Wb/mnw/လိက်သၠပတ် ပေါရဏာံပေါရဒါံ (အ္စာတၠအစွောံ)
ဘာသာ သာသနာ ပညာ ညံၚ်ရဴသ္ဂောံဇၞော်မောဝ်ညိ၊ လိက်သၠပတ်မၞုံယၟု (ပေါရဏာံပေါရဒါံ) အ္စာတၠအစွောံ
လိက်သၠပတ်ပေါရဏံပေါရဒါံဘာသာ သာသနာ ပညာ ညံၚ်ရဴသ္ဂောံဇၞော်မောဝ်ညိ၊ လိက်မူကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠအစွောံ လိက်သၠပတ် “ပေါရဏံပေါရဒါံ”သွက်ဒတုဲမြမောဝ် ကောန်ဂကူမန်တံရောၚ်၊ နူကမ္မတဳဓမံက်ပတိုန်ပရေၚ်ကောန်ဍုၚ်မန် ကလေၚ်တက်အာစိုပ်ဒတုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၆၂၊ ဂိတုစဲ၊ ၁ မံက်၊ တ္ၚဲအၚါ။
နိဒါန်
[edit | edit source]သၠပတ်ပူရဏံပူရဒါံ နမောတဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
နွံပိုန်အစွောံ ဖျေန်ဒလိုအ်လိုက်ဗါ၊ တီပ္ဍုၚ်ပတေဟ်ဟာ လိုက်ဗါတံဟီုဆက်၊ စအပ္ဍဲဓနက် ချိုတ်မ္ၚးဓနက်။ အိုတ်ဇန်တံနူအဆက် ဟီုကြက်ကၠုၚ်အနဳ၊ ချဟ်တုဲဟွံကၠာရ ဟီုပၠဂလာန်ပ္ညဳ။ မၞိဟ်က္ဍိုပ်ကဗတဇြုံ ဂလာန်ပုံလောကဳ။ ပူဂဵုအလဇ္ဇဳ ဇိုၚ်တၞဳတဲဍာ်။ ခဝါဲစိုပ်သၚ် ဗ္တဂၚ်ဍေက်၊ ဖေက်ညးဟီုဖျာ။ ဇြုံကိတ်ခဍာ်စ ဖဲ လဟီုဝွံမွဲသာ်။ ဒဒိုက်က္တဴလောန် ကောန်ဂၞဴသာလိုန် ညးဟီုလၟိုန်ကီု။ ချိုတ်မိပ်ဂွသ္ဇိုၚ် ဇန်တံဂလိုၚ်ဟီု။ ကောန်ဗြဴကၟာဲတြုံကီု ညးဟီုတဴလၟုဟ်။ သ္ဇိုၚ်ဂှ်က္ဍိုၚ်တာန်ဒှ် သာဂှ်ကၞာဲဇာတာန်ဒှ်။ အိုတ်ကသပ်ရယဝ်သဒှ် ချပ်ဗှ်ကဵု ဆုဇၞော်။ ကဇၞော်ပ္ဍဲဝၚ်ဒမျိုဟ်ဂလာန်သ္ဇိုဟ်တဴပ္ဍဲညးဇၞော်။ ဗရုမိပ်ခမှာဲဖျး၊ ဂလာန်ညးဇၞော် ဗော်ဇန်တံဟီုလ္ၜော် ဂလာန်ဗော်ဓလောံ။ သ္ဒိုဟ်ညးရောၚ်ညာတ် သမ္ဒိုဟ်ဇကုဟွံညာတ်သွံ။ ဇကုပပ္တေဟ်ဇကုကီု ဇၟာပ်ညးဟီုဒလောံ။ ပါၚ်လောန် ကောန်ဒးကဵုညး။ ပလေၚ်ညးမ္ဂး ကြဴတဲဒးလှေၚ်သွံ။ ကောန်ဝုတ်ညးဂၞိၚ် မာတ်ဂွံဍိုက်ကံစိၚ် ကလှိၚ်ခတောံ။ ပလေၚ်ညးသွံ လေၚ်ၝစိုပ်ဗွဲကြဴ။ ဗနဳဍိုက် စိုပ်ဒဒိုက်က္တဴ။ ဂရိုဟ်ညး ထိုၚ်သးဇကု၊ သ္အုဲပုတ္တဴ။ ရေက်ဒးကံကၠဵု ဒဂဵုကြာပ်ကံကြဴ။ လောပ်က္လိတ် တိတ်ဒဟန်၊ ဇန်တံဂၠာဲဟီုတဴ။ ပတှ်ေအိုတ် ဒဒှ်ေချိုတ် ဟီုအိုတ်တြုံဗြဴ။ ဇြုံပကဵုချိုတ်အဴ လေံပကဵုကဝ်။ က္ဍိုပ်စှ်ဒနန်မွဲ ဇန်တံဟီုသ္ကဲလဝ်၊ ဂလာန်ဒတန်ကဝ် ဟီုကၠုၚ်က္ၜဝ်ရောၚ်။
တီပ္ဍုၚ်ပတေက်ဟာ
[edit | edit source]‘တီပဍုၚ်ပတေက်ဟာ’ လိုက်ဗာတံဟီုဆက်၊ စပ္ဍဲဓနက်ဂးချိုတ်မ္ၚးဓနက်” ဂှ်တုန်, အတိက်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗရန္နသဳသၟီဗြီုမဒတ္တပ္ကၚ်ရၚ် ဗောဓိသတ်ပိုဲဒှ်ဂကူလမာန် ဒၟံၚ်ဇရေၚ်ကွာန်မွဲ မညန်ကဵုဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ ဒှ်တၠဂယိုၚ်ဂွံကောန်ၜါ ကောန်တြုံမွဲကောန်ဗြဴမွဲ နိသြဲကဵုလမာန် မြိမြန်ကောန်သမ္ဘာရ၊ နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ ညာတ်ပစ္စေဂဗုတ် လန်ကၠုၚ်ပဏ္ဍပါတ်ညာတ်တုဲ ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ပစ္စေဂဗုတ်တံကလာၚ်အာကၠေံရ၊ တုဲ ဗောဓိသတ်ချပ်ဂွံဒှ်ဂမှဳဝွံပြဲသန်သွံ၊ ‘အဲသ္ဂောံပကၠေံ ဂမှဳရောၚ်ခိုဟ်သွံ’ ချပ်တုဲ ဟီုကဵုသမ္ဘာဂှ်ရ။
“ယွံၝောံ အဲသတိတ်ပဂမှဳရ ၝောံမြိမြန်ကောန်ညိရ” ဗောဓိသတ်ဂး။ “ယွံတၠသ္ၚိ အဲသၟိက်ပဂမှဳကီုရောၚ်” သမ္ဘာဂး၊ ဗောဓိသတ်ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ၊ သမ္ဘာသၟိက်ပဂမှဳကၠာတုဲ သာ်ဝွံ ဟီုကဵုဗောဓိသတ်ရ။
“ယွံတၠသ္ၚိ ရံၚ်အာကောန်ၜါညိ အဲစှ်ေအာသၞေဟ်ဍာ်ဂှ်ညိ” ဂးတုဲ ယိုက်ကေတ်နုၚ်ရ၊ ရဴမအာတုက်ဍာ်ကီုပတုဲ ဒဴအာပဂမှဳဇရေၚ်ဣသိဗြဴဝုတ်ဒိုဟ်ဍုၚ်ဂှ်ရ။
ဒဒှ်သၟတ်ဗြဴဟွံကလေၚ်ကၠုၚ်ဂှ် ဗောဓိသတ်တီတုဲ မြိမြန်ကောန်ဂှ်ရ၊ ကြဴဝွံ ကဵုကောန်ၜါဂှ်တောံသွတုဲ ကဵုစေပ်ရံၚ်ကောန်ၜါဂှ်တီပ္ဍုၚ်ပတေက်တုဲ ဇိုန်လဝ်ကဵုကလောတုဲ ဗောဓိသတ်တိတ်ပဂမှဳဣသိရ၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဂဇ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဣသိဗြဴညာတ်ဗောဓိသတ် လ္ၚောဝ်တုဲသ္ဂးရ။
“ယွံကောန်တၠ ကောန်ၜါဂှ် ကောန်တၠပၠေၚ်ကၠေံတုဲရဟ” “ယွံရသွံဗြဴ အဲဟွံပၠေၚ်ရ ပ္ဍဲကာလကောန်ၚာ်ၜါ မတီပ္ဍုၚ်ပတေက်ဂှ် အဲဇိုန်လဝ်ကဵုကလှောတုဲအဲတိတ်ပဂမှဳရောၚ် ဒေံဗြဴလ္ပစံၚ်တူရ လှိၚ်တဴစိုတ်ဒဒှ်ပ္ဍဲဂမှဳရ” သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ဒလောံ ဗ္တောန်ပြဘာတ်ဗြဴတုဲ ပအောဝ်ဏာကၠေံရ၊ ပြဘာတ်ဗြဴ လ္ၚောဝ်ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ်ၛှာန် အဘိညာန်တုဲ စုတိနူဂှ်စိုပ်ဍုၚ်ဗြီုရ၊ ကောန်တြုံဂှ်ကၠုၚ်ဒှ် ရဴဟူလရ၊ ကောန်ဗြဴဂှ်ကၠုၚ်ဒှ်ဥပ္ပဵုလဝန်ရ၊ ပြဘာတ်ဗြဴဂှ်ကၠုၚ်ဒှ်ဘိမ္မာရ၊ ဗောဓိသတ်ကၠုၚ်ဒှ်ကျာ်ရ၊ နမဟီုဝွံ မူသၟိက်ပတုဲကဵုတၠပညာတံရော၊ ညးမထောံကၠေံသ္ၚိကၟိန်တုဲ မဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်ဗြီုရောၚ်။
