Wp/lus/Aung San Suu Kyi-i

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | lus
Wp > lus > Aung San Suu Kyi-i

Aung San Suu Kyi-i (Mizo lamrik dàn: Àung Sán Suh Chì) hi Kawl politician, ram aiawh, ziaktu, leh kum 1991-a Nobel Remna Lawmman dawngtu a ni a, kum 2016 aṭanga 2021 thleng khan Myanmar State Counselor (prime minister tlukpui) leh Minister of Foreign Affairs hna a chelh tawh a, chairperson hna a chelh tawh bawk kum 2011 aṭang khan National League for Democracy (NLD)-ah a tel a, kum 1988 aṭanga 2011 thleng khan general secretary hna a thawk tawh a ni. Kum 2010 chhoa Myanmar ram chu sipai sawrkâr aṭanga partial demawkrasi-a a inthlaknaah a thawhhlawk hle.

Aung San-a leh Khin Kyi-i te fanu naupang ber Aung San Suu Kyi hi British Burma ram Rangoon khuaah a piang a. Kum 1964-a Delhi Zirnasâng leh St Hugh’s College, Oxford-a a zir zawh hnuah kum 1968-ah Ramte Inpumkhatna Pâwlah kum thum zet a thawk a ni. Kum 1972 khan Michael Aris-a nen an innei a, fa pahnih an nei.

Aung San Suu Kyi-i hi 8 August 1988-ah 8888 Helnaah a langsar hle a, NLD General Secretary a ni a, sipai hotu pension tawh eng emaw zat puihnain sipai sawrkâr sawiseltu NLD General Secretary a ni. Kum 1990 inthlanpuiah khan NLD-in Parliament-a seat 81% an la a, mahse a result chu tihtawp a ni a, sipai sawrkârin thuneihna a hlan duh loh avangin international outcry a awm a ni. Inthlan hma khan hren a ni tawh a, kum 1989 atanga 2010 thleng khan kum 21 zinga kum 15 vel chu house arrest-ah a awm a, khawvêla political prisoner langsar ber pawl a ni ta a ni. Kum 1999 khan Time magazine chuan "Gandhi fate" zinga mi leh tharum thawhna tel lova a thlarau lam ro luahtu atan a vuah a ni] Kum 2003-a Depayin (Di-pe-in)-a thah tumnaah a damchhuak a, NLD nena inzawm mi 70 vel an thi a ni.

A party chuan kum 2010 inthlanpui chu an boycott a, hei vang hian sipai thlawp Union Solidarity and Development Party (USDP) chuan hnehna ropui tak a chang a ni. Aung San Suu Kyi-i hi Pyithu Hluttaw MP a ni a, kum 2012 by-election-ah a party chuan seat ruak 45 zinga 43 an la bawk. Kum 2015 inthlanpuiah khan a party chuan hnehna ropui tak a chang a, Assembly of the Union-ah seat 86% a la a—a duhzawng candidate-te chu president thlannaah president leh second vice president atana thlan an nih theihna tura supermajority 67% mamawh aiin a tam zawk hle zirna in. Constitution-a clause pakhat avang hian president nih khap ni mah se—a pasal thi tawh leh a fate chu ram dang mi an ni—Myanmar State Counselor hna siam thar chu a chelh a, chu chu prime minister emaw sorkar hotu emaw ang chi hna a ni.