Wp/isv/Нижны Новгород
Ни́жны Но́вгород (в разговорној рєчи често Ни́жны, с XXII по XVII вєк - «Но́вгород Низо́вској земји́», с 7 октобра 1932 года по 22 октобра 1990 года - Го́ркы) - град в централној Росије, Административны центр Приволжского федералного округа и Нижегородској области. Вторы по числу насељенја град в Приволжском федералном округу и на рєкє Волгє, седмы по числу насељенја град в државє. Је основан по нєкторым оцєнкам 4 февруара 1221 года владимирским кнезем Јуријем Всеволодовичем како пригранична крєпост.
| rus.: Нижний Новгород | |
 | |
 | |
| Administrativno děljeńje | |
|---|---|
| Држава | Росија |
| Област | Нижегородска област |
| Obča informacija | |
| Osnovany | 1221 |
| Plošča | 410,68 km² |
| Nasěljeńje (2024) | 1 204 985 ljudij |
| Časova zona | UTC+3 |
Размєшчен в центру Източно-Европејској равнины на мєсту сливанја Окы и Волгы. Ока дєли град на двє чести: на высоком правом брєгу размєшчена нагорна на Дјатловыж горах, и зарєчна(за рєкоју) на јеј лєвом низинном брєгу. На лєвом брєгу Волгы размєшчен град-супутник Бор.
В 1508-1515 годах је был сбудован каменны Кремљ, кторы с тых часов никогды не был захвачен. Под јего стєнами в 1612 году земскы најстарши Кузма Минин је собрал срєдства и разом с кнезем Дмитријем Пожарскым организовал народно возстанје дља освободженја Москвы и всеј Росије од пољаков и литванцев. С 1817 года, с прєводом в град Макарјевского трга, размєшчајемы ранєје подле Желтоводского Макаријева монастыра, он ставаје једным из највечших трговых центров Росије. В 1896 году в граду је прошла Всеросијска художно-промыслна изставка, давша развитје росијскому трамвају. В 1928 году Нижны Новгород сут објединет с градами Сормово, Канавино и лєвым брєгом Окы. В часу совєтској индустриализацји 1930-х годов в нјем сут были сбудованы велики прєдпријемства, в том числу највечши автогигант - Горковскы автомобилны завод (ГАЗ). В часу Великој Домородној војны 1941-1945 годов град је был највечшим доставитељем военној техники, вслєд подвргал се бомбардованју, најмочнејшим во всем Средњем Поволжју. Послє војны град је был награджен орденом Ленина. 20 новембра 1985 года в граду је было запушчено прво метро. В 2012 году је запушчена линија «канатној драгы» с највечшим в Европє безопорным пролєтом над водоју како дополњенје пасажерского транспорта. В 2013 году је была запушчена «градска електричка». В 2018 град је стал једным из мєст проводженја чемпионата по футболу.
Насељенје града - 1 204 985 људ., то седмы по числу насељенја град в Росије и четврты в јеј европејској чести. Нижны Новгород тридесеты по насељенју град в Европє. Град - центр Нижегородској агломерације, насељенје кторој 2,087 млн људ. Она јавјаје се шестој по величинє в државє и второј в Средњем Поволжју.
Нижны Новгород - важны економичны, промыслны, научно-образоватељны и културны центр Росије, највечши транспортны вузел и административны центр Приволжского федералного округа. Јавјаје се једным из главных смєров рєчного туризма в Росије. Хисторична чест града богата туристичными објектами и јавјаје се популарным туристичным центром.
Указом Президента Росијској Федерације од 2 јулија 2020 года граду је было присвојено званје «град работничској храбрости».