АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "ӏэсэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ӏэсэн
щымыӀэныгъэ:
мыӏэсэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏэсэн
уӏэсэн
ӏэсэн
дыӏэсэн
фыӏэсэн
ӏэсэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэн
умыӏэсэн
мыӏэсэн
дымыӏэсэн
фымыӏэсэн
мыӏэсэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ӏэсэ(т)!
фыӏэсэ(т)!
щымыӀэныгъэ:
умыӏэсэ(т)!
фымыӏэсэ(т)!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среӏэсэ
уреӏэсэ
иреӏэсэ
дреӏэсэ
фреӏэсэ
иреӏэсэ
щымыӀэныгъэ:
сремыӏэсэ
уремыӏэсэ
иремыӏэсэ
дремыӏэсэ
фремыӏэсэ
иремыӏэсэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэщ
уӏэсэщ
ӏэсэщ
дыӏэсэщ
фыӏэсэщ
ӏэсэ(хэ)щ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэкъым
уӏэсэкъым
ӏэсэкъым
дыӏэсэкъым
фыӏэсэкъым
ӏэсэ(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэт
уӏэсэт
ӏэсэт
дыӏэсэт
фыӏэсэт
ӏэсэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэтэкъым
уӏэсэтэкъым
ӏэсэтэкъым
дыӏэсэтэкъым
фыӏэсэтэкъым
ӏэсэ(хэ)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсащ
уӏэсащ
ӏэсащ
дыӏэсащ
фыӏэсащ
ӏэса(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсакъым
уӏэсакъым
ӏэсакъым
дыӏэсакъым
фыӏэсакъым
ӏэса(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсат
уӏэсат
ӏэсат
дыӏэсат
фыӏэсат
ӏэса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсатэкъым
уӏэсатэкъым
ӏэсатэкъым
дыӏэсатэкъым
фыӏэсатэкъым
ӏэса(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъащ
уӏэсэгъащ
ӏэсэгъащ
дыӏэсэгъащ
фыӏэсэгъащ
ӏэсэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъакъым
уӏэсэгъакъым
ӏэсэгъакъым
дыӏэсэгъакъым
фыӏэсэгъакъым
ӏэсэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъат
уӏэсэгъат
ӏэсэгъат
дыӏэсэгъат
фыӏэсэгъат
ӏэсэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъатэкъым
уӏэсэгъатэкъым
ӏэсэгъатэкъым
дыӏэсэгъатэкъым
фыӏэсэгъатэкъым
ӏэсэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэщ
уӏэсэщ
ӏэсэщ
дыӏэсэщ
фыӏэсэщ
ӏэсэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэкъым
уӏэсэкъым
ӏэсэкъым
дыӏэсэкъым
фыӏэсэкъым
ӏэсэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэт
уӏэсэт
ӏэсэт
дыӏэсэт
фыӏэсэт
ӏэсэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэтэкъым
уӏэсэтэкъым
ӏэсэтэкъым
дыӏэсэтэкъым
фыӏэсэтэкъым
ӏэсэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнщ
уӏэсэнщ
ӏэсэнщ
дыӏэсэнщ
фыӏэсэнщ
ӏэсэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэнкъым
уӏэсэнкъым
ӏэсэнкъым
дыӏэсэнкъым
фыӏэсэнкъым
ӏэсэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнущ
уӏэсэнущ
ӏэсэнущ
дыӏэсэнущ
фыӏэсэнущ
ӏэсэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэнукъым
уӏэсэнукъым
ӏэсэнукъым
дыӏэсэнукъым
фыӏэсэнукъым
ӏэсэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэ
уӏэсэ
ӏэсэ
дыӏэсэ
фыӏэсэ
ӏэсэ(хэ)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэкъэ
уӏэсэкъэ
ӏэсэкъэ
дыӏэсэкъэ
фыӏэсэкъэ
ӏэсэ(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэт
уӏэсэт
ӏэсэт
дыӏэсэт
фыӏэсэт
ӏэсэ(хэ)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэтэкъэ
уӏэсэтэкъэ
ӏэсэтэкъэ
дыӏэсэтэкъэ
фыӏэсэтэкъэ
ӏэсэ(хэ)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэса
уӏэса
ӏэса
дыӏэса
фыӏэса
ӏэса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсакъэ
уӏэсакъэ
ӏэсакъэ
дыӏэсакъэ
фыӏэсакъэ
ӏэса(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсат
уӏэсат
ӏэсат
дыӏэсат
фыӏэсат
ӏэса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсатэкъэ
уӏэсатэкъэ
ӏэсатэкъэ
дыӏэсатэкъэ
фыӏэсатэкъэ
ӏэса(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъа
уӏэсэгъа
ӏэсэгъа
дыӏэсэгъа
фыӏэсэгъа
ӏэсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъакъэ
уӏэсэгъакъэ
ӏэсэгъакъэ
дыӏэсэгъакъэ
фыӏэсэгъакъэ
ӏэсэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъат
уӏэсэгъат
ӏэсэгъат
дыӏэсэгъат
фыӏэсэгъат
ӏэсэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъатэкъэ
уӏэсэгъатэкъэ
ӏэсэгъатэкъэ
дыӏэсэгъатэкъэ
фыӏэсэгъатэкъэ
ӏэсэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэ
уӏэсэ
ӏэсэ
дыӏэсэ
фыӏэсэ
ӏэсэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэкъэ
уӏэсэкъэ
ӏэсэкъэ
дыӏэсэкъэ
фыӏэсэкъэ
ӏэсэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэт
уӏэсэт
ӏэсэт
дыӏэсэт
фыӏэсэт
ӏэсэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэтэкъэ
уӏэсэтэкъэ
ӏэсэтэкъэ
дыӏэсэтэкъэ
фыӏэсэтэкъэ
ӏэсэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэн
уӏэсэн
ӏэсэн
дыӏэсэн
фыӏэсэн
ӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэнкъэ
уӏэсэнкъэ
ӏэсэнкъэ
дыӏэсэнкъэ
фыӏэсэнкъэ
ӏэсэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэну
уӏэсэну
ӏэсэну
дыӏэсэну
фыӏэсэну
ӏэсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэнукъэ
уӏэсэнукъэ
ӏэсэнукъэ
дыӏэсэнукъэ
фыӏэсэнукъэ
ӏэсэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэмэ
уӏэсэмэ
ӏэсэмэ
дыӏэсэмэ
фыӏэсэмэ
ӏэсэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэмэ
умыӏэсэмэ
мыӏэсэмэ
дымыӏэсэмэ
фымыӏэсэмэ
мыӏэсэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсамэ
уӏэсамэ
ӏэсамэ
дыӏэсамэ
фыӏэсамэ
ӏэса(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсамэ
умыӏэсамэ
мыӏэсамэ
дымыӏэсамэ
фымыӏэсамэ
мыӏэса(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъамэ
уӏэсэгъамэ
ӏэсэгъамэ
дыӏэсэгъамэ
фыӏэсэгъамэ
ӏэсэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэгъамэ
умыӏэсэгъамэ
мыӏэсэгъамэ
дымыӏэсэгъамэ
фымыӏэсэгъамэ
мыӏэсэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнмэ
уӏэсэнмэ
ӏэсэнмэ
дыӏэсэнмэ
фыӏэсэнмэ
ӏэсэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнмэ
умыӏэсэнмэ
мыӏэсэнмэ
дымыӏэсэнмэ
фымыӏэсэнмэ
мыӏэсэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнумэ
уӏэсэнумэ
ӏэсэнумэ
дыӏэсэнумэ
фыӏэсэнумэ
ӏэсэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнумэ
умыӏэсэнумэ
мыӏэсэнумэ
дымыӏэсэнумэ
фымыӏэсэнумэ
мыӏэсэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэтэмэ
уӏэсэтэмэ
ӏэсэтэмэ
дыӏэсэтэмэ
фыӏэсэтэмэ
ӏэсэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэтэмэ
умыӏэсэтэмэ
мыӏэсэтэмэ
дымыӏэсэтэмэ
фымыӏэсэтэмэ
мыӏэсэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсатэмэ
уӏэсатэмэ
ӏэсатэмэ
дыӏэсатэмэ
фыӏэсатэмэ
ӏэса(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсатэмэ
умыӏэсатэмэ
мыӏэсатэмэ
дымыӏэсатэмэ
фымыӏэсатэмэ
мыӏэса(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъатэмэ
уӏэсэгъатэмэ
ӏэсэгъатэмэ
дыӏэсэгъатэмэ
фыӏэсэгъатэмэ
ӏэсэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэгъатэмэ
умыӏэсэгъатэмэ
мыӏэсэгъатэмэ
дымыӏэсэгъатэмэ
