Wt/kbd/ӏэщӏэкӏэрэхъуэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ʔɐɕʹɐtʹʂɐrɐ'χʷɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- ӏэ- + щӏэ- + [кӏэрэхъу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ӏэщӏэкӏэрэхъуэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн |
| щымыӀэныгъэ: | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | уӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ) |
| унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | ӏэщӏэкӏэрахъуэ! | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ! |
| щымыӀэныгъэ: | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэ! | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏрекӏэрахъуэ | уӏэщӏрекӏэрахъуэ | ӏэщӏрекӏэрахъуэ | дыӏэщӏрекӏэрахъуэ | фыӏэщӏрекӏэрахъуэ | ӏэщӏрекӏэрахъуэ |
| щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏремыкӏэрахъуэ | уӏэщӏремыкӏэрахъуэ | ӏэщӏремыкӏэрахъуэ | дыӏэщӏремыкӏэрахъуэ | фыӏэщӏремыкӏэрахъуэ | ӏэщӏремыкӏэрахъуэ |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏокӏэрахъуэ(р) | уӏэщӏокӏэрахъуэ(р) | ӏэщӏокӏэрахъуэ(р) | дыӏэщӏокӏэрахъуэ(р) | фыӏэщӏокӏэрахъуэ(р) | ӏэщӏокӏэрахъуэ(хэ)(р) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэркъым | уӏэщӏэкӏэрахъуэркъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэркъым | дыӏэщӏэкӏэрахъуэркъым | фыӏэщӏэкӏэрахъуэркъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)ркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | уӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | дыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)(р)т |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъым | уӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъым | дыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъым | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)(р)тэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуащ | уӏэщӏэкӏэрэхъуащ | ӏэщӏэкӏэрэхъуащ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуащ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуащ | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)щ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуакъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуакъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуакъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуакъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуакъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)къым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуат | уӏэщӏэкӏэрэхъуат | ӏэщӏэкӏэрэхъуат | дыӏэщӏэкӏэрэхъуат | фыӏэщӏэкӏэрэхъуат | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъащ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъащ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъащ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъащ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъащ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)щ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)къым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)тэкъым |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэщ | уӏэщӏэкӏэрахъуэщ | ӏэщӏэкӏэрахъуэщ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэщ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэщ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)щ |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэкъым | уӏэщӏэкӏэрахъуэкъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэкъым | дыӏэщӏэкӏэрахъуэкъым | фыӏэщӏэкӏэрахъуэкъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)къым |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэт | уӏэщӏэкӏэрахъуэт | ӏэщӏэкӏэрахъуэт | дыӏэщӏэкӏэрахъуэт | фыӏэщӏэкӏэрахъуэт | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)т |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъым | уӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъым | дыӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъым | фыӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъым | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнщ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнщ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнщ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнщ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнщ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)щ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)къым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнущ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнущ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнущ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнущ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнущ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)щ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)къым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэрэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэрэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэрэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэрэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэрэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)рэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэркъэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэркъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэркъэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэркъэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэркъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)ркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | уӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | дыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)т | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)(р)т |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ(р)тэкъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)(р)тэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуа | уӏэщӏэкӏэрэхъуа | ӏэщӏэкӏэрэхъуа | дыӏэщӏэкӏэрэхъуа | фыӏэщӏэкӏэрэхъуа | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуакъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуакъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуакъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуакъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуакъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)къэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуат | уӏэщӏэкӏэрэхъуат | ӏэщӏэкӏэрэхъуат | дыӏэщӏэкӏэрэхъуат | фыӏэщӏэкӏэрэхъуат | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)т |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуатэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъакъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)къэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъат | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)т |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)тэкъэ |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман I – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ) |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман I – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэкъэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэкъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэкъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)къэ |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман II – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэт | уӏэщӏэкӏэрахъуэт | ӏэщӏэкӏэрахъуэт | дыӏэщӏэкӏэрахъуэт | фыӏэщӏэкӏэрахъуэт | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)т |
| блэкӀа гъэӏэщӏа зэман II – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэтэкъэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)тэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | уӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)къэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | уӏэщӏэкӏэрэхъуэну | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнукъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)къэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэмэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэмэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэмэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэмэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэмэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)мэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэмэ | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуамэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуамэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуамэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуамэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуамэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)мэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуамэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуамэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуамэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуамэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуамэ | мыкӏэрэхъуа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъамэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъамэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъамэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъамэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъамэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)мэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъамэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъамэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъамэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъамэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъамэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнмэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнмэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнмэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)мэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнмэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнумэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнумэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнумэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнумэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнумэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)мэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнумэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнумэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнумэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнумэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнумэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ)мэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэтэмэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэтэмэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэтэмэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэтэмэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэтэмэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)тэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэмэ | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуатэмэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуатэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуатэмэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуатэмэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуатэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэмэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэмэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэмэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэмэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)тэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэмэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэмэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэмэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэмэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэмэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэмэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэмэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэмэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэмэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)тэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэмэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэмэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэмэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэмэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ)тэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнт | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнт | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнт | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнт | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнт | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)т |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)тэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнут | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнут | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнут | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнут | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнут | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)т |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)тэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэми | уӏэщӏэкӏэрахъуэми | ӏэщӏэкӏэрахъуэми | дыӏэщӏэкӏэрахъуэми | фыӏэщӏэкӏэрахъуэми | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)ми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэми | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэми | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэми | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэми | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэми | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуами | уӏэщӏэкӏэрэхъуами | ӏэщӏэкӏэрэхъуами | дыӏэщӏэкӏэрэхъуами | фыӏэщӏэкӏэрэхъуами | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)ми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуами | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуами | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуами | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуами | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуами | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъами | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъами | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъами | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъами | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъами | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)ми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъами | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъами | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъами | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъами | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъами | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнми | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)ми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнми | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнми | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнми | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнуми | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнуми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнуми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнуми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнуми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)ми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнуми | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнуми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнуми | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнуми | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнуми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ)ми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрахъуэтэми | уӏэщӏэкӏэрахъуэтэми | ӏэщӏэкӏэрахъуэтэми | дыӏэщӏэкӏэрахъуэтэми | фыӏэщӏэкӏэрахъуэтэми | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)тэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэми | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэми | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэми | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэми | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэтэми | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуатэми | уӏэщӏэкӏэрэхъуатэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуатэми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуатэми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуатэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)тэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэми | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэми | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэми | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуатэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэми | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъатэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ)тэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэми | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэми | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэми | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъатэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэми | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнтэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ)тэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэми | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэми | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэми | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнтэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэми | уӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэнутэми | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ)тэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэми | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэми | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэми | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэнутэми | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ)тэми |
| гъэщӀэгъкӏэрэхъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуаи | уӏэщӏэкӏэрэхъуаи | ӏэщӏэкӏэрэхъуаи | дыӏэщӏэкӏэрэхъуаи | фыӏэщӏэкӏэрэхъуаи | ӏэщӏэкӏэрэхъуаи |
| щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуакъыми | уӏэщӏэкӏэрэхъуакъыми | ӏэщӏэкӏэрэхъуакъыми | дыӏэщӏэкӏэрэхъуакъыми | фыӏэщӏэкӏэрэхъуакъыми | ӏэщӏэкӏэрэхъуакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуащэрэт | уӏэщӏэкӏэрэхъуащэрэт | ӏэщӏэкӏэрэхъуащэрэт | дыӏэщӏэкӏэрэхъуащэрэт | фыӏэщӏэкӏэрэхъуащэрэт | ӏэщӏэкӏэрэхъуащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуащэрэт | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуащэрэт | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуащэрэт | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуащэрэт | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуащэрэт | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнщ | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнщ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнщ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнщ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнщ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэн | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэн | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэн | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнущ | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнущ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнущ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнущ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнущ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнущ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэну | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэну | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэну | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэну | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэну | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | сыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ |
| Причастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрахъуэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрэхъуа | уӏэщӏэкӏэрэхъуа | ӏэщӏэкӏэрэхъуа | дыӏэщӏэкӏэрэхъуа | фыӏэщӏэкӏэрэхъуа | ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | уӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | ӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | уӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | уӏэщӏэкӏэрэхъуэну | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | фыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | ӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ) |
| Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэкӏэрахъуэ | узэрыӏэщӏэкӏэрахъуэ | зэрыӏэщӏэкӏэрахъуэ | дызэрыӏэщӏэкӏэрахъуэ | фызэрыӏэщӏэкӏэрахъуэ | зэрыӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | узэрыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | зэрыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дызэрыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | фызэрыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | зэрыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуа | узэрыӏэщӏэкӏэрэхъуа | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуа | дызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуа | фызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуа | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | узэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | фызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | узэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | фызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | узэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | фызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | узэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | узэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | фызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | узэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | фызэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | зэрыӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | сызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | узэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | фызэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | зэрыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ) |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэкӏэрахъуэ | ущыӏэщӏэкӏэрахъуэ | щыӏэщӏэкӏэрахъуэ | дыщыӏэщӏэкӏэрахъуэ | фыщыӏэщӏэкӏэрахъуэ | щыӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | ущыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | щыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дыщыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | фыщыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | щыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ) |
| блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэкӏэрэхъуа | ущыӏэщӏэкӏэрэхъуа | щыӏэщӏэкӏэрэхъуа | дыщыӏэщӏэкӏэрэхъуа | фыщыӏэщӏэкӏэрэхъуа | щыӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | ущыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | фыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | ущыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | щыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | фыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | щыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | ущыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | фыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ущыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | щыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | щыӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | ущыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | фыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | ущыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | щыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | фыщыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | щыӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ) |
| къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | ущыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | фыщыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | щыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ) |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэкӏэрахъуэ | удзыӏэщӏэкӏэрахъуэ | дзыӏэщӏэкӏэрахъуэ | дыдзыӏэщӏэкӏэрахъуэ | фыдзыӏэщӏэкӏэрахъуэ | дзыӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | удзыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дзыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дыдзыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | фыдзыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дзыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуа | удзыӏэщӏэкӏэрэхъуа | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуа | дыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуа | фыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуа | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | удзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | фыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | удзыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | фыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | удзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | фыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | удзыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | удзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | фыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | удзыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | фыдзыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дзыӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | удзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | фыдзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дзыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ) |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэкӏэрахъуэ | ущӀыӏэщӏэкӏэрахъуэ | щӀыӏэщӏэкӏэрахъуэ | дыщӀыӏэщӏэкӏэрахъуэ | фыщӀыӏэщӏэкӏэрахъуэ | щӀыӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ) |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | ущӀыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | щӀыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | дыщӀыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | фыщӀыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ | щӀыӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуа | ущӀыӏэщӏэкӏэрэхъуа | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуа | дыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуа | фыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуа | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | ущӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | дыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | фыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | ущӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | дыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | фыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | ущӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | дыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | фыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэгъа(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | ущӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | дыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | фыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэн | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | ущӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | дыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | фыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэн(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | ущӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | дыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | фыщӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэну | щӀыӏэщӏэкӏэрэхъуэну(хэ) |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | сыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | ущӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | дыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | фыщӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну | щӀыӏэщӏэмыкӏэрэхъуэну(хэ) |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | ар | дэ | фэ | ахэр |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрахъуэу | уӏэщӏэкӏэрахъуэу | ӏэщӏэкӏэрахъуэу | дыӏэщӏэкӏэрахъуэу | фыӏэщӏэкӏэрахъуэу | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)у |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэу | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэу | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэу | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэу | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэу | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ)у |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрэхъуауэ | уӏэщӏэкӏэрэхъуауэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуауэ | дыӏэщӏэкӏэрэхъуауэ | фыӏэщӏэкӏэрэхъуауэ | ӏэщӏэкӏэрэхъуауэ / ӏэщӏэкӏэрэхъуа(хэ)у |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрэхъуауэ | уӏэщӏэмыкӏэрэхъуауэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуауэ | дыӏэщӏэмыкӏэрэхъуауэ | фыӏэщӏэмыкӏэрэхъуауэ | ӏэщӏэмыкӏэрэхъуауэ(хэ) / ӏэщӏэмыкӏэрэхъуа(хэ)у |
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | сыӏэщӏэкӏэрахъуэурэ | уӏэщӏэкӏэрахъуэурэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэурэ | дыӏэщӏэкӏэрахъуэурэ | фыӏэщӏэкӏэрахъуэурэ | ӏэщӏэкӏэрахъуэ(хэ)урэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | сыӏэщӏэмыкӏэрахъуэурэ | уӏэщӏэмыкӏэрахъуэурэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэурэ | дыӏэщӏэмыкӏэрахъуэурэ | фыӏэщӏэмыкӏэрахъуэурэ | ӏэщӏэмыкӏэрахъуэ(хэ)урэ |
| -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрахъу]э | [кӏэрахъу]эр | -- | [кӏэрахъу]эхэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрахъу]э | [кӏэрахъу]эм | -- | [кӏэрахъу]эхэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрахъу]экӀэ | [кӏэрахъу]эмкӀэ | [кӏэрахъу]эхэкӀэ | [кӏэрахъу]эхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [кӏэрахъу]эуэ | [кӏэрахъу]эрауэ | [кӏэрахъу]эхэу | [кӏэрахъу]эхэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрэхъу]а | [кӏэрэхъу]ар | -- | [кӏэрэхъу]ахэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрэхъу]а | [кӏэрэхъу]ам | -- | [кӏэрэхъу]ахэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрэхъу]акӀэ | [кӏэрэхъу]амкӀэ | [кӏэрэхъу]ахэкӀэ | [кӏэрэхъу]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [кӏэрэхъу]ауэ | [кӏэрэхъу]арауэ | [кӏэрэхъу]ахэу | [кӏэрэхъу]ахэрауэ |
| -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрэхъу]эн | [кӏэрэхъу]эныр | -- | [кӏэрэхъу]энхэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрэхъу]эн | [кӏэрэхъу]эным | -- | [кӏэрэхъу]энхэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрэхъу]энкӀэ | [кӏэрэхъу]энымкӀэ | [кӏэрэхъу]энхэкӀэ | [кӏэрэхъу]энхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [кӏэрэхъу]эну | [кӏэрэхъу]энырауэ | [кӏэрэхъу]энхэу | [кӏэрэхъу]энхэрауэ |
| -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрэхъу]эну | [кӏэрэхъу]энур | -- | [кӏэрэхъу]энухэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрэхъу]эну | [кӏэрэхъу]энум | -- | [кӏэрэхъу]энухэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрэхъу]энукӀэ | [кӏэрэхъу]энумкӀэ | [кӏэрэхъу]энухэкӀэ | [кӏэрэхъу]энухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [кӏэрэхъу]энууэ | [кӏэрэхъу]энурауэ | [кӏэрэхъу]энухэу | [кӏэрэхъу]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЗэрымыщӀэкӀэ зыгуэрым хуэмейуэ хуэзэн, ӀущӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- ӏэщӏэкӏэрэхъуэн: fall into sb's hands
УРЫСЫБЗЭ
- ӏэщӏэкӏэрэхъуэн: попасться кому-л. в руки
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.