Wp/rki/ချင်းပြည်နယ်
ချင်းပြည်နယ်
| |
|---|---|
 မြို့တော် ဟားခါးမြို့ | |
 Flag | |
 မြန်မာနိုင်ငံတွင်း တည်နိန်ရာ | |
| Coordinates: 22°0′N 93°30′E / 22.000°N 93.500°ECoordinates: 22°0′N 93°30′E / 22.000°N 93.500°E | |
| နိုင်ငံ |  Myanmar |
| ဒေသ | အနောက်ပိုင်း |
| မြို့တော် | ဟားခါးမြို့ |
| Government | |
| • ဝန်ကြီးချုပ် | ဒေါက်တာ ဝုန်ဆွန်းထန် |
| • အစိုးရ | ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ |
| • ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | ချင်းပြည်နယ် လွှတ်တော် |
| • တရားလွှတ်တော် | ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော် |
| Area | |
| • Total | ၃၆,၀၁၈.၈ km2 (၁၃,၉၀၆.၉ sq mi) |
| • Rank | ၉ |
| လူဦးရေ (၂၀၁၄)[2] | |
| • Total | ၄၇၈၈၀၁ |
| • Rank | ၁၄ |
| • Density | ၁၃/km2 (၃၄/sq mi) |
| Demographics | |
| • လူမျိုးတိ | ချင်း |
| • ကိုးကွယ်မှု | ခရစ်ယာန်ဘာသာ ၈၅.၄% ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ ၁၃% Laipian ၁.၁% ရိုးရာ ၀.၄% အစ္စလာမ်ဘာသာ ၀.၁% |
| Time zone | UTC+06:30 (မြန်မာစံတော်ချိန်) |
ချင်းပြည်နယ်စော် မြန်မာနိုင်ငံဧ အနောက်ဘက်အကျဆုံး ပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်ရေ။ ချင်းပြည်နယ်စော် အကျယ်အဝန်း ၃၆,၀၁၉-စတုရန်း-ကီလိုမီတာ (၁၃,၉၀၇-စတုရန်းမိုင်) ဟိပြီးကေ တောင်ဘက်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အနောက်တောင်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၊ အရှေ့ဘက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနန့်မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မြောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မဏိပူရပြည်နယ်နန့် အနောက်ဘက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ရို့နန့် ဝန်းရံထားရေ။ ပြည်နယ်ဧ့ မြို့တော်မှာ ဟားခါးမြို့ ဖြစ်ရေ။ ချင်းပြည်နယ်စော် တောင်တန်းထူထပ်မှုကြောင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရီး ခက်ခဲပြီးကေ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖွံ့ဖြိုးမှု အနည်းဆုံးနိန်ရာ ဖြစ်ရေ။
တည်နိန်ရာနန့် အကျယ်အဝန်း[edit | edit source]
ချင်းပြည်နယ်စော် ၁၃,၉၀၇ စတုရန်းမိုင်ကျယ်ဝန်းရေ။ လူနိန်ကျဲရေ တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်ရေ။ မြန်မာနိုင်ငံဧ့ အနောက်မြောက်ပိုင်းမှာ တည်ဟိပနာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံနန့်ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရို့ကဝန်းရံထားရေ။ မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၁ ဒီဂရီ မှ ၂၄ ဒီဂရီ ၁၅မိနစ် အတွင်း၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၃ ဒီဂရီ ၁၅မိနစ် မှ ၉၄ ဒီဂရီ အတွင်း တည်ဟိလီရေ။
ရာသီဥတု[edit | edit source]
တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်အတွက်နန့်၊ အီးမြရေ ရာသီဥတုဟိရေ။ အပူဆုံးဖြစ်တေလမှာ ဧပြီ နန့် မေလတိဖြစ်ပြီးကေ ပျှမ်းမျှအပူချိန်ကတော့ခါ ၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ကနိန် ၇၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ရာဟိရေ။ အအီးဆုံးကာလတိမှာ အပူချိန် ၃၉ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ကနိန် ရေခဲမှတ်အောက်ထိ ကျဆင်းတတ်ရေ။
