Wp/kum/Аврупа
|
Яврупа | |
|
| |
| Майданы | 10 180 000 км² |
| Халкъ | 745 800 000 аьд. |
| Халкъны тыгъыслыгъы | 75,8 аьд./км² |
| Пачалыкълар | 50 |
| Тиллер | орус, алман, франсыз, италиян, ингилис, испан, ва кёп башгъаланы |
| Сагьатны бой | UTC — UTC+6 |
|
| |
.svg)
Яврупа яда Аврупа (инг. Europe) (орус. Европа) — Ер Топну Шимал бёлюгюнде ерлешген бир къуру дюнья ягъы, континент. Ер оьлчевю 10 млн км², адамланы санаву 2017 йылда 745,8 млн (Ерни инсанлыгъын 10 пайы). Шимал Бузлу ва Атлантик океанлар булан къуршала. Азия булан Евразия материк бола.
Тарихи
[edit | edit source]Аврупада инсанлар хыйлы заман ерлешмей тургъан. Адама къайдан гелгени де давлу масъала. Тек адам тувгъан ер тюгюл экенге шек ёгъу белгили. Бир версиялагъа гёре гоминидлер Авропагъа Гьиндистандан гелген. Амма инг камиллешдирилген гипотезагъа гёре гоминидлер Авропагъа Ал Азиядан таба Африкадан гелгенлер. О виллафриканлы заманда болгъан зат деп ёрамыш бар. Homo sapiens дегенлерден алда неандерталлар болгъан.
Гертиден гейделберг адам ва ону балики тувра наслусу неандертал ерлешген, ону уьстюне экинчиси авропа гьавагъа уьренген хас форма болгъан.
Гьалиги келпетли адамлар (Homo sapiens) Авропада инг алда ерлешгени бугюнге 35 минг йыл алда гьисаплана, ва 28 минг йыл алда балики неандерталлар ёкъ болгъанлар.
Орта денгизликни гюнтувуш ягъында Бырынгъы Грекде авропа маданият тувгъан. Уллу инсан гёчюв авропа латин тиллени системине кюрчю салгъан, ва о кюрчюде Гюнбатыш Авропа тиллени кёбюсю къурулгъан.
Китаплар
[edit | edit source]- Bulliet, Richard. The Earth and Its Peoples, Brief Edition / Richard Bulliet, Pamela Crossley, Daniel Headrick … [и др.]. — Cengage Learning, 2011. — Vol. 1. — ISBN 978-0495913115.
- Brown, Stephen F. Catholicism & Orthodox Christianity / Stephen F. Brown, Khaled Anatolios, Martin Palmer. — Infobase Publishing, 2009. — ISBN 978-1604131062.
Байланывлар
[edit | edit source]- Council of Europe
- European Union
- The Columbia Gazetteer of the World Online Columbia University Press
- "Introducing Europe" from Lonely Planet Travel Guides and Information
Historical Maps
- Borders in Europe 3000BC to the present Geacron Historical atlas
- Online history of Europe in 21 maps