ညးမဒ္ဂေတ်ဗောဓိသတ်ဂှ် စပ္ဍဲဓနက်ချိုတ်မ္ၚးဓနက်ဂှ်ရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ မသၟိက်ဂွံဒှ်ဂမှဳရ၊ ဂွံသ္ၚဳကၠေံသရာံပါပ်အိုတ်သီု မစိုန်သ္ကီုဒ္ဂေတ်မပြဲသန် မညန်ကဵုသွဝ်နိဗ္ဗာန် မဒှ်ဂအာၚ်ဒ္ဂေတ်ဗောဓိသတ်တမၠာတမၠာ ဂွံမြာတသိုက်လောကဳလောကုတ္တဵု မစိုန်ဒှ်တဴ မ္ၚဵု မပြဲရောၚ်၊ ကျာ်တြဲလောဓါတ် ဨကရာတ်သၟီဂမှဳမဟီုပျးလဝ်ပ္ဍဲတၞးထဝ်ပိတကတ် ပျးလဝ်မတ်သမ္တံညးဂမၠိုၚ် ဒဵုကဵုတွဵုတ္ၚဲဝွံရောၚ်ဂးတုဲ လၟေၚ်တဝှ်ကျာ်တြဲဝွံ ဇန်တံဂွံမိၚ်တုဲ တီပ္ဍုၚ်ပတေက်ဟာ၊ စပ္ဍဲဓနက်ချိုတ်မ္ၚးဓနက်၊ မဆက်ကၠုၚ် ဒဵုကဵုတ္ၚဲဝွံ ရောၚ်မိဂ္ဂး။
ချဟ်တုဲဟွံကၠာန်ရ
[edit | edit source]‘ချဟ်တုဲဟွံကၠာန်ရ ဟီုပၠဂလာန်ပ္ညဳ’ မ္ဂးဂှ် မတုဲတေံ ဗောဓိသတ်ပိုဲဒှ်အစာသဝ်ဇြုံ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲနိဂီုမွဲ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် မၞိဟ်မွဲဇြုံကိတ်စုတ်တုဲ ညးအာကော်ဗောဓိသတ်ကဵုဝဳ ဗောဓိသတ်ကၠုၚ်စိုပ်တုဲကဵုညးဗဝ်လဝ်ပၟတ်တုဲ မန်ကော်နၚ်ဇြုံဇာတ်ဂှ်ရ၊ ဇြုံဇာတ်ဂှ်စိုပ်တုဲ သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ဟီုကဵုဇြုံဇာတ်ဂှ်ရ။
“ဟာဲဇြုံဇာတ် ဂျိဗှ်ေဂှ်ဗှ်ေဇြောတ်ကလေၚ်ကၠေံပြဟ် ယာံရဗှ်ေဟွံဇြောတ်ကလေၚ်ဂျိဗှ်ေရယဝ်သဒှ်ဂှ် ဗှ်ေလောပ်အာပ္ဍဲပၟတ်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး။
ဇြုံဇာတ်ဂှ်မိၚ်ဂလာန်အ္စာသဝ်ဂှ်တုဲ “ချဟ်တုဲဟွံကၠာန်ရ” ဇြုံဇာတ်ဂှ်ဂးပ္ဍဲစိုတ်တုဲ ဇြုံဇာတ်ဂှ်ဗၟာလုပ်အာပ္ဍဲပၟတ်တုဲ ဒးပကာဂစိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဇြုံကိတ်မသ္ၚဳဒၟံၚ်ဂှ် ဗောဓိသတ် မန်ဗက်ဖျေံဂျိဂှ်မၞိဟ်ဂှ်ဂျိုၚ်တိုန်ရ၊ ဇြုံဂှ်ဒှ်နာဲပိုဲထေသာရိပိုတ်ရ၊ အ္စာသဝ်ဂှ်ကၠုၚ်ဒှ် ကျာ်တြဲနာဲပိုဲလၟုဟ်ဝွံရ၊ ဂလာန်ဝွံ ကျာ်တြဲတွံလဝ်ကဵုဂမှဳဂမၠိုၚ်ဂွံတီတုဲ။ “ချဟ်တုဲဟွံကၠာန်ရ” ဇန်တံဟီု ဆက်ကၠုၚ်ဒဵုကဵုတွဵုတ္ၚဲဝွံ ရောၚ်။
မၞိဟ်က္ဍိုပ်ကဗတဇြုံ
[edit | edit source]‘မၞိဟ်က္ဍိုပ်ကဗ္တဇြုံ’ မ္ဂးဂှ် မတုဲတေံ ဒစှ်ေဂြိုပ်ဟေမဝန်ကၟာလ္စနွံမွဲ ပ္ဍဲကၟာလ္စဝွံဂှ် ကနွံဂၠိုၚ်၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်ကၟာဂှ်ဇြုံမွဲနွံ၊ သာ်ဝွံဇြုံဂှ်ချပ်။
‘ဇကုအဲသီုက္ဍိုပ်အဲဂှ် အဲစှ်ေကလီုလဝ်ပ္ဍဲဍာ်ပအ္ၚဝ်ကတုဲကာလကကၠုၚ်ဆိုက်အဲတုဲ အဲဂွံရပ်ကတံဂှ်ရော’ ဇြုံဂှ်ချပ်တုဲ ဇဇကုသီုက္ဍိုပ်ဇြုံဂှ် ဍေံစှ်ေတလီုလဝ်တုဲ ဗတဍေံဂှ်တဴလ္တူသၚ်ရ၊ ကဟွံတီဇြုံဂှ်တုဲ သလှ်ေဂးကရောၚ်ဂးတုဲ ကကၠုၚ်ဆိုက်ညန်တုဲ ဇြုံဂှ်ရပ်စကတံဂှ်ရ၊ ကြဴဝွံကတီစုတ်။
“ဇြုံဝွံ ဍေံပဗနီစဏာဲတုဲ ဍေံရပ်စပိုဲရောၚ်သွံ” ကဂးတုဲ ကတံဂှ်ဟွံဂံၚ်ကၠုၚ်ဆိုက် ဇြုံဂှ်ပၠန်ရ၊ ဟိုတ်ဒၟံၚ်နူဇြုံဂှ်မပဗနီစဏာဲက္ဍိုပ်ဂှ်ပက ဗတဂှ်ပဇြုံဂှ်ရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲဗနီစဏာဲ ကဵုညးဂှ်ဒှ်တုဲ ပူဂဵုဂှ် ဒှ်မၞိဟ်က္ဍိုပ်ကဗတဇြုံရ၊ ညးမဟီုဆက်ကၠုၚ် ဒဵုကဵုတွဵုတ္ၚဲဝွံ ရောၚ်မိဂ္ဂး။
ပူဂဵုအလဇ္ဇဳဇိုၚ်တၞီတဲဍာ်
[edit | edit source]‘ပူဂဵုအလဇ္ဇဳပဇိုၚ်တဏီတဲဍာ်’ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲကာလမတုဲတေံ ပ္ဍဲဂြိုပ်မွဲဂှ် ကၟာလစမွဲနွံ ဍာ်ပေၚ်လှေံဒၟံၚ် တဴဇရေၚ်ကၟာဂှ် ဣသိမွဲပဒတဴ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ဒှ်ဖ္ကောတ် ဂဇ္ၚေၚ်ကၠုၚ်သုၚ်ဍာ်ကၟာလစဂှ်ရ၊ ညာတ်ဣသိနွံဒၟံၚ်ကဵုသဳလရပတှ်ေစိုတ်တုဲ ဗောဓိ သတ်ကၠုၚ် သဳကၠဳလၟိုန်ရ၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ဣသိစဴဂဇ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဒကာမွဲက္ညပ္တိုန်ကဵုတိုန်ကဵုပိုန် ပ္ဍဲသ္ၚိဒကာဂှ်ရ၊ ဒကာဂှ်ဖျိန်သွဒကောတ် စုတ်ကသိုန်မြေက် ကၠေၚ်လ္ဂဝ်တုဲ ဖျိန်လဝ်ကဵုဣသိကဵုပိုန်ရ။
“မူဖျုန်ဝွံရော” ဣသိသၟာန်။ “ဖျုန်ဒကေတ်ဖာဲ ဒးကဵုဓဝ်ရောၚ်အဴ” ဒကာဂှ်ဂ၊ ဣသိမိၚ်တုဲသာ်ဝွံဣသိချပ်ရ။
