Wt/kbd/ӏутӏысхьэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > ӏутӏысхьэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʔʷǝtʹǝs'ħɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • ӏу- + [тӏыс] + -хь + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "ӏутӏысхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: Ӏутӏысхьэн
щымыӀэныгъэ: Ӏумытӏысхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэн уӀутӏысхьэн Ӏутӏысхьэн дыӀутӏысхьэн фыӀутӏысхьэн Ӏутӏысхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэн уӀумытӏысхьэн Ӏумытӏысхьэн дыӀумытӏысхьэн фыӀумытӏысхьэн Ӏумытӏысхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: Ӏутӏысхьэ! фыӀутӏысхьэ!
щымыӀэныгъэ: уӀумытӏысхьэ! фыӀумытӏысхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыӀуретӏысхьэ уӀуретӏысхьэ Ӏуретӏысхьэ дыӀуретӏысхьэ фыӀуретӏысхьэ Ӏуретӏысхьэ
щымыӀэныгъэ: сыӀуремытӏысхьэ уӀуремытӏысхьэ Ӏуремытӏысхьэ дыӀуремытӏысхьэ фыӀуремытӏысхьэ Ӏуремытӏысхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀуотӏысхьэ(р) уӀуотӏысхьэ(р) Ӏуотӏысхьэ(р) дыӀуотӏысхьэ(р) фыӀуотӏысхьэ(р) Ӏуотӏысхьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэркъым уӀутӏысхьэркъым Ӏутӏысхьэркъым дыӀутӏысхьэркъым фыӀутӏысхьэркъым Ӏутӏысхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэ(р)т уӀутӏысхьэ(р)т Ӏутӏысхьэ(р)т дыӀутӏысхьэ(р)т фыӀутӏысхьэ(р)т Ӏутӏысхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэ(р)тэкъым уӀутӏысхьэ(р)тэкъым Ӏутӏысхьэ(р)тэкъым дыӀутӏысхьэ(р)тэкъым фыӀутӏысхьэ(р)тэкъым Ӏутӏысхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьащ уӀутӏысхьащ Ӏутӏысхьащ дыӀутӏысхьащ фыӀутӏысхьащ Ӏутӏысхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьакъым уӀутӏысхьакъым Ӏутӏысхьакъым дыӀутӏысхьакъым фыӀутӏысхьакъым Ӏутӏысхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьат уӀутӏысхьат Ӏутӏысхьат дыӀутӏысхьат фыӀутӏысхьат Ӏутӏысхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьатэкъым уӀутӏысхьатэкъым Ӏутӏысхьатэкъым дыӀутӏысхьатэкъым фыӀутӏысхьатэкъым Ӏутӏысхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъащ уӀутӏысхьэгъащ Ӏутӏысхьэгъащ дыӀутӏысхьэгъащ фыӀутӏысхьэгъащ Ӏутӏысхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъакъым уӀутӏысхьэгъакъым Ӏутӏысхьэгъакъым дыӀутӏысхьэгъакъым фыӀутӏысхьэгъакъым Ӏутӏысхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъат уӀутӏысхьэгъат Ӏутӏысхьэгъат дыӀутӏысхьэгъат фыӀутӏысхьэгъат Ӏутӏысхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъатэкъым уӀутӏысхьэгъатэкъым Ӏутӏысхьэгъатэкъым дыӀутӏысхьэгъатэкъым фыӀутӏысхьэгъатэкъым Ӏутӏысхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэщ уӀутӏысхьэщ Ӏутӏысхьэщ дыӀутӏысхьэщ фыӀутӏысхьэщ Ӏутӏысхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэкъым уӀутӏысхьэкъым Ӏутӏысхьэкъым дыӀутӏысхьэкъым фыӀутӏысхьэкъым Ӏутӏысхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэт уӀутӏысхьэт Ӏутӏысхьэт дыӀутӏысхьэт фыӀутӏысхьэт Ӏутӏысхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэтэкъым уӀутӏысхьэтэкъым Ӏутӏысхьэтэкъым дыӀутӏысхьэтэкъым фыӀутӏысхьэтэкъым Ӏутӏысхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнщ уӀутӏысхьэнщ Ӏутӏысхьэнщ дыӀутӏысхьэнщ фыӀутӏысхьэнщ Ӏутӏысхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнкъым уӀутӏысхьэнкъым Ӏутӏысхьэнкъым дыӀутӏысхьэнкъым фыӀутӏысхьэнкъым Ӏутӏысхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнущ уӀутӏысхьэнущ Ӏутӏысхьэнущ дыӀутӏысхьэнущ фыӀутӏысхьэнущ Ӏутӏысхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнукъым уӀутӏысхьэнукъым Ӏутӏысхьэнукъым дыӀутӏысхьэнукъым фыӀутӏысхьэнукъым Ӏутӏысхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэрэ уӀутӏысхьэрэ Ӏутӏысхьэрэ дыӀутӏысхьэрэ фыӀутӏысхьэрэ Ӏутӏысхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэркъэ уӀутӏысхьэркъэ Ӏутӏысхьэркъэ дыӀутӏысхьэркъэ фыӀутӏысхьэркъэ Ӏутӏысхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэ(р)т уӀутӏысхьэ(р)т Ӏутӏысхьэ(р)т дыӀутӏысхьэ(р)т фыӀутӏысхьэ(р)т Ӏутӏысхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэ(р)тэкъэ уӀутӏысхьэ(р)тэкъэ Ӏутӏысхьэ(р)тэкъэ дыӀутӏысхьэ(р)тэкъэ фыӀутӏысхьэ(р)тэкъэ Ӏутӏысхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьа уӀутӏысхьа Ӏутӏысхьа дыӀутӏысхьа фыӀутӏысхьа Ӏутӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьакъэ уӀутӏысхьакъэ Ӏутӏысхьакъэ дыӀутӏысхьакъэ фыӀутӏысхьакъэ Ӏутӏысхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьат уӀутӏысхьат Ӏутӏысхьат дыӀутӏысхьат фыӀутӏысхьат Ӏутӏысхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьатэкъэ уӀутӏысхьатэкъэ Ӏутӏысхьатэкъэ дыӀутӏысхьатэкъэ фыӀутӏысхьатэкъэ Ӏутӏысхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъа уӀутӏысхьэгъа Ӏутӏысхьэгъа дыӀутӏысхьэгъа фыӀутӏысхьэгъа Ӏутӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъакъэ уӀутӏысхьэгъакъэ Ӏутӏысхьэгъакъэ дыӀутӏысхьэгъакъэ фыӀутӏысхьэгъакъэ Ӏутӏысхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъат уӀутӏысхьэгъат Ӏутӏысхьэгъат дыӀутӏысхьэгъат фыӀутӏысхьэгъат Ӏутӏысхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъатэкъэ уӀутӏысхьэгъатэкъэ Ӏутӏысхьэгъатэкъэ дыӀутӏысхьэгъатэкъэ фыӀутӏысхьэгъатэкъэ Ӏутӏысхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэ уӀутӏысхьэ Ӏутӏысхьэ дыӀутӏысхьэ фыӀутӏысхьэ Ӏутӏысхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэкъэ уӀутӏысхьэкъэ Ӏутӏысхьэкъэ дыӀутӏысхьэкъэ фыӀутӏысхьэкъэ Ӏутӏысхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэт уӀутӏысхьэт Ӏутӏысхьэт дыӀутӏысхьэт фыӀутӏысхьэт Ӏутӏысхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэтэкъэ уӀутӏысхьэтэкъэ Ӏутӏысхьэтэкъэ дыӀутӏысхьэтэкъэ фыӀутӏысхьэтэкъэ Ӏутӏысхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэн уӀутӏысхьэн Ӏутӏысхьэн