Wp/kri/2022

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kri
Wp > kri > 2022

2022 (MMXXII) na bin kɔmɔn ia we bigin Satide pan di Gregorian kalenda, di 2022 ia fɔ di Kɔmɔn Ɛra (CE) ɛn Anno Domini (AD) nem, di 22 ia fɔ di 3rd mileniɔm ɛn di 21st sɛntinari, ɛn di 3rd ia di 2020s tɛn ia. Di ia bin si se dɛn pul klos to ɔl di COVID-19 restrikshɔn dɛn ɛn opin intanashɔnal bɔda dɛn bak na bɔku kɔntri dɛn, we di glob ɔl rollout fɔ COVID-19 vaysin dɛn kɔntinyu. Di glob ɔl ikɔmik rikavari frɔm di pandemik kɔntinyu, pan ɔl we bɔku kɔntri dɛn bin gɛt infleshɔn we bin de kɔntinyu fɔ go ɔp; fɔ ansa dis, bɔku sɛntral bank dɛn rayz dɛn intɛrest rɛyt to landmak lɛvɛl.[1] Di pipul dɛn we bin de na di wɔl bin rich et bilyɔn pipul dɛn insay 2022, pan ɔl we di ia bin si bɔku bɔku bad bad tin dɛn bak, lɛk tu big big briz dɛn we bin dɔn pwɛl na di Atlantik (Fiona ɛn Ian), ɛn di volkeno we dɔn bɔn we pawaful pas ɔl di ɔda wan dɛn we dɔn bɔn te naw. Di leta pat pan di ia bin si bak di fɔs pɔblik rilis fɔ ChatGPT bay OpenAI we stat wan gɔn rɛs insay atifishal intɛlijɛns we inkrisayz in intensiti insay 2023, ɛn bak di kollaps fɔ di kripto kɔrɛnsi ɛkshɛnj FTX. 2022 bin gɛt wɔ ɛn fɛt fɛt-fɛt dɛn bak. Pan ɔl we di eskalayshɔn insay di intanɛnt kɔnflikt na Mianma ɛn di Tigray Wɔ bin de domin di ayt we di tɛnsiɔn bin de insay dɛn rijyɔn ɛn ɛni wan pan dɛn bin mek pas 10,000 pipul dɛn day, 2022 na bin di wan we dɛn bin notis pas ɔl fɔ di Rɔshian invayshɔn na Yukren, we na di big wan we gɛt gɔn na Yurop frɔm Wɔl Wɔ Tu. Di invayshɔn bin mek 15.7 milyɔn Yukren pipul dɛn kɔmɔt na dɛn os (8 milyɔn pipul dɛn we kɔmɔt na dɛn kɔntri ɛn 7.7 milyɔn rɛfyuji dɛn), ɛn i bin mek intanashɔnal kɔndɛm ɛn sankshɔn ɛn nyuklia trɛt, bɔku bɔku kɔmni dɛn kɔmɔt na Rɔshia, ɛn dɛn nɔ bin tek Rɔshia pan big big spɔt ivin dɛn .