“ဖျုန်ဒကောတ်ဝွံ နွံကဵုရှ်သာ်သွံ၊ ဒကောတ်မွဲ ကၠုၚ်သဳကၠဳဒၟံၚ်အဲဂှ် ဒးၜုၚ်စရ” ချပ်တုဲ ကလေၚ်တိတ်အာနူကွာန်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဒကောတ်ဂှ်ချပ်တုဲ တဲရပ်ကတေက်ဂှ် တလီုလဝ်ပ္ဍဲဍာ်လ္စဂှ်ရ၊ ဇိုၚ်ဂဇုန်ဒၟံၚ်လ္တူသၚ် ပ္ဍဲတဲတၞီတုဲ သ္ၚေဝ်ရံၚ်ဒၟံၚ်တဴ ဗောဓိ သတ်မကၠုၚ်ရ၊ ဗောဓိသတ်တုန် ဒးကာလတ္ၚဲပြာပ်ကၠုၚ်သဳကၠဳဣသိရ၊ ကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ညာတ်ဣသိ သ္ၚဳကလံလောန်တၟေၚ်တဴနရိုဟ်တ္ၚဲသွံ၊ ဟိုတ်နွံတုန်ဒှ် ဟတီဗောဓိသတ်ချပ်တုဲဖါဲကၞတ်ကျာ ဗောဓိသတ်ပြာပ်အာတုဲ ဂွံအမြာဲဖျုန်ဒကောတ်ရ။
“ရသိဝွံဂွံစဖျုန်ဒကောတ်တုဲ ၜုၚ်အဲပၠန်ဟတီ” ဗောဓိသတ်ချပ်တုဲ ဟဂံၚ်ဆိုက် ညန်ကွာ်သာဲတိတ်အာညိရ၊ မာတ်ဗောဓိသတ် မကွာ်တိတ်အာဂှ် “ဒကောတ်ဝွံ ဟွံကၠုၚ်ရ” ဣသိချပ်တုဲ ပၚ်ပ္တိုန်ဂတေက်နူဍာ်ဂှ် ကၠဟ်ဏာဗောဓိသတ် ဗလေတ် ဗၠးအာသွိုဟ်ရသိဂး ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဒကောတ်ဗောဓိသတ် ဟဂံၚ်ကၠုၚ်ကဵုဣသိပၠန်ရ၊ ဣသိဂှ်ဇိုၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၚ် တဲမရပ်ဂတေက်တုဲ မတလီုလဝ်ပ္ဍဲဍာ်ဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဇိုၚ်မတဴ ပ္ဍဲသၚ်မ္ၚးဂှ် ဟိုတ်တဲမရပ်လဝ်ဂတေက်မတၠီုလဝ်ပ္ဍဲဍာ်ဂှ်ရ၊ ဇိုၚ်တၞီတဲဍာ်ညးမ္ဂးရောၚ်။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ယြဴပူဂဵုမွဲမဗနီစဏာဲဂၠာဲသ္ၚဳဒၟံၚ်ရံၚ်ပလေၚ်ညးဂှ် တုပ်ညံၚ်ဣသိစဏာဲ ကၠဟ်ဒကောတ်တေံဂှ်ကီုရ၊ ဂးတုဲ မၞိဟ်ဂှ်ပဇိုၚ်တၞီတဲဍာ် ညးမဟီုကၠုၚ် ဒဵုလၟုဟ်ရောၚ်မိဂ္ဂး။
ဓဝါဲစိုပ်သၚ်ဗ္တဂၚ်ဍေက်
[edit | edit source]‘ခဝါဲစိုပ်သၚ်ဗတဂၚ်ဍေက်’ မ္ဂးဂှ်တုဲ အတိက်တေံ ဗောဓိသတ်ပိုဲက္တဵုဒှ်ချေဟ်လောဟက ကၠာၚ်အာအတူကျာ ကာလဂှ်ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳ ညးထပှ်ကၠံအာဗၞိက်၊ က္ၜၚ်ဗၠိုက်အာဒေါဝ်မှာသၟိတ်ဂှ်ရ၊ ညာတ်ဗောဓိသတ် ကၠာၚ်အာလတူအကာသဂှ်ရ၊သာ်ဝွံကော်ဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံတၠပါရမဳတံ ဟံၚ်ဗ္စိုပ်သၚ်ကဵုပိုဲဍိက်တံညိ၊ အနာဂတ်ဂတဒှ်ကျာ်ဟွံဆောတ်ရ” ညးမသုန်ကၠံဂးရ၊ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ တီဒဒှ်ကျာ်ဂှ်စှ်ေကၠုၚ်ကဵု ညးမသုန်ကၠံဂှ်ရ၊ ညးပန်ကၠံဂှ် ဂွံဇိုၚ်ပန်ရ၊ ညးကၠံဂှ်ဂွံက္ဍိုပ်ဗတရ၊ ဗောဓိသတ်ၜိၚ်လုပ်သၚ် ခဝါဲစိုပ်သၚ်ဂှ်ညးမွဲတဴဗတဂှ်သာ်ဝွံဍေံချပ်။ “ချေံဝွံခိုဟ်ကွေံရောၚ် ပိုဲကေတ်ဖျဴတုဲ ပိုဲစဴကွာဲသၟီဨကရာတ်မ္ဂး ပိုဲဂွံပိုန်ဟာန် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ” သာ်ဝွံဍေံချပ်တုဲ ဟိုတ်ကသပ်ဍေံဂြိုဟ်ကဵုညးမပြာ်ဍေံဂှ်ရ ဗတဗောဓိသတ်မသ္ဇိုၚ်လောန် အာၜိၚ်ဟွံမာန်၊ ဖေက်ဇကုဗောဓိသတ်တၞီအာဂှ် ဗောဓိသတ်အစောံသဳဇြဟတ် သံၚ်ကလာၚ်တိုန်လတူကျာရ၊ ညးမသုန်ကၠံ ဒးပကာဂစိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူညးမွဲဟွံခိုဟ်တုဲ သီုညးမသုန်ကၠံ ဒးပကာဂစိုတ်ဟေၚ်၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ‘ခဝါဲစိုပ်သၚ်ဗတမဍေက်’ ညးမဟီုကၠုၚ် ဒဵုကဵုတွဵုတ္ၚဲဝွံရောၚ်။
ဇြုံကိတ်ခဍာ်စဖဲ
[edit | edit source]‘ဇြုံကိတ်ခဍာ်စဖဲ’ မ္ဂးဂှ်တုန်, မတုဲတေံတၠရသိမွဲ မပဒတဴတၞးတၟံမွဲ စဴဂဇ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် စဖဲတုဲသတိက်ဒၟံၚ်ရ၊ သတိက်ဒၟံၚ်တုဲ ဣသိကြောံဂၞဴဂဗှ်ေဒၟံၚ်၊ ခဍာ်မွဲညာတ် ဣသိကြောံဂၞဴဂဗှ်ေဒၟံၚ်ဂှ်ရ ဗတ်ရဂွံစဖျုန်ဗုၚ်ဂၞဴ ဣသိဂှ်တုန်၊ ကၠေၚ်စမိပ်ကွေံရ ဍေံချပ်တုဲ၊ ဍေံအာသဳကၠဳဇြုံဇာတ်မွဲဂှ်ရ၊ ဒှ်အာၜါပိတ္ၚဲတုဲ ဇြုံဂှ်သၟာန်တိုန်ဍေံရ။
“မူပဗှ်ေသဳကၠဳအဲရော” ဇြုံဂး။ “ယွံကောန်တၠအဲ သၟိက်စဖျုန်ဂဗုၚ်ဂၞဴဣသိဂှ်တုဲ အဲဍိက်မကၠုၚ်သဳကၠဳတၠအဲရော” ခဍာ်ဂး။
“တၠအဲၜံက်ဂစိုတ်ကၠေံ တၠဣသိဂှ်တုဲ ကဵုအဲဍိက်ဂွံစဖျုန်ဂဗုၚ်ဂၞဴ ဣသိဂှ်ညိရအဴ” ခဍာ်ဂှ်ဂး။
“ဂွံရ” ဇြုံဂးတုဲ ကာလဣသိသတိက်လှိၚ်ဂှ် ဇြုံဍေံယောန်တိုန်အာကိတ်စုတ် တၠဣသိချိုတ်တုဲ ခဍာ်ဂွံစရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ‘ဇြုံကိတ်ခဍာ်စဖဲ’ ညးမဟီုဆက်ကၠုၚ် ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဝွံရောၚ်မိဂ္ဂး။
ဒဒိုက်က္တဴလောန် ကောန်ဂၞဴသာလိုန်