дыӀутӏысхьэн фыӀутӏысхьэн Ӏутӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнкъэ уӀутӏысхьэнкъэ Ӏутӏысхьэнкъэ дыӀутӏысхьэнкъэ фыӀутӏысхьэнкъэ Ӏутӏысхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэну уӀутӏысхьэну Ӏутӏысхьэну дыӀутӏысхьэну фыӀутӏысхьэну Ӏутӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнукъэ уӀутӏысхьэнукъэ Ӏутӏысхьэнукъэ дыӀутӏысхьэнукъэ фыӀутӏысхьэнукъэ Ӏутӏысхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэмэ уӀутӏысхьэмэ Ӏутӏысхьэмэ дыӀутӏысхьэмэ фыӀутӏысхьэмэ Ӏутӏысхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэмэ уӀумытӏысхьэмэ Ӏумытӏысхьэмэ дыӀумытӏысхьэмэ фыӀумытӏысхьэмэ Ӏумытӏысхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьамэ уӀутӏысхьамэ Ӏутӏысхьамэ дыӀутӏысхьамэ фыӀутӏысхьамэ Ӏутӏысхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьамэ уӀумытӏысхьамэ Ӏумытӏысхьамэ дыӀумытӏысхьамэ фыӀумытӏысхьамэ мытӏысхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъамэ уӀутӏысхьэгъамэ Ӏутӏысхьэгъамэ дыӀутӏысхьэгъамэ фыӀутӏысхьэгъамэ Ӏутӏысхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэгъамэ уӀумытӏысхьэгъамэ Ӏумытӏысхьэгъамэ дыӀумытӏысхьэгъамэ фыӀумытӏысхьэгъамэ Ӏумытӏысхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнмэ уӀутӏысхьэнмэ Ӏутӏысхьэнмэ дыӀутӏысхьэнмэ фыӀутӏысхьэнмэ Ӏутӏысхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнмэ уӀумытӏысхьэнмэ Ӏумытӏысхьэнмэ дыӀумытӏысхьэнмэ фыӀумытӏысхьэнмэ Ӏумытӏысхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнумэ уӀутӏысхьэнумэ Ӏутӏысхьэнумэ дыӀутӏысхьэнумэ фыӀутӏысхьэнумэ Ӏутӏысхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнумэ уӀумытӏысхьэнумэ Ӏумытӏысхьэнумэ дыӀумытӏысхьэнумэ фыӀумытӏысхьэнумэ Ӏумытӏысхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэтэмэ уӀутӏысхьэтэмэ Ӏутӏысхьэтэмэ дыӀутӏысхьэтэмэ фыӀутӏысхьэтэмэ Ӏутӏысхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэтэмэ уӀумытӏысхьэтэмэ Ӏумытӏысхьэтэмэ дыӀумытӏысхьэтэмэ фыӀумытӏысхьэтэмэ Ӏумытӏысхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьатэмэ уӀутӏысхьатэмэ Ӏутӏысхьатэмэ дыӀутӏысхьатэмэ фыӀутӏысхьатэмэ Ӏутӏысхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьатэмэ уӀумытӏысхьатэмэ Ӏумытӏысхьатэмэ дыӀумытӏысхьатэмэ фыӀумытӏысхьатэмэ Ӏумытӏысхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъатэмэ уӀутӏысхьэгъатэмэ Ӏутӏысхьэгъатэмэ дыӀутӏысхьэгъатэмэ фыӀутӏысхьэгъатэмэ Ӏутӏысхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэгъатэмэ уӀумытӏысхьэгъатэмэ Ӏумытӏысхьэгъатэмэ дыӀумытӏысхьэгъатэмэ фыӀумытӏысхьэгъатэмэ Ӏумытӏысхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнтэмэ уӀутӏысхьэнтэмэ Ӏутӏысхьэнтэмэ дыӀутӏысхьэнтэмэ фыӀутӏысхьэнтэмэ Ӏутӏысхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнтэмэ уӀумытӏысхьэнтэмэ Ӏумытӏысхьэнтэмэ дыӀумытӏысхьэнтэмэ фыӀумытӏысхьэнтэмэ Ӏумытӏысхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнутэмэ уӀутӏысхьэнутэмэ Ӏутӏысхьэнутэмэ дыӀутӏысхьэнутэмэ фыӀутӏысхьэнутэмэ Ӏутӏысхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнутэмэ уӀумытӏысхьэнутэмэ Ӏумытӏысхьэнутэмэ дыӀумытӏысхьэнутэмэ фыӀумытӏысхьэнутэмэ Ӏумытӏысхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнт уӀутӏысхьэнт Ӏутӏысхьэнт дыӀутӏысхьэнт фыӀутӏысхьэнт Ӏутӏысхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнтэкъым уӀутӏысхьэнтэкъым Ӏутӏысхьэнтэкъым дыӀутӏысхьэнтэкъым фыӀутӏысхьэнтэкъым Ӏутӏысхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнут уӀутӏысхьэнут Ӏутӏысхьэнут дыӀутӏысхьэнут фыӀутӏысхьэнут Ӏутӏысхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнутэкъым уӀутӏысхьэнутэкъым Ӏутӏысхьэнутэкъым дыӀутӏысхьэнутэкъым фыӀутӏысхьэнутэкъым Ӏутӏысхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэми уӀутӏысхьэми Ӏутӏысхьэми дыӀутӏысхьэми фыӀутӏысхьэми Ӏутӏысхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэми уӀумытӏысхьэми Ӏумытӏысхьэми дыӀумытӏысхьэми фыӀумытӏысхьэми Ӏумытӏысхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьами уӀутӏысхьами Ӏутӏысхьами дыӀутӏысхьами фыӀутӏысхьами Ӏутӏысхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьами уӀумытӏысхьами Ӏумытӏысхьами дыӀумытӏысхьами фыӀумытӏысхьами Ӏумытӏысхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъами уӀутӏысхьэгъами Ӏутӏысхьэгъами дыӀутӏысхьэгъами фыӀутӏысхьэгъами Ӏутӏысхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэгъами уӀумытӏысхьэгъами Ӏумытӏысхьэгъами дыӀумытӏысхьэгъами фыӀумытӏысхьэгъами Ӏумытӏысхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнми уӀутӏысхьэнми Ӏутӏысхьэнми дыӀутӏысхьэнми фыӀутӏысхьэнми Ӏутӏысхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнми уӀумытӏысхьэнми Ӏумытӏысхьэнми дыӀумытӏысхьэнми фыӀумытӏысхьэнми Ӏумытӏысхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнуми уӀутӏысхьэнуми Ӏутӏысхьэнуми дыӀутӏысхьэнуми фыӀутӏысхьэнуми Ӏутӏысхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнуми уӀумытӏысхьэнуми Ӏумытӏысхьэнуми дыӀумытӏысхьэнуми фыӀумытӏысхьэнуми Ӏумытӏысхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэтэми уӀутӏысхьэтэми Ӏутӏысхьэтэми дыӀутӏысхьэтэми фыӀутӏысхьэтэми Ӏутӏысхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэтэми уӀумытӏысхьэтэми Ӏумытӏысхьэтэми дыӀумытӏысхьэтэми фыӀумытӏысхьэтэми Ӏумытӏысхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьатэми уӀутӏысхьатэми Ӏутӏысхьатэми дыӀутӏысхьатэми фыӀутӏысхьатэми Ӏутӏысхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьатэми уӀумытӏысхьатэми Ӏумытӏысхьатэми дыӀумытӏысхьатэми фыӀумытӏысхьатэми Ӏумытӏысхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэгъатэми уӀутӏысхьэгъатэми Ӏутӏысхьэгъатэми дыӀутӏысхьэгъатэми фыӀутӏысхьэгъатэми Ӏутӏысхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэгъатэми уӀумытӏысхьэгъатэми Ӏумытӏысхьэгъатэми дыӀумытӏысхьэгъатэми фыӀумытӏысхьэгъатэми Ӏумытӏысхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнтэми уӀутӏысхьэнтэми Ӏутӏысхьэнтэми дыӀутӏысхьэнтэми фыӀутӏысхьэнтэми Ӏутӏысхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнтэми уӀумытӏысхьэнтэми Ӏумытӏысхьэнтэми дыӀумытӏысхьэнтэми фыӀумытӏысхьэнтэми Ӏумытӏысхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьэнутэми уӀутӏысхьэнутэми Ӏутӏысхьэнутэми дыӀутӏысхьэнутэми фыӀутӏысхьэнутэми Ӏутӏысхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьэнутэми уӀумытӏысхьэнутэми Ӏумытӏысхьэнутэми дыӀумытӏысхьэнутэми фыӀумытӏысхьэнутэми Ӏумытӏысхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьаи уӀутӏысхьаи Ӏутӏысхьаи дыӀутӏысхьаи фыӀутӏысхьаи Ӏутӏысхьаи
щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьаи уӀумытӏысхьаи Ӏумытӏысхьаи дыӀумытӏысхьаи фыӀумытӏысхьаи Ӏумытӏысхьаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьащэрэт уӀутӏысхьащэрэт Ӏутӏысхьащэрэт дыӀутӏысхьащэрэт фыӀутӏысхьащэрэт Ӏутӏысхьащэрэт
щымыӀэныгъэ: сыӀумытӏысхьащэрэт уӀумытӏысхьащэрэт Ӏумытӏысхьащэрэт дыӀумытӏысхьащэрэт фыӀумытӏысхьащэрэт Ӏумытӏысхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнщ уӀутӏысхьагъэнщ Ӏутӏысхьагъэнщ дыӀутӏысхьагъэнщ фыӀутӏысхьагъэнщ Ӏутӏысхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнкъым уӀутӏысхьагъэнкъым Ӏутӏысхьагъэнкъым дыӀутӏысхьагъэнкъым фыӀутӏысхьагъэнкъым Ӏутӏысхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнт уӀутӏысхьагъэнт Ӏутӏысхьагъэнт дыӀутӏысхьагъэнт фыӀутӏысхьагъэнт Ӏутӏысхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнтэкъым уӀутӏысхьагъэнтэкъым Ӏутӏысхьагъэнтэкъым дыӀутӏысхьагъэнтэкъым фыӀутӏысхьагъэнтэкъым Ӏутӏысхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэн уӀутӏысхьагъэн Ӏутӏысхьагъэн дыӀутӏысхьагъэн фыӀутӏысхьагъэн Ӏутӏысхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнкъэ уӀутӏысхьагъэнкъэ Ӏутӏысхьагъэнкъэ дыӀутӏысхьагъэнкъэ фыӀутӏысхьагъэнкъэ Ӏутӏысхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнт уӀутӏысхьагъэнт Ӏутӏысхьагъэнт дыӀутӏысхьагъэнт фыӀутӏысхьагъэнт Ӏутӏысхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнтэкъэ уӀутӏысхьагъэнтэкъэ Ӏутӏысхьагъэнтэкъэ дыӀутӏысхьагъэнтэкъэ фыӀутӏысхьагъэнтэкъэ Ӏутӏысхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнущ уӀутӏысхьагъэнущ Ӏутӏысхьагъэнущ дыӀутӏысхьагъэнущ фыӀутӏысхьагъэнущ Ӏутӏысхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнукъым уӀутӏысхьагъэнукъым Ӏутӏысхьагъэнукъым дыӀутӏысхьагъэнукъым фыӀутӏысхьагъэнукъым Ӏутӏысхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнут уӀутӏысхьагъэнут Ӏутӏысхьагъэнут дыӀутӏысхьагъэнут фыӀутӏысхьагъэнут Ӏутӏысхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнутэкъым уӀутӏысхьагъэнутэкъым Ӏутӏысхьагъэнутэкъым дыӀутӏысхьагъэнутэкъым