Wy/tg/Эрон
Эрон — кишварест, ки дар ҷанубу ғарбии Осиё ва дар минтақаи Ховари Миёна қарор дорад.
Номи расмии он Ҷумҳурии Исломии Эрон ва пойтахташ Теҳрон аст. Паҳноварии ин кишвар 1 648 195 км мураббаъ (18-ум дар ҷаҳон) аст, ва бар пояи саршумории соли 2010 дар ин кишвар 80 208 000 тан бошанда буда, ҳарсола наздик ба 1 млн тан бар шумори бошандагонаш меафзояд.
Эрон ҳамчун сарзамин ва миллат пешинае кӯҳан дорад ва яке аз таърихитарин кишварҳои ҷаҳон ба шумор меравад.
Мардум[edit | edit source]
Аксари мардуми Эронро порсҳо ташкил Mедиҳанд, зиёда аз 55 миллион (тақрибан 65%). Баъди порсҳо аз рӯи шумора озариҳо мебошанд,ки қариб 10 % мардуми Эронро ташкил медиҳанд, яъне қариб 7 миллион. Боқии мардуми Эронро: курдҳо, луру мозандариҳову тату талишҳо ва дигарон. Тамоми мардуми Эрон порсиро медонанд ва ҳатто озариҳо дар хона ҳам ба порсӣ гуфтугӯ мекунанд. Забони порсӣ яке аз 7 умин забоне мебошад, ки дар ҷаҳон бо ин забон 225 миллион мардум ҳарф мезанад. Порсӣ аз 3 шева (лаҳҷа) иборат мебошад: порсӣ-Эронӣ ва порсии (форсӣ) тоҷикӣ-дарӣ. Ба шеваи тоҷикӣ 45 миллион порсигӯ (дар Ӯзбакистон 15 миллон, дар Афғонистон 15 миллион, дар Тоҷикистон 8 миллион, боқӣ дар дигар давлатҳо) гуфтугӯ мекунанд.Дар Афғонистон ҳамаи мардум(30 миллион) порсӣ балад аст.
Эрон 31 устон дорад:
- Теҳрон
- Қум
- Марказӣ
- Қазвин
- Гелон
- Ардабил
- Занҷон
- Озарбойҷони Шарқӣ
- Озарбойҷони Ғарбӣ
- Курдистон
- Ҳамадон
- Кирмоншоҳ
- Элом
- Луристон
- Хузистон
- Чаҳормаҳолу Бахтиёрӣ
- Кӯҳгилуя ва Буйир-Аҳмад
- Бушаҳр
- Форс
- Ҳурмузгон
- Систону Балучистон
- Кирмон
- Язд
- Исфаҳон
- Симнон
- Мозандарон
- Гулистон
- Хуросони Шимолӣ
- Хуросони Разавӣ
- Хуросони Ҷанубӣ
- Алборз