[edit | edit source]‘ဒဒိုက်က္တဴလောန် ကောန်ဂၞဴသာလိုန်’ မ္ဂးဂှ်တုန်, အတိက်တေံ ဍုၚ်မွဲအတှိပုရာံမ္ဂးယၟု၊ ဗြဲဟွံဂးတၞောဝ်က္တဵုဒှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗြဴဒိုက်ဂတ်မွဲဂှ် တြုံဍေံချိုတ်အာတုဲ ယိုက်ကေတ်ကောန်တှ်မွဲတုဲ ကြၚ်ကၠောံအာရးသအာၚ်ရ၊ ခါရသၟတ်ဗြဴ မကြၚ်အာစိုပ်ကန္တာဗတဳဂမ္တဴ ဇိုၚ်တဲသၟတ်ဗြဴဂှ်ဍေံပဍံအာလိုန်ဟွံမာန်တုဲ ကောန်တှ်ဂှ်စွံလဝ် ပ္ဍဲဗတဳဖတဴဂှ်တုဲ ဂပိုတ်တိုန်ချိုတ်အာရ။ညာတ်ကောန်မချိုတ်အာတုဲ သၟတ်ဗြဴဂှ်လိုန်ဗတဳဟွံမာန်တုဲ လ္တူဇွကောန်ဂှ် တိုန်ဂဇုန်ဒၟံၚ်ဒဵုတ္ၚဲမၜိုဟ်တုဲ သၟတ်ဗြဴတိုပ်ကၠေံ ဇွကောန်ပ္ဍဲဗတဳဂှ်တုဲ သၟတ်ဗြဴအာကၠေံရ၊ ဟိုတ်နူသၟတ်ဗြဴ မသာလိုန်ကောန်ဂှ်ရ ‘ဒဒိုက်ဂမ္တဴလောန် ကောန်ဂၞဴဒးသာလိုန်’ ညးဟီုကၠုၚ်ဒဵုလၟုဟ်ဝွံရောၚ်မိဂ္ဂး။
ချိုတ်မိပ်ဂွသ္ဇိုၚ်
[edit | edit source]‘ချိုတ်မိပ်ဂွသ္ဇိုၚ်’ မ္ဂးဂှ်တုန်, အတိက်တေံ ပ္ဍဲဍုၚ်အာလဝိသၟတ်ဗြဴမွဲဂှ် ကြၚ်အာတ်စရိုဟ်တ္ၚဲတုဲ ပ္ဍဲကာလပ္တံဂှ် ကၠုၚ်ဒီုပ္ဍဲဇြပ်ရုၚ်မွဲရ၊ သၟီအိန်စှ်ေသပေါတ်ပဏိဟ်သၟတ်ဗြဴတုဲ သၟတ်ဗြဴတန်အာပ္တိသန္ဓိရ၊ ဗောဓိသတ်က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဂၠံဂဝ်သၟတ်ဗြဴဂှ်ရ၊ သၟတ်ဗြဴချပ်။ “ကောန်အဲပ္ဍဲဂၠံဂဝ်ဝွံဂှ် တြုံဟာဗြဴဟာ အဲသအာရံၚ်ကဵုအ္စာမၞးညိ” သၟတ်ဗြဴချပ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်ပြောဟိတ်အ္စာသၟီရ၊ လ္ၚောဝ်ပြောဟိတ်တုဲ သာ်ဝွံသၟတ်ဗြဴဟီု။ “ယွံအ္စာ ကောန်အဲပ္ဍဲဂၠံဂၞဴဝွံ အ္စာဗစာညိအဴ” သၟတ်ဗြဴဂး၊ အ္စာသ္ၚဳမွဲဗ္စာရဏာတုဲ သာ်ဝွံအ္စးဂးရ။
“ယွံသၟတ်ဗြဴ ကောန်သၟတ်ဗြဴဝွံကောန်တြုံရောၚ်၊ က္တဵုဒှ်မၞိဟ်တုဲ အယုက်ဂွံစှ်သုန်သၞာံကလိလောန်အာတုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်မှာသၟိတ်ဂှ် ကောန်ၝောံဂွံဒှ် သၟီမပြဲရ” သၟတ်ဗြဴမိၚ်ပြောဟိတ်ဟီုတုဲ မိပ်စိုတ်လ္ၚောဝ်ပြောဟိတ်တုဲ က္တဵုစဴအာရ၊ ကြဴဝွံ ပေၚ်စှ်ဂိတုဗောဓိသတ်ဒှ်တုဲ ကပ္ပလကုမ္မာမိကဵုယၟုရ၊ ကြဴဝွံ ဇၞော်အာပေၚ်အယုက်စှ်သုန်သၞာံတုဲ အာတ်လွဵုကဵုမိရ။ “ယွံမိ အဲကြၚ်အာဇိုၚ်မှာသၟိတ် ဂၠာဲမိတ်ညိရအဴ”၊ “ယွံကောန် မိမွဲကောန်မွဲဂှ် နာဲအာကၠေံတုဲ မိဂၠာဲအာတ်စဂှ် ညးဂှ်မသ္ဂောံမၚ်တာဲဂှ်ရောကောန်ဗၠာဲမိ” မိဗောဓိသတ်ဂး။
မိၚ်ပါၚ်မိကျာ်ဂန်တုဲ ကၞပ်သ္ၚံအာပၠန်ရ၊ မွဲဝါမရနုက်ကဵုပိဝါအာတ်အခေါၚ်တုဲ မိကဵုအခေါၚ်ရ၊ ကပ္ပလကုမ္မာလ္ၚောဝ်မိတုဲပ္ၚောံအာဒိုဟ်သၟတ်ကျာရ၊ ကာလစဍးတိတ်အာနူဍုၚ်အလဝိဂှ်သၞာအိန်ကတဴတိုန်တုဲ သၟီအိန်ဗ္စာရဏာရံၚ်၊ ညာတ်ကပ္ပလကုမ္မာ မအာဂဇ္ၚေၚ်ဂၠာဲမိတ်ရ၊ သတြုတမှ မဂၠိုၚ်သၞသွံဂးတုဲ အိန်ပရုပ်ဗၞးမွဲတုဲ တ္ၚရတ်သၞာ်ရတ်ဍာ်ပလၚ်ကာ စှ်ေကဵုကပ္ပလရ၊ နူဍုၚ်အလဝိဂှ်ရ မသုန်ယောဇနာအာစိုပ်တုဲ ညာတ်သၟီနာ်မွဲ တိုန်မၚ်သဳရ။
“ယွံသၟီနာ် မူပတၠအဲ ဒၟံၚ်ကေတ်အဏံရော” “ယွံသၟတ်တြုံ အဲမၚ်သဳရောၚ်သၟီနာ်ဂး” “ဒှ်ရသာ်ဂှ် အဲမၚ်သဳကရောံတၠအဲညိကီုရအဴ” “ဒးရးသန်ရ” သၟီနာ်ဂး၊ မၚ်သဳပေၚ်ထပှ်တ္ၚဲတုဲ သာ်ဝွံ သၟီ နာ်ဂး။ “ယွံကလောပိုဲ တၠအဲစှ်ေအာဍုၚ်နာ်ဂကောံအဲဟာ” “ယွံသၟီနာ် တၠအဲဇာတိတဏှ် အဲဒှ်ကလောတလအဲဟာ” “ယွံသၟတ်ဗၠာဲ နူပိုဲညးၜါမၚ်သဳသၟဟ်မွဲစွံဂှ် ဒှ်ကလောအဲ မ္ဒးဂးရောၚ်” “ယွံသၟီနာ် လဟီုတၠအဲဂှ်ဒးရးသန်ရအဴ အဲဍိက်ဂၠာဲဂဇ္ၚေၚ် ဂၠာဲမိတ်ညိကၠာအဴ” ကပ္ပလကုမ္မာဂး။ “ဒှ်ရသာ်ဂှ် တၠအဲကွာ်တရဴအဓါန်ဇမ္ၚောဲဂှ် ဂဥုဲဝွံသီုနက္ကဖးဝွံ တၠအဲကေတ်ဏာရ” သၟီနာ်ဂး။ ဇိုန်ကဵုကပ္ပလကုမ္မာရ၊ ညးၜါပသစ္စတုဲ သၟီနာ်လေစှ်ေအာဍုၚ်နာ်ရ၊ ဗောဓိသတ် သၟတ်ဒိုဟ် သၟဝ်ကျာတုဲအာတဴရ၊ နူဂှ်မသုန်ယောဇနာ အာပၠန်တုဲ အာဂွံလ္စမွဲပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲသၚ်လ္စဂှ် ဗြဴဝုတ်ခဏောဝ်ထပှ်စှ်ေဝေၚ်တဴလ္မိုန်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ကပ္ပလကုမ္မာ မစိုပ်လ္စဂှ်ရ၊ ဗြဴခနှောဝ်ထပှ်ဂှ် ပဝ်ဒျာန်ကၠုၚ်ဝေၚ်ပ္ဍဲသၚ်လ္စဂှ်ရ၊ ခနှောဝ်ထပှ် ညာတ်ဗောဓိသတ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ။
