Wp/btm/Si baroar

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | btm
Wp > btm > Si baroar

Ia di na itom na robi - antargan so adong dope Panyabungan - antargan perbatasan ni Baginda Mangaraja Enda na sannari i, margorar dope parbagasan babiat sobuon, inganan ni upar dohot dari, parsarangan ni loba dohot altong asa panaru-naruan ni babiat - anggo taringot tu sinamorahan, ngada adong dope di Mandailing on na mangangkup Sutan Pulungan, mora ni alak Uta Bargot Saulak langka ma Sutan Pulungan marburu ursa tu tonga ni arangan. Diobansa ma anjingna Si Pamutung dohot tombak dohot momongan; anggo amalnia ulang be nian so mangaldung lao muli. Dung tolap ia tu parburuan, managopma Si Pamutung, jadi anggo ning roa ni Sutan Pulungan ngada markoti tauken ursa ma na ni tagop ni anjing i; tai bodik matania, dung diida ia anak boru marlojong tingon toru ni ayuara baringin, di ginjang buntu-buntu. Asa disuruon ma doli-doli undangan podang mangaligisa tu toru ayuara i. tolap ro di si, bodik muse mata ni doli-doli undangan podang, dibaon aha gulung diida ia danak na menek di ginjang batu di toru ni ayuara i, bo dipatangkas ia, apenganan alak lai lakna danaki. Dung diida Sutan Pulungan, disuru oban ia ma danak i, dung tolap ro di uta disuru pasusu ia danak i di anak boru Si Sauwa. Muda kehe Si Sauwa tu saba, sanga tu auma, sanga muat, dibaon ia ma danak nangkinondi tu baroar (lobu ni anjing); dibaon i ma anso margorar danak i Si Baroar. Adong ma tolu opat taon sanoli dung i, Si Baroar pe lao-lao ma kibul ia, longan ma lak mangida ia dibaon jegesna; dia ma songon tompa ni anak raja. Anak ni Sutan Pulungan muse, na dos godang dohot Si Baroar. Manombo lilu ma alak na bahat, diagan kalak Si Baroar anak ni Sutan Pulungan. "Janami," ning kalak mandokon ia. Ngoran ma da suping ni Sutan Pulungan mambege i, maila di lala ia, didokon kalak anaknia danak ni pagodang di baroar ni anjing. Asa mangaroai ma ia sanga songondia pambaen na mamunu Si Baroar giot nia ulang nian diboto alak. Adope indokon tiang ni sopo na godang buruk ma sangkibul, jadi dipalagut Sutan Pulungan ma suhu dohot na mora-mora di uta i, asa di ata on ia ma dialai, ia giot digonti ni tiang ni sopo na godang; jadi olo ma alak na bahat. Dapot ma ari atia na ni bunu ma orbo jantan na godang di alaman na bolak i, jadi riburan ma dakdanak di alaman na manjombur i pura-pura dohot mambaen i gondang-gondang takar; ia Sutan Pulungan madung mandokon di tukang-tukang na pajongjong tiang i, muda giot mandabu tiang i alai, ni tulingkon jolo Si Baroar tu bagasan lubang i. Muda guling ma mata ni ari madung tarkali lubang, dina giot mangunjomkon tiang na imbaru i ma alai, dompak mamolus lakna anak ni Sutan Pulungan i di si, jadi diagan kalai ia ma Si Baroar bo dipio alai; tolkas ro donokkkon lubang i, bo ditulingkon kalai tu bagasan, dungi anso disuankon kalai tiang na godang i. Di atia amngan ma pio-pio ma Sutan Pulungan di sinuan na tunas, tai ngada mangalus be, ni jalahan tu jae dohot tu julu, tu ambirang dohot tu amun, tai ngada be tar paida anak ni Sutan Pulungan. Ngada sadia lolot binoto ma na sala parnidahan ni tukang-tukang, dibaon ngada lakna Si Baroar na ni tulingkon tu bagasan