Wy/diq/Mısır
|
---|
Mısır yew dewleta qıta Afrika yo. Caê xo zımey (şımalê) Afrika u rocawanê (ğerbê) qıta Asya de yo. Nimadeya Sina ke aidê Mısırio qıta Asya sero mariyeno. Zımey (şımalê) Mısıri de Deryayo Sıpe (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Sudan; rocvetış (şerq) de Deryayo Sur, İsrail u Qazze; rocawan (ğerb) de Libya esta. Paytextê Mısıri suka Qahire} ya.
Tarix
[edit | edit source]Tarixê Mısıri zaf dewletiyo. Wextê tarixê antiki de Firawunan Mısır de hıkum kerdo u Mısır de pramitê gırdi vıraştê. Feqet bênatey serranê 200 u 800i de İmperatoriya Roma, İmperatoriya Bizansi u İran, erdê Mısır gırewto. Seserra 8ine de Emewi Ereban hıkum kerdo u şarê Mısıri pêro biyo {{Wy/diq/Çeku|Mıslıman]]. Seserra 15ine de İmperatorina Osmanıcan Mısır gıroto. Bênatey seserranê 15 u 19ine de Mısır biyo gırêdaey İmparatorina Osmanıcan. Serra 1862ine de Qraleyua Yewbiyayi ameya Mısır u Mısır biyo yew koloniya (mıstemera) Britanya Gırde. Serra 1922ine de şarê Mısıri eskerê Britanya fetelna u serra 1954ine de Mısıri xo reyna ra, xoser ilan kerd. Feqet ewro Mısır dewletê da demokratike niyo.
Suki
[edit | edit source]- Ahmim (Akhmim)
- El Alameyn (Al `Alamayn)
- El Ariş (Al `Arish)
- Asvan (Aswan)
- Asyut
- Benha (Banha)
- Beni Süveyf (Bani Suwayf)
- Ad Dakhilah
- Demenhur (Damanhur)
- Dendera (Dandarah)
- Dimyat (Damietta)
- Dısuk
- Feyyum (Al Fayyum)
- Giza (Al Jizah)
- Hurgada (Al Ghardaqah)
- Hala'ib
- İmbaba (Imbabah)
- İskenderiye (Alexandria)
- İsmailiye (Al Isma`iliyah)
- Kafr ad Dawwar
- Qahire
- Kharga (Al Kharijah)
- Kom Ombo (Kawm Umbu)
- Luksor (Luxor)
- Mahalletü'l-Kübra
- Mansure (Al Mansurah)
- Mersa Matruh
- El Minye (Al Minya)
- Naj` Hammadi (Nag Hammadi)
- An Nubariyah
- Port Fuad (Bur Fuad)
- Port Said (Bur Said)
- Reşid (Rosetta)
- Safaga (Bur Safaga)
- Sevhac (Sohag, Suhaj)
- Siwah
- Shibin al Kawm
- Shubra al Khaymah
- Süveyş (Suez)
- Şarm El-Şeyh
- Taba
- Tanta
- Zagazig (Az Zaqaziq)
Çımey
[edit | edit source]
Dewletê Afrika Afrika Veroci• Angola• Benin• Botswana• Burundi• Burkina Faso• Cezayir• Cibuti• Cumhuriyetê Afrikaya Werti• Demokratik Cumhuriyetê Kongoy• Çad• Eritre• Etyopya • Morokko• Gabon• Gambiya• Gana• Gine• Gineya Bissaoy• Gineya Ekwatori• Kamerun• Kabo Verde• Kenya• Komoran• Kongo• Lesotho• Liberya• Libya• Madagaskar• Malawi• Mali• Maurityus• Mısır• Moritanya• Mozambik• Namibya• Nicer• Nicerya• Rwanda• Sahilê Dıdanê Fili• Sao Tome u Prinsipe• Senegal• Seyşeli• Sierra Leone• Somalya• Sudan• Eswatini• Tanzanya• Togo• Tınus• Uganda• Zambiya• Zimbabwe
|