Jump to content

Wp/rki/ဆိုကရေးတီး

From Wikimedia Incubator
< Wp | rki
(Redirected from Wp/rki/ဆိုကရေးတီး(Socrates))
Wp > rki > ဆိုကရေးတီး
ဆိုကရေးတီး ဘီစီ ၄၆၉-၃၉၉

ဘီစီ ၅၀ဝ ပြည့်နှစ်ခန့်က ဂရိ နိုင်ငံ အေသင် မြို့တော်၌ ဆိုကရေးတီး အမည်ဟိရေ ပညာသျှင်း တစ်ဦး ပေါ်ပေါက်ခရေ။

ဆိုဖစ်

[edit | edit source]

ထိုခေတ်က အေသင်မြို့သားတိရေ ပညာကို အထူးလိုလား ကတ်သဖြင့် အကြောင်းသင့်ရာသင့်ရာ စုဝီးတိုင်ပင်ဆွေးနွေးလိ ဟိကတ်ရေ။ ထိုသို့စုဝီးကတ်ရေ လူတစ်စုကို “ ဆိုးဖစ် ” ဟုခေါ် ဧ။ ဆိုးဖစ်ရီု့ရေ စကားဧပရိယာယ်၌ လိမ်မာ၍၊ ဆွေးနွေးရာတွင် အကျိုးသင့်အကြောင်းသင့် ငြင်းခုံရေထက် စကားနိုင်လု၍ ငြင်းခုံလိဟိကတ်ရေ။

ယုံမှားသံသယမှ ဆန်းစစ်ခြင်းသို့

[edit | edit source]

ယကေလည်းလူရီု့ဧ စကားတိမှာ ပရိယာယ်ကြွယ်ဝသလောက်အနှစ်သာရကင်းမဲ့လီရေ။ ဆိုကရေးတီးက ဒေပိုင် အပေါ်ယံရွှေမှုန်ကြဲသည့် ပညာမျိုးရေ လူရီု့အားပညာအလင်းရောင် မပီးရေသာမက၊ ယုံမှားသံသယ ဖြစ်စေပြီးကေ၊ ပို၍ရှုပ်ထွေးစေရေဟု ယူဆသဖြင့် ယင်းကို ရှောင်ကြဉ်လီရေ။ ဆိုကရေးတီးဧဝါဒရေကား၊ မိမိဧ ကိုယ်ကျင့်တရားကို လိလာစိစစ်ခြင်းဖြင့် အမှန်တရားကို ရှာဖွြေ့ခင်းပင် ဖြစ်ပေရေ။ ဆိုကရေးတီးဧဩဝါဒမှာ မိမိကိုယ်ကို မိမိသိအောင် ဆန်းစစ်ကြည့်ခြင်းပင်ဖြစ်ဧ။ ဆိုကရေးတီးဧအလို၌ ပညာဟိကေ သီလဟိရေဟူဧ။ ပညာဟိသူရေ အစစအရာရာ၌ ခြိုးခြံ၍၊ မဇ္ဈိမပဋိပဒါတည်းဟူရေ အလယ်အလတ်လမ်းကို လိုက်ရေ။ မယုတ်မလွန် ကျင့်ခြင်းပင်ကေ စိတ်ဧတည်ငြိမ်ချမ်းသာမှုကို ရနိုင်ရေဟု ဆိုကရေးတီးရေ ယူဆခဧ။ ထိုခေတ်အခါက လူရီု့ဧ ပြုမူကျင့်ကြံပုံရီု့ရေ မည်မျှ လမ်းလွဲနီရေကို ထုတ်ဖော်ပြသခရေ။ သူကိုယ်တိုင်လည်း မတရားမှုကို စိုးစဉ်းမျှမပြု၊ တရားရေ အမှုအတွက်ကား အသက်ကိုပင် စွန့်လွှတ်ရန် ဝန်လီးသူမဟုတ်ချေ။ စင်စစ်လူရီု့ရေ ပင်ကိုကဆိုးသွမ်း ရေ မျိုးစေ့ဟိကတ်ရေမဟုတ်၊ မသိနားမလည်မှုပေါ်တွင် အခြေခံ၍ ဆိုးသွမ်းမှုဖြစ်ကတ်ဧ။ ပညာဗဟုသုတပေါ်တွင် အခြေတည်ရေအခါ ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်လာကတ်ရေဟု ဆိုကရေးတီးရေ ယုံကြည်ဧ။