“ယွံသ္မာတ္ၚ မူနူတၠအဲ မကၠုၚ်ရော” “ယွံကောန်ခဏောဝ် အဲကၠုၚ်နူဍုၚ်စိတ္တနာဂရတေံရ” “ယွံသ္မာတ္ၚဲ တၠအဲမကၠုၚ်နူဍုၚ်စိတ္တနာဂရဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် သၟီမွဲစိဂလိုၚ်နွံရော သၟာတ္ၚဲဟီု ပိုဲကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ညိ” “ယွံကောန်ခဏောဝ်တံဟိုဲ သၟီမသုန် သရာဲစှ်ၜါ ဗၠာဲကၠံၜါစှော်မွဲရ”၊ “ညးဂှ်မဒှ်သၟီ ညးဂှ်မဒှ်သရာဲသၟာတ္ၚဲ ဟီုပိုဲကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ညိ” “သၟီဂှ် ဂန္ဓမသုန်ရ၊ သရာဲဂှ် အကုသဵုစိုတ်စှ်ၜါရ၊ ဗၠာဲဂှ်စိုတ်ကၠံၜါစှော်မွဲရ”၊ “ယွံသၟာတ္ၚဲ ပ္ဍဲလိုက်ဝွံဂစေံမွဲက္ဍိုပ်ဍေံပိ၊ ဇိုၚ်ဍေံၜါ၊ သၞေၚ်ဍေံၜါစှော်ပန်၊ တသော်ဍေံပိကၠံတြဴဣသုန်၊ သတ္တံဂမၠိုၚ် မဒှ်စၞဍေံရိုဟ်တ္ၚဲ မူဂစေံဂှ်ရော”၊ “ယွံကောန်ခဏောဝ် က္ဍိုပ်ဍေံပိဂှ်ဥပုဟ်ပိရ၊ ဇိုၚ်ဍေံၜါဂှ်ဂိတုစှ်ၜါရ၊ သၞေၚ်ဍေံၜါစှော်ပန်ဂှ် မွဲသၞာံၜါစှော်ပန်သဳရ၊ မွဲသၞာံဂှ်ပိကၠံတြဴဣသုန်တ္ၚဲဂှ် ဒှ်တသော်ဂစေံရ၊ သတ္တံဂမၠိုၚ်ရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲမလုပ်သကေံသၟီဂစိုတ်ဂှ် ဒှ်စဏဂစေံရ” သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်သှ်ရ။ “ယွံသ္မာတ္ၚဗၠာဲ ကျာ်သြဳပိခါခဏဳပိဂှ် သၟာတ္ၚဟီုပိုဲကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ညိ” “ယွံဗြဴကောန်ခဏောဝ် ပ္ဍဲကာလဂယးဂှ် စသကၜဴပါၚ်လာၚ်မုက္ခဝါဂှ် ဒှ်ကျာ်သြဳမွဲ၊ ပ္ဍဲကာလတဇ္ၚဲ ဂွံဗၠိုပ်ဟုံမြမောဝ်ဂှ်ဒှ်ကျာ်သြဳမွဲ၊ ပ္ဍဲကာလသဝ်တ္ၚဲဂှ် ဂွံကြဴဇအးဇိုၚ်တဲ မဂွံလိုန်ဂဇံသကဝ်သတိက်တံဂှ် ဂွံလိုန်ယာတ်တံဂှ် ဒှ်ကျာ်သြဳ မွဲရ၊ သာ်ဝွံကျာ်သြဳပိရ၊ ယာံရဟွံပသာ်ဂှ်ဒှ်ခါခဏဳရ” သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်သှ်ကဵု ညးထပှ်ဂှ်ရ၊ ကောန်ခဏောဝ်ထပှ်ဂှ် ဂွံမိၚ်တုဲ။
“တြုံသၟတ်ဝွံ ပတၠပညာလှဲလးကွေံသွံ တြုံညးမပြဲရောၚ်သွံ” ဂးတုဲ ထိုၚ်သးတဴဗောဓိသတ်ရ၊ ပ္ဍဲခဏဂှ် သာ်ဝွံ ခဏောဝ်တံဂှ် သၟာန်တိုန်ဗောဓိသတ်ပၠန်ရ။ “ယွံသ္မာတ္ၚဲ တၠအဲကၠုၚ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် မူပတၟေၚ်မွဲမွဲ တၠအဲညာတ်ရော” “ယွံမၞးတံဟိုဲ တၟေၚ်အဲဟွံညာတ်ရ သၟီနာ်တၠဣဓိမွဲ အဲညာတ်သ္ကဲလစရနက္ကပးလေ ဣတေံဗုၚ်ကဵုအဲ” ဗောဓိသတ်ဂး။ “မူဒၞာဲမတဴနက္ကပးဂှ်ရော” ခဏောဝ်ဂး။
“ဣဝွံနက္ကပးရ” ဗောဓိသတ် ထ္ၜးကဵုဗြဴခဏောဝ်တံဂှ် ညာတ်နက္ကပးတုဲ သလှ်ေသၟီနာ် မအောပ်ဒၟံၚ်သ္ကဲဂှ်ရောၚ်လဝ်စိုတ်တုဲ ဖေက်ဒိုဟ်တလိၚ်အာတုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်ဇကုရ၊ညာတ်ဒဂဵုဆုဒကုတ်မွဲၜါဟတ်သဒှ် လုပ်အောပ်ပ္ဍဲဒဂဵုဆုဂှ်ရ၊ ဗောဓိသတ်မညာတ်ဗြဴခဏောဝ် မအောပ်အာ ပ္ဍဲဒဂဵုဆုဒကုတ်ဂှ်တုဲ သလိုက်စုတ်နက္ကပးဂှ်တုဲ ဗြဴခဏောဝ်ထပှ်ဂှ် ဟွံဂံၚ်တိတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်စဇ္ၚိန်ဂွံဆုဂှ်တုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်ဇကုရ၊ စိုပ်ဒေါဝ်တရဴ ဆဵုဒးဍုၚ်လကိုဟ်မွဲရ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်လကိုဟ်ဂှ် အနဂ္ဃနွံဂၠိုၚ်သန်ဟေၚ် ဗောဓိသတ်လုပ်အာတုဲ ဒတဴဒၟံၚ်ရ၊ လကိုဟ်သၟာန်ဗောဓိသတ်ဗက် ဍေံဒြေပ်ဟောသြဲကၠုၚ်ရ။ “ယွံသ္မာတ္ၚ မစိုပ်ထာန်ပိုဲဝွံတုဲ မဒုၚ်စဏပိုဲရ” လကိုဟ်ဂး။
“ဟာဲလကိုဟ်တံ ဗှ်ေတံဂံၚ်စအဲမ္ဂးဂှ်ဗှ်ေတံကၠုၚ်ရ ခါဗှ်ေတံကၠုၚ် အဲကဵုဒဂဵုဆုအဲ တိတ်စဗှ်ေတံအိုတ်ရ” ဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ဗောဓိသတ်ဖျေံကၠေံစွံဒဂဵုဆုဂှ်တုဲ။ “ဟာဲဒဂဵုဆု ဗှ်ေအာရပ်စလကိုဟ်သီုဍုၚ်ဖအိုတ်ညိ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ ဒဂဵုဆုလောဂမြိၚ်အာကဵုလကိုဟ်တံဂှ် ညံၚ်ရဴမခဵုတိတ်ကီုမဒှ်တုဲ လကိုဟ်ဂလိုၚ် ညာတ်ဖေက်လကိုတ် ဒြေပ်ဒဴထောံကၠေံဍုၚ်ဖအိုတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်လုပ်အာပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်တုဲ လပှ်ကေတ်အနက္ဃရတ်ထပှ်ပြကာပေၚ်ထိုၚ်တုဲ စဇ္ၚိန်ဒဂဵုဆုဂှ်ပ္ၚောံစဴကၠုၚ်ဍုၚ်ဇကုရ၊ ကၠာဟွံစိုပ်ဍုၚ်မွဲကော်သဒှ် ဗောဓိသတ်စွံလဝ်ဒဂဵုဆုဂှ်ပ္ဍဲဇရေၚ်သၚ်မှာသၟိတ်တုဲ စဴကၠုၚ်ကဵုမိရ၊ မိဗောဓိသတ်ခါမညာတ်ကောန်ဇကုတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ။ “ညံၚ်မွဲဂၠုလ္မာ ဂၞဴယာဲ ရိုဟ်တ္ၚဲယာဲစမှဳဒၟံၚ်ရကောန်” မိဗောဓိသတ် ဂးတုဲ သၟာန်သၟုက်တဴကောန်ရ။
