Wp/dtp/Butod

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | dtp
Wp > dtp > Butod

Wp/dtp/Butod
Scientific classification
Kingdom:
Phylum:
Class:
Order:
Family:
Genus:
Species:
R. ferrugineus
Binomial name
Rhynchophorus ferrugineus
(Olivier, 1790)

Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Wp/dtp/ResolveEntityId' not found.

Butod toi ko' ngaran saintifik Rhynchoporus ferrugineud nopo nga iso kawo songongi di poimpasi Maya ogumu mantad India gisom Sauwa id kinoyonon Asia tropika. Butod poimpasi suang watang mogisusuai puun poinsuang no puun piasau, bogung om rumbio I'd nonggo watang diti posilihon walai montok butod mangakan tonsi watang om papaasil luang aralom do 6 mito. Songongi diti nopo nga tayam poporumbak om kaanu manahak toruol kumaa kogumuan tonomon Palma miagal do piasau mamau om kurma.[1][2]

Id piipiro kinoyonon Nusantara kohompit no Indonesia om Malaysia, butod ointutunan sabaagi taakanon di opoto.[3]

Songongi diti kiwaa turugan koposion di au owonsoi id puun suai, suai ko suang puun kawo Palma.[1] Adsa o tontolu id suang timpu 2-3 tadau [4] mogowit kumaa :

  • larva (solinaid 41 - 78 tadau) : anaru 5 cm om laab 2 cm miampai munung di kikitin om tulun kiwotik sokulit[1] om upurak osisilou namot kaadsa nogi, nga nung agagayo no kosiliu wotik sokulit osisilou. Solinaid diri, mangakan larva diti tonsi watang di omulok po.[4]
  • Kurudu (solinaid 15-27 tadau) :[4] ninaru 6 cm om linaab 3 cm, owonsoi mantad fiber puun tinoyonon.[1]
  • Otuo : kiwotik opurak nga maid laid kosimban wotik sumuliu sokulit om anaru 3.5 cm om laab 1.5 cm.[1]


Kogunoon[edit | edit source]

Sabaagi taakanon[edit | edit source]

Butod diti nopo nga toud taakanon di oponsol montok piipiro tinimungan tulun Khatulistiwa miagal do Kadazan-Dusun id Sabah (miampai ngaran butod) tu haro suang protein om vitamin di ogumu. [5]Koubasanan nopo nga akanon mata kalapas imbosihai toi ko' onsokon tumanud laang koubasanan : tinaru Kadazandusun mongoring butod gisom okoring om akanon miampai takano Di alasu toi ko' posilihon taakanon namot karamaian. Tulun Maluku om Kamoro id Papua manalau butod diti miagal sate.[5]

Tinaru id Sabah kiwaa laang sondii montok manganu butod I'd watang rumbio toi ko' polod di hatadan montok tionon mongontolu, laang diti manganu timpu solinaid sowulan toi ko' lobi. Watang di ogumu butod ointutunan maya mokinongou - butod papaasil tuni namot mangakan watang polod - toi ko' haro indung tumulud posorili kinoyon dii.

Sukuon[edit | edit source]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Encyclopedia of entomology. Capinera, John L. (2nd ed ed.). Dordrecht: Springer. 2008. ISBN 978-1-4020-6359-6. OCLC 288440300. {{cite book}}: |edition= has extra text (help)CS1 maint: others (link)
  2. Rhynchophorus ferrugineus at North American Plant Protection Organization (NAPPO)
  3. Script error: No such module "Wp/dtp/citation/CS1".
  4. 4.0 4.1 4.2 "Hama Rhynchoporus ferrugineus Oliver Pada Tanaman Kelapa – Balai Penelitian Tanaman Palma" (id boros Indonesian). Linoyog ontok 2020-07-21.
  5. 5.0 5.1 "Sate Ulat Kumbang Sagu". Kementerian Pertanian Republik Indonesia. Linoyog ontok 24 Jun 2014.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)