Wp/cnr/Niko Kusovac, serdar i brigadir
Biografija Niko Kusovac, serdar i brigadir. Rođen je 15. februara 1852. godine u Začiru, u porodici serdara Filipa-Škrnja Grujičina Kusovca. Na Cetinju je završio osnovnu školu i bogosloviju . Učestvovao je u ratnim događajima 1862. godine .
Nakon toga završio je Oficirski pješadijski kurs na Cetinju . Za oficira je proizveden 8. septembra 1867. godine , kad je i postavljen za komandira Začirsko-dubovske čete u Ljubotinjskome bataljonu. Vojno obrazovanje nastavio je u Oficirskoj školi do 1870. godine . Od 15. juna 1876. godine službovao je na Dvoru kao perjanik. Četni barjaktar bio je od 1880. do 1883. godine. Od oca Škrnja naslijedio je titulu serdara koju je njegova porodica dobila od knjaza Danila Petrovića. Na početku crnogorsko-turskoga rata 1876. godine bio je potkomandir. U čin komandira unaprijeđen je 25. maja 1877. godine kad je postavljen za komandanta Ljubotinjsko-građanskoga bataljona, kojim je komandovao njegov otac. U crnogorsko-turskome ratu, tzv. Veljem ratu 1876–78. godine, bio je ranjen na Zagoriču 1876. godine . Kao komandant Drugoga bataljona Druge brigade u čin komandira nalazio se 1882. godine , a njegov zamjenik u bataljonu bio je potkomandir Andrija Drecun. Službovao je u Ministarstvu unutrašnjih poslova. Kad je reorganizovana crnogorska vojska 1896. godine, u činu komandira službovao u Drugoj brigadi kojom je komandovao brigadir Mašo Đurović . Aktiviranjem Garde 1898. godine postavljen je za komandanta Druge brigade . U čin brigadira proizveden je 1908. godine kad je postavljen je za komandanta Riječko-lješanske brigade sa śedištem na Rijeci Crnojevića. Ta brigada brojala je četiri bataljona. Učestvovao je u svečanostima na Cetinju avgusta 1910. godine prilikom proglašenja Kraljevine Crne Gore . Pred balkanske ratove bio je komandant Riječko-lješanske brigade . Na spisku penzionera u Crnoj Gori iz 1911. godine nalazi se pod rednim brojem 93 kao penzioner Ministarstva unutrašnjih poslova s visinom penzije od 464 perpera . Sudija Divizijskoga suda Prve divizije bio je do 15. aprila 1912. godine . Od 15. aprila 1912. godine postavljen je za sudiju Velikoga suda kao brigadir i komandant Riječko-lješanske brigade .
Balkanski ratovi[edit | edit source]
U Prvome balkanskom ratu 1912–13. godine komandovao je Riječko-lješanskom brigadom jačine pet bataljona pješadije, koja je bila u sastavu Prve divizije Primorskoga odreda. Brigadu su sačinjavali: Donjoceklinski, Gornjoceklinski, Lješanski, Ljubotinjski i Selačko-šestanski . Penzionisan je uoči Prvoga svjetskog rata 15. maja 1914. godine s mjesta komandanta Riječko-lješanske brigade na osnovu 50 godina službe.
Prvi svjetski rat, internacija, odlikovanja[edit | edit source]
Reaktiviran je u toku Prvoga svjetskog rata 1914–1916. godine. Za vrijeme austrougarske okupacije 1916–1918. godine bio je interniran u logor Boldogason. Nalazi se na spisku interniranih u ovom logoru od 20. aprila 1917. godine. Zasnovao je porodicu . Pozne godine provodio je na Začiru. U vojnom dosijeu pretpostavljeni starješina ga je okarakterisao kao prilično pismena, hitra, znavena i iskusna čovjeka. Odlikovan je viteškim krstom Franca Jozefa IV reda (1885 ), Ordenom Danila I za nezavisnost III reda, krstom Aleksandra Bugarskog III stepena, Zlatnom medaljom za hrabrost (Obilića medalja) , Srebrnom medaljom za hrabrost, Spomenicom vladavine kralja Nikole, dvije spomenice za učešće u ratovima , Ordenom Belog orla IV reda kao brigadir u penziji za zasluge stečene u crnogorskim ratovima (1923) . Umro je 17. janura 1938. godine na Začiru, na kojem je i sahranjen.
Poveznice[edit | edit source]
Izvori[edit | edit source]
- Martinović Srđa, Generali Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, FCJK, Cetinje, 2016.