“ယွံမိ အဲဂွံနၚ်ကောန်ခဏောဝ်ဗြဴထပှ် မိတိုန်အာပတီသၟီကဵုတိတ်ကေတ် မ္ၚးဍုၚ်လ္မုဟ်ညိ ဗိုန်န်ညိ” ဗောဓိသတ်ဂး၊ မိဗောဓိသတ် တိုန်အာတုဲ လ္ၚောဝ်ပ္တီသၟီရ။ “ယွံတုံမိပါလ ကောန်အဲဍိက်အာဂဇ္ၚေၚ်ဂၠာဲမိတ် ဂွံနၚ်ညိရအဴ” မိဗောဓိသတ်ပ္တီသၟီမိၚ်တုဲ ရဴဝွံဂးရ။ “ဟာဲဗြဴဒိုက်ဂတ် ဂလာန်ဗှ်ေဂှ် ဒှ်ဗိုန်သၟတ်ရဟာ” သၟီဂး။ “ဒှ်သၟတ်ရအဴ” မိဗောဓိသတ်ဂး၊ သၟီကော်အမာတ်တံ ကဵုဂ္ညိဂ္ညာတ်ကၟိန်ဍုၚ်သီုဍာန်သဗာန် သီုကဵုဗဵုပၞာန်ပန်ကၞိပ် သကဵုတသဵုတိတ်အာရ၊ တုဲသၟီသၟာန်ကပ္ပလ ကုမ္မာရ၊ ကပ္ပလထ္ၜးကဵုဆုဂှ်ရ၊ သၟီမညာတ်ဆုဂှ် သၟီဂွကဵုညးတန်ပမွဲသၟတ်ကဵုအဲ ဨကရာတ်ဟာ ဂးတုဲ ရဴဝွံသၟီသ္ဂးရ။
“ဟာဲသရာဲတံ ဗှ်ေတံရပ်ကေတ်ကောန်ဒိုက်ဂတ်ဂှ် ပရာဇာဒန်ရ” သၟီဂး၊ ဗဵုပၞာန်ဂမၠိုၚ် ဗိုၚ်ဟုပ်ရပ်ဗောဓိသတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ပ္ဍုန်ကံနဳရာဲ ပန်ဗလးဏာလတူအကာသ ဗရုတ္ၚရတ်ညံၚ်ဗရုအသံဂဂဵုဂတးထပှ်ကီု သီုဗဵုပၞာန်ဂမၠိုၚ်မလောတ် သ္ၚဳအာဖအိုတ်ရ၊ တုဲဗောဓိသတ် ကော်ဟီုကဵုသၟီရ။
“ယွံမရှာတ် ကမာဲအဲဆက်ကွာဲ မရှာတ်ဝွံဂှ် မရှာတ်ဟွံကေတ်ရဟာ” ဗောဓိသတ်ဂး။ “ယွံကပ္ပလ ကောန်ဒိုက်ဂတ် လမျီုအဲဗှ်ေကဵုဒါန်ညိရ တမာဲဗှ်ေဂှ်အဲဟွံကေတ်ရ” သၟီဂး။ “တၠအဲဟွံကေတ်ဗိုန်န်ရအဴ” ဗောဓိသတ်ဂး။ “အဲဟွံကေတ်ရ” သၟီဂး။ “ဒှ်ရသာ်ဂှ် ဨကရာတ်ပပပါၚ်ၜါညိအဴ” “ဂွံရ” သၟီဂးတုဲ ရပ်ကေတ်နက္ကပးဂှ်တုဲ ကော်ပတိတ်ခဏောဝ်ထပှ်ဂှ်တုဲ ဗြဴခဏောဝ်ထပှ်ဂှ်တိတ်ကၠုၚ် လ္ၚောဝ်တံဇိုၚ်ဗောဓိသတ်ရ၊ သၟီညာတ်ဗြဴခဏောဝ်ထပှ်ဂှ်တုဲ သၟီလောတ်သ္ၚဳဒၟံၚ်ရ၊ သၟီဂွကဵုညးဂမၠိုၚ်တုဲ သၟီချပ်စံၚ်တူတဴရ၊ နူမဂျိုၚ်တဴသီုစံၚ်တူဝွံ ချိုတ်အာပြဲရဂးတုဲ သၟီပူဇကုကဵုယာတ်တုဲ ဆၚ်စှ်ေပ္ဍဲဍာ်ဂၚ်ဂှ်တုဲ ဒးပကာဂစိုတ်ရ၊ သၟီချိုတ်အာတၞောဝ်ဒတောဝ်ဟွံမွဲဇကုဗောဓိသတ်အမာတ်တံညးဂမၠိုၚ် ကဵုပသေက်ကဵုပသၟီရ၊ ဗြဴ ထပှ်ဂှ်ဒှ်ဂၞကျာ်ရ၊ မိဗောဓိသတ်မဗလိုပ်ဖုံဂ္ညိဂ္ညာတ် ဗဂေါဝ်ပတိုန်စရာဲရုပ်တုဲ ကလေၚ်ကဵုပြောဟိတ် ဗဒေါံလဝ်နူတၞံတေံရ၊ ဗောဓိသတ်ဒှ်သၟီတုဲ ဒုၚ်ယၟုကပ္ပလရာဇာ ဂွံပကၚ်ရၚ်မွဲမွဲတဴကၟိန်ဍုၚ်မွဲဗၞတ်အယုက်ရ၊ ဟိုတ်သၟီမဂွ ကဵုညးတုဲ မဆၚ်ဍာ်ဂၚ်ဂစိုတ်ဇကုဂှ်ရ ချိုတ်မိပ် ဂွသ္ဇိုၚ်ညးဟီုကၠုၚ် ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဝွံရောၚ်။
ကောန်ဗြဴကၟာဲတြုံကီု
[edit | edit source](ကောန်ဗြဴကၟာဲတြုံကီု) ‘ကောန်ဗြဴကၟာဲတြုံကီု’ ဂလာန်သာ်ဝွံလေညးဟီုကီုမ္ဂး ‘သ္ဇိုၚ်က္ဍိုၚ်တာန်ဒှ်သာကၞာဲဇာတာန်ဒှ်’ မ္ဂးဂှ်တုန်, အတိက်တေံဗောဓိသတ်ပိုဲက္တဵုဒှ်ကောန်ဒိုက်ဂတ်မွဲ မိကောန်ထပှ် ကောန်ဗြဴ တြဴ ဗောဓိသတ်မွဲဒှ်ကောန်တြုံ ဒိုက်ဂတ်ညးၜါရတြုံကဵုဗြဴ သွံကၠေံကောန်ဗြဴမွဲမွဲဂှ်တုဲ မဂွံဂယိုၚ်လမျီုရ၊ ကောန်တရဴဂှ်အိုတ်အာတုဲ သှ်ေဆဗောဓိသတ်၊ ကြဴဝွံ မိဗောဓိသတ်ဟီုကဵုဗောဓိသတ်ရ၊
“ယွံကောန် ဒဒေံယာဲ ကောန်ဗြဴအဲတြဴဂှ်ဒုၚ်သွံစတုဲရ၊ လ္မုဟ်ဝွံ ယာဲဇြက်စဟွံမွဲ တုဲရကောန် မ,မွဲ ဒုၚ်သွံစတုဲ ဗ္စယာဲညိပၠန်ရကောန်” မိဗောဓိသတ်ဂး၊ ဗောဓိသတ် မိၚ်လဟီုမိတုဲသာ်ဝွံဗောဓိသတ်ချပ်ရ။
“လၟုဟ်ဝွံ မိသွံစအဲတုဲ ဇ္ၚုဟ်အဲဂှ် မိကဵုမစအိုတ်အာတုဲ မိကဵုမဒးဒဒိုက်ရ၊ အဲလေဒိုက်တဴ ၝဲတရဴလေဒးဒိုက်ဒၟံၚ်ဒးဒှ်ဍိက်ညးရသွံ” ချပ်တုဲရဴဝွံဂးကဵုမိမၜါရ။
“ယွံမိကဵုမၜါ မိကဵုမသွံစအဲလေသွက်သန် မိကဵုမဂွံၚုဟ်အောန်အာဖေၚ်ခိုဟ် ယာတ်ခိုဟ် မိမဂၠာဲနၚ်အဲဂွံဝက်တၚ်ဒယိကၠေၚ် ဗြော်ဗမြမောဝ်ဂွံကျိုၚ်ဒးရးတုဲ မိကဵုမသွံစအဲရ၊ မဂွံၚုဟ်ဂၠိုၚ်ရောၚ်အဴ” ဗောဓိသတ်ဂး။ ခိုဟ်ရကောန်ဂးတုဲ မိကဵုမအာဂၠာဲဖေက်ယာတ်ကဵုဗောဓိသတ် ကျိုၚ်ကျဝ်ဗြံက်ဗြမြမောဝ်ဒယိကၠေၚ် ဗဂေါဝ်စရာဲတုဲ ပြာပ်အာကဵုသေထဳရ။
“ယွံနာဲပိုဲမှာသေထဳ မိနဳမနဳအဲ အဲသွံကဵုသေထဳကၠးဂိုၚ်ညိဟာ” ဗောဓိသတ်ဂး။ “ယွံမၚ်ဗၠာဲ မိနဳမနဳမၚ်ဗၠာဲ မူမလေပ်ရော” သေထဳသၟာန်။ “သ္ဇိုၚ်ဂှ်က္ဍိုၚ်တာန်ဒှ် သာဂှ်ကၞာဲဇာတာန်ရ” ဗောဓိသတ်ဂး။ “ယွံမၚ်ဗၠာဲ မိနဳမနဳမၚ်ဗၠာဲဂှ်ကဵုကၠုၚ်ရ” သေထဳဂး။ မၚ်ဗၠာဲစဴအာပ္တီမိကဵုမၜါရ။ “ယွံမိကဵုမၜါ အာကဵုသေထဳရသေထဳဂကန်” ကာလစိုပ်သေထဳတုဲ မိကဵုမ လ္ပပံက်ပါၚ်ညိ သေထဳဂှ်ပဏောတ်ကဵုညးပြဟ်သန်” တိုၚ်ကောန်မဟီုဂှ်မိကဵုမၜါအာစိုပ်သ္ၚိသေထဳတုဲ ကၞပ်ဒၟံၚ်ရ၊ မၚ်ဗၠာဲသွံကဵုသေထဳ ထဝ်လ္ၚီကသာပ်တုဲ။
“မိကဵုမ မံၚ်အဏံညိကၠာ အဲစဴအာသ္ၚိမွဲခဏညိ” ဂးတုဲဗောဓိသတ်စဴအာရ၊ လဗြဴလထဴစဴသ္ၚိသေထဳဟွံကဵုစဴ။ “ဗှ်ေတံဒှ်ဍိက်အဲရောၚ် တန်သ္ဂောံအာဟာ ပအာ” သေထဳဂး။ ဗောဓိသတ် စှ်ေအာသၞေဟ်က္ၜၚ် ဂၠာဲသၟာန်က္ၜၚ်ညးမအာဂှ် ကာလက္ၜၚ်မွဲမ္ဒးမုသုံ ညးအာဗၞိက် ဗောဓိသတ်ပ္တီသကိုပ်က္ၜၚ်တုဲဗက်အာရ၊ သကိုပ်က္ၜၚ်ညာတ်ဗောဓိသတ်သ္ဍိုက်မၠိုက်တုဲ သွံရာန်ကဵုပရဲမွဲကဵုစှ် ကလေၚ်စဴနူဂှ် ဂွံပိုက်ဗလးမိကဵုမၜါသီုၝဲတရဴ ဂွံဗၠးနူကဵုဍိက်ညးအိုတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်စဳရေၚ် ကတဵုဗဒှ်ပိုန်ဟာန်ယဿပတ် မွဲဗၞတ်အယုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂလာန်ဂှ်ရ ဂွံတန်ဒၟံၚ်နတသို၇်ရ ကာလဂှ်သာ်ဝွံ မိဗောဓိသတ်ဂး။