ပျှမ်းမျှ မိုးရီချိန်မှာ ၈၀ ကနိန် ၁၀ဝ လက်မအတွင်းဟိပြီးကေ တောင်ပိုင်းဒေသတိမှာ မိုးပိုပနာများတက်ပါရေ။
မြို့တော်[edit | edit source]
ချင်းပြည်နယ်ဧ့ မြို့တော်မှာ ဟားခါးမြို့ဖြစ်ရေ။
အုပ်ချုပ်ရီး[edit | edit source]
၂၀၁၁ခုနှစ်က စတင်ပြီးကေ ချင်းပြည်နယ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အမှူးပြုရေ ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့က အုပ်ချုပ်ရေ။၂၀၂၁ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအပြီးမှာ ချင်းပြည်နယ်စီမံအုပ်ချုပ်ရီး ကောင်စီကနိန် အုပ်ချုပ်လျက်ဟိရေ။
ဥပဒေပြုရီး[edit | edit source]
၂၀၁၁ခုနှစ်က စတင်ပြီးကေ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကို ရွီးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်တိ၊ တပ်မတော်သားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တိနန့် ဖွဲ့စည်းပနာ စတင်ကျင်းပခရေ။
တရားစီရင်ရီး[edit | edit source]
ချင်းပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်ကို တရားသူကြီးချုပ် (၁)ဦး၊ တရားသူကြီး (၂)ဦးနန့် ဖွဲ့စည်းထားရေ။ တိုင်းတရားလွှတ်တော်အောက်မှာ ခရိုင်တရားရုံး (၄)ရုံး၊ မြို့နယ်တရားရုံး (၉)ရုံးဟိရေ။
ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု၊ ကျေးရွာတိ[edit | edit source]
ခရိုင်ရှိမြို့နယ်တိ[edit | edit source]
မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တိ[edit | edit source]
| မြို့နယ် | မြို့ | ရပ်ကွက် |
| ကန်ပက်လက်မြို့နယ် | ကန်ပက်လက်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ကျင်ဒွေးမြို့ | ကျင်ဒွေးရပ်ကွက် | |
| ထန်းကုန်းရပ်ကွက် | ||
| ဖုံးတွီကျင်းရပ်ကွက် | ||
| ဟုတ်ပုံကျင်းရပ်ကွက် | ||
| တွန်းဇန်မြို့နယ် | ကျီခါးမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| တွန်းဇန်မြို့ | ခေါလိုင် / ဂိုးဇန်ရပ်ကွက် | |
| ခေါဝုန် / လေးဆန်ရပ်ကွက် | ||
| တီးတိန်မြို့နယ် | ခိုင်ကမ်းမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၃) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၄) ရပ်ကွက် | ||
| တီးတိန်မြို့ | စကောလမ်းရပ်ကွက် | |
| မြို့မရပ်ကွက် | ||
| လွယ်ဘွားလ်ရပ်ကွက် | ||
| လေးလုမ်းရပ်ကွက် | ||
| ထန်တလန်မြို့နယ် | ထန်တလန်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၃) ရပ်ကွက် | ||
| နှာဟရိန်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် | |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ပလက်ဝမြို့နယ် | ဆမီးမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| အမှတ် (၃) ရပ်ကွက် | ||
| ပလက်ဝမြို့ | ကင်ဝရပ်ကွက် | |
| မြို့မရပ်ကွက် | ||
| ရွာမရပ်ကွက် | ||
| ရိက္ခာရပ်ကွက် | ||
| ဖလမ်းမြို့နယ် | ဖလမ်းမြို့ | ကျင်မွာလ်ရပ်ကွက် |
| ဇာလိုင်ရပ်ကွက် | ||
| တလန်လိုရပ်ကွက် | ||
| ဖာရ်ထောက်ရပ်ကွက် | ||
| ဗလိုင်ရပ်ကွက် | ||
| လိုင်ဇိုးရပ်ကွက် | ||
| လိုင်လွန်ရပ်ကွက် | ||
| လုံပီးရပ်ကွက် | ||
