Talk:Wp/vmf/Hall

Add topic
From Wikimedia Incubator
Latest comment: 14 years ago by Silvicola in topic Uufärdich

Source and import for translation[edit source]

This article was imported for translation into Franconian from

the article "Schwäbisch Hall" of the German Wikipedia as present there in the evening of 2009-09-16, after the last edit there at 2009-09-17 19:52

Importing tried by User:MF-Warburg on my request failed multiply due to a particular large number of edits in the original article, so I got the advice to use an import by copy&paste with documentation of the procedure used and a link to the source in the pertaining talk page, which I did by now. -- Silvicola 19:24, 27 September 2009 (UTC)Reply

Uufärdich[edit source]

Ii schiâb jeds môôl den ardigl niiwâr in ardigl-nôômensraum, des ausbesrâ dan dôô, un dôô is wirglich noch arch fiil drâu ds'dôânâ. Awâr schliâslich sol des edidiirâ aa des âjbringâ, das mr bal â ajchâne Wighibhäädja griâchâ, dan sodâ diâ, wo dôô driwâr fârfiâchâ, in gods nôômâ des gschäfd aa sää, des mr sich mechd. -- Silvicola 18:07, 25 October 2009 (UTC)Reply

Maiomai Silvigola!!! Dô hassd där obbär an Haufm Erbad gmachd. Obbär es schaud goud aus. +1--Aldaileobadd 17:20, 26 October 2009 (UTC)Reply
Najaa, am majschdâ ärwed hen nadiirlich diâ ghed, diâ den ardigl äärschd âmôôl in dajdsch dsamâgschriiwâ hen. Un is mus den brogâ aa noch draj-, fiirmôôl durchbudsâ, was dôô noch lajs drin sin! Schrajbfäälâr, uughonsegwend âugwende reechlâ, dabich 1:1 iwârsedse formuliirungâ ausm dajdschâ, …
1. Dôô wolde aa noch dâj môônung dsu was wisâ, neemlich wiâ mr's mid dâ ajchânôômâ haldâ sod. Es widârschdreebd mr irchendwiâ, ajchânôômâ mid bajschbiilswajs "ü" drin, diâ aus dr gechnd schdamâ, soo mid "ü" schdeâ ds'lasâ, wal hald hiir ghôô mensch des [y] auschbrichd, sondârn ale nôr [i]. Andârârsajds, bak nôômâ, diâ ghaum aanâr ghend, wemâr diâ uf fränggisch odr gôôr hâuâlâuisch "umbaud", dan waas widr ghôônâr, wäär gmôônd is. Ii hob's soo ghaldâ, diâ beghandâ nôômâ umdsbauâ ("Gharl dr Fimfde" un ned "Karl der Fünfte"), un diâ säldânâ ("Johannes Brenz" un ned "Johanâs Brends" odr gôôr "Joohan Brends") dajdsch schdeâ ds'lasâ, awâr des is aa inghonsegwend. Was dôânâ? Gands arch had me's baj dr Ghomburch/Comburg dswigd, dôô waas e ned, sâu odr sâu.
2. Ii mach gäärâ baj dsmâgsedsdâ wärdâr ân bindeschdrich nâj, dâmid mr als lääsâr âweng â gliidârung had un dan lajchdâr liisd ("ghärn(-)schdad", "Grajds(-)ägâr(-)siidlung" usw.), so di eerschdâ dswaa-, drajmôôl wo se in âm ardigl foorghumâ. Awâr manchmôôl ghend mr dan môônâ, des sâj â nôâdwendichâr bindeschdrich un ned blôôs a lääseschdidsâ fôr dâ âufang.
3. Ii schrajb nôr ajchânôômâ un didl grôâs un draus abglajdâdâs ("Hallâr", ned "hallâr"). Manchmôôl waase dan awâr ned, dsum bajschbiil bam Rôâdhaus/rôâdhaus: is des jeds dâ ajchânôôm fonârâ Hallâr âjrichdung, odr â geneerighum, uf ân ôôndslfal âugwend?
4. Fârschlajfungâ. Ofd ghumd's ba uns foor, das mr bajrâ dsusamâsedsung, woo dswaa glachde odr eenliche laud dsamâghumâ, nôr ôôn schbrichd:
aus + schdächârlâ → auschdächârlâ
wo mechd mr dôô dan den lääse(-)schdidsâ-dren(-)schdrich nôô?
5. Glidighaa (dt. Klitika): Ofd ghumd's baj uns foor, das â sunschd sälbschdendichs woord im beschdimdâ dsusamâhang gôôr ghân ajchânâ wordagdsend meâ had, sondârn soodsâsôôchâ an â andârs fônrâ odr hindâ nôôbabad. Baj uns sechd mr dsum bajschbiil:
  • [əmˈend] : aus am + end endschdandâ, haasd awâr majschdens s'sälwe wiâ dt. "schlimmstenfalls. Wordbedoonung is nôr uf'm end
  • [hˈobe] : = dt. "habe ich" . Wordbedoonung is nôr uf'm hob, des e is schwach.
Dôô is dan diâ frôôch, wiâ dsajchd mr des in dr schrifd âu? Mr ghend des glidighum an des woord nâubabâ, wo dâ wôrdagdsend had, des ghâu awâr uuiiwârsichdlich wärâ:
  • (Fadâr iwâr sâj ghiind:) "Äârschd hadmrse ([h'admərse]) miâseelich ufdsâuchâ, un dan sinse uudanggbaar."
6. Manche silwâ hen gôôr ghan woghaal (a, e, i, o, u, ä, odr ô), filajchd nedâmôôl ân â:
  • mr = dt. "man" ("Mr had's ned lajchd im lääwâ")
7. Manche wärdâr wärâ andârsch ausgschbrochâ, jee nachdeem, wo se schdeân odr dsur sadsbedoonung
  • "Nachdeme des gsää hob, dengge mr: jee nachdeem, was mr wil, ismâr fräch odr schajsfrândlich."
Diâ fârschiidâne auschbrôôch widârgäwâ, odr doch fârâjhajdlichâ?
Gnuâch fir hajd! -- Silvicola 03:27, 27 October 2009 (UTC)Reply