Wn/shn/ၸွမ်ၸိုင်ႈပၢႆႇတႅၼ်ႇ လႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈသျီႇ တေထူပ်းၵၼ် ဝၼ်းပုတ်ႉ

ဝၼ်းသဝ်၊ ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ 11၊ 2023 

ၸွမ်ၸိုင်ႈပၢႆႇတႅၼ်ႇ လႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈသျီႇ တေထူပ်းၵၼ် ဝၼ်းပုတ်ႉ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ)

ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ လႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၶႄႇ သျီႇၸိင်းပင်ႇ ၶဝ် တေထူပ်းၵၼ် ၼႂ်းဝၼ်းပုတ်ႉတေမႃးၼၼ်ႉသေ ၼၼ်ႉပဵၼ် လွင်ႈထူပ်းၵၼ်ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီၼႆ ႁိူၼ်းၵႅဝ်ႈၽိူၵ်ႇ ၶဝ်လႆႈပိုၼ်ၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းသုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွင်ႈထူပ်းၵၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ၽွင်းၶဵဝ် တႃႇယွၼ်ႇယွမ်းလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် ၼႂ်းၵႄႈမိူင်းဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသွင်မိူင်းၼၼ်ႉ တေၸတ်းႁဵတ်း တီႈႁိမ်းၶၢင်ႈ ပၢင်ၵုမ်ထႅၼ်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢေးသျႃးပၸိၽိၵ်ႉ (APEC) တီႈ ဢၢဝ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇသၼ်ႇၽရၢၼ်ႇသိတ်ႉသ်ၵူဝ်ႇ တီႈ ၸႄႈမိူင်းၵႄႇလီႇၾူဝ်းၼီးယႃး တီႈ ပွတ်းတူၵ်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇၼၼ်ႉသေ ၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်းတႄႉ လႅပ်းတေၸၢင်ႈႁိုင်ႁူဝ်မူင်းမၼ်းသေ တင်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သွင်ၵေႃႈလႄႈ ဢိၵ်ႇတင်း ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈတင်းသွင်မိူင်းၵေႃႈ တေၶဝ်ႈပႃး ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

တီႈၶၢဝ်ႇရၢႆႇတႃႇလၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ဢိင်ဢၢင်ႈၼိူဝ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထၢၼ်ႈသုင် ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇသေၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လႆႈမုင်ႈမွင်းဝႆႉဝႃႈ ၶဝ်တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈတင်းပၼ်ႁႃၼႂ်းလူၵ်ႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ပၢင်သိုၵ်း ဢိတ်ႇသရေး-ႁႃးမၢတ်ႉသ်၊ လွင်ႈရတ်ႈသျႃး ပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် ယူႇၶရဵၼ်း၊ လွင်ႈထၢႆႇဝၼ်း၊ လွင်ႈဢိၼ်ႇတူဝ်ႇ-ပၸိၽိၵ်ႉ၊ လွင်ႈသိူၵ်ႈသမ်ႇတင်း ၵၢဝ်းလီႁွင်ႇ၊ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ လွင်ႈပၢႆးပႆႇၺႃႇၺၢၼ်ႇပွမ်၊ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ လွင်ႈၵႃႉၵုၼ်သိၼ် ဢၼ်ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆ ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ဢမႄႇရိၵၢၼ် ဢၼ်လပ်ႉၸိုဝ်ႈဝႆႉ လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၽူႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇဝႃႈတႄႉ “ လွင်ႈသင်သေဢမ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမီးဝႆႉ လွင်ႈမၵ်းၶၼ်ႈသေ တင်းသဵင်ႈတင်းမူတ်းၼႆႉ မၼ်းမီးဝႆႉတီႈ ၽိူၼ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယူႇ“ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ တီႈလွင်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၼႆႉ တေၸၢင်ႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ လႅပ်ႈတေ​သႂ်ႇလၢတ်ႇ လွင်ႈဢၼ်ၶႄႇၶဝ်မီးလွင်ႈၶတ်းၸႂ် တႃႇႁူမ်ႇငမ်းၼိူဝ် ပၢင်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ ၼွၵ်ႈမိူင်း လႄႈ လွင်ႈဢၼ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇတိၺွပ်းတီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ လူၺ်ႈ လွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ၽိတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸွမ်ၸိုင်ႈၶႄႇ သျီႇၸိင်းပင်ႇ ၼႆႉ တေႁွတ်ႈထိုင်တီႈ မိူင်းဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ တႄႇဢဝ် ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ 14 တေႃႇ 17 သေ တေၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ ပၢင်ၵုမ်ထႅင်ႈ လႄႈ တေမီး လွင်ႈတႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢမႄႇရိၵ ၼႆ ထၢၼ်ၽွင်းလူင်ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းသုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

သျီႇၼႆႉ ဢႃႇယုလဵၵ်ႉသေ ၵျူဝ်းပၢႆတႅၼ်ႇ 10 ပီသေ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ လႆႈႁူႉၸၵ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ်မႃး ပီႁူဝ်သိပ်းဢၼ်ၼိုင်ႈပၢႆပၢႆယဝ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ တႄႇဢဝ် ဝၢႆးသေ ၵျူဝ်းပၢႆႇတႅၼ်ႇ ၶၢမ်ႇၵိၼ်ႇၵျၢမ်းၸွမ်ၸိုင် ယဝ်ႉသေ ဢၼ်လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းတေႃႇၵၼ်မႃးၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ ႁူၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း။ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ဢၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႆႉဝႃႈတႄႉ လွင်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၵမ်းၼႆႉ တေမီး လွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ၵၼ် လွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်ၵၼ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆဝႆႉယူႇ။

ငဝ်ႈငႃႇ

• VOA News. "သမ္မတဘိုင်ဒန်နဲ့ တရုတ်သမ္မတရှီ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ တွေ့မည်" — VOA News, November 11, 2023