| ရိခေါ်ဒါရ်မြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် | |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ဝေဘူလမြို့ | ကျန်ဘာရီရပ်ကွက် | |
| မြို့မရပ်ကွက် | ||
| မွာလ်ဇောလ်ရပ်ကွက် | ||
| လုံးသပ်ရပ်ကွက် | ||
| မင်းတပ်မြို့နယ် | မကွီအိမ်နူးမြို့ | ကြုံလောင်းရပ်ကွက် |
| ထိန်ပြုံးရပ်ကွက် | ||
| ဗွီနူးရပ်ကွက် | ||
| မကွီအိမ်နူးရပ်ကွက် | ||
| မင်းတပ်မြို့ | စံပြရပ်ကွက် | |
| ဘဝသစ်ရပ်ကွက် | ||
| အနောက်ရပ်ကွက် | ||
| အရှေ့ ပြင်ရပ်ကွက် | ||
| မတူပီမြို့နယ် | မတူပီမြို့ | ခွာဘွေးရပ်ကွက် |
| ငလားရပ်ကွက် | ||
| စိန်ဘောင်ရပ်ကွက် | ||
| လောင်ဗန်းရပ်ကွက် | ||
| ရေဇွာမြို့ | မြို့မရပ်ကွက် | |
| မွာပီးရပ်ကွက် | ||
| လောင်းရဲရပ်ကွက် | ||
| အင်ရောရပ်ကွက် | ||
| လိုင်လင်းပီမြို့ | အမှတ် (၁) ရပ်ကွက် | |
| အမှတ် (၂) ရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးမြို့နယ် | ဆူရ်ခွားမြို့ | ဆလုံပူးရပ်ကွက် |
| ဆိုင်လိုသာရ်ရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးမြို့ | ကျောဘုတ်ရပ်ကွက် | |
| ဈေးသစ်ရပ်ကွက် | ||
| ဈေးဟောင်းရပ်ကွက် | ||
| ပြည်တော်သာရပ်ကွက် | ||
| မြို့သစ်ရပ်ကွက် | ||
| မြို့ဟောင်းရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးထာရ် (၁) ရပ်ကွက် | ||
| ဟားခါးထာရ် (၂) ရပ်ကွက် |
မြို့နယ်(၉)ခု၊ မြို့ (၁၈)မြို့၊ ရပ်ကွက် (၆၆)ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု (၄၆၄) အုပ်စု နန့် ရွာပေါင်း (၁၃၄၇) ရွာ ဟိရေ။[3]
အခြား မြို့ရွာတိ[edit | edit source]
- အိုက်ကား
- စာလ်ထောင်(ဟာဆော်)
- ရွာဗါး
- ကျီခါး
- လက်မေ
- ထန်တလန်
- ထုတ်လိုင်
- ကန်ပက်လက်
- လိုထော်
- လုံလဲ
- မတူပီ
- ငဖိုင်းပီ
- ပလက်ဝ
- ပျဉ်ဝ
- ဖို့ဝှိုက်
- ရွာဖန်း
- ဆမီး
- ဆူရ်ခွား
- တေဇန်
- သိုင်းငင်း
- တီးတိန်
- တွန်းဇံ
- ဝေဘူလ
- ဆဘောင်း (ဆဘောင်းတယ်)
- ရိဒ်ခေါဒါရ်
- လုမ်ဘန်
- ဆတ်တား
- ဘွာလ်ခွါး
- တာရွှန်း
- လုမ်ပီး
- လိုင်ဇိုး
- ဖိုင်ဖူ အေ (ဖိုင်ဖား အေ)
- ဖိုင်ဖူ ဘီ (ဖိုင်ဖား ဘီ)
- ရေဇွာ
- ဒင်လာအိုပါး (ဒင်လိုပါး)
- ခပီး
- လုံးရန်
- ဟာအိုဆဲင်
- လုံခင်း
- ဘွာန်လုံး
- လောက်လုံး
- ရမ်ထလို
- ဟရင်ထန်း
- ပါရ်သဲ
- ih
- ရာရီတောင်
- ပါရာ
- ရှာအို
- ခိလှုံ(ဆဘောင်းပီ)
- ပထိန်တလန်
- ရွှေလိုက်ဝ
- ရှင်းလက်ဝ
- မီးဇာ
- မိတ်ဝ
- Kapteel
လူဦးရေ[edit | edit source]
| Year | Pop. | ±% |
|---|---|---|
| ၁၉၇၃ | 323,295 | — |
| ၁၉၈၃ | 368,949 | +14.1% |
| ၂၀၁၄ | 478,801 | +29.8% |
| Source: ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း[2] | ||
၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းအရ ချင်းပြည်နယ်မှာ လူဦးရေ ၄.၇သိန်း နိန်ထိုင်လီရေ။ ကယားပြည်နယ်ပြီးကေ ဒုတိယမြောက် လူဦးရေ အနည်းဆုံးပြည်နယ်ဖြစ်ရေ။ တစ်စတုရန်းကီလိုမီတာမှာ လူဦးရေ (၁၃.၃)ဦးဖြစ်ရေ။ လူ (၁၀၀)မှာ (၇၉)ဦးက ကျေးလက်မှာရာ နိန်ထိုင်ကတ်ရေ။
ပညာရီး[edit | edit source]
၂၀၁၆ခုနှစ် နိုဗင်ဘာလက ဖွင့်လှစ်ခရေ ဟားခါးကောလိပ်အား၂၀၂၀ပြည့်နှစ်မှာ တက္ကသိုလ်အဆင့် မြှင့်တင်ခအနိန်နန့် ပြည်နယ်ဧ့ ဗွေလာဥိး တက္ကသိုလ်ဖြစ်လာရေ။၂၀၁၇ခုနှစ်မှာ ဟားခါးပညာရီး ကောလိပ်ကို ဖွင့်လှစ်ခရေ။ ယင်းချင့်အပြင် အစိုးရစက်မှုလက်မှုသိပ္ပံ (ဟားခါး)လည်း တည်ဟိပြီးကေ အားကဇတ်နန့်ကာယပညာသိပ္ပံ (ဟားခါး)ကိုလည်း တည်ဆောက်လျက် ဟိရေ။
စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းနိန်ရာတိန်ရာတိ[edit | edit source]
- ချင်းတောင်တန်းတွင် အမြင့်ဆုံးတောင်ထွဋ်ဖြစ်သော ဝိတိုရိယ (ခေါ်) နတ်မတောင် (ခေါ်) ခေါ်နူးစုမ်တောင်ထိပ်
- အသည်းပုံ ရိဒ်ရေကန် (Rih Lake)[4]
- မတူပီမြို့နယ် ဘုံတလာရေတံခွန်
- ချင်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ကနေဒီဆင်စခန်း
- ကနေဒီတောင်
- အွေကျီး တနောင်းရေအိုင်
- Buanneel(ခေါ်)လင်မယားတောင်
ဆက်သွယ်ရီး[edit | edit source]
စာပီ၊ယိုင်ကျေးမှုနန့် ရိုးရာဓလိ့[edit | edit source]
ဒေသထွက်ကုန်တိ[edit | edit source]
ချင်းပြည်နယ် ထွတ်ကုန် သီးနှံတိမှာ ပြောင်းဖူး၊ပဲ
တွင်းထွက်တိ[edit | edit source]
အောက်ပါရို့စော် မြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရမှ တရားဝင်ကြေညာထားရေ ချင်းပြည်နယ် ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ ဇယားဖြစ်ရေ။
| စဉ် | အကြောင်းအရာ | ရေတွက်ပုံ | အရေအတွက် |
|---|---|---|---|
| ၁ | စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာ | ဧက | ၃၃၁၉၅၃ |
| ၂ | ဆည်တမံ | ခု | ၁ |
| ၃ | ကြိုးဝိုင်းတော | စတုရန်းမိုင် | ၆၄၅.၁၀ |
| ၄ | ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော | စတုရန်းမိုင် | ၁၃၃၅.၂၀ |
| ၅ | ကားလမ်း | မိုင် | ၁၆၇၀ |
| ၆ | ပေ ၁၈၀အထက် တံတား | စင်း | ၅ |
| ၇ | စာတိုက်စခန်း | ခု | ၅၂ |
| ၈ | ကြေးနန်းရုံး | ရုံး | ၂၄ |
| ၉ | တယ်လီဖုန်းရုံး | ရုံး | ၃၀ |
| ၁၀ | မိုက္ကရိုဝေ့ဖ်စခန်း | ခု | ၆ |
| ၁၁ | ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ | ရုံ | ၁၀ |
| ၁၂ | တက္ကသိုလ်/ကောလိပ် | ခု | ၁ |
| ၁၃ | နည်းပညာတက္ကသိုလ် | ခု | ၁ |
| ၁၄ | ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် | ခု | ၁ |
| ၁၅ | ပညာရီးကောလိပ် | ခု | ၁ |
| ၁၆ | အခြီခံပညာကျောင်း | ကျောင်း | ၁၁၈၃ |
| ၁၇ | စက်မှုလက်မှုသိပ္ပံကျောင်း | ကျောင်း | ၁ |
| ၁၈ | ဆီးရုံ | ရုံ | ၂၄ |
ကိုးကား[edit | edit source]
- ↑ "Union of Myanmar". City Population. Retrieved 2009-04-10.
- ↑ 2.0 2.1 သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ. ၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနန့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ. Vol. အတွဲ-၂. နေပြည်တော်: လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနန့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန. မေ ၂၀၁၅. pp. ၄၇.
{{cite book}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "တိုင်းဒေသကြီးနန့် ပြည်နယ်တိဟိ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ မြို့၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စုနန့် ကျေးရွာဦးရေ စာရင်းချုပ်". အထွီထွီအုပ်ချုပ်ရီး ဦးစီးဌာန. Archived from the original on 19 May 2022.
- ↑ D.P.S. MYANMAR GUIDE MAP. 2000.
- ↑ "Myanmar.com" (PDF). Archived from the original (PDF) on 19 February 2009. Retrieved 11 February 2011.
- မြန်မာပြည်ဖွား ဂေါ်ရခါး၊ ရေး-မေမြို့ချစ်ဆွေ၊ ၂၀၀၀ ခုနစ်ထုတ်