фымыӏэсэгъатэмэ
мыӏэсэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнтэмэ
уӏэсэнтэмэ
ӏэсэнтэмэ
дыӏэсэнтэмэ
фыӏэсэнтэмэ
ӏэсэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнтэмэ
умыӏэсэнтэмэ
мыӏэсэнтэмэ
дымыӏэсэнтэмэ
фымыӏэсэнтэмэ
мыӏэсэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнутэмэ
уӏэсэнутэмэ
ӏэсэнутэмэ
дыӏэсэнутэмэ
фыӏэсэнутэмэ
ӏэсэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнутэмэ
умыӏэсэнутэмэ
мыӏэсэнутэмэ
дымыӏэсэнутэмэ
фымыӏэсэнутэмэ
мыӏэсэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнт
уӏэсэнт
ӏэсэнт
дыӏэсэнт
фыӏэсэнт
ӏэсэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэнтэкъым
уӏэсэнтэкъым
ӏэсэнтэкъым
дыӏэсэнтэкъым
фыӏэсэнтэкъым
ӏэсэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнут
уӏэсэнут
ӏэсэнут
дыӏэсэнут
фыӏэсэнут
ӏэсэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏэсэнутэкъым
уӏэсэнутэкъым
ӏэсэнутэкъым
дыӏэсэнутэкъым
фыӏэсэнутэкъым
ӏэсэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэми
уӏэсэми
ӏэсэми
дыӏэсэми
фыӏэсэми
ӏэсэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэми
умыӏэсэми
мыӏэсэми
дымыӏэсэми
фымыӏэсэми
мыӏэсэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсами
уӏэсами
ӏэсами
дыӏэсами
фыӏэсами
ӏэса(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсами
умыӏэсами
мыӏэсами
дымыӏэсами
фымыӏэсами
мыӏэса(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъами
уӏэсэгъами
ӏэсэгъами
дыӏэсэгъами
фыӏэсэгъами
ӏэсэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэгъами
умыӏэсэгъами
мыӏэсэгъами
дымыӏэсэгъами
фымыӏэсэгъами
мыӏэсэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнми
уӏэсэнми
ӏэсэнми
дыӏэсэнми
фыӏэсэнми
ӏэсэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнми
умыӏэсэнми
мыӏэсэнми
дымыӏэсэнми
фымыӏэсэнми
мыӏэсэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнуми
уӏэсэнуми
ӏэсэнуми
дыӏэсэнуми
фыӏэсэнуми
ӏэсэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнуми
умыӏэсэнуми
мыӏэсэнуми
дымыӏэсэнуми
фымыӏэсэнуми
мыӏэсэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэтэми
уӏэсэтэми
ӏэсэтэми
дыӏэсэтэми
фыӏэсэтэми
ӏэсэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэтэми
умыӏэсэтэми
мыӏэсэтэми
дымыӏэсэтэми
фымыӏэсэтэми
мыӏэсэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏэсатэми
уӏэсатэми
ӏэсатэми
дыӏэсатэми
фыӏэсатэми
ӏэса(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсатэми
умыӏэсатэми
мыӏэсатэми
дымыӏэсатэми
фымыӏэсатэми
мыӏэса(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏэсэгъатэми
уӏэсэгъатэми
ӏэсэгъатэми
дыӏэсэгъатэми
фыӏэсэгъатэми
ӏэсэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэгъатэми
умыӏэсэгъатэми
мыӏэсэгъатэми
дымыӏэсэгъатэми
фымыӏэсэгъатэми
мыӏэсэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнтэми
уӏэсэнтэми
ӏэсэнтэми
дыӏэсэнтэми
фыӏэсэнтэми
ӏэсэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнтэми
умыӏэсэнтэми
мыӏэсэнтэми
дымыӏэсэнтэми
фымыӏэсэнтэми
мыӏэсэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏэсэнутэми
уӏэсэнутэми
ӏэсэнутэми
дыӏэсэнутэми
фыӏэсэнутэми
ӏэсэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсэнутэми
умыӏэсэнутэми
мыӏэсэнутэми
дымыӏэсэнутэми
фымыӏэсэнутэми
мыӏэсэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏэсаи
уӏэсаи