lubang i. Anggo milas ni ate-ate ni Sutan Pulungan ngada be boti-boti, bulus disuruon ia ma ulubalang mamunu Si Baroar, dibaon partunda ni danak i ma anso mate anak nia i. Mulak ata tu Si Baroar. Hum soto dibege anak boru na tobang do na dung mate anak ni Sutan Pulungan i. bulus marlojong ma ia tu aek, manopotkon anak boru Si Sauwa. Tokas ro di aek didokon ia ma: "Muda na olong roa mu di anakmu i, lojongkon ia gilo sannari, dibaon muda dapot ulubalang ia, tauken mate ma ia ditampul kalai. "Dungi lao didokon anak boru i ma sude pardalan na anso goyak roa ni Sutan Pulungan di Si Baroar.." Si Sauwa indokon , jolo doma na muda roa nia di Si Baroar, anggo di si songon anak na tingon boltoknia doma panyariannia di danak i. Bulus langka ma ia tu uta, untung paruntungan na i, ngada dope lakna diida ulubalang i Si Baroar. Jadi dilojongkon Si Sauwa ma danak i gilo tu saba Uta Bargot; ngada sadia lolot diida Si Sauwa ma ulubalang manambus, ro manulus kalai, jadi kehe ia tu duru saba i monjap di toru sopo saba, na rangrang ma tarupna. Na manulus on pe di da alai do anak boru i kehe monjap tu toru sopo sabai, baon i ma so dipaipas kalai manulussa. Dung donok ma alai tu sopo i, bulus markatutu-atutu ia di bungkulan na i, jadi ro sadalak ulubalang i, didokon ia: "Aha ma jaot na ita tungkir tu si? Ligi amu ma na rang-rang do tarup ni sopo i, intap na adong kalak di toru na i, :" "Peto angtong," ning na sada, "Peto angtong," ning nasada, jadi mulak kalai. Dung dao ma alai marsidokon alai na mulak ma oto; dibaon na dung donok ma alai tingon sopo saba i, tai ngada lalu ni patangkas tu toru na i, asadiulai alai muse kehe tu si. Dung di'da Si Sauwa ma mulak muse ulubalang-ulubangai, bulus digogo i ia ma marlojong tu aek godang; tolkas ro di topi ni aek godang i bulus marobo doma ibana, diabaon anggo ning roa na tauken na mate ma alai, dibaon dompak magodang lakna aek i, ngada angkan tarsiborangi, anggo alak na manulus i na donok situtu ma. Jadi diaol-kaol Si Sauwa ma Si Baroar, lao tangis marliluluton, lao mangaroa i sadia dengganan mate ditampuli ulubalangi dohot mate diayupkon aek godang. Hum songon i dope, ro ma di ida ia monobot tingon julu, ngada sadia lolot bulus polang mamuntang tingon bariba sada tu bariba sada; soto di'da ia bulus dilumpat ia tu ginjang na i, lalu dipangitei ia tu bariba. Hum tokas do ia dohot Si Baroar tu bariba, bulus mayup ma batang ni ayu na ni pangitean nia i, alak na manulus i pe madung tolap tu topi aek i, tapi ni aua be mangiutkon Si Baroar angke aek mur mur ma godang. Jadi ila roa ni alai mulak sajo. Hum di'da Si Sauwa do anggo na santongkin i ngada adong parmarahan be, bulus dijujung ia ma tangannia, manyomba: "Olo baya, ompung na martua-tua nampuna tano! Madung dipangolu amu danak on; laing pangolu-olu amu ia nian, ombang ratus ombang ribu, sayur matua bulung!" Songon na marjaot somba-somba ni Si Sauwa i, dibaon aha Si Baroar i ma na mar Karajahan Sutan Aru, na mamompar na mora-mora di Mandailing on. Ise na giot ma nilubangi alak na balok. Ia do na ni tilubangi nia i. Jaru songondia pe singit na ulang iba bulus manguhu.

Tingon Si Bulus-bulus, Si Rumbuk-rumbuk kario: Willem Iskander (1840 - 1876 M)