Jump to content

Talk:Wp/kiu/Kilıtê Kou

Add topic
From Wikimedia Incubator

No name, nameyê CDya Mîkaîl Aslanî yo. Ez bawer kena şima wendoxan ra xeylê teneyî Mîkaîlî nas kenê. Şima ra tayîne o dîyo, tayîne kî name û vengê ey hesno. Mikaîl xortêde dêsmij o. Dengbêj o.

Ey demêde kilmek na ra avê, CDyêda newîye amade kerde. Heşnayena mi ra gore na CDye formê bandî de kî vejîya. Vetoxê CDye "Kalan Ses Görüntü Film ve Yapım" o. CD İstanbul (Estemol) de vejîya û tede 11 Lawikî estê. Nê lawikî ne yê:

1. Tewt 2. Saya Sure 3. Ya Xızır 4. Remayisê Munzurî 5. Dilbera Dersimî 6. Kîlîtê Kou 7. Heq Şî 8. Tew Lê 9. Kirmancîye 10. Heştîrê Araratî 11. De bê wayîro.

Nînan ra "Têw Lê" kirdaskî ya, ayê bînî pêro kirmanckî yê.

Mikail nameyê CDya xo ser o nîya vano. Ez naye kî vajîne, vatişê Mîkaîlî bi Tirkî yo, mi çarna/tada kirmanckî.

"Mi Kîlitê Kou Kerd Vîndî.` Nê çekuyî, tawo ke mi albumê xo yo verên (yewin) "Agerayis" amade kerd, demêde kilmek ey ra dime, destpêrkerdişê 2000î de wendîbî. Nê çekuyî, serekanê aşîra demenan ra ê yewî (juyî) bî. Koyanê xo yê sehezaran ser o, binkewtişo ke 1938 de girewtîbî, seba îfadekerdişê ey vatîbî. Qisaya "Kîlitê Koyan Vindîkerdişî" qet aqilê mi ra nêvejîye. Ez erey nêkewta mi birre dê û nê çekuyî bî nameyê nê karê mi. ..."

"Mi kîlitê kou kerd vîndî!" Ma nê vateyî ya kî qisa ra zêderî/vêşêrî çekuyî estê ke hîs û wastenanê şarê ma rindek/weş îfade bikerê? Çîn ê nêvan, beno ke bibê labelê rastîye a ya kê no vate kî se kemera çengeyî cayê xo de nîsto ro.

Qabê CDya Mîkalî ser o di fotograf û postkartê da tarîxî kî estê. Nê fotografan ra yew, di merdimêke 1938 de devlete nefî kerdê, ê înan o. Bin de bi tirkî "1938 de di pîrê dewrêşcemalijê ke amê nefîkerdene..." nivîsîyo. Labelê çi heyf ke nameyê nê di pîran nênusîyo. Beno ke Mîkaîlî tesbît nêkerdê, beno ke nêfikîrîyo. Eke Mikaîl nameyanê înan û înan ser o tayê haydarîye bîne binuşno zaf rind/baş beno. Fotografo bîn têpîya 1938 de komêde şarê Dêrsimî yo ke hetê leşkerê tirkî ra hêsîr amo girewtene, ê înan o. Dormeyê dêrsmijan de kî leşker esto. Postkarde subayanê tirkan ra yewî nasêde xo rê ruşna û bi tirkî ser o nê çekuyî amê nuştene:

"938 de aşîrê ke hetê alaya ma ra amê îmhakerdene, înan ra reîsê a ya peyêne (demenan) û merdimê xo. Mixara ra vetiş ra têpîya/dime. 1. Qumendarê Tuxaye 2. Qumendarê Alaye 3. Ez 4. doktor vehbî (no name rind nîno wendo, beno ke nîya nêbone M.Ç.) 5. Aşiret reisi Hasan Gev 6. Aşiret reisi Hüseyin."

Keso ke na karte nuşta, bine de nameyê xo nênuşno, teyna îmza kerda. Aye ra kî merdim nêzaneno ke nuştox kam o.

Naca de Hasan Gev o nusîyo, Hesê Gewe ya kî Hesê Gewa Qerî yo. Se ke wendoxî zanenê Hesê Gewa Qerî çekdarêde zaf namdar bî. Ey xoverdayîşê 1937-38î de ver ra bi pey çeke xo dest ra ro nênê, hata ke ame şêhîdkerdene (1). Labelê o rêîsê aşîre nîyo. Nuştoxê karde ya înforasyono şaş girewto ya kî xover o hen nuşto. Hüseyin kam o nêzanen, beno ke lajê Civê Kejî Usên (Usênê Civê Kejî) bone.

Derheqa muzîkî de zanayîşê mi zanayîşê goşdayoxî rê zêderî/vêşêrî nîyo. No sebeb ra kî ez nêşkîna ke sey rexnekerdoxê/krîtîkerê no derheq de binusnîne. Labelê muzîkê CDya Mîkaîlî mi rê zaf weş ame. Goreyê şertanê komelê ma kalîteya xo rind a/hol a. Muzîkê Mîkaîlî hemdemî yo, modern o. Labelê ey muzîkê ma yo klasîk kî xo vîrî nêkerdo. Muzîko newe, bi hostayîye otantîkê muzîkê me ser o virasto. Merdim ke CDye goş dano, şono welatê xo, peyser şono domanîya xo, bi formêde modern melodîyê pî û kal_kann goş dano. Mîkaîl no het ra serkewte yo.

Tekstê lawikanê CDya Mîkaîlî kî têpîya milet û welatê ma ra durî nîyê. Kalîta xo ya edebî çi ya, çi nîya o çîyde bîno labelê nê tekstî cîya cîya hetan ra hîs, wastiş û bawerîya komela ma anê verê çîman.

Ma vajime Mîkaîl bi lajê apê xo ra rojê qesey kenê, pers kenê, vanê "Mezela Sêy Rizayî qey çîna? Darestişî ra dime cendegê ey qey kerd vîndî?" Mîkaîl nê meseleyî serê tekstê lawika "Saya Sure" nuşneno. Çekuyê na lawike nîya yê:

"Tirîza homete rê vaji / To ez kerdo saadê merdena ju qomi / Hêfê to herde dewrêşi / Seyîdê mi rê cayê to çino / Mezela Seyidê mina ke çina, aye ser / Wela meyîte Seyide xo ser / Ax vajî ... ... / Yenê têlewe merde û conde xo / Neqi ra perskenê hebe hebe Verê koyê Tujige de / Vengê Seyide mi gulbang dano / Cem u cemat yeno pêser / reyna saye sero sondi wenê / Saye sure sero / Ax wad bo, vila bo."(2)

CD yê fotografê merdimêde bînî kî esto labelê sebebo ke ser o çîyê nêamo nuştene, kam o, çi kesij o, kotî ra yo belu nîyo.

Mîkaîlî tekstanê lawikan ser o bi tirkî agahdarîye da. Na agahdarîye bi îngîlîzkî kî nusîya. Labelê kirmanckîyê xo çîno. Çi esto ke tekstê lawikan bi xo kirmanckî yo. Çîyo ke naca de ez ser neşîya ya kî aqilê mi nêkewt, ez nêzanen Mîkaîlî çayê tekstê kirmanckî bi alfabe û îmlaya kurdkî nênuştê. Çayê Beno ke Mîkaîl taye hetan ra no alfabe de kemîye bivêno, tayê çîyî ci rê şaş bêrê, labelê eke hen bone kî ganî bi alafabeyêa kurdkî bîyamêne nuştene. Çi ke tawo ke merdimî sey qeydeyî nîya nêkerd, her eser de alfabeyêde bîn êno meydan. No kî beno sebebê/semedê temîyakewtişî.

Qesa min a peyêne na wa: Amadekerdişê CDya Mîkaîlî, seba muzîk û kulturê ma kar û xizmetêda weş û delal a. Berxudar û weşûwar be Mîkaîl!

Çımey

[edit source]