Wt/kbd/ӏэпщэ

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > ӏэпщэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA ['ʔɐpɕɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [Ӏ] + -э + [пщ] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: Ӏэпщэ Ӏэпщэр -- Ӏэпщэхэр
Эргативнэ: Ӏэпщэ Ӏэпщэм -- Ӏэпщэхэм
Послеложнэ: ӀэпщэкӀэ ӀэпщэмкӀэ ӀэпщэхэкӀэ ӀэпщэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: Ӏэпщэу Ӏэпщэрауэ Ӏэпщэхэу Ӏэпщэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Ӏэбэлагъымрэ Ӏэблэмрэ я зэпытапӀэ.
  2. Джатэ, къамэ хуэдэ Ӏэщэхэм я убыдыпӀэ, ӀэкӀэ яубыд Ӏыхьэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Пыпхъуэм арэфышхуэ еупсеяти, абы зридзри ӀэпщэкӀэ зиӀэтурэ дэкӀуеящ [лӀыр]. Шортэн Аскэрбий

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Ӏэпщэ гъум.
  • Джатэ Ӏэпщэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • ӏэпщэ: 1. wrist 2. handle, hilt
  • Ӏэпщэ гъум: a thick wrist
  • Джатэ Ӏэпщэ: the hilt of a sword
УРЫСЫБЗЭ
  • ӏэпщэ: 1. запястье 2. рукоять, эфес
  • Ӏэпщэ гъум: толстое запястье
  • Джатэ Ӏэпщэ: эфэс меча

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA ['ʔɐpɕɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [Ӏ] + -э + [пщ] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: Ӏэпщэ Ӏэпщэр -- Ӏэпщэхэр
Эргативнэ: Ӏэпщэ Ӏэпщэм -- Ӏэпщэхэм
Послеложнэ: ӀэпщэкӀэ ӀэпщэмкӀэ ӀэпщэхэкӀэ ӀэпщэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: Ӏэпщэу Ӏэпщэрауэ Ӏэпщэхэу Ӏэпщэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Хэс-хэлъу щымыту зи лъэкӀэ къэзыкӀухь.
  2. Къару, зэфӀэкӀ зиӀэ.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ЛӀы Ӏэпщэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • ӏэпщэ: 1. ambulatory (patient), outpatient 2. strong, agile
  • ЛӀы Ӏэпщэ: an strong, agile man
УРЫСЫБЗЭ
  • ӏэпщэ: 1. ходячий (напр. больной) 2. сильный, ловкий
  • ЛӀы Ӏэпщэ: сильный, ловкий человек

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.