Wp/kum/Кимия

Кимия элементлени периодик низамы

Кимия (арапча کيمياء сёзден инген) — маддаланы тизивюн, ич тизимин, алышынывларын, саяв (басыт) ва къошма материялланы болагъан кююн, оланы хасиятларын ахтарагъан илму. Тувма илмулардан генг ва мугьим бириси. Кимиялы реакцияланы ва оланы къайдаларын ва шартларын да ахтара. Шу мавзуланы кимия темелли атомик ва молекулар даражада уьйрене.

Кимия — физикни ва биологияны ортасында бир ер тута, ва бу илмуланы арасында дазулары мекенли тюгюл. Шо дазуларда — квантлы кимия, кимикли физик, физикли кимия, жугъракимия, биокимия ва башгъа билимлер ерлеше.

Тарихи

Яврупагъа кимия асаслы кюйде араплардан гелген, олар 711 йылда Испанияны елеп фатгь этгенде. Араплар бу илмугъа "ал-кимия" айта тургъан эдилер, шулай бу сёз Яврупада яйылгъан.

Китаплар

• Некрасов Б. В., Основы общей химии, т. 1. — М.: «Химия», 1973.
• Химическая энциклопедия, п. ред. Кнунянц И. Л., т. 5. — М.: «Советская энциклопедия», 1988.
• Химия: Справ. изд./ В. Шретер, К.-Х. Лаутеншлегер, Х. Бибрак и др.: Пер. с нем. — М.: Химия, 1989.
• Дубинская А. М., Призмент Э. Л. Химические энциклопедии, в кн.: Химический энциклопедический словарь. — М., 1983.