ӏэсаи
дыӏэсаи
фыӏэсаи
ӏэсаи
щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсаи
умыӏэсаи
мыӏэсаи
дымыӏэсаи
фымыӏэсаи
мыӏэсаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏэсащэрэт
уӏэсащэрэт
ӏэсащэрэт
дыӏэсащэрэт
фыӏэсащэрэт
ӏэсащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыӏэсащэрэт
умыӏэсащэрэт
мыӏэсащэрэт
дымыӏэсащэрэт
фымыӏэсащэрэт
мыӏэсащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнщ
уӏэсагъэнщ
ӏэсагъэнщ
дыӏэсагъэнщ
фыӏэсагъэнщ
ӏэсагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнкъым
уӏэсагъэнкъым
ӏэсагъэнкъым
дыӏэсагъэнкъым
фыӏэсагъэнкъым
ӏэсагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнт
уӏэсагъэнт
ӏэсагъэнт
дыӏэсагъэнт
фыӏэсагъэнт
ӏэсагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнтэкъым
уӏэсагъэнтэкъым
ӏэсагъэнтэкъым
дыӏэсагъэнтэкъым
фыӏэсагъэнтэкъым
ӏэсагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэн
уӏэсагъэн
ӏэсагъэн
дыӏэсагъэн
фыӏэсагъэн
ӏэсагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнкъэ
уӏэсагъэнкъэ
ӏэсагъэнкъэ
дыӏэсагъэнкъэ
фыӏэсагъэнкъэ
ӏэсагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнт
уӏэсагъэнт
ӏэсагъэнт
дыӏэсагъэнт
фыӏэсагъэнт
ӏэсагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнтэкъэ
уӏэсагъэнтэкъэ
ӏэсагъэнтэкъэ
дыӏэсагъэнтэкъэ
фыӏэсагъэнтэкъэ
ӏэсагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнущ
уӏэсагъэнущ
ӏэсагъэнущ
дыӏэсагъэнущ
фыӏэсагъэнущ
ӏэсагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнукъым
уӏэсагъэнукъым
ӏэсагъэнукъым
дыӏэсагъэнукъым
фыӏэсагъэнукъым
ӏэсагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнут
уӏэсагъэнут
ӏэсагъэнут
дыӏэсагъэнут
фыӏэсагъэнут
ӏэсагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнутэкъым
уӏэсагъэнутэкъым
ӏэсагъэнутэкъым
дыӏэсагъэнутэкъым
фыӏэсагъэнутэкъым
ӏэсагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэну
уӏэсагъэну
ӏэсагъэну
дыӏэсагъэну
фыӏэсагъэну
ӏэсагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнукъэ
уӏэсагъэнукъэ
ӏэсагъэнукъэ
дыӏэсагъэнукъэ
фыӏэсагъэнукъэ
ӏэсагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнут
уӏэсагъэнут
ӏэсагъэнут
дыӏэсагъэнут
фыӏэсагъэнут
ӏэсагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏэсагъэнутэкъэ
уӏэсагъэнутэкъэ
ӏэсагъэнутэкъэ
дыӏэсагъэнутэкъэ
фыӏэсагъэнутэкъэ
ӏэсагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэсэ
уӏэсэ
ӏэсэ
дыӏэсэ
фыӏэсэ
ӏэсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсэ
умыӏэсэ
мыӏэсэ
дымыӏэсэ
фымыӏэсэ
мыӏэсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэса
уӏэса
ӏэса
дыӏэса
фыӏэса
ӏэса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэса
умыӏэса
мыӏэса
дымыӏэса
фымыӏэса
мыӏэса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэсэгъа
уӏэсэгъа
ӏэсэгъа
дыӏэсэгъа
фыӏэсэгъа
ӏэсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсэгъа
умыӏэсэгъа
мыӏэсэгъа
дымыӏэсэгъа
фымыӏэсэгъа
мыӏэсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэсэн
уӏэсэн
ӏэсэн
дыӏэсэн
фыӏэсэн
ӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсэн
умыӏэсэн
мыӏэсэн
дымыӏэсэн
фымыӏэсэн
мыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэсэну
уӏэсэну
ӏэсэну
дыӏэсэну
фыӏэсэну
ӏэсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсэну
умыӏэсэну
мыӏэсэну
дымыӏэсэну
фымыӏэсэну
мыӏэсэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏэсэ
узэрыӏэсэ
зэрыӏэсэ
дызэрыӏэсэ
фызэрыӏэсэ
зэрыӏэсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыӏэсэ
узэрымыӏэсэ
зэрымыӏэсэ
дызэрымыӏэсэ
фызэрымыӏэсэ
зэрымыӏэсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏэса
узэрыӏэса
зэрыӏэса
дызэрыӏэса
фызэрыӏэса
зэрыӏэса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыӏэса
узэрымыӏэса
зэрымыӏэса
дызэрымыӏэса
фызэрымыӏэса
зэрымыӏэса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏэсэгъа
узэрыӏэсэгъа
зэрыӏэсэгъа
дызэрыӏэсэгъа
фызэрыӏэсэгъа
зэрыӏэсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыӏэсэгъа
узэрымыӏэсэгъа
зэрымыӏэсэгъа
дызэрымыӏэсэгъа
фызэрымыӏэсэгъа
зэрымыӏэсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏэсэн
узэрыӏэсэн
зэрыӏэсэн
дызэрыӏэсэн
фызэрыӏэсэн
зэрыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыӏэсэн
узэрымыӏэсэн
зэрымыӏэсэн
дызэрымыӏэсэн
фызэрымыӏэсэн
зэрымыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏэсэну
узэрыӏэсэну
зэрыӏэсэну
дызэрыӏэсэну
фызэрыӏэсэну
зэрыӏэсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыӏэсэну
узэрымыӏэсэну
зэрымыӏэсэну
дызэрымыӏэсэну
фызэрымыӏэсэну
зэрымыӏэсэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏэсэ
ущыӏэсэ
щыӏэсэ
дыщыӏэсэ
фыщыӏэсэ
щыӏэсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыӏэсэ
ущымыӏэсэ
щымыӏэсэ
дыщымыӏэсэ
фыщымыӏэсэ
щымыӏэсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏэса
ущыӏэса
щыӏэса
дыщыӏэса
фыщыӏэса
щыӏэса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыӏэса
ущымыӏэса
щымыӏэса
дыщымыӏэса
фыщымыӏэса
щымыӏэса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏэсэгъа
ущыӏэсэгъа
щыӏэсэгъа
дыщыӏэсэгъа
фыщыӏэсэгъа
щыӏэсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыӏэсэгъа
ущымыӏэсэгъа
щымыӏэсэгъа
дыщымыӏэсэгъа
фыщымыӏэсэгъа
щымыӏэсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏэсэн
ущыӏэсэн
щыӏэсэн
дыщыӏэсэн
фыщыӏэсэн
щыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыӏэсэн
ущымыӏэсэн
щымыӏэсэн
дыщымыӏэсэн
фыщымыӏэсэн
щымыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏэсэну
ущыӏэсэну
щыӏэсэну
дыщыӏэсэну
фыщыӏэсэну
щыӏэсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыӏэсэну
ущымыӏэсэну
щымыӏэсэну
дыщымыӏэсэну
фыщымыӏэсэну
щымыӏэсэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэӏэсэ
уздэӏэсэ
здэӏэсэ
дыздэӏэсэ
фыздэӏэсэ
здэӏэсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыӏэсэ
уздэмыӏэсэ
здэмыӏэсэ
дыздэмыӏэсэ
фыздэмыӏэсэ
здэмыӏэсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэӏэса
уздэӏэса
здэӏэса
дыздэӏэса
фыздэӏэса
здэӏэса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыӏэса
уздэмыӏэса
здэмыӏэса
дыздэмыӏэса
фыздэмыӏэса
здэмыӏэса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэӏэсэгъа
уздэӏэсэгъа
здэӏэсэгъа
дыздэӏэсэгъа
фыздэӏэсэгъа
здэӏэсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыӏэсэгъа
уздэмыӏэсэгъа
здэмыӏэсэгъа
дыздэмыӏэсэгъа
фыздэмыӏэсэгъа
здэмыӏэсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэӏэсэн
уздэӏэсэн
здэӏэсэн
дыздэӏэсэн
фыздэӏэсэн
здэӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыӏэсэн
уздэмыӏэсэн
здэмыӏэсэн
дыздэмыӏэсэн
фыздэмыӏэсэн
здэмыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэӏэсэну
уздэӏэсэну
здэӏэсэну
дыздэӏэсэну
фыздэӏэсэну
здэӏэсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыӏэсэну
уздэмыӏэсэну
здэмыӏэсэну
дыздэмыӏэсэну
фыздэмыӏэсэну
здэмыӏэсэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэӏэсэ
ущӀэӏэсэ
щӀэӏэсэ
дыщӀэӏэсэ
фыщӀэӏэсэ
щӀэӏэсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыӏэсэ
ущӀэмыӏэсэ
щӀэмыӏэсэ
дыщӀэмыӏэсэ
фыщӀэмыӏэсэ
щӀэмыӏэсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэӏэса
ущӀэӏэса
щӀэӏэса
дыщӀэӏэса
фыщӀэӏэса
щӀэӏэса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыӏэса
ущӀэмыӏэса
щӀэмыӏэса
дыщӀэмыӏэса
фыщӀэмыӏэса
щӀэмыӏэса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэӏэсэгъа
ущӀэӏэсэгъа
щӀэӏэсэгъа
дыщӀэӏэсэгъа
фыщӀэӏэсэгъа
щӀэӏэсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыӏэсэгъа
ущӀэмыӏэсэгъа
щӀэмыӏэсэгъа
дыщӀэмыӏэсэгъа
фыщӀэмыӏэсэгъа
щӀэмыӏэсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэӏэсэн
ущӀэӏэсэн
щӀэӏэсэн
дыщӀэӏэсэн
фыщӀэӏэсэн
щӀэӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыӏэсэн
ущӀэмыӏэсэн
щӀэмыӏэсэн
дыщӀэмыӏэсэн
фыщӀэмыӏэсэн
щӀэмыӏэсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэӏэсэну
ущӀэӏэсэну
щӀэӏэсэну
дыщӀэӏэсэну
фыщӀэӏэсэну
щӀэӏэсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыӏэсэну
ущӀэмыӏэсэну
щӀэмыӏэсэну
дыщӀэмыӏэсэну
фыщӀэмыӏэсэну
щӀэмыӏэсэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэсэу
уӏэсэу
ӏэсэу
дыӏэсэу
фыӏэсэу
ӏэсэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсэу
умыӏэсэу
мыӏэсэу
дымыӏэсэу
фымыӏэсэу
мыӏэсэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыӏэсауэ
уӏэсауэ
ӏэсауэ
дыӏэсауэ
фыӏэсауэ
ӏэсауэ / ӏэса(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсауэ
умыӏэсауэ
мыӏэсауэ
дымыӏэсауэ
фымыӏэсауэ
мыӏэсауэ(хэ) / мыӏэса(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыӏэсэурэ
уӏэсэурэ
ӏэсэурэ
дыӏэсэурэ
фыӏэсэурэ
ӏэсэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыӏэсэурэ
умыӏэсэурэ
мыӏэсэурэ
дымыӏэсэурэ
фымыӏэсэурэ
мыӏэсэ(хэ)урэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэс]э
[ӏэс]эр
--
[ӏэс]эхэр
Эргативнэ: [ӏэс]э
[ӏэс]эм
--
[ӏэс]эхэм
Послеложнэ: [ӏэс]экӀэ
[ӏэс]эмкӀэ
[ӏэс]эхэкӀэ
[ӏэс]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ӏэс]эу
[ӏэс]эрауэ
[ӏэс]эхэу
[ӏэс]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэс]а
[ӏэс]ар
--
[ӏэс]ахэр
Эргативнэ: [ӏэс]а
[ӏэс]ам
--
[ӏэс]ахэм
Послеложнэ: [ӏэс]акӀэ
[ӏэс]амкӀэ
[ӏэс]ахэкӀэ
[ӏэс]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ӏэс]ауэ
[ӏэс]арауэ
[ӏэс]ахэу
[ӏэс]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэс]эн
[ӏэс]эныр
--
[ӏэс]энхэр
Эргативнэ: [ӏэс]эн
[ӏэс]эным
--
[ӏэс]энхэм
Послеложнэ: [ӏэс]энкӀэ
[ӏэс]энымкӀэ
[ӏэс]энхэкӀэ
[ӏэс]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ӏэс]эну
[ӏэс]энырауэ
[ӏэс]энхэу
[ӏэс]энхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ӏэс]эну
[ӏэс]энур
--
[ӏэс]энухэр
Эргативнэ: [ӏэс]эну
[ӏэс]энум
--
[ӏэс]энухэм
Послеложнэ: [ӏэс]энукӀэ
[ӏэс]энумкӀэ
[ӏэс]энухэкӀэ
[ӏэс]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ӏэс]энууэ
[ӏэс]энурауэ
[ӏэс]энухэу
[ӏэс]энухэрауэ
Хьэл-щэн дахэ пхэлъу, зэпӀэзэрыту щытын. ӏэсэн: be gentle, quiet, balanced, modest ӏэсэн: быть тихим, спокойным Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 