Wt/kbd/ӏэгу
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ[edit source]
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ[edit source]
- IPA [ʔɐgʷ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ[edit source]
- [Ӏ] + -э + [гу]
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | Ӏэгу | Ӏэгур | -- | Ӏэгухэр |
Эргативнэ: | Ӏэгу | Ӏэгум | -- | Ӏэгухэм |
Послеложнэ: | ӀэгукӀэ | ӀэгумкӀэ | ӀэгухэкӀэ | ӀэгухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | Ӏэгуу | Ӏэгурауэ | Ӏэгухэу | Ӏэгухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Ӏэ кӀуэцӀ, мыӀэщӀыб.
ЩАПХЪЭХЭР[edit source]
- Абы [Сэфар] пщӀащэ гъурыр ӀэпхъуэмбэшхуэкӀэ и Ӏэгум ириӀуатэри епэмыжащ. КӀэрэф Мухьэмэд
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Ӏэгу пхъашэ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- ӏэгу: palm (of the hand)
- Ӏэгу пхъашэ: rough palms
УРЫСЫБЗЭ[edit source]
- ӏэгу: ладонь
- Ӏэгу пхъашэ: шершавые ладони
псалъафэ зэпыщӀахэр
Ӏэгу еуэн[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: applaud, clap, give an ovation Урысыбзэ: аплодировать; бить в ладоши. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Ӏэгу зэтегъэуэн[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: clap your hands Урысыбзэ: хлопать руками. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Ӏэгу игъэплъэн[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: read your palm, tell your fortune based on the palm of your hand Урысыбзэ: гадать по руке Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Ӏэгум ижыну[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: flexible, fine Урысыбзэ: гибко, тонко. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: И бгыр Ӏэгум ижыну псыгъуэт, пабдзэр фӀыцӀэ къурашэт, и нитӀыр вындым хуэдэу фӀыцӀэт. Къашыргъэ ХьэпащӀэ
Ӏэгу игъэплъэн[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: read your palm, tell your fortune based on the palm of your hand Урысыбзэ: гадать по руке Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Ӏэгур текъутэн[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: clap your hands in a friendly manner КъэфакӀуэм Ӏэгур тракъутэ. They applauded the dancer in a friendly way. Урысыбзэ: дружно хлопать в ладоши. КъэфакӀуэм Ӏэгур тракъутэ. Они дружно аплодировали танцору. Псалъэ зэпхахэр: КъэфакӀуэм Ӏэгур тракъутэ. Щапхъэхэр:
[И] Ӏэгур и Ӏэнэн[edit | edit source]
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: be hospitable Урысыбзэ: быть хлебосольным, гостеприимным. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ[edit source]
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.