Wt/zea/achter

Zeêuws[edit | edit source]

Etymologie[edit | edit source]

Over Middelnederlands achter/after en Oudnederlands after, aftir van Oergermaons *after, *aftra. Varre verwant mee Nederlands echter. Uutendelienge ofwè van Oer-Indo-Europees *h₂ep-tero 'kommende achter', of van *h₁epi- 'laeter'; in dat lèste geval ok verwant mee aevend.

De veranderienge van -ft nae -cht is aolgemeên.

Omschrievienge[edit | edit source]

achter vòzessel

vadder weg in plekke as
- D'n of leit achter 't uus.
as 'n genoemden tied verbie is
- Ik weête 't nie, achter tweê daegen moe je mien nog mae's vraegen.
de volgenden in tied
- Achter m'n moeder zegge 'k 't joe.
de volgenden in rang
- ʼt Liefste 'oôr ik Surrender, mae daerachter komt toch Bløf.
wat doeë vò (iets)
- Kommende weke moe'k toch is achter 'n nieuwe brille.
as biewoord: bie d'achterkante:
- Kiekt is achter, of t'n dae nie is.

Uutspraek[edit | edit source]

[ˈɑxtər]

Verbugienge/afgeleide[edit | edit source]

van achteren datief

Superlatief

achterste

Saemenstelliengen[edit | edit source]

Uutdruksels[edit | edit source]

zot weze achter iets, êne, d'r vreêd vee van 'ouwe
wat achter d'and è, wat bezitte zonder dan d'r vee mensen van wete
D'r zit kwaed weêr achter d'and, d'r is kwaed weêr op komst
Nie van achter(en) stae, komme, nie zot weze
Van vôren nie wete da je van achteren leeft
1. vreêd dom weze
2. kinds weze
Van achteren zie 'k 'n 't liefst, ik zie 'm liever gae as komme
Ik zie 'm liever van achter(en) as van vôren, 'tzelfde
Van achteren ka je 'n koeë in z'n gat kieke, as 't gebeurd is ei je makkelijk te praoten
van achteren komme, van achteran komme, te laet weze

Ontlêniengen in aore taelen[edit | edit source]

atre, atri Berbice-Nederlands
aastu, astǝ, astǝr, astu, astǝ', aster Neger'ollands
- aster, asta Maegdeneiland-Creooliengels

Vertaeliengen[edit | edit source]

vadder weg in plekke

Afrikaons: agter
Araobisch: وَرَاءَ‎ (warāʿa), خَلْفَ‎ (ẖalfa)
Berbice-Nederlands: atre, atri
Chinees (Mandarijn): 後面, 后面 (hòumiàn)
Duuts: hinter
Frans: derrière
Hindi: के पीछे (ke pīche)
'Ollands: achter, after (Katwieks)
Iengels: behind
Italiaons: dietro
Japans: の後ろに (...no ushiro ni)
Latijn: post + acc., pōne + acc.

Limburgs: achter
Nederlands: achter
Oudgrieks: ὄπισθεν (ópisthen) + gen.
Portugees: atrás
Russisch: за (za) + gen., + acc., + ins.
Spaons: atrás, detrás de
Swahili: nyuma
Westerlauwers Vries: efter
- Terschelliengs: achter
- Schiermonnikoôgs: after
West-Vlaems: achter