“ယွံလ္မာဂၞဴ ဟိုတ်နာဲမွဲစဳကၠး ဂွံပြာ်ဗၠးဒဒိုက်မိမၜါ သီုၝဲတြဴရကောန်” မိကဵုမဂးနအနုဘဴကောန်မွဲ မဂွံစသိုၚ်သီုပက္ကတိတသိုက် မွဲဗၞတ်အယုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂလာန်ဂှ်ရ သ္ဇိုၚ်က္ဍိုၚ်တာန်ဒှ် သာကၞာဲဇာတာန်ဒှ်ဂှ်ရ ညးမဟီုဆက်ကၠုၚ်ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဝွံ ရောၚ်မိဂ္ဂ။
အိုတ်ကသပ်ရ ချပ်ဗှ်ကဵုဆုဇၞော်
[edit | edit source]အိုတ်ကသပ်ရယဝ်ရသဒှ် ချပ်ဗှ်ကဵုဆုဇၞော်၊ ကဇၞော်တဴပ္ဍဲဝၚ်လယိုဟ် ဂလာန်သဒိုဟ်သ္ဍိုဟ်တဴပ္ဍဲညးဇၞော်၊ မ္ဂးဂှ်တုန်-အတိက်တေံ ပ္ဍဲဇရေၚ်တၟံဒဇ္ဇဂိရိဂှ် ဍုၚ်မွဲကုဿဝတဳဂးယၟု မုက်ဍုၚ်ဂှ်ပိယောဇနာ ဍုၚ်ဂှ်ရာၚ်ဆာဲသ္ဂေဟ်သွဟ်လောန် သၟီဝဲယသေဏာမပကၚ်ရၚ် ပသၟီပတၠကောန်ထပှ် ကဵုအာကတ်ဍုၚ်တက္ကသဵုပိသၞာံ ကလေၚ်စဴစိုပ်သၟီမတုဲ သာ်ဝွံသၟီချပ်၊ ကောန်အဲထပှ်ဝွံ ဒၞာဲပညာမလောန်နူညးတြဴဂှ် အဲဇိုန်ကဵုပ္ကၚ်ရၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်ရောၚ်၊ သတ္တံဂမၠိုၚ်ဂွံလမုဟ်စိုတ်ရောၚ် သၟီချပ်တုဲ သာ်ဝွံ သၟီသ္ဂးရ။
“ယွံကောန်အဲထပှ် မၞးတံဒိုဟ်သၟဝ်ကျာပိစှော်ယောဇနာတုဲ ဍုၚ်မွဲဂှ်စမ္ပာနဂဵုဂးယၟု၊ ဍုၚ်ဂှ်နွံကဵုတၠပညာ သကာမဂၠိုၚ်သာ် ဂှ် ညးမဟီုဂွံမိၚ်ပရိုၚ် မၞးတံ အာခစသၟီဂှ်တုဲ သၟာန်မသုန်သာ်မၞးဂၠာဲသၟာန်ညးညိ၊ မၞးတံဂွံတီတုဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ် အဲဇိုန်ကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဝွံရကောန်”။
ညးသၟာန်မသုန်သာ်ဂှ်ရော ယဝ်ရသၟာန်မ္ဂးဂှ် ….. (၁) ‘မူနူမကၠုၚ် မူဒၞာဲမအာ’၊ (၂) ‘နူမွဲဗဂါပ်ဒှ်ၜါဗဂါပ်’၊ (၃) ‘ဍိုက်ဂၠုၚ်ကၠောံဒဒေါံ’၊ (၄) ‘သ္ၚုနွံဟမိက်တောံဟာပ်ပုၚ်’၊ (၅) ‘ပူဂဵုမွဲနၜါဂၠေၚ်နပိယဵု’၊
သၟာန်မသုန်သာ်ဝွံဂှ် ဒၞာဲညးမသှ်ဒးသၟာန်ဝွံဂှ် အဲဇိုန်ပကၚ်ရၚ် ကၟိန်ဍုၚ်အဲရ” သၟီဂး။
ကောန်ထပှ် မိၚ်လဟီုသၟီမတုဲ ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကေတ် အက္ခရဇကုတုဲ လ္ၚောဝ်ဖိုၚ်သၟီမဇကုတုဲ ပ္ၚောံအာဒိုဟ်သၟဝ်ကျာရ၊ ဗၞတ်မသုန်စှော်ယောဇနာတုဲ အာစိုပ်ဍုၚ်စမ္ပာနာဂဵုရ၊ ညးထပှ်တိုန်ခစသၟီ စမ္ပာနာဂဵုရ၊ သၟီစမ္ပာနာဂှ် သၟာန်ညးထပှ်ရ။ “ယွံမၞး မူနွံမၞးတံ ကၠုၚ်ခစအဲဝွံရော” “ပိုဲဍိက်ကၠုၚ်နူကုဿပတဳရအဴ သၟီမပိုဲသၟိက်ဂွံတီသၟာန်မသုန် သာ်ဝွံတုဲ စကာနၚ်ပိုဲရောၚ်အဴ” အတိုၚ်သၟာန်မသုန်သာ်ဂှ် ဟီုတွံကဵုသၟီစမ္ပာနာဂဵု သၟာန်ပြောဟိတ်ရ၊ ပြောဟိတ်အမာတ်မိၚ်သၟာန်ဂှ်တုဲ ရဴဒမၠုမတ်မကွာ်တရဴဇမ္ၚောဲကီု ဟွံတီသက်က်ရ၊လုကဴထပှ်သၞာံ ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်ညးမွဲဟီုဟွံတီသက်ရ၊ ကောန်တြဴဂှ်ချပ်စံၚ်တူဒၟံၚ် သၟိက်ကလေၚ်စဴအာ ဒေံဒဒေံမွဲဂှ်ဂး။
“သၟီမပိုဲကဵုပိုဲကၠုၚ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်လ္ၚးသၟးရသွံ ယွံကောတရဴ မၞးတံညးတြဴဒၟံၚ်ဒၞာဲဝွံတုဲ အဲမွဲအာကြၚ်ဂၠာဲသၟာန် ဍုၚ်တဏှ်ညိဟဂွံဟာ”
“ဂွံရ” ကောတြဴဂး၊ ဒေံသၟတ်မွဲကြၚ်အာဂၠာဲသၟာန် ဍုၚ်ရးတဏှ်ရ၊ ဇၞတ်မကြၚ်ဂၞိၚ်အာဂှ် အာစိုပ်သၚ်လ္စမွဲ ဇြဲသုံဇၞော်မွဲနွံသုၚ်ဍာ်လ္စဂှ်တုဲ ဇူဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞိၚ်ဇြဲဂှ် ဒးကျာဝွံသတိက်လှိၚ်အာရ၊ ကာလဂှ် သၟီအိန်ကၠုၚ်ကဵုလ္ပံကဵုမၚ်ဗၠာဲရ။
“ယွံမၚ်ဗၠာဲ ‘ကဇၞော်ပ္ဍဲဝၚ်လယိုဟ် ဂလာန်ဇြိုဟ်က္ဍိုဟ် တဴပ္ဍဲညးဇၞော်’ ဂလာနန်လိုက်ဗာတံဟီုသေၚ်ဟာ တၠအဲပြာပ်အာပ္ဍဲဇိုၚ်ၜဳဇၞော်တေံတုဲ လထဴဗျမွဲဍန်ဒၟံၚ်ကဂှ် မၚ်ဗၠာဲအာသၟာန်တုဲဂွံတီရ” သာ်ဝွံ ကောန်သၟီလ္ပံတုဲ ခဏဂှ် လကိုတ်ဇ္ၚုဟ် မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန် ကၟန်ပ္ၚောံအာၜဳဇၞော်ရ၊ သၟီအိန်ပရုပ်ထဴဗျုဍန်ဒၟံၚ်ကဂဇံဒၟံၚ်ရ၊ ကောန်သၟီ သၟာန်လထဴရ၊ သာ်ဝွံလထဴသှ်ကဵုရ။
“ယွံမၚ်ဗၠာဲ ‘မူနူမကၠုၚ်မူဒၞာဲမသအာရော’ မ္ဂးဂှ် မူနူမစုတိကၠုၚ်ရောမ္ဂးဂှ်ရောၚ်၊ စုတိနူဏံတုဲ မူဒၞာဲမသအာ ကတဵုဒှ်ပၠန်ရောမ္ဂး ဂလာန်ဂှ်ရောၚ်။ နူမွဲဗ္ဂာပ်မ္ဂးဂှ် အတိက်တေံ ဂွံပတုဲဓဝ်ကုသဵုတုဲ ကၠုၚ်ဒှ်မၞိဟ် ကလိဂွံပိုန်ဟာန်လၟုဟ်ရ၊ လၟုဟ်ဝွံ ဂွံပတုဲလဝ်ဓဝ်ကုသဵုတုဲ အနာဂတ်ဂတကတဵုဒှ်မၞိဟ်ပိုန်ဟာန်ယဿပတ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ကလိဂွံပၠန်ရ၊ ဣဝွံ နူမွဲဗ္ဂာပ်ဒှ်ၜါဗ္ဂာပ်ရ။ ယွံမၚ်ဗၠာဲဍိုက်ဂၠုၚ်ကၠောံဂဒိုအ်အဵုမ္ဂးဂှ် သံသာမတွံဂးမှာသၟိတ်ရ၊ ဍုၚ်ဇၞော်နိဗ္ဗာန်မတွံဂးသၚ်ဇၞော်ရ၊ ဒါန,သဳလ,ဘာဝနာ, မတွံဂးဂဒေါံရ ဂွံပတုဲလဝ်ဒါန်သဳလဘာဝနာတုဲ မဂွံစိုပ်သၚ်နိဗ္ဗာန်ရောၚ်၊ ဣဝွံမ္ဂး ဍိုက်ဂၠုၚ်ကၠောံဂဒေါံရ။ သ္ၚုနွံပုၚ်ဟဂွံတောံဟာပ် မ္ဂးဂှ်၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ ဒါန်မတွံဂးသ္ၚုဂှ်ရ ဟဂွံပတုဲလဝ်တုဲ ကတဵုဒှ်မၞိဟ်ဂတဒိုက်ဒိန်ကာဲကဏာဲသ္ဇက်စဟွံမွဲ ဒှ်ဒၟံၚ်သီုဒဒိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သ္ၚုနွံဟဂွံတောံစမ္ဂးရောၚ်။ ပူဂဵုမွဲနၜါဂၠေၚ်နပိယဵုမ္ဂးဂှ် မိကဵုမၜါဂှ်မတွံဂး နၜါရ၊ ရတ်ပိပြကာဂှ်မတွံဂးနပိရ၊ ပူဂဵုမတီဂုန်မိကဵုမၜါဂှ် မဂွံတီဂုန်ရတ်ပိပြကာဂှ် ဒှ်ပူဂဵုနၜါဂၠေၚ်နပိယဵုဂှ်ရ။ ဣဝွံ သၟာန်မသုန်သာ်ရ”။
လထဴသှ်ကဵုဟေၚ်ကောန်သၟီဂွံမိၚ်သွဟ်လထဴတုဲ မိပ်စိုတ်လှဲလးသၟး ပူဂဵုဒိုက်ဂတ် မကလိဂွံနိဓိအနက္ဃရတ်ရ၊ ပဝတ်လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်လထဴတုဲ ကတဵုစဴကၠုၚ်ရ။
စိုပ်ကော တြဴတုဲ “ယွံကောတြဴ ညံၚ်ပိုဲစဴဍုၚ်မိမပိုဲရ” ဂးတုဲ သီုညးထပှ်ဂှ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဍုၚ်ဇကုအိုတ်ရ၊ ညးထပှ်စိုပ်ဍုၚ်တုဲသၟီမိမိပ်စိုတ် ကဵုလန်မံၚ်အလုံဍုၚ်ရ၊ တ္ၚဲယးဂတ ကဵုကၠုၚ်ကလၚ်ကောန်သၟီထပှ် သှ်သၟာန်သၟီဇၞော်ရဂးတုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂှ် အိုတ်ဇန်တံအလုံဍုၚ် ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်အိုတ်ရ၊ ဆမၞိဟ်သၟးကလၚ်ကာ သၟီဒေဝတဴအလုံစက္ကဝါဝွံ ကၠုၚ်စိုပ်ကေုာံပေၚ်သရပ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟီသၟာန်ကောန်ထပှ်ရ၊ ကောန်သၟီတြဴ ညံၚ်ရဴဂဂဵုဆုကီုကၞပ်ဒၟံၚ်ရ၊ ကောန်သၟီသၟတ်မွဲ တုပ်တဴရဴသၟီဂိတုမဆာဲဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒေါဝ်သၟန်သၞံၚ်နက်သတ်ဂမၠိုၚ်ကီု သာ်ဝွံ ဟီုတိုန်ရ။
“ယွံသၟီမ ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ညိရ မူနူမကၠုၚ်ရောမ္ဂးဂှ် မူနူမစုတိကၠုၚ် ရောမ္ဂဂှ်ရ၊ မူဒၞာဲမအာရောမ္ဂးဂှ် စုတိနူဏံတုဲ မူဒၞာဲမအာကတဵုဒှ်ရော မ္ဂးရသၟီမ”၊ ကာလဂှ် မၞိဟ်ဒေဝတဴ ကဵုသာဓုကာဒြီုဒြီုရ။
“ယွံသၟီမ နူမွဲဗဂါပ်ဂှ်ဒှ်ၜါဗ္ဂာပ်မ္ဂးဂှ် ယြဴပူဂဵုမွဲ အတိက်တေံပတုဲလဝ်ဓဝ်ကုသဵုတုဲ ကၠုၚ်ကလိဂွံပိုန်ဟာန်လၟုဟ်ဝွံရောၚ်၊ လၟုဟ်ပတုဲလဝ်ဓဝ်ကုသဵုပၠန်တုဲ အနာဂတ်ဂတ ကလိဂွံပိုန်ဟာန် ယဿပပတ်ပၠန်ရောၚ်၊ ဣဝွံနူမွဲဗဂါပ်ဒှ်ၜါဗဂါပ်ဂှ်ရအဴသၟီမ”၊ ကာလဂှ် မၞိဟ်ဒေဝတဴ ကဵုသာဓုကာပၠန်ရ။
ယွံသၟီမ မဍိုက်ဂၠုၚ်ကၠောံဂဒေါံမ္ဂးဂှ် သံသာမတွံဂးမှာသၟိတ်ရ၊ ဍုၚ်နိဗ္ဗာန်မတွံဂး သၚ်ဇၞော်လပါ်တေံရ၊ ဒါန်သဳလဘာတနာ မတွံဂးဂဒေါံရ၊ ပတုဲလဝ်ဒါန သဳလဘာဝနာတုဲ မဂွံစိုပ်သၚ်နိဗ္ဗာန်ရောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဍိုက်ဂၠုၚ်ကၠောံဂဒိုအ် မ္ဂးရသၟီမ”၊ မၞိဟ်ဒေဝတဴကဵုသာဓုကာဂြီုဂြီုရ။
“ယွံသၟီမ သ္ၚုနွံဟဂွံတောံစမ္ဂးဂှ် ယြဴပူဂဵုမွဲ ဒါန်မတွံဂးသ္ၚုဂှ်ရ ဟဂွံပတုဲလဝ်တုဲ ကတဵုဒှ်မၞိဟ်ဂတ ဒိုက်ဒိန်ကာဲကၞာဲ ဂွံစသိုၚ်ဒဒိုက် ဟိုတ်ဂှ်ရ သ္ၚုနွံဟဂွံစမ္ဂးရောၚ် သၟီမ” ကာလဂှ်မၞိဟ်ဒေဝတဴ ကဵုသာဓုကာဒြီုဒြီုရ။
“ယွံလေသၟီမ ပူဂဵုမွဲဂှ်နၜါဂၠေၚ်နပိယဵုမ္ဂးဂှ် ယြဴပူဂဵုမွဲ ဂွံတီဂုန်မိကဵုမၜါဂှ်ဒှ်မဂၠေၚ် ယိုက်နၜါရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲမဂွံတီဂုန်ရတ်ပိပြကာဂှ် မဂွံယိုက်လဝ် ဂုန်ကျာ်ဂုန်ဓဝ်ဂုန်သၚ်ဂှ်ဒှ်မယဵုနပိရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲဟွံတီဂုန်ရတ်ပိ မိကဵုမဂှ်ဒှ်နၜါဂၠေၚ်နပိယဵုရသၟီမ” သာ်ဝွံဗောဓိသတ်သှ်သဵုသၟီဇၞော်တုဲ အိုတ်မၞိဟ်ဒေဝတဴကဵုသာဓုကာဒြီုဒြီုရ၊ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်ကုဿဝတဳ သၟီမဇိုန်ကဵုကောန်ဒဒေံတုဲ မဂွံပကၚ်ရၚ်မံၚ်တဴဗၞတ် အယုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂလာန်သၟီအိန်ကဵုလ္ပံဂှ်ရ ‘ကဇၞော်တဴပ္ဍဲဝၚ်လယိုဟ် ဂလာန်သ္ဇိုဟ်ထဍိုဟ် တဴပ္ဍဲညးဇၞော်’ ညးဟီုဆက်ကၠုၚ်ဒဵုလၟုဟ်ရောၚ်မိဂ္ဂး။