Wp/cnr/Milo Stankov Martinović, brigadir

Milo Stankov Martinović, brigadir. Rođen je 21. oktobra 1871. godine u Bajice u porodici oficira Stanka Nišova i majke Joke. Preminuo je 1948. godine.

Biografija

Osnovnu školu završio je u Bajice. Pohađao je 1890. godine Podoficirsku školu u Podgorici u trajanju od četiri mjeseca, nakon čega je dobio čin vodnika u crnogorskoj vojsci. Od 1891. godine do 1896. godine bio je zastupnik oficira narodne vojske u Prvoj bateriji. Od 6. decembra 1896. do februara 1900. godine pohađao je Oficirsku artiljerijsku školu na Cetinju, koju je uspješno završio u činu potporučnika. U čin potporučnika promovisan je 14. februara 1900. godine od tada do 1. maja 1905. godine bio je vodni starješina u Petoj bateriji. Od 1. maja do 1. novembra 1905. godine bio je vodni artiljerijski starješina u Stajaćoj vojsci. U čin poručnika unaprijeđen je 29. septembra 1904. godine. Od januara 1906. do 1. decembra 1907. godine bio je pomoćnik šefa Strojnog odsjeka u Artiljerijskom odjeljenju Ministarstva vojnog. Nakon ove funkcije postavljen je za komandanta Prve brdske baterije. Jedno vrijeme tokom 1907. godine bio je vršilac dužnosti cetinjskog zatvora tokom ustavnih borbi. Od 1908. godine kao kapetan crnogorske vojske nalazio se na dužnosti komandanta Artiljerijske brigade. Predavač je bio na Vojničkoj školi na Cetinju.

Kao kapetan jedno vrijeme bio je odbornik opštine Bajice, kao odbornik pominje se 1910. godine. Kraljevim ukazovm od 15. oktobra 1910. godine izabran je za člana Prvog divizijskog suda ka njegov jedini vojni isljednik u činu kapetana. Učesnik je Prvog balkanskog rata 1912-13. kao komandant baterije na Skadarskom frontu. Nakon balkanskih ratova proizveden je, 14. novembra 1913. godine, u čin artiljerijskog komandira. Za komandanta divizijske artiljerije Šeste divizije postavljen je 29. maja 1914. godine. Iste godine i datuma izabran je za sudiju Divizijskog suda Šeste divizije.

Prvi svjetski rat i internacija

Kao komandir crnogorske vojske učestvovao je u Prvom svjetskom ratu 1914-16. godine na dužnosti komandant artiljerije Starosrbijanskog odreda koji je operisao prema Kosovu i Albaniji od Plava do Skadra. Ovim odredom komandovao je brigadir Radomir Vešović. Nakon sloma crnogorske vojske 1916. godine austrougarske vojne vlasti su ga internirale u logoru Boldogason do kraja 1918. godine. U crnogorskoj vojsci nije kažnjavan ni sudski ni disciplinski, niti je kada udaljavan iz službe.

Božićni ustanak

Učesnik je Božićnog ustanka 1919. godine kao jedan od njegovih organizatora. Nakon sloma ustanka, predvodeći grupu oficira i vojnika, izbjegao je 8. januara za Medovo, potom brodom do Brindizija, zatim do Gaete. Predvodio je prvu grupu vojnih emigranata u Italiju, među kojima je bilo lica sa Cetinja, Bara, Crmnice i Ljubotinja. Od osnivanja komande crnogorske vojske u Gaeti nalazio se u njenom Štabu. Od maja 1919. godine bio je član Komisije za provjeru činova čiji je predśednik bio komandir Đuro Ivović. Kada je avgusta 1920. godine uspostavljena nova formacija Štaba kao komandir bio je član Štaba na raspolaganje komandantu. Jedan je od potpisnika Protesta šefu italijanske komisije pukovniku Viđevanu protiv njegove partije, agitacije za povratak u domovinu i širenje informacija da je Crna Gora propala od maja 1921. godine. Prilikom smrti kralja Nikole, 1. marta 1921. godine prisustvovao je sahrani u San Remu, u sastavu delegacije crnogorskih oficira iz emigracije. Kako je bio dugogodišnji komandir, od strane crnogorske vlade u emigraciji proizveden je u čin brigadira crnogorske vojske, najvjerovatnije nakon 1921. godine. Nakon rasformiranja crnogorske vojske vratio se u Crnu Goru 11. septembra 1921. godine. Po povratku u domovinu ondašnje vlasti su ga stavile na spisak sumnjivih lica kao oficira koji je bio u Gaeti.

Politički rad

Pripadao je Crnogorskoj federalističkoj stranci. Sredinom 1930-ih godina bio je kandidat za odbornika i odbornik liste združene opozicije. Tokom 1935 i 1936. godine bio je predśednik jednog opozicionog odbora, kao i član uprave više humanitarnih i društvenih organizacija.

Odlikovanja

Odlikovan je brojnim odlikovanjima, među kojima: Zlatnom medaljom za revnost (19. decembra 1899. godine kao vodnik), Danilovim ordenom za nezavisnost Crne Gore V stepena (22. oktobra 1906. godine), Danilovim ordenom za nezavisnost o vratu, Ordenom Jugoslovenske krune IV reda itd. Porodica

Heading text

Porodicu je zasnovao sa Dafinom-Bulom rođenom Martinović. Preminuo je 1948. godine, a sahranjen je u Bajice.

Poveznice

• GENERALI CRNOGORSKE VOJSKE (1881-1921)
• Novak Adžic: BOŽICNI USTANAK CRNOGORSKOG NARODA 1919. GODINE POD VOÐSTVOM KOMANDIRA KRSTA ZRNOVA POPOVICA

Izvori

• Martinovic, Srdja, Martinovici iz Bajica u Bozicnom ustanku 1919. godine, Crnogorski anali, br. 12, Cetinje, januar 2017.