ဆိုကရေးတီးရေ သူဧအယူအဆတိကို စာဖြင့်တစ်လုံးတစ်ပါဒမျှ မရီးသားခချေ။ သူဧတပည့်တိဖြစ်ကတ်ရေ သမိုင်းဆရာကြီး ဇင်းနိုဖန်နန့် ပညာဟိကြီး ပလေတိုရီု့က မိမိရီု့ဆရာဧ ဩဝါဒကထာကို နောင်လာ နောင်သားရီု့ လိလာနိုင်စေရန် မှတ်တမ်းတင်ခခြင်းသာ ဟိ လီရေ၊ ထိုသူနှစ်ဦးကြောင့် ဆိုကရေးတီးဧ အယူအဆ အတွေးအခေါ်နန့် ဩဝါဒရီု့ရေ ဂရိရီု့ဧ ယဉ်ကျေးမှုကို ထင်ရှားကျော်စောစေခရေ။

ငယ်ဘဝ

[edit | edit source]

ဆိုကရေးတီးရေ အေသင်မြို့တော်ဧ ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက်၌ မွေးဖွား၍၊ သူဧဖခင်မှာ ပန်းပုဆရာဖြစ်ရေ။ ပန်းပု ပညာကို သင်ကြားလိလာစဉ်က ပညာကိုကောင်းစွာမသင်ခရချေ။ ဖခင်ဧ ပန်းပုပညာကို သင်ယူလျက်၊ ပန်းပုဆရာအဖြစ် လုပ်ကိုင်ပြီးနောက် ထိုအလုပ်ကို စွန့်လွှတ်၍ အမှန်တရားကို စဉ်းစားကြံဆခြင်းဖြင့် ပျော်ပိုက်နီလီရေ။ သူရေနီရီး စားရီးအတွက် မပူပင်ချေ။ ရောင့်ရဲလွယ်ရေစိတ်ဓာတ်ဟိဧ။ ကြံ့ခိုင်ရေကိုယ်ခန္ဓာကြောင့် ခံနိုင်ရည်ဟိလီရေ။ အတန်ငယ် စားရုံအိပ်ရုံနန့် နီနိုင်ရေ သတ္တိဟိရကား စီးပွားရှားဖွေခြင်းကို မပြုဘဲ အမှန်တရား ကိုသာ ရှာဖွေခြင်းဖြင့် အချိန်ကုန်လွန်စေခရေ။

