Wt/zea/drôge

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands droge en Oudnederlands *droge van Oergermaons *draugiz. In 't Oergermaons kon dit woôrd in meêr as eên vurm bestae. 't Iengelse dry en 't Duutse trocken bin wè verwant, mae gae vromme op de varianten *drūgiz respectievelijk *druknaz. Bie 't leste woôrd is die verwantschap nie eêns-is zeker.

Omschrievienge

drôge bievoegelijk naemwoôrd Noord-Bevelands, zuudoôstelijk Walchers, Zuud-Bevelands, Zeêuws-Vlaonderen

1. vrie van waeter of ander vocht
2. (bie uutbreiienge): op 't land (wat iets wat-a ok in of onder waeter kan stae)
3. saoi
4. leutig zonder vee uterlijke beroerienge
5. nie echt, as om t'oefenen:
   • drôge zwemme mae ok drôge naoie
6. (van wien gezeid) ongesukerd, zurig

Uutspraek

[ˈdrʊɐɦə ~ ˈdrʊɐɣə]

Verbugienge

droôg o, drôgen m, droôgs partitieve genitief

Trappen van vergliekienge

drôger, droôgst

Afleiiengen

• droôgte

Saemenstelliengen

• drôge vis
• droôgklôte

Uutdruksels

• Zò drôge as beên; as 'n bikkel; as 'n 'ôren; as 'n neute; as poer; as Jan Rasmus z'n gat; as Sinterklaois z'n gat; as snuf; as sprot; as werk, vreêd drôge
• Van 'n domenie op 'n drôgen 'errik sprienge, van 't êne op 't aore onderwerp overgae
• ʼn Koeë die-a noôit droôgstaet, 'n zaekje dat altoos rendeêrt
• Die koeë staet droôg, dat zaekje briengt op 't moment niks op
• droôg waeter, ondiep waeter

Dialectvarianten

• droage Noôrd-Zeêuws, Waschappels
• droge noôrdwestelijk Walchers
• droôg, droag, droog in min of meêr vrieë variaotie

Aore spelliengen

• droôge
• drôôge Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
• drôôhe enz. (gin standaerdspellienge)

Ontlêniengen in aore taelen

• droko Berbice-Nederlands
• droog, drok, drōk Neger'ollands
• dróg Skepi

Vertaeliengen

nie nat

• Afrikaons: droog, dor
• Araobisch: جَاف‎ (ǧāf)
• Berbice-Nederlands: droko
• Chinees (Mandarijn): 乾, 干 (gān)
• Duuts: trocken
• Frans: sec
• 'Ebreêuws: יָבֵשׁ‎ (javésj)
• Hindi: सूखा (sūkhā)
• 'Ollands: drôôg, droog
• Iengels: dry
• Italiaons: secco
• Japans: 乾いた (かわいた, kawaita)
• Latijn: siccus, aridus
• Limburgs: druug, druueg enz.

• Nederlands: droog
• Nedersaksisch/Platduuts: dreug enz.; drocken
• Oudgrieks: ξηρός (xèros)
• Portugees: seco
• Russisch: сухо́й (soechój)
• Skepi: dróg
• Spaons: seco
• Stasvries en verwanten: drooch, droog
• Swahili: kavu
• Westerlauwers Vries: droech
  • Hindeloopers: drûch
  • Schiermonnikoôgs: drúech
• West-Vlaems: drôoge

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 199

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'droog'