Wp/kri/1990

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kri
Wp > kri > 1990

1990 (MCMXC) na bin kɔmɔn ia we bigin Mɔnde pan di Gregorian kalenda, di 1990 ia fɔ di Kɔmɔn Ɛra (CE) ɛn Ano Dɔmini (AD) nem, di 990 ia fɔ di 2nd mileniɔm, di 90 ia fɔ di 20th sɛntinari, ɛn di 1st ia fɔ di 1990s tɛn ia. Impɔtant tin dɛn we apin insay 1990 inklud di Riyunifikeshɔn fɔ Jamani ɛn di wanwɔd fɔ Yemen,[1] di fɔmal biginin fɔ di Human Genome Project (we dɛn dɔn insay 2003), di lanch fɔ di Hubble Space Telescope, di separeshɔn fɔ Namibia frɔm Sawt Afrika, ɛn di Baltik stet dɛn we de deklare indipɛndɛns frɔm di Sɔviɛt Yuniɔn bitwin Pɛristroika. Yugoslavia in kɔmyunis rijim dɔn fɔdɔm bitwin di intanɛnt tɛnsiɔn we de go ɔp ɛn di mɔlti pati ilɛkshɔn dɛn we dɛn kin gɛt insay in kɔnstityushɔn ripablik dɛn kin mek dɛn ilɛkt gɔvmɛnt dɛn we de separat na bɔku pan di ripablik dɛn we de mak di biginin fɔ di skata Yugoslavia. Dɔn bak insay dis ia bigin di kraysis we go mek di Galf Wɔ insay 1991 afta di Irak invayshɔn ɛn di big big intanashɔnal we dɛn nɔ bin rɛkɔgnayz fɔ tek Kuwait. Dis bin mek dɛn mek di Opareshɔn Dɛzat Shild wit wan intanashɔnal kɔlishin fɔ sojaman dɛn we dɛn bil na di Kuwaiti-Saudi bɔda wit dimand fɔ mek Irak kɔmɔt na Kuwait wit pis. Insay dis ia bak, Nɛlson Mandela bin kɔmɔt na prizin, ɛn Magaret Tacha bin rigɛn as Praymɛnt Minista fɔ Yunaytɛd Kiŋdɔm afta i dɔn pas 11 ia. 1990 na bin impɔtant ia insay di fɔstɛm we di Intanɛt bin de. Let 1990, Tim Berners-Lee bin mek di fɔs wɛb sava ɛn di fawndeshɔn fɔ di Wɔl Waid Wɛb. di tεst כpεreshכn dεm bigin arawnd Disemba 20 εn dεn bin rilis am ausayd CERN di nεks ia.[2] 1990 bin si bak di ɔfishal dɛkɔmishɔn fɔ di ARPANET, we na bin fɔs fɔ di intanɛt sistɛm ɛn dɛn introduks di fɔs kɔntinyu wɛb sɔch injin, Archie, pan Sɛptɛmba 10.[3] Sɛptɛmba 14, 1990, si di fɔs kes fɔ saksesful somatik jin tɛrapi pan wan sikman.[4] Bikɔs ɔf di fɔs 1990s risɛshɔn we bigin da ia de ɛn di nɔ shɔ bikɔs di soshialis gɔvmɛnt dɛn bin fɔdɔm na Istan Yurop, di bɔn we dɛn bɔn na bɔku kɔntri dɛn bin stɔp fɔ go ɔp ɔ fɔdɔm bad bad wan insay 1990. Insay bɔku pan di wɛst kɔntri dɛn di Iko Bum bin rich di mak insay 1990; di fεtiliti rεt dεn dכn dכn afta dat.[5]