Wt/kbd/ӏуэхутхьэбзащӏэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [ʔʷɐxʷǝtħɐ'bzɑ:ɕʹɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [ӏуэху] + [тхь] + -э + [бз] + -а + [щӏ] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | ӏуэхутхьэбзащӏэ | ӏуэхутхьэбзащӏэр | -- | ӏуэхутхьэбзащӏэхэр |
Эргативнэ: | ӏуэхутхьэбзащӏэ | ӏуэхутхьэбзащӏэм | -- | ӏуэхутхьэбзащӏэхэм |
Послеложнэ: | ӏуэхутхьэбзащӏэкӀэ | ӏуэхутхьэбзащӏэмкӀэ | ӏуэхутхьэбзащӏэхэкӀэ | ӏуэхутхьэбзащӏэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | ӏуэхутхьэбзащӏэу | ӏуэхутхьэбзащӏэрауэ | ӏуэхутхьэбзащӏэхэу | ӏуэхутхьэбзащӏэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зыгуэрым Ӏуэху хуэзыщӀэу лажьэ, зыгуэрым и лэжьакӀуэ.
- Зы Ӏуэху гуэр зэфӀэзыгъэкӀ, ипщэ къыдалъхьэр зыгъэзащӀэ цӀыху.
ЩАПХЪЭХЭР
- ХьэтӀохъущокъуэм и ӀуэхутхьэбзащӀэр.. Къундетхэ я деж игъакӀуэу шхынрэ фадэрэ къригъэхьыну жриӀащ. Нэгумэ Шорэ
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- ӏуэхутхьэбзащӏэ: 1. a servant 2. a person who performs some kind of errand, assignment or commission.
УРЫСЫБЗЭ
- ӏуэхутхьэбзащӏэ: 1. слуга 2. человек, выполняющий какое-л. поручение
псалъафэ зэпыщӀахэр
ӀуэхутхьэбзащӀэ гъэкӀуэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: send sb on an errand swh. Урысыбзэ: послать кого-л. куда-л. с каким-л. поручением. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
ӀуэхутхьэбзащӀэ хъун
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: become sb's helper or assistant Урысыбзэ: стать чьим-л. помощником. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.