фыӀутӏысхьагъэнутэкъым Ӏутӏысхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэну уӀутӏысхьагъэну Ӏутӏысхьагъэну дыӀутӏысхьагъэну фыӀутӏысхьагъэну Ӏутӏысхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнукъэ уӀутӏысхьагъэнукъэ Ӏутӏысхьагъэнукъэ дыӀутӏысхьагъэнукъэ фыӀутӏысхьагъэнукъэ Ӏутӏысхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнут уӀутӏысхьагъэнут Ӏутӏысхьагъэнут дыӀутӏысхьагъэнут фыӀутӏысхьагъэнут Ӏутӏысхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыӀутӏысхьагъэнутэкъэ уӀутӏысхьагъэнутэкъэ Ӏутӏысхьагъэнутэкъэ дыӀутӏысхьагъэнутэкъэ фыӀутӏысхьагъэнутэкъэ Ӏутӏысхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьэ уӀутӏысхьэ Ӏутӏысхьэ дыӀутӏысхьэ фыӀутӏысхьэ Ӏутӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьэ уӀумытӏысхьэ Ӏумытӏысхьэ дыӀумытӏысхьэ фыӀумытӏысхьэ Ӏумытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьа уӀутӏысхьа Ӏутӏысхьа дыӀутӏысхьа фыӀутӏысхьа Ӏутӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьа уӀумытӏысхьа Ӏумытӏысхьа дыӀумытӏысхьа фыӀумытӏысхьа Ӏумытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьэгъа уӀутӏысхьэгъа Ӏутӏысхьэгъа дыӀутӏысхьэгъа фыӀутӏысхьэгъа Ӏутӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьэгъа уӀумытӏысхьэгъа Ӏумытӏысхьэгъа дыӀумытӏысхьэгъа фыӀумытӏысхьэгъа Ӏумытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьэн уӀутӏысхьэн Ӏутӏысхьэн дыӀутӏысхьэн фыӀутӏысхьэн Ӏутӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьэн уӀумытӏысхьэн Ӏумытӏысхьэн дыӀумытӏысхьэн фыӀумытӏысхьэн Ӏумытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьэну уӀутӏысхьэну Ӏутӏысхьэну дыӀутӏысхьэну фыӀутӏысхьэну Ӏутӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьэну уӀумытӏысхьэну Ӏумытӏысхьэну дыӀумытӏысхьэну фыӀумытӏысхьэну Ӏумытӏысхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыӀутӏысхьэ узэрыӀутӏысхьэ зэрыӀутӏысхьэ дызэрыӀутӏысхьэ фызэрыӀутӏысхьэ зэрыӀутӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыӀумытӏысхьэ узэрыӀумытӏысхьэ зэрыӀумытӏысхьэ дызэрыӀумытӏысхьэ фызэрыӀумытӏысхьэ мызэрыӀутӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыӀутӏысхьа узэрыӀутӏысхьа зэрыӀутӏысхьа дызэрыӀутӏысхьа фызэрыӀутӏысхьа зэрыӀутӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыӀумытӏысхьа узэрыӀумытӏысхьа зэрыӀумытӏысхьа дызэрыӀумытӏысхьа фызэрыӀумытӏысхьа зэрыӀумытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыӀутӏысхьэгъа узэрыӀутӏысхьэгъа зэрыӀутӏысхьэгъа дызэрыӀутӏысхьэгъа фызэрыӀутӏысхьэгъа зэрыӀутӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыӀумытӏысхьэгъа узэрыӀумытӏысхьэгъа зэрыӀумытӏысхьэгъа дызэрыӀумытӏысхьэгъа фызэрыӀумытӏысхьэгъа зэрыӀумытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыӀутӏысхьэн узэрыӀутӏысхьэн зэрыӀутӏысхьэн дызэрыӀутӏысхьэн фызэрыӀутӏысхьэн зэрыӀутӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыӀумытӏысхьэн узэрыӀумытӏысхьэн зэрыӀумытӏысхьэн дызэрыӀумытӏысхьэн фызэрыӀумытӏысхьэн зэрыӀумытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыӀутӏысхьэну узэрыӀутӏысхьэну зэрыӀутӏысхьэну дызэрыӀутӏысхьэну фызэрыӀутӏысхьэну зэрыӀутӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыӀумытӏысхьэну узэрыӀумытӏысхьэну зэрыӀумытӏысхьэну дызэрыӀумытӏысхьэну фызэрыӀумытӏысхьэну зэрыӀумытӏысхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыӀутӏысхьэ ущыӀутӏысхьэ щыӀутӏысхьэ дыщыӀутӏысхьэ фыщыӀутӏысхьэ щыӀутӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщыӀумытӏысхьэ ущыӀумытӏысхьэ щыӀумытӏысхьэ дыщыӀумытӏысхьэ фыщыӀумытӏысхьэ щыӀумытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыӀутӏысхьа ущыӀутӏысхьа щыӀутӏысхьа дыщыӀутӏысхьа фыщыӀутӏысхьа щыӀутӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыӀумытӏысхьа ущыӀумытӏысхьа щыӀумытӏысхьа дыщыӀумытӏысхьа фыщыӀумытӏысхьа щыӀумытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыӀутӏысхьэгъа ущыӀутӏысхьэгъа щыӀутӏысхьэгъа дыщыӀутӏысхьэгъа фыщыӀутӏысхьэгъа щыӀутӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыӀумытӏысхьэгъа ущыӀумытӏысхьэгъа щыӀумытӏысхьэгъа дыщыӀумытӏысхьэгъа фыщыӀумытӏысхьэгъа щыӀумытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыӀутӏысхьэн ущыӀутӏысхьэн щыӀутӏысхьэн дыщыӀутӏысхьэн фыщыӀутӏысхьэн щыӀутӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыӀумытӏысхьэн ущыӀумытӏысхьэн щыӀумытӏысхьэн дыщыӀумытӏысхьэн фыщыӀумытӏысхьэн щыӀумытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыӀутӏысхьэну ущыӀутӏысхьэну щыӀутӏысхьэну дыщыӀутӏысхьэну фыщыӀутӏысхьэну щыӀутӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыӀумытӏысхьэну ущыӀумытӏысхьэну щыӀумытӏысхьэну дыщыӀумытӏысхьэну фыщыӀумытӏысхьэну щыӀумытӏысхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэӀутӏысхьэ уздэӀутӏысхьэ здэӀутӏысхьэ дыздэӀутӏысхьэ фыздэӀутӏысхьэ здэӀутӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэӀумытӏысхьэ уздэӀумытӏысхьэ здэӀумытӏысхьэ дыздэӀумытӏысхьэ фыздэӀумытӏысхьэ здэӀумытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэӀутӏысхьа уздэӀутӏысхьа здэӀутӏысхьа дыздэӀутӏысхьа фыздэӀутӏысхьа здэӀутӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэӀумытӏысхьа уздэӀумытӏысхьа здэӀумытӏысхьа дыздэӀумытӏысхьа фыздэӀумытӏысхьа здэӀумытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэӀутӏысхьэгъа уздэӀутӏысхьэгъа здэӀутӏысхьэгъа дыздэӀутӏысхьэгъа фыздэӀутӏысхьэгъа здэӀутӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэӀумытӏысхьэгъа уздэӀумытӏысхьэгъа здэӀумытӏысхьэгъа дыздэӀумытӏысхьэгъа фыздэӀумытӏысхьэгъа здэӀумытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэӀутӏысхьэн уздэӀутӏысхьэн здэӀутӏысхьэн дыздэӀутӏысхьэн фыздэӀутӏысхьэн здэӀутӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэӀумытӏысхьэн уздэӀумытӏысхьэн здэӀумытӏысхьэн дыздэӀумытӏысхьэн фыздэӀумытӏысхьэн здэӀумытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэӀутӏысхьэну уздэӀутӏысхьэну здэӀутӏысхьэну дыздэӀутӏысхьэну фыздэӀутӏысхьэну здэӀутӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэӀумытӏысхьэну уздэӀумытӏысхьэну здэӀумытӏысхьэну дыздэӀумытӏысхьэну фыздэӀумытӏысхьэну здэӀумытӏысхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыӀутӏысхьэ ущӀыӀутӏысхьэ щӀыӀутӏысхьэ дыщӀыӀутӏысхьэ фыщӀыӀутӏысхьэ щӀыӀутӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыӀумытӏысхьэ ущӀыӀумытӏысхьэ щӀыӀумытӏысхьэ дыщӀыӀумытӏысхьэ фыщӀыӀумытӏысхьэ щӀыӀумытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыӀутӏысхьа ущӀыӀутӏысхьа щӀыӀутӏысхьа дыщӀыӀутӏысхьа фыщӀыӀутӏысхьа щӀыӀутӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыӀумытӏысхьа ущӀыӀумытӏысхьа щӀыӀумытӏысхьа дыщӀыӀумытӏысхьа фыщӀыӀумытӏысхьа щӀыӀумытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыӀутӏысхьэгъа ущӀыӀутӏысхьэгъа щӀыӀутӏысхьэгъа дыщӀыӀутӏысхьэгъа фыщӀыӀутӏысхьэгъа щӀыӀутӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыӀумытӏысхьэгъа ущӀыӀумытӏысхьэгъа щӀыӀумытӏысхьэгъа дыщӀыӀумытӏысхьэгъа фыщӀыӀумытӏысхьэгъа щӀыӀумытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыӀутӏысхьэн ущӀыӀутӏысхьэн щӀыӀутӏысхьэн дыщӀыӀутӏысхьэн фыщӀыӀутӏысхьэн щӀыӀутӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыӀумытӏысхьэн ущӀыӀумытӏысхьэн щӀыӀумытӏысхьэн дыщӀыӀумытӏысхьэн фыщӀыӀумытӏысхьэн щӀыӀумытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыӀутӏысхьэну ущӀыӀутӏысхьэну щӀыӀутӏысхьэну дыщӀыӀутӏысхьэну фыщӀыӀутӏысхьэну щӀыӀутӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыӀумытӏысхьэну ущӀыӀумытӏысхьэну щӀыӀумытӏысхьэну дыщӀыӀумытӏысхьэну фыщӀыӀумытӏысхьэну щӀыӀумытӏысхьэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьэу уӀутӏысхьэу Ӏутӏысхьэу дыӀутӏысхьэу фыӀутӏысхьэу Ӏутӏысхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьэу уӀумытӏысхьэу Ӏумытӏысхьэу дыӀумытӏысхьэу фыӀумытӏысхьэу Ӏумытӏысхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьауэ уӀутӏысхьауэ Ӏутӏысхьауэ дыӀутӏысхьауэ фыӀутӏысхьауэ Ӏутӏысхьауэ / Ӏутӏысхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьауэ уӀумытӏысхьауэ Ӏумытӏысхьауэ дыӀумытӏысхьауэ фыӀумытӏысхьауэ Ӏумытӏысхьауэ(хэ) / Ӏумытӏысхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыӀутӏысхьэурэ уӀутӏысхьэурэ Ӏутӏысхьэурэ дыӀутӏысхьэурэ фыӀутӏысхьэурэ Ӏутӏысхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыӀумытӏысхьэурэ уӀумытӏысхьэурэ Ӏумытӏысхьэурэ дыӀумытӏысхьэурэ фыӀумытӏысхьэурэ Ӏумытӏысхьэ(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыпӀуотӏысхьэ сыӀуотӏысхьэ -- сыфӀуотӏысхьэ саӀуотӏысхьэ(хэ)
уэ усӀуотӏысхьэ -- уӀуотӏысхьэ утӀуотӏысхьэ -- уаӀуотӏысхьэ(хэ)
ар сӀуотӏысхьэ пӀуотӏысхьэ Ӏуотӏысхьэ тӀуотӏысхьэ фӀуотