Wt/zea/puut

Zeêuws[edit | edit source]

Etymologie[edit | edit source]

Over Middelnederlands puut en Oudnederlands pūt van de Germaonse wortel *pu- 'opgezwolle'. Verwant an Platduuts puddig 'opgezwolle', Oudiengels ǣlepūte 'kwabaele'. Je moe dienke an de balgen die 'n puut opzette kan; ziet ok beteêkenisse 5.

Beschrievienge[edit | edit source]

puut m

Amfibie uut de fermielje Ranidae
- Di zitten puten buten (...), kiek, 'n kacheltje op d'n diek (Engel Reinhoudt)
Zwak kindje
- Aerm puutje toch!
'and(je) (kindertael)
Zwaere 'outere gaffel vò 't oplaejen van boômstammen
Zwembalge van 'n vis

Uutspraek[edit | edit source]

[pyt]

Verbugienge[edit | edit source]

meêrvoud puten, soms puen, verkleinwoôrd puutje

Saemenstelliengen en afleiiengen[edit | edit source]

Uutdruksels[edit | edit source]

′n Puut in je kele è, schor weze
´n Puut in je neuze è, 'n mee snot verstopte neuze è
´n Puut ei gin plumen, van iemand die-a gin geld ei, kun je niks afpakke, ok wè Van 'n puut kan je gin plumen trekke; Land-van-'Ulsters Ge ku ne puit 't vel nie afdoen
D'r is gin puut in de poel die-a zò 'eêt, zo'n vreêde naem è'k nog nooit g'ore
D'r kan wè 'n puut in m'n kele zwemme, 'k è gin dost, 'k è meer as genoeg gedroenke
Je krieg vò 'n puut 'n padde in de plekke, a je dat verandert, schiet je d'r niks mee op, eêrder gae je nog achteruut
Zò aerm/kael as 'n puut, vreêd aerm
Zò moe as 'n puut, vreêd moeë
´t Is net 'n puut op 'n klute, 'ie maek noga wat van z'n neuze
Kieke as 'n puut op 'n klute, benaeuwd zitte kieke
Ie zit daer as 'n puut op 'n stoppel, nie op z'n plekke
Ie jaegt as 'n puut, buten aesem weze
Zò blieë as 'n puut die-a poôtjes kriegt, vreêd blieë

Dialectvarianten[edit | edit source]

Walchers pue (nessens gewoon puut)
Land-van-'Ulsters, Oôst-Zeêuws-Vlaoms grensgebied, pui
Land-van-'Ulsters puit
Flakkees kikker uut 't 'Ollands; puut is dae verouwerd.

Vertaeliengen[edit | edit source]

amfibie

Nie-taelgebonde: 🐸
Afrikaons: padda
Araobisch: ضِفْدِع‎ (ḍifdiʿ) m
Braebants: puit m (West-Braebants en Antwerps), kikvors m (Oôst-Braebants), vors m (Kempens en Zuud-Braebants)
Chinees (Mandarijn): 青蛙 (qīngwā)
Duuts: Frosch m
Frans: grenouille v
Westerlauwers Vries: kikkert g, rikkikkert, froask g (ouwerwes en dialectisch), jork g
- Hindeloopers: frosk
Hindi: मेंढक (mẽḍhak) m, मेंढकी (mẽḍhkī) v
'Ollands: kikker g, work g, rijnvors g (Utrechts), kikvos g (Katwieks)
Iengels: frog

Latijn: rana v
Limburgs: kwakker m, kwakkert m, kwekkerd m, vroos m, kwakvors m (Belgs-Limburg)
Middelnederlands: puut m, vorsc m
Nedersaksisch/Platduuts: kikker m of g
Nederlands: kikker m
Oudgrieks: βάτραχος (batrachos) m
Oudnederlands: frosk m, pūt m
Portugees: rã v
Russisch: лягу́шка (ljagoésjka) v
Spaons: rana v
Swahili: chura kl. 7, 8
Stasvries en verwanten: kikkert g
West-Vlaems: puut m

Bronnen[edit | edit source]

Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 107, 758-61

K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 195

Dr. Frans Debrabandere (red.), Zeeuws etymologisch woordenboek. De herkomst van de Zeeuwse woorden. Uutgeverie Atlas, Amsterdam/Antwerpen, 2007: blz. 267