ဆိုကရေးတီးရေ အေသင်မြို့တော်ဟိ လမ်းမကြီးတိ ပေါ်တွင် ကြမ်းတမ်းရေ အဝတ်ကိုဝတ်ဆင်လျက် ဖိနပ်ကို အလျင်းမစီးဘဲ လားလာတတ်ရေ။ အရပ်မှာပု၍ လမ်းလျှောက်ပုံမှာ ဘဲလားသကဲ့သို့ဖြစ်ရကား အကြည့်ရဆိုးလီရေ။ ဝတ်မှုစားမှုကို ဂရုမစိုက်ခြင်းကြောင့် အမြဲညစ်ပတ်ပေရေ နီလီရေ။ လားလာယင်း သူသိလိုသမျှကို တွေးတောကြံဆ၍နီတတ်ဧ။ လမ်း၌တွိ့ရရေ မည်သူကိုမဆို လှမ်း၍ မေးမြန်းတတ်ရေ။ ထိုခေတ်အခါက အေသင်မြို့သားရီု့ရေအလွန်အလှကြိုက်၍ ဂုဏ်မက်သူတိ ဖြစ်ရကား၊ အရုပ်ဆိုး၍အဝတ်အစုတ် အပြတ်ကို ဝတ်ရေ ဆိုကေ့ရးတီးအားရှောင်လွှဲလားတတ်ကတ်ရေ။ သို့ရာတွင် အချို့ကမူ သူဧကိုယ်ကျင့်တရားနန့်ဆိုင်ရေ ဟောပြောချက်တိကို နားထောင်ကောင်းလှသဖြင့် ဝိုင်း၍နားထောင်ကတ်လီရေ။ လူရီု့ရေ ဆိုကရေးတီးဧ စကားတိကို နာယူမှတ်သား ကတ်ရေ။ အနှစ်သာရကင်းမဲ့ရေ အယူအဆတိရေ ဆိုကရေးတီးဧ တိကျပြတ်သားရေ အရိုးခံတရားနန့် မယှဉ်နိုင်သဖြင့် ပျောက်ကွယ်ကတ်ရရေ။ ရှေးကလူရီု့ဧ တွေးတော ယူဆချက်တိကို ဆိုကရေးတီးရေ အမှန်သို့ရောက်အောင် ဟောပြောခရေ။

ဆိုကရေးတီးဧ ဩဝါဒကို မင်းမျိုးမင်းနွယ်ရီု့ဧ သားသမီးတိပင် ဆည်းကပ်နည်းယူကတ်ရရေ။ ထိုအခါက စစ်သေနာပတိတစ်ဦးဖြစ်သူ အယ်လစီဗိုင်းအားဒီးရေ ဆိုကရေးတီးကို ကြည်ညိုသူဖြစ်ရာ သူ့ဆရာအကြောင်းကို ဆိုကရေးတီးဧ စိတ်မှာ အံ့ဩဖွယ်ကောင်းအောင် မွန်မြတ်လှ၍၊ သူဧဟောပြောချက်ရီု့ရေ အာဏာစက်ကဲ့သို့ မနာခံဘဲ မနီနိုင်အောင် ဖြစ်တော့ရေဟူ၍ မှတ်တမ်းတင်ခရေ။

ဆိုကရေးတီးရေ ပင်ပန်းညောင်းညာမှုကို ဂရုထားသူ မဟုတ်ချေ။ နံနက်စောစောကစ၍ တစ်နီရာတွင်ရပ်ကာ တစ်စုံ တစ်ခုကို စဉ်းစားနီကေ သူမည်မျှကြာမည်ကို စောင့်ကြည့်ကတ်ရေ လူတိသာ ညောင်းညာနှုန်းရိပေရေ။ အိပ်လျက် စောင့်ကတ်ရပေမည်။ သို့ရာတွင် ဆိုကရေးတီးကား ထိုနီရာမှ ရွေ့လျားလိမ့်မည် မဟုတ်ချေ။ ဆိုကရေးတီး၌ ဒေကဲ့သို့ အမူအကျင့်ဟိ ကေလည်း သူရေ အပေါင်းအသင်းဝင်ဆံ့၍ မိတ်ဆွေတိအိမ်၌ကျင်းပရေ ထမင်းစားပွဲတိတွင် ရယ်စရာပျက်လုံးတိနန့်လည်း ရေတတ်ရေ။ ပညာဟိပီပီ နက်နဲရေ အယူအဆ ပြဿနာတိကိုလည်း ဆွေးနွေးတတ်ရေ။ ဆိုကရေးတီးရေ ချီးမွမ်းခြင်း၊ ကဲ့ရဲ့ခြင်း၊ အနှောင့်အယှက်ပီးခြင်းရီု့ကို လုံးဝမှုသူမဟုတ်ချေ။ ယင်းသို့ စိတ်အနှောင့်အယှက်ကို ခံနိုင်ရည်ဟိခြင်းမှာ သူဧနှုတ်သီးကောင်း သဘောဆိုးရေ ဇနီးပီးဧ အနှောင့်အယှက်ပီးမှုကို ကျင့်သားရပြီးဖြစ်ရေကြောင့်ဟု ဆိုရပေမည်။

စစ်မှုထမ်းဘဝ

[edit | edit source]

ဆိုကရေးတီးရေ ကိုယ်ကျင့်တရားကိုသာ ဂရုစိုက်၍ ကြံဆရေ ပညာဟိပုဂ္ဂိုလ်ကြီးမဟုတ်၊ လက်ရုံးရည်နန့် ပြည့်စုံရေ စစ်ရေတော်လည်း ဖြစ်ခဖူးဧ။ စစ်ပွဲပေါင်းတိစွာ အောင်ပန်း ဆွတ်ခူးခဖူးသူလည်း ဖြစ်ဧ။ သို့ရာတွင် စစ်တိုက်ခြင်းရေ သူဧ ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်ရီးဝါဒနန့် ဖီလာဖြစ်နီရေဟု ယူဆလာရေအခါ အက်သင်းမြို့သားတိက မည်မျှပင် တိုက်တွန်းကေလည်း စစ်ကိုကြဉ်လိုက်လီရေ။ သူဧ ကိုယ်ကျင့်တရား အယူအဆတိရေ မတရားမှုတိကို လက်သင့်မခံယူသဖြင့် ဆိုကရေးတီးရေ အက်သင်းအစိုးရဧ မုန်းထားငြိုငြင်ခြင်းကို ခံရလီရေ။

ရုံးတင်စစ်ဆေးခြင်းနန့် သေဆုံးခြင်း

[edit | edit source]

ဒေပိုင်ဖြင့် ဆိုကရေးတီးရေ အက်သင်းအစိုးရနန့်တကွ မာနခက်ထန်၍ ကိုယ်ကျင့်တရား မဟိရေ လူထုနန့် အရာရာတွင် ဆန့်ကျင်ဖက် ဖြစ်နီရကား၊ နောက်ဆုံး၌ သူ့အား အလွန်မုန်းထားသည့် ရန်သူသုံးဦး ခေါင်းဆောင်ရေ လူတစ်စုရေ ဆိုကရေးတီးဧ အယူအဆရေ လူငယ်ရီု့ဧ ကိုယ်ကျင့်တရားကို ပျက်ပြားစေရေသာမက လူရီု့ဧ လက်ဟိယုံကြည်ကိုးကွယ်မှုကို စော်ကားရေဟု တရားစွဲဆိုခရေ။ ဆိုကရေးတီးဧ တပည့်တိက ရှေ့နီငှားရမ်း၍ တရားဆိုင်ရန် ပြောကေလည်း ရှေ့နီမငှားဘဲ သူကိုယ်တိုင် သူဧ အယူအဆတိကို သျှင်းးလင်းဖြေဆိုခရေ။ ထိုသို့ သျှင်းးပြချက်ကို ဆိုကရေးတီးဧ လျှောက်လဲချက်တိဟု ယခုတိုင်အောင် ထင်ရှားလျက်ဟိရေ။ ရုံးတော်က သူ့အား အပြစ်ဟိရေဟု တစ်ဖက်သတ် ဆုံးဖြတ်ပြီးကေ သေဒဏ်အပြစ်ပီးခရေ။ သို့ရာတွင် ဆိုကရေးတီးကား အနည်းငယ်မျှမတုန်လှုပ်ချေ။ စီရင်ချက်အတိုင်း လာ၍ပီးရေ အဆိပ်ခွက်ကို သတ္တိဟိဟိနန့် မော့ချလိုက်လီရေ။ [1]

ကိုးကား

[edit | edit source]

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)