Wp/cnr/Lakić Vojvodić, vojvoda i divizijar

Lakić Vojvodić, vojvoda i divizijar, rođen je 1848. godine u Konjusima kod Andrijevice u porodici plemenskog vojvode i kapetana Stojana Vojvodića. Stojan je unuk vojvode Sima i praunik Lakića Vojvodića po kome je dobio ime. Umro je 12. aprila 1924. godine u Andrijevici.

Biografija

U nedostatku škole, osnovnoj pismenosti se učio kod privatnih učitelja , između ostalih i kod Petra Vulića . S 14 godina učestvovao je u borbama 1862. godine kad su turske jedinice napale Vasojevićki kraj. Potom je četovao prema turskoj granice u pravcu Plava i Gusinja i prema dijelu śevernih krajeva Albanije braneći granična sela Gornjega Polimlja od upada . Od 1864. godine službuje u plemenskoj kapetaniji . Za plemenskoga kapetana postavljen je 1865. godine od strane knjaza Nikole . Njegov otac Stojan umro je 1866. godine nakon čega je naslijedio vojvodsku titulu koja mu je priznata od strane crnogorskoga Dvora . U čin potkomandira unaprijeđen je 1867. godine u kombinovanom Lijevoriječko-andrijevačkome bataljonu. U toku crnogorsko-turskoga rata 1876–78. godine bio je potkomandir Todoru Vukoviću. Učestvovao je u borbama na Previji, Bukovoj poljani, Vučjem Dolu, Fundini, Nikšiću, Novšiću, Morači, Baru i drugima. Ranjen je na Vučjem Dolu 26. juna 1876. godine . Njegovi vojnici su ga darivali turskim konjem. Učestvovao je u opsadi i oslobođenju Bara. Kad su se 1879. godine vodile borbe za Plav i Gusinje kod Novšića, uspio je sa svojom jedinicom da spasi jedinice Marka Miljanova Popovića. Konstantno je podržavao pokret za oslobođenje śevernih krajeva Crne Gore. Ostavku na sve funkcije podnosi 1880. godine, a u državnu službu je ponovo pristupio 8. septembra 1892. godine . Od strane knjaza Nikole planiran je za komandanta dobrovoljačkih jedinica koje su 1883. godine trebale da uđe u Srbiju u cilju prevratničkih akcija . Za člana Okružnoga načelstva u Andrijevici postavljen je 1892. godine. U čin brigadira crnogorske vojske unaprijeđen je 1895. godine , kad je postavljen za komandanta novoformirane Gornjo-vasojevićke brigade i pograničnoga komesara sa śedištem u Andrijevici. U isto vrijeme vršio je i dužnost političko-pograničnoga komesara u Andrijevici. Na toj funkciji ostao je sve do 1906. godine, kad je postavljen za oblasnoga upravitelja Moračko-vasojevićke oblasti sa śedištem u Kolašinu. S mjesta komandanta Osme brigade postavljen je 6. januara 1906. godine za komandanta Vasojevićke brigade . U vladi dr Lazara Tomanovića bio je ministar unutrašnjih poslova u periodu od 2. aprila 1907. do 2. aprila 1909. godine. Tokom 1908. godine u odsustvu ministra vojnog Mitra Martinovića određen je kao ministar unutrašnjih djela za vršioca dužnosti ministra vojnog . S položaja ministra vratio se na dužnosti koje je obavljao ranije, tj. oblasnog upravitelja. Na tim pozicijama ostao je do septembra 1910. godine, kad je postavljen za komandanta Četvrte divizije u Kolašinu, na toj poziciji ostao je do 15. aprila 1912. godine kad je penzionisan u činu brigadira . Sudija zamjenik Velikoga vojnog suda bio je do 15. aprila 1912. godine . Član je čitaonice u Andrijevici od njena osnivanja 1911. godine

Balkanski ratovi

Tokom Prvoga balkanskog rata 1912–1913. godine na oglas o mobilizaciji septembra 1912. godine, reaktiviran je i postavljen za komandanta trupa koje su napadale na Berane . Komandovao je Vasojevićkom brigadom u borbama niz limsku dolinu do Bijeloga Polja, na Rožaje, Pešter, Peć i Metohiju. Nakon oslobođenja Peći, postavljen je 21. oktobra 1912. godine za upravitelja u Peći . U Peći je bio komandant policijskoga odreda i komandant vojnoga okruga . Kao brigadir u penziji aktiviran 14. februara 1914. godine i proizveden u čin divizijara .

Prvi svjetski rat i internacija

Na početku Prvoga svjetskog rata 1914. godine određen je na dužnost u štabu serdara Janka Vukotića kao neka vrsta savjetnika . Nakon pregrupisanja crnogorske vojske 23. novembra 1915. godine postavljen je za komandanta Vasojevićkoga odreda u sastavu Sandžačkoga odreda. Odred se sastojao se od: Gornovasojevićke i Donjovasojevićke brigade i Kombinovanog regrutskog bataljona. Istakao se u borbama na Glasincu, Kalinoviku, kod Foče, Višegrada, na pravcu Užica i u Mojkovačkoj operaciji . Za te podvige on i njegova brigada pohvaljeni su od kralja Nikole. Ranjen je u borbama na Glasincu oktobra 1914. godine. Tokom povlačenja prema Tuzima austrougarske trupe su ga zarobile januara 1916. godine. Interniran je 1916. godine u logor Boldogason, a ubrzo je premješten u novoformirani logor Kralštajn . Na spisku interniranih nalazi se pod rednim brojem 131 kao vojvoda . Logorski život narušio je njegovo zdravlje i otpušten je kući kao teško bolestan u jesen 1917. godine.

Božićni ustanak

Kad se vratio u Crnu Goru iako bolestan 30. septembra 1918. godine organizuje ustanak u kojem su potisnute austrougarske jedinice do rijeke Morače i Bioča do blizu Podgorice. Potpisnik je proglasa za ujedinjenje. Od 5. decembra 1919. godine postavljen je za komandanta tri bataljona jačine 1.500 boraca .

Vojska kraljevine SHS

U vojsci Kraljevine SHS primljen je 23. septembra 1919. godine u činu divizijskog generala. Na službi je bio do 20. januara 1920. godine kad je penzionisan u 73. godini života.

Porodične prilike i smrt

Poznavalac je velikoga broja epskih pjesama, često je pred vojskom uoči bitke pjevao uz gusle. Zasnovao je brak, imao je sina Miloša . Umro je 12. aprila 1924. godine u Andrijevici , a sahranjen je kod crkve Sv. Arhangela Mihaila na Knjaževcu kod Andrijevice u crkvi koju je podigao kralj Nikola , a od njega se oprostio general Radomir Vešović. Prenešen je 1952. godine u porodičnu grobnicu u Konjuhe.

Poveznice

• GENERALI CRNOGORSKE VOJSKE (1881-1921)

Izvori

• Martinović Srđa, Generali Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, FCJK, Cetinje, 2016.