نبی پہلے لوکاں وِچ وِی بھیڄ چُکئے ہِیسے (٦)۔ پَر انھاں کولھ کوئی وِی نبی آندا ہَا، تاں اُوندے نال مذاقاں ضرور کِیتیاں ویندیاں ہَن (٧)۔ ٻَس اَساں تاں اِنھاں کنُوں وِی زیادہ زور والیاں کُوں تباہ کر چھوڑیا اِیں طرح پہلیاں لوکاں دِی ہِک مثال قائم تِھی ڳئی (٨)۔ اَتے جیکر تُوں انھاں کنُوں پُچّھیں جو اَسماناں تے زمین کُوں کَیں پَیدا کِیتے تاں ضرور اَکھیسن جو انھاں کُوں ٻَہُوں زبردست تے سَب کُجھ ڄاݨݨ والے پَیدا کِیتے (٩)۔ جیں تُہاݙے کِیتے زمین کُوں پِینگھا (وِچھاوݨاں) بݨائے، اَتے اِیندے وِچ رَستے قائم کر ݙِتّن، تاں جو تُساں اَپݨیں منزل تے پُڄ سَڳُو (١٠)۔ اَتے جیں اَسمان کنُوں ہِک اندازے دے مطابق پاݨِیں نازِل کِیتے ٻَس اَساں اُوندے نال سُکیے سَڑیے علاقے (موئی ہوئی وَستی) کُوں زِندہ (سرسبز) کر کھڑایا، اِیں طرح تُہاکُوں وِی (زمین وِچُوں) کڈھیا ویسے (١١)۔ اَتے جیں ہَر ہِک قسم دے جوڑے (جُٹ) پَیدا کِیتِن اَتے تُہاݙے کِیتے، ٻیڑیاں بݨائِن اَتے چار پیرڑے جانور ہِن، جِنھاں اُتے تُساں چَڑھدے ہِیوے (١٢)۔ تاں جو تُساں اُنھاں دِی کن٘ڈ تے اَرام نال ٻَہ سَڳُو، جِہڑے ویلے ٻَہ وَن٘ڄو تاں وَل آپݨیں رَبّ دِی نعمت کُوں یاد کرو، اَتے آکھو جو پاک ہے او ہَستی جیں انھاں کُوں اَساݙے ماتحت کر ݙِتے، اَتے اَساں تاں انھاں کُوں قابو وِچ رَکھݨ دِی طاقت وِی نہ رَکھیندے ہاسے (١٣)۔ اَتے یقیناً اَساں آپݨیں رَبّ دو وَل وَن٘ڄݨ والے ہِیسے! (١٤)۔ اَتے انھاں لوکاں اُوندے بَندیاں وِچُوں (کِنھائیں کُوں) اُوندا ہِک حِصّہ (اَولاد) بݨا گِھدّے ، بیشک انسان تاں کُھلّا ݙُلّا نَا شُکرا ہے (١٥)۔ کیا جِہڑا کُجھ اُوں پَیدا کِیتے اُوندے وِچُوں ٻَس دِھیّاں چُݨ گِھدئِن اَتے تُہاکُوں پُتر نکھیڑ ݙتے ہِینس (١٦)۔ اَتے جِہڑے ویلے اُنھاں وِچُوں کہیں کُوں بشارت ݙِتی ویندی ہے، اُوں شَئے دِی جیکُوں او ٻَہُوں مہربان (اَللہ) دے نال رَلا چُکیئے، تاں اُوندا مُن٘ہ کالا نِیلا تِھی ویندے، اَتے او غَم وِچ ٻُݙ ویندے (١٧)۔ کیا (اَللہ دے حِصّے وِچ) اُوہَا ہے، جِہڑی ڳہݨیاں وِچ پَلّی سَنبھلی ہے، اَتے او کہیں جَھپِیڑ وِچ آ تے آپݨیں کوئی ڳالھ وِی ٹھیک طور تے نھیں کر سَڳدی (١٨)۔ اَتے انھاں فرشتیاں کُوں جِہڑے جو ٻَہُوں مہربان اَللہ دے بَندے ہِن، ذالیں بݨا ݙِتے، کیا اِیہ اُنھاں دِی پَیدائش ویلے ݙیکھدے کھڑے ہَن انھاں دِی اِہجی گواہی وِی لکھ گِھدّی ویسی، اَتے انھاں کنُوں پُچّھ پَرتیت کِیتی ویسی (١٩)۔ اَتے اِیہ اَہدِن جو جیکر ٻَہُوں مہربان اَللہ چَہندا تاں اساں انھاں (رَبوبݨیاں) دِی پُوجا نہ کریندے، انھاں کوں تاں اُنھاں دا کوئی پَتہ وِی کائے نھیں، او تاں ٻَس بے تُکّیاں ڳالھیں کرݨ ڄوگے ہِن (٢٠)۔ کیا اَساں اِیں کنُوں پہلے انھاں کُوں کوئی کتاب ݙِتی ہے جِہڑی جو (آپݨیں سَند دے طور تے) انھاں تکڑی پکڑی ہوئی ہے (٢١)۔ بلکہ اِیہ اَکھیندِن جو تحقیق اَساں آپݨیں پِیو ݙاݙیاں کُوں ہِک دِین (طور طریقے) تے چَلدا ݙِٹھا ہَا، اَتے بیشک اَساں اُنھاں دے قَدماں تے چَلدے پَئے ہَیں (٢٢)۔ اَتے اِیں طرح اَساں تَیں کنُوں پہلے کہیں وِی وستی وِچ جِہڑے ݙراوݨ والے کُوں بھیڄے، تاں انھاں دے امیر لوکاں آکھئے، تحقیق اَساں آپݨیاں پِیو ݙاݙیاں کُوں ہِک دِین (طور طریقے) اُتّے چَلدا ݙِٹھے، اَتے بیشک اَساں وِی انھاں دے پیرے کَڄّی آندے ہَیں (٢٣)۔ اُوں آکھیا مَیں تاں تُہاݙے کِیتے اُوں کنُوں زیادہ ہدایت وَالا دِین گِھن آیاں جِیندے اُتے تُساں آپݨیں پِیو ݙاݙیاں کُوں چَلدا ݙِٹھے (اَکھیُونے) جِہڑا کُجھ تیکُوں ݙے تے بھیڄیا ڳئے اَساں اُوں کنُوں اَصلُوں اِنکار کریندے ہَیں (٢٤)۔ ٻَس اَساں انھاں کنُوں انتقام (بدلہ) گِھدّے ٻَس (اَے رسول) تُوں ݙیکھ گِھنّ جو کُوڑا آکھݨ والیاں دا کیا حَشر (اَنجام) تَھئے (٢٥)۔ اَتے ڄَݙاں اِبراہیم نے اَپݨیں پِیو کُوں تے آپݨیں قُوم کُوں آکھیا جو مَیں تاں اُنھاں کنُوں اَصلُوں اَوازار ہَاں، جِنھاں دِی تُساں بَندگی کریندو (٢٦)۔ سِوائے اُوندے جیں میکُوں پَیدا کِیتے، ٻَس تحقیق اُوہو میکُوں سِدّھا رَاہ ݙیکھیندا رَہسی (٢٧)۔ اَتے اُوں اِیں (کلمہ) کُوں پِچُّھوں رَہ وَن٘ڄݨ والیاں کِیتے ہِک اصول چا بݨایا، تاں جو او اُوں دو رجوع کریندے رَہوِن (٢٨)۔ بلکہ مَیں تاں اُنھاں کُوں وِی تے انھاں دے پِیو ݙاݙیاں کُوں وِی دُنیاوی مال مݙی ݙِتی رَکھی ہے، اِیہ توڑِیں جو اُنھاں کولھ حق آئے، تے (ہر ڳالھ کُوں) صاف صاف بیان کر ݙیوݨ والا رسول وِی (٢٩)۔ اَتے اُنھاں کولھ حق آگیا، تاں اُنھاں آکھیا جو اِیہ تاں جادُو ہے اَتے اَساں ہر حال اِیں کنُوں اِنکار کریندے ہَیں (٣٠)۔ اَتے او اِیہ اَکھیندِن، جو اِیہ قرآن ݙوہائیں وَستیاں (مَکّہ تے طائف) دے کہیں وَݙے ڄَݨے اُتے کیوں نازِل نھیں کِیتا ڳیا (٣١)۔ کیا اِیہ لوک تیݙے رَبّ دِی رحمت کُوں وِی وَن٘ڈاوَݨ وَلّھاوَݨ چَہندِن اَساں انھاں دے درمیان اِیں دُنیاوی حیاتی وِچ انھاں دِی مال مَݙی (روزی) وَن٘ڈا وَلَّھا ݙِتی ہے تے اُنھاں وِچُوں بعض دے درجے بعضیاں دے درجیاں کنُوں اُچّے کر ݙیندے ہَیں، تاں جو اُنھاں دے بعض لوک بعضیاں کنُوں کَم گِھنّ سَڳِّن، اَتے تیݙے رَبّ دِی رحمت اُوں دولت کنُوں ٻَہُوں چَن٘ڳی ہے ڄِہڑی اِیہ لوک کَٹّھی وَدّے کریندِن (٣٢)۔ اَتے جیکر اِیہ خیال نہ ہوندا، جو سارے انسان ہِکّی (گندی) اُمّت نہ بَݨ وَن٘ڄن، تاں اَساں ٻَہُوں مہربان اَللہ دا اِنکار کرݨ والیاں دے گھراں دِیاں چَھتّاں کُوں چاندی دا بݨا ݙیندے، اَتے اُنھاں دِیاں پوڑیاں کُوں وِی جِنھاں دے ذریعے اُتّے چَڑھدِن (٣٣)۔ اَتے انھاں دے گھراں دے دروازے تے تخت، جِنھاں اُتے او ٹیک لا تے ٻَہندِن، انھاں کُوں وِی (چاندی دے بݨا ݙیندے ) تے سونے دے (ڳہݨیں) وِی! (٣٤)۔ پَر اِیہ ساریاں شَئیں تاں محض دُنیا دِی حیاتی وِچ وَرتݨ دِیاں شَئیں ہِن، اَتے پرہیزگار لوکاں کِیتے تیݙے رَبّ دے کولھ آخرت (دِیاں شَئیں ہِن) (٣٥)۔ اَتے جِہڑا ٻَہُوں مہربان اَللہ دِی یاد کنُوں لَا پَرواہی کریندے، تاں اَساں اُوندے کِیتے ہِک شیطان مقرر کر ݙیندے ہَیں، اَتے او اِیندا گھاٹا یار بݨیا رَاہندے (٣٦)۔ اَتے یقیناً (اِیہ شیطان) انھاں کُوں (سِدّھے) رَاہ کنُوں رُوکیندے، پَر اِیہ لوک سَمجھدِن، جو اَساں تاں سِدّھے رَاہ تے ہَیں (٣٧)۔ اِیہ توڑِیں جو ڄَݙاں او اَساݙے کولھ آسی، تاں (شیطان کُوں) آکھسی جو اِیویں ہوندا جو میݙے تے تیݙے اَدّھ وِچ سِجھ اُبھار تے ݙین٘ہ لَہا والی وِتّھی ہوندی، ٻَس اِیہ گھاٹا یار تاں ٻَہُوں خراب نِکلیئے ! (٣٨)۔ اَتے اَڄ تُہاکُوں کوئی شَئے نفع نہ ݙیسی، ڄَݙاں جو تُساں ظُلم (زیادتی) کر چُکیئے وے، بیشک تُساں تے (تُہاݙے شیطان) تاں عذاب وِچ وِی ہِک ٻے دے برابر دے شریک (حِصّے دار) ہِیوے (٣٩)۔ تاں کیا تُوں ٻوڑیاں کُوں سُݨیسیں، یا اَندھیاں کُوں سِدّھا رَاہ ݙیکھیسیں، اَتے انھاں کُوں وِی جِہڑے کُھلی گُمراہی وِچ ہِن (٤٠)۔ بھاویں جو اَساں تیکُوں (اِتُّھوں) چَا گِھنُّوں، وَل وِی اَساں انھاں کنُوں انتقام (بدلہ) گِھن تے رَہسُوں (٤١)۔ یا اَساں (تیݙے جِیندیں) تیکُوں او شَئے ݙیکھا ݙیوُوں جِیندا انھاں نال وَعدہ کِیتا ہوئے، بیشک اَساں اُنھاں اُتے پُوری قدرت (قابو) رَکھیندے ہَیں (٤٢)۔ ٻَس (اَے رسول) تُوں اُوکُوں تکڑا پَکڑی رَکّھ جو کُجھ تَیں دو وحی کِیتا ڳئے، اِیندے وِچ کوئی شَک کائے نھیں جو تُوں سِدّھے رَاہ اُتے ہیں (٤٣)۔ اَتے بیشک اِیہ (قرآن) تیݙے کِیتے تے تیݙی قوم کِیتے ہِک پیغام (نصیحت) ہے (٤٤)۔ اَتے (لُوکو! ) اَجھو تُساں کنُوں پُچّھ پَرتیت کِیتی ویسی، اَتے (اَے رسول) انھاں دا حال پُچّھ ݙیکھو جِنھاں کُوں اَساں تَیں کنُوں پہلے آپݨیاں رسُولاں وِچُوں بھیڄیا ہے، کیا اَساں رحمٰن (ٻَہُوں مہربان) کنُوں سِوا کِنھائیں ٻِنھاں کُوں معبود بݨائے جو انھاں دِی بندگی کِیتی وَن٘ڄے (٤٥)۔ اَتے تحقیق اَساں مُوسیٰ کُوں آپݨیاں نشانیاں ݙے تے فرعون تے اُوندے سرداراں کولھ بھیڄیا، ٻَس اُوں اُنھاں کُوں آکھیا جو، مَیں سارے جہاناں دے رَبّ دِی طرفُوں رَسُول ہَاں (٤٦)۔ ٻَس ڄَݙاں اَساݙیاں نِشانیاں گِھن تے اُنھاں کُولھ آیا تاں ہُوں ویلے اُوندیاں مذاقاں کرݨ لڳ پَے (٤٧)۔ حالانکہ جِہڑی کوئی نِشانی اُنھاں کُوں ݙیکھیندے ہَاسے او آپݨیں بھیݨ (پہلے والی نِشانی) کنُوں وَݙی ہوندی ہَئی وَت اَساں اُنھاں کُوں عذاب وِچ گَھت ݙِتا تاں جو او باز آ وَن٘ڄِن (٤٨)۔ اَتے او آکھݨ لڳ پَے، جو اَے جادوگر ! اَساݙے کِیتے آپݨیں رَبّ کنُوں اُوں شَئے دِی دُعا مَنگ جِیندا تیݙے نَال وعدہ کِیتا ڳئے، یقیناً اَساں سِدّھے رَاہ تے آویسُوں (٤٩)۔ ٻَس ڄَݙاں اَساں اُنھاں کنُوں عذاب ہَٹا گِھدّا تاں جَھٹ پَٹ او آپݨیں وَعدے کنُوں پِھر ڳئے (٥٠)۔ اَتے فِرعون آپݨِیں قوم کُوں اِعلان کر تے آکھیا، اَے میݙی قوم ! کیا اِیہ مِصر دِی حکومت میݙے کولھ کائے نھیں؟ اَتے کیا اِیہ نَہراں وِی (میݙیاں کائے نھیں) جِہڑیاں میݙے پیراں تَلّے وَہندیاں پَئین، کیا تُہاکُوں کُجھ وِی نظر نھیں پِیا آندا؟ (٥١)۔ کیا مَیں اِیں شخص کنُوں چَن٘ڳا نِمہیں، جِہڑا ٻَہُوں گھٹیا ہے، اَتے ڳالھ کُوں صاف صاف آکھ وِی نھیں سَڳدا (٥٢)۔ بَھلا اِیکُوں سونے دے کنگݨ کیوں نھیں پَوائے ڳئے، یا اِیندے نال فرشتے جھمگھٹا لا تے کیوں نھیں آئے (٥٣)۔ پر اُوں آپݨِیں قوم کُوں نِکمّی آکھ تے وِندلا گِھدّا، ٻَس انھاں اُوندی فرمانبرداری اختیار کر گِھدّی، دَراَصل او ہَئی وِی نافرماناں دِی قوم! (٥٤)۔ ٻَس ڄَݙاں اُنھاں اَساکوں ݙَاڈھی کاوِڑ چَڑھائی تاں اَساں اُنھاں کنُوں اِنتقام گِھدّا ٻَس ساریاں کُوں کٹھا غرق کر چھوڑیا (٥٥)۔ ٻَس اَساں انھاں کُوں ڳئے گُزرے لوکاں وِچ ڳِݨا چھوڑیا، تے پِچُّھوں آوَݨ والیاں کِیتے ہِک (عبرت دِی) مثال قائم کر ݙِتی (٥٦)۔ اَتے ڄَݙاں مَریم دے پُتر دِی مِثال سُݨائی ڳئی، تاں اُونہہ ویلے تیݙی قوم کِھل ہاسیاں وِچ شور مَچا ݙِتا (٥٧)۔ اَتے آکَھݨ لڳیے، جو کیا اَساݙے معبود چَن٘ڳے ہِن، یا او ! انھاں لوکاں تیکُوں اِیں واسطے اِیہ آکھیئے تاں جو تیݙے نال بحثا بحثی کرِن، دَراَصل اِیہ تاں اِیہ ہِک جھڳڑیل قوم ہَن (٥٨)۔ او (مَریم دا پُتر) تاں اَساݙا ٻانہاں ہَا، اَساں اُوندے اُتّے ٻَہُوں فَضل کِیتا، اَتے اُوکُوں اِسرائیل دے لوکاں (بنی اِسرائیل) کِیتے ہِک مِثال (قُدرت دا نمونہ) بݨا چھوڑیا (٥٩)۔ اَتے جیکر چَہوُوں تاں اَساں تُہاݙے وِچُوں فرشتے بݨا چھوڑوں، جِہڑے زمین اُتے تُہاݙے وَلی وارث (جانشین) بݨدے رَہوِن (٦٠)۔ اَتے تحقیق او قیامت (دِی گھڑی) وِی ہِک نِشانی ہے، اِیں واسطے تُساں اِیندے اُتے شَک نہ کرو، اَتے میݙی ڳالھ مَنّو، اِیہُو سِدّھا رَاہ ہے (٦١)۔ اَتے شیطان تُہاکُوں مَنّݨ کنُوں روک نہ گِھنّے، بیشک او تُہاݙے کِیتے کُھلّم کُھلّا دُشمن ہے (٦٢)۔ اَتے ڄَݙاں عیسیٰ روشن دَلیلاں گِھن تے آیا، تاں اُوں آکھیا، مَیں تُہاݙے کولھ دانائی گِھن تے آیاں، تاں جو مَیں تُہاکُوں بعضے او ڳالھیں کھول کھول تے سَمجھا ݙیواں، جِنھاں دے متعلق تُساں اِختلاف کریندے رَہندو، ٻس اَللہ کنُوں ݙرو، اَتے میݙے پِچُّھوں چَلُّو (٦٣)۔ بیشک اَللہ تاں او ہے جِہڑا میݙا وِی پالَݨ ہار ہے اَتے تُہاݙا وِی پالݨ ہار ہے ٻَس اُوندی عبادت کِیتی کرو اِیہُو سِدّھا رَاہ ہے (٦٤)۔ ٻَس انھاں دے آپس وِچ دِیاں ٹولیاں پِھٹ کھڑیاں تِھیاں ٻَس وَݙی شامت ہے اُنھاں لوکاں دِی، جِنھاں اِہجے ظلم کِیتن، (شامت وِی) ہِک دَرد ناک ݙین٘ہ دے عذاب دِی (٦٥)۔ کیا او اِیں ڳالھ دے اِنتظار وِچ ہِن، جو اَچاچیت قیامت (دِی گھڑی) انھاں دے سِر تے آوَن٘ڄے، اَتے اِیہ اُوکُوں سَمجھ وِی نہ سَڳِن (٦٦)۔ اُوں ݙین٘ہ بعضے یار بُھتار بعضیاں دے دُشمن بَݨ ویسِن، سِوائے پرہیزگاراں دے (٦٧)۔ اَے میݙے بَندو، اَڄ دے ݙین٘ہ، تُہاݙے کِیتے نہ کوئی خوف ہوسی، تے نہ تُساں مونجھے مان٘دے تِھیسو! (٦٨)۔ جِہڑا جو اَساݙیاں نِشانیاں اُتے اِیمان گِھن اَئے ہِن، اَتے اَساݙے فرمانبردار بَݨ ڳئے ہِن (٦٩)۔ (اُنھاں کُوں آکھیا ویسے) تُساں تے تُہاݙیاں ذالیں بہشت وِچ داخِل تِھی وَن٘ڄو، تُہاکُوں ہر طرح خوش رَکھیا ویسے! (٧٠)۔ انھاں دے اَڳُوں سونے دے تھال تے پِیالے آندے ویندے رَہسِن اَتے اُتّھاں ہَر او شَئے موجود ہوسی، جِیندے کِیتے دِل مَنگسی اَتے جِنھاں دے ݙِٹھیں اَکّھیں ٹَھرسِن، اَتے تُساں اُوندے وِچ ہمیشہ کِیتے رَہسُو (٧١)۔ اَتے اِیہ او بہشت ہے، جِیندے تُساں وارث بݨائے ڳئے وے اِیہ اِنھاں عملاں دِی وَجہ کنُوں ہے جِہڑے تُساں کریندے رِیہے ہِیوے (٧٢)۔ تُہاݙے کِیتے اُوندے وِچ ڈھیر سارے میوے موجود ہِن جِنھاں وِچُوں دے تُساں مَزّے گِھندے رَہسُو (٧٣)۔ اِیہ حقیقت ہے جو مجرم لوک ہمیشہ کِیتے دَوزخ دا عذاب بھوڳیندے رَہسِن (٧٤)۔ اُنھاں دا عذاب ذری وِی نہ گھٹایا ویسے اَتے او اُوندے وِچ بے آس تَھئے رَہسِن (٧٥)۔ اَتے اَساں اُنھاں اُتے کوئی زِیادتی نھیں کِیتی بلکہ او تاں خُود آپݨیں آپ اُتے ظلم کرݨ والے ہَن (٧٦)۔ اَتے او (داروغے دا ناں گِھن تے) اَکھیسِن، اَے مالک ! تیݙا رَبّ تاں اَساکُوں موت چَا ݙیوے، او اَکھیسی تحقیق تُساں تاں ہمیشہ ہِیں حالت وِچ اِی رَہسُو (٧٧)۔ تحقیق اَساں تُہاݙے کولھ حَق گِھن اَیُوسے، پَر تُساں وِچُوں ڈھیر سارے لوک حق کنُوں کریہت (نفرت) کریندے ہَن (٧٨)۔ کیا انھاں کوئی ڳالھ طَے کر گِھدّی ہے (٧٩)۔ ٻَس وَل اَساں وِی اَپݨِیں ڳالھ طَے کرݨ والے ہَیں کیا او اِیہُو خیال کریندِن جو اَساں اُنھاں دِیاں ڳالھیں، تے کنّاں وِچ کُھس پُھس ، نِسّے سُݨ سَڳدے، کِیوں نِسّے سُݨدے! اَتے اَساݙے بھیجے ہوئے فرشتے انھاں دے کولھ رہ تے سَب کُجھ لکھیندے رَہندِن (٨٠)۔ (اَے رسول) تُوں اُنھاں کُوں آکھ ݙے، جو جیکر ٻَہُوں مہربان اَللہ دا کوئی پُتر ہوندا تاں ساریاں کنُوں پہلے مَیں اُوندی بَندگی کریندا (٨١)۔ اَسماناں دا تے زمین دا تے عرش دا مالک انھاں ڳالھیں کنُوں تاں پاک ہے جِہڑیاں اِیہ (اُوندے متعلّق) سُݨیندے وَدّے ہَن (٨٢)۔ ٻَس تُوں اُنھاں کُوں پَرے کر، اِیہ اَپݨیاں بحثاں تے بے ہُودہ حرکتاں کریندے رِہّن، او توڑِیں جو او ݙین٘ہ سامݨیں آ وَن٘ڄنیں، جیندا انھاں نال وَعدہ کِیتا ویندے (٨٣)۔ اَتے اُوہو ہِکّو اَسماناں وِچ معبود ہے، تے زمین تے وِی معبود ہے اَتے او وَݙی دانائی والا سَب کُجھ ڄاݨݨ والا ہے (٨٤)۔ اَتے ٻَہُوں برکتاں والا ہے جِیندی بادشاہی ہے، اَسماناں اُتے تے زمین اُتے، اَتے جو کُجھ اُنھاں دے اَدّھ وِچ ہے، اَتے (قیامت دِی) گھڑی دا عِلم وِی ہُوکُوں ہے، اَتے ہُوندو اِی تُساں وَل وَن٘ڄݨیں (٨٥)۔ اَتے او تاں سِفارش کرݨ دا اِختیار وِی نھیں رَکھیندے جِنھاں کُوں اِیہ لوک اُوکُوں چھوڑ تے سݙیندِن، سِوائے اُوندے جِہڑا حق دِی گواہی ݙیوے، اَتے او ڄاݨدا سَمجھدا وِی ہووے (٨٦)۔ اَتے جیکر تُوں اُنھاں کنُوں پُچّھیں جو اُنھاں کُوں کَیں پَیدا کِیتے تاں او آکھ ݙیندِن جو اللہ نے ! وَل اِیہ کِتُّھوں دھوکا کھاندے ہِن (٨٧)۔ قسم ہے (رسول) دے اِیں آکھیے دِی، جو میݙے رَبّ آ بیشک اِیہَا قوم ہے، جِہڑی اِیمان گِھن آوَݨ والی نظردی کائے نھیں (٨٨)۔ ٻَس (اَے رسول) تُوں اُنھاں کنُوں مُن٘ہ پھیر گِھنّ، اَتے آکھ جو میݙے سَت سلام ہِن، ٻَس ٻَہُوں جَلدی اُنھاں کُوں (اَنجام دا) پَتہ لڳ ویسے (٨٩)۔

سورۃ الدُخان مکیہ

شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان تے وَݙی رحمت والا ہے

حٰمٓ (١)۔ قَسم ہے اِیں صاف بیان کر ݙیوَݨ والی کتاب دِی (٢)۔ بیشک اَساں اِیکُوں ہِک بَرکتاں والی رَات وِچ نازِل کِیتے، بیشک اَساں (بُرے اَنجام کنُوں) ݙراوݨ چِتاوَݨ والے ہَیں (٣)۔ اِیں رات وِچ ہَر معاملہ وݙی حکمت نال طَے کِیتا ویندے (٤)۔ جِیندا حُکم اَساݙی طرفُوں تِھیندے، بیشک اَساں اِی (رسول) بھیڄݨ والے ہَیں (٥)۔ اِیہ تیݙے رَبّ دِی طرفُوں رحمت دے طور تے ہِن، بیشک او چَن٘ڳی طرح سُݨݨ والا سَب کُجھ ڄاݨݨ والا ہے (٦)۔ او اَسماناں دا مالک ہے، زمین دا وِی، تے جو کُجھ اُنھاں دے اَدّھ وِچ ہے، اُوندا وِی! شَرط اِیہ ہے جو تُساں واقعی یقین کرݨ والے ہووُو! (٧)۔ کوئی ٻِیا معبود کائے نھیں سِوائے اُوندے، او تاں جِیویندا وِی ہے تے مار وِی چھوڑیندے، اُوہُو تُہاݙا وِی رَبّ ہے تُہاݙے پہلے والے پِیو ݙاݙیاں دا وِی رَبّ ہے (٨)۔ بیشک او شَک وِچ کُݙاکڑیاں (ٹَپولیاں) وَدّے مریندِن (٩)۔ اَچھا اُوں ݙین٘ہ دا اِنتظار کرو، ڄَݙاں جو اَسمان کنُوں ظاہر ظہور دُھوں مَچ آسی(١٠)۔ جِہڑا لوکاں کُوں وَلھیٹ گِھنسِی، ٻَس اِیہ ہِک دَرد ناک عذاب ہے (١١)۔ (اَکھیسِن) اَساݙے رَبّ آ ! تُوں اَساں کنُوں اِیں عذاب کُوں ہَٹا گِھن یقینی طور تے اَساں اِیمان گِھن آوَݨ والے ہَیں (١٢)۔ پَر اُنھاں کُوں نصیحت کِتُّھوں فائدہ ݙیوݨ لڳی ہے حالانکہ اُنھاں کولھ صاف صاف بیان کرݨ والا پیغمبر وِی آچُکیئے (١٣)۔ وَل اُوں کنُوں وِی پِھر ڳئے اَتے آکھݨ لڳئیے، جو اِیہ تاں سِکھیا پڑھیا ہویا کوئی پاڳل ہے (١٤)۔ تحقیق اَساں تھوڑا جیہا عذاب ہَٹا ݙیوُوں، تاں وِی تُساں وَل پہلی حالت تے آویسُو (١٥)۔ جِہڑے ݙین٘ہ ٻَہُوں وَݙی پَکڑ وِچ گِھن آسُوں، تاں اَساں تُساں کنُوں اَصلُوں اِنتقام گِھنّݨ والے بݨ ویسُوں (١٦)۔ اَتے تحقیق اَساں انھاں کنُوں پہلے فِرعون دِی قوم کُوں آزما چُکئے ہَاسے، اُنھاں کولھ وَݙیاں عِزّتاں، کرامتاں والا رسول وِی آیا (١٧)۔ (آکھیُس) جو اَللہ دے بندیاں کُوں میݙے حوالے کر ݙیوُو، بیشک مَیں تُہاݙے کِیتے وَݙا اَمانت دار رسول ہَاں (١٨)۔ اَتے تُساں اَللہ دے مقابلے وِچ سِر نہ چَاؤ، بیشک مَیں تُہاکُوں ہِک کُھلّی دلیل پیش کرݨ لڳاں (١٩)۔ اَتے مَیں آپݨیں رَبّ دِی ، تے تُہاݙے رَبّ دِی پَناہ مَنگی ہے، اِیں ڳالھ کنُوں جو تُساں میکُوں پَتھر مار مار تے مار نہ گَھتُّو (٢٠)۔ اَتے جیکر تُساں میݙے اُتے اِیمان نھیں گِھن آندے تاں وَل میں کنُوں پَرے ہَٹ وَن٘ڄو (٢١)۔ اخیر اُوں آپݨیں رَبّ کنُوں دُعا مَنگی جو (اَساکُوں بَچا) کیوں جو اِیہ ہِک مجرم لوکاں دِی قوم ہے (٢٢)۔ (جواب ݙِتا ڳیا) ٻَس رات و رات میݙے بندے آپݨیں نال کر تے اِتُّھوں چَلیا وَن٘ڄ، اِیہ تُہاݙے پَکڑݨ کِیتے ضرور پِچُّھوں آسِن (٢٣)۔ اَتے سُکّے سَمندر کُوں (اِیویں دا اِیویں) چھوڑی وَن٘ڄیں، یقیناً انھاں دا لشکر غرق تِھی تے رَہسی (٢٤)۔ او کِتنا کُجھ چھوڑ تے مریے، باغ تے چَشمے! (٢٥)۔ اَتے رَڑِھیں (فَصلاں) تے عِزّتاں والی جائیں (٢٦)۔ اَتے نعمتاں جِنھاں وِچ او عَیش پَے کریندے ہَن (٢٧)۔ اِیں طرح تِھیا (اُنھاں داَنجام) اَتے اَساں اُنھاں دا وارث ہِک ٻَئی قوم کُوں بݨا ݙِتا(٢٨)۔ ٻَس انھاں اُتے نہ اَسمان تے زمین رُنّے، اَتے نہ اُنھاں کُوں کوئی مُہلت ݙِتی ڳئی (٢٩)۔ اَتے تحقیق اَساں بنی اِسرائیل کُوں ٻَہُوں ذلیل قسم دے عذاب کنُوں بَچا گِھدّا (٣٠)۔ فِرعون دے (عذاب کنُوں) بیشک او حَد کنُوں ٹَپ وَن٘ڄݨ والیاں وِچُوں اُچّے دَرجے دَا ہَا (٣١)۔ اَتے تحقیق اَساں اُنھاں (بَنی اِسرائیل کُوں) سَب کُجھ ڄاݨ سَمجھ تے سارے جہاناں دے مقابلے وِچ چُݨ گِھدّا (٣٢)۔ اَتے انھاں کُوں آپݨیاں نِشانیاں ݙیکھائیاں جِنھاں وِچ صاف صاف آزمائش ہَئی (٣٣)۔ بِلا شُبہ اِیہ (جِہڑے ہِن) اِیہ تاں اِیہ اَکھیندِن (٣٤)۔ جو ٻَس اَساݙی موت دے بعد ٻِیا کُجھ وِی کائے نھیں، اَتے اَساں وَلا کائے نہ جِیوائے ویسُوں (٣٥)۔ جیکر تُساں سَچ آہدے وے تاں وَل گِھن آؤ جِیوا تے اَساݙے پِیو ݙاݙیاں کُوں (٣٦)۔ کیا اِیہے لوک چَن٘ڳے ہِن، یا تُبِعّ دِی قوم، اَتے او لوک وِی جِہڑے جو انھاں کنُوں پہلے تِھی گُزرے ہِن، اَساں انھاں کُوں تَباہ کر چھوڑیا کیُوں جو او بِلا شُبہ گُنہگار لوک ہَن (٣٧)۔ اَتے اَساں اَسماناں کُوں، تے زمین کُوں، تے جو کُجھ اُنھاں دے وِچکار ہے، اِیویں شُغل دے طور تے پَیدا نھیں کِیتا (٣٨)۔ اَتے اَساں انھاں ݙوہائیں کُوں بَر حق (حکمت نال) بݨائے، پَر اُنھاں دے ڈھیر لوک حقیقت کُوں نِھیں ڄاݨدے (٣٩)۔ یقینی طور تے فیصلے دا ݙین٘ہ اُنھاں ساریاں دے اُٹّھی کھڑݨ کِیتے مقرر تِھی چُکیئے (٤٠)۔ اُوں ݙین٘ہ کوئی گھاٹا یار وِی، آپݨیں گھاٹے یار دے کہیں وِی کَمّ نہ آسَڳسِی، اَتے نہ اُنھاں دِی کِتھاؤں مَدد کِیتی ویسی (٤١)۔ سِوائے اُوندے جِیندے اُتّے اَللہ رحم چَا کرے، بیشک او تاں ٻَہُوں زبردست بے حد رحمت کرݨ والا ہے (٤٢)۔ یقیناً تھوہر دا وَݨ (٤٣)۔ گُنہگار دِی غِذا ہوسے (٤٤)۔ جِہڑی تیل دِی گدمیل ( ڳلے ہوئے ترامے) وَان٘گُوں اُوندے ݙِڈھ وِچ پَئی اُٻلسی (٤٥)۔ جِیویں جو ٻَہُوں گَرم پاݨِیں ٻَڑکدے(٤٦)۔ آکھیا ویسی، اِکُوں پَکڑ گِھنُّو، اَتے گِھیل تے دَوزخ دے اَدّھ وِچ گِھن وَن٘ڄو! (٤٧)۔ اُوں دے سِر اُتے ٻَڑکدے پاݨِیں دا عذَاب سَٹّو (٤٨)۔ چَکھ ہُݨ ! تُوں تاں طاقتور تے عِزّت والا بݨدا ہاویں (٤٩)۔ یقیناً اِیہ اُوہَا (دوزخ) تاں ہے جِیندے متعلّق تُساں شَک کِیتی رَکھدے ہاوے (٥٠)۔ بیشک پرہیزگار لوک ٻَہُوں اَمن والی جاء وِچ ہوسِن (٥١)۔ بہشتی باغاں وِچ تے چَشمیاں دے کناریاں تے (٥٢)۔ باریک تے موٹے ریشم دِیاں پُوشاکاں پاتے آمݨیں سامݨیں ٻیٹھے ہوسِن (٥٣)۔ اِہجی ہوسی (اُنھاں دِی شان) تے اَساں (گورے رَنگ تے) سوہݨیں اَکّھیں والیاں ذالیں کُوں اُنھاں دا جُٹ بݨا ݙیسُوں (٥٤)۔ اُوندے وِچ ہر قسم دے میوے اَپݨِیں مَرضی تے مَوج نال من٘گسِن (تے کھاسِن) (٥٥)۔ اُوندے وِچ او مَوت دا مَزہ وِی نہ چَکھسِن سِوائے اُوں پہلی مَوت دے، اَتے اَللہ اُنھاں کُوں دَوزخ دے عذاب کنُوں بچائی رکھسے (٥٦)۔ تیݙے رَبّ دِی طرفُوں اِیہ وَݙا فضل ہوسی اِیہا ہے ٻَہُوں وَݙی کامیابی (٥٧)۔ (اَے رسول) بیشک اَساں اِیں (قرآن) کُوں تیݙی زبان وِچ سَوکھا کر ݙِتے، تاں جو اِیہ لوک نصیحت پَکڑِن (٥٨)۔ ٻَس تُوں وِی اِنتظار وِچ رَہ، بیشک اِیہ لوک وِی اِنتظار وِچ ہِن (٥٩)۔

سورۃ جاثیہ مکیہ

شروع ہے اَللہ دے ناں نال جِہڑا ٻَہُوں مہربان تے وَݙی رحمت کرݨ والا ہے

حٰمٓ (١)۔ اِیہ کتاب (قرآن) اَللہ دِی طرفُوں نازِل کِیتی ڳئی ہے جِہڑا ٻَہُوں زبردست ہے وَݙی دانائی والا ہے (٢)۔ حقیقت اِیہ ہے جو اَسماناں تے زمین وِچ ایمان والیاں کِیتے نِشانیاں ہِن (٣)۔ اَتے خود تُہاݙے پَیدا کرݨ وِچ، تے جانوراں وِچ جِنھاں کُوں او (ہَر جاء) کِھن٘ڈائی رَکھیندے نِشانیاں ہِن ، اُوں قَوم کِیتے جِہڑی یقین کر گِھندی ہے (٤)۔ اَتے رات تے ݙین٘ہ دے، اَدلَݨ بَدلݨ وِچ، اَتے جِہڑا کُجھ اَللہ اَسمان کنُوں رِزق (مِین٘ہ) نازِل کریندے، ٻَس اِیندے نال زمین کُوں اُوندے سُک سَڑ (مَر) وَںڄݨ دے بعد زِندہ (سَاوہ) کر ݙیوݨ وِچ، اَتے ہَوائِیں دے گُھلَݨ وِچ ساریاں شَئیں وِچ نِشانیاں ہِن، اُوں قَوم کِیتے جِہڑی جو عَقل کنُوں کَمّ گِھندی ہے (٥)۔ اِیہ ساریاں اَللہ دِیاں آیاتاں ہِن، جِہڑیاں جو (اَے رسول) اَساں تیکُوں ٹِھیک ٹِھیک پَڑھ تے سُݨیندے ہَیں، بَھلا اَللہ تے اُوندیاں آیاتاں تے بعد کوئی ٻَئی شَئے وِی ہے جِیندے اُتّے اِیمان گِھن آسِن (٦)۔ شامت ہے ہَر کُوڑے گُنہگار اُتے (٧)۔ جِہڑا جو اَللہ دِیاں آیاتاں سُݨدے جِہڑیاں اُوکُوں پَڑھ تے سُݨائیاں ویندِن، وَل وَݙائی کر تے اَکڑِیندے، جِیویں جو اُوں اُنھاں کُوں سُݨیا وِی نہ ہُووے، ٻَس اِہجے شخص کُوں دَردناک عَذاب دِی خوشخبری سُݨا ݙے (٨)۔ اَتے ڄَݙاں اَساݙیاں آیاتاں دَا کُجھ عِلم اُوکُوں تِھی ویندے تَاں انھاں اُتّے کِھلّاں کریندے، اِیہے ہِن جِنھاں کِیتے ذلیل کر ݙیوݨ والا عذاب ہے (٩)۔ اُنھاں دے پَرُّوں دَوزخ ہے اُنھاں دے کہیں کَمّ نہ آسَڳسِی جو کُجھ اُنھاں کھٹیے کَمائے، اَتے نہ او جِنھاں کُوں اُنھاں اَللہ کُوں چھوڑ تے آپݨاں کارساز بݨایا ہوئے اَتے اُنھاں اُتّے وَݙا عَذاب آسی (١٠)۔ اِیہ (قرآن) ہِک ہِدایت ہے اَتے جِنھاں لوکاں آپݨیں رَبّ دِیاں نشانیاں کنُوں اِنکار کِیتے، اُنھاں کِیتے عَذاب ہے، سخت دَرد ناک قِسم دا (١١)۔ اَللہ تَاں او ہے جیں سَمندر کُوں تُہاݙے قابو وِچ کر ݙِتے تاں جو اُوندے حُکم نال اُوندے وِچ ٻیڑیاں ٹِھلدِیاں رَہون، اَتے تُساں اُوندے فضل (وِچُوں روزی) کُوں حاصل کرو، اَتے تُساں شُکر اَدا کرو (١٢)۔ اَتے تُہاݙے قابو وِچ کر ݙِتے، جِہڑا کُجھ اَسماناں وِچ ہے اَتے زمین وِچ ہے آپݨِیں طرفُوں سارے دا سارا بیشک اِیندے وِچ نِشانیاں ہِن اُوں قَوم کِیتے جِہڑی سُوچِیندی سَمجھدی ہے (١٣)۔ (اَے رسول) اُنھاں لوکاں کُوں آکھ ݙے جِہڑے جو اِیمان گِھن آئِن جو اُنھاں کُوں دَرگُزر (معاف) کر ݙیوِن، جِہڑے جو اَللہ دِی طرفُوں بُرے ݙین٘ہاں دے آوَݨ دِی توقع نھیں رَکھیندے، تاں جو اُوندی جَزا ݙیوے ہَر قَوم کُوں جِہڑا کُجھ وِی او کریندی ہے (١٤)۔ جیں نیکی دے کَم کِیتے تاں او اُوندے آپݨیں فائدے کِیتے ہِن، اَتے جیں بُرے کَم کِیتے تاں اُنھاں دَا عذاب اُوندے اُتّے ہے، وَل تُہاکُوں آپݨیں رَبّ دو وی وَل وَن٘ڄݨیں (١٥)۔ اَتے تحقیق اَساں بَنی اِسرائیل کُوں کِتاب ݙِتی، حکم و صلاحیت وِی ݙِتی، اَتے نبّوت وِی! اَتے اُنھاں کُوں پاک صاف شَئیں وِچُوں رِزق وِی ݙِتا، اَتے اُنھاں کُوں سارے جَہاناں (دے لوکاں) اُتّے فوقیت بخشی (١٦)۔ اَتے اَساں انھاں کُوں دِین دے بارے وِچ واضح دَلیلاں ݙِتیاں، اُنھاں کُوئی اِختلاف نَہ کِیتا، کِیتا وِی تاں ڄَݙاں اُنھاں کولھ عِلم آڳیا، اَتے اِیہ اُنھاں دِی آپس دِی ضِد بازی دی وَجہ کنُوں ہَا، بیشک تیݙا رَبّ قیامت دے ݙین٘ہ اُنھاں وِچ فیصلہ کر ݙیسی، اُنھاں ڳالھِیں دَا جِنھاں وِچ او اِختلاف کریندے ہن (١٧)۔ وَل اَساں (اَے رسول) تیکُوں دِین دے معاملے وِچ ہِک کُھلّے رَستے (شریعت) اُتّے قائم کر چھوڑیا، ٻَس ہِیں رَاہ تے ٹُریے ڄُلّو، اَتے اُنھاں لوکاں دِیاں خواہشاں پِچُّھوں نہ لَگاہے، جِہڑے کُجھ ڄاݨدے سَمجھدے وِی نھیں (١٨)۔ تحقیق اِیہ لوک اَللہ دے اَڳُوں تیݙے کہیں وِی کَمّ نہ آسَڳسِن، اَتے یقیناً بعض ظالم بعضیاں دے یار بُھتار ہن، پر اَللہ پرہیزگار لوکاں دَا یار ہے (١٩)۔ اِیہ (قرآن) اِنساناں کِیتے دانائی دِیاں ڳالھیں ہِن، اَتے ہدایت تے رحمت ہے انھاں لوکاں کِیتے جِہڑے یقین رَکھیندے ہِن (٢٠)۔ کیا اِیہ لوک جِہڑے بُرائیاں کَمائی رَکھدِّن اِیہ خیال کریندِن جو اَساں اِنھاں کُوں اُنھاں وَان٘گُوں بݨا چھوڑیسُوں، جِہڑے اِیمان گِھن آئِن تے نیک کَم وِی کیتِن، اِنھاں دِی حیاتی تے موت وِی ہِکّو جہی ہوسی، ٻَہُوں گَندے ہِن جِہڑے وَعدے اِیہ کریندِن (٢١)۔ اَتے اَللہ نے اَسماناں تے زمین کُوں وَݙی حکمت نال پَیدا کِیتے تاں جو ہَر جِی جان کُوں اُوندا بَدلہ ݙِتا وَن٘ڄے جِہڑا کُجھ اُوں کَھٹیے کَمتّے، اَتے اُنھاں اُتے زیادتی وِی نہ کِیتی ویسی (٢٢)۔ کیا تَیں (اَے رسول) اُوں شخص کُوں وِی ݙِٹّھیے، جیں محض آپݨِیں خواہش کُوں آپݨاں معبود بݨا گِھدّے اَتے اَللہ اُوندے عِلم دے باوجود اُوکُوں گُمراہ کر چھوڑے، اُوندے کَنّاں اُتے تے اُوندے دِل اُتے مُہر لا چھوڑی ہے، اَتے اُوندی دِید اُتے پَردہ سَٹ ݙِتے، ٻَس کوݨ ہے جِہڑا اَللہ دے سِوا اُوکُوں سِدّھے رَاہ تے گِھن آوے کیا تُساں لوکاں کوئی نصیحت وِی حاصل نھیں کرݨِیں (٢٣)۔ اَتے آہدِن، جو اَساݙی حیاتی ہے اِیہ تاں ٻَس دُنیا اُتے ہے اَساں مَرݨاں وِی اِتھائیں ہے، تے جِیوݨاں وِی، تے اَساکوں تاں محض زَمانہ مار چھوڑیندے، پر اُنھاں لوکاں کُوں تاں اِیندا عِلم وِی کائے نھیں اِیہ تاں محض گُمان کِیتی رَکھدِن (٢٤)۔ اَتے جِہڑے ویلے اُنھاں کُوں اَساݙیاں روشن آیاتاں پَڑھ تے سُݨائیاں ویندِن، اُنھاں دِی ٻَئی کُوئی حُجّت نھیں ہوندی، ٻَس اِیہا جو او اَہدِن، جو (جِیوا تے) گِھن آؤ اَساݙے پِیو ݙاݙیاں کُوں، جیکر تُساں سَچّ آہدے رَہندے وے تاں (٢٥)۔ (اَے رسول) آکھ ݙے جو اَللہ اِی تُہاکُوں زِندگی ݙیندے، وَل تُہاکُوں مَار چھوڑیندے، وَل قیامت دے ݙین٘ہ تُہاکُوں کَٹّھا چَا کریسی، جِیندے وِچ تاں کوئی شَک وِی کائے نھیں پَر ڈھیر سارے اِنسان تاں اَصلُوں ڄاݨدے وِی کائے نھیں (٢٦)۔ اَتے اَسماناں تے زمین دِی بادشاہی وِی اَللہ دِی ہے اَتے جِہڑے ݙین٘ہ قیامت دِی گھڑی قائم آ تِھیسے، اُوں ݙین٘ہ باطِل (کُوڑ) کُوں مَنّݨ والے گھاٹا چا کَھڑسِن (٢٧)۔ اَتے ݙیکھسو، ہَر اُمّت ڳوݙِیاں دے بَھر ݙَٹِّھی پَئی ہوسی، ہر اُمّت کُوں اُوندے عَملاں دِی کتاب (ݙیکھݨ) کِیتے سَݙیا ویسی، اِیں خاص ݙین٘ہ تُہاکُوں انھاں عَملاں دا بَدلہ ݙِتا ویسے جِہڑے تُساں کِیتے ہوسِن (٢٨)۔ اِیہ اَساݙی کِتاب ہے جِہڑی تُہاݙے خِلاف حَقّی ڳالھ ݙَسیندی ہے دَراَصل تُساں جو کُجھ کریندے ہاوے اَساں لِکھویندے رَہندے ہاسے (٢٩)۔ ٻَس جِہڑے لوک اِیمان گِھن آئے تے نیک عَمل کِیتے اُنھاں کُوں اُنھاں دا رَبّ اَپݨِیں رحمت وِچ گِھن گِھنسے، اِیہا تاں ہے ٻَہُوں واضح کامیابی (٣٠)۔ اَتے جِنھاں لوکاں کُفر اِختیار کِیتے (اُنھاں کُوں آکھیا ویسے) کیا بَھلا اَساݙیاں آیاتاں تُہاکُوں پَڑھ تے نہ سُݨائیاں ویندیاں ہَن! پَر تُساں تاں وَݙائی ݙیکھائی، اَتے تُساں مُجرم لوکاں دِی قوم بݨ ڳیُوہے (٣١)۔ اَتے ڄَݙاں آکھیا ویندا ہَا، جو یقیناً اَللہ دا وَعدہ سَچّا ہے اَتے (قیامت دِی) گھڑی وِچ کوئی شَک کائے نھیں، تاں اَکھیندے ہاوے، جو اَساں نِسّے سَمجھ پَے سَڳدے جو قیامت دِی گھڑی کِیا ہے؟ اَساں تاں اِیکُوں محض ہِک گُمان خیال کریندے سے، اَتے اَساکُوں اِیندا یقین وِی نھیں آندا (٣٢)۔ اَتے اُنھاں اُتے او ساریاں بُرائیاں ظاہر تِھی ویسِن جِہڑیاں او کریندے ہَن، اَتے اُنھاں کُوں وَلھیٹ گِھدّا اُوں (عذاب) جِیندا اِیہ مَذاقاں کریندے ہَن (٣٣)۔ اَتے آکھیا ویسی جو جیں طرح تُساں اِیں ݙین٘ہ دِی مُلاقات کُوں وِسار چھوڑیا ہَا، اُوویں اَڄ اَساں وِی تُہاکُوں (رحمت کرݨ ویلے) وِسار ݙیسُوں، اَتے تُہاݙا ٹِکاݨاں (دَوزخ دِی) بَھا ہے، اَتے تُہاݙا کوئی مَددگار وِی نہ ہوسی (٣٤)۔ اِیہ اَنجام اِیں ڳالھُوں ہے جو تُساں اَللہ دِیاں نِشانیاں (آیاتاں) کُوں مَذاق سَمجھ گِھدّا ہَا، اَتے دُنیاوی زِندگی تُہاکُوں دَھوکے وِچ سَٹیا ہوئیا ہَا، ٻَس اِیں ݙین٘ہ اِیہ اُوندے وِچُوں کائے نہ کڈھے ویسِن، اَتے نہ اُنھاں دا کوئی عُذر قبول کِیتا ویسی (٣٥)۔ ٻَس اَللہ کِیتے ہِن ساریاں تعریفاں ! جِہڑا اَسماناں دا رَبّ ہے، زمین دا رَبّ ہے، تے سارے جہاناں دا وِی رَبّ ہے (٣٦)۔ اَتے محض ہُوندے کِیتے ہے اَسماناں تے زمین وِچ دِی وَݙائی ، اَتے او ٻَہُوں زَبردست وَݙی دَانائی دَا مالک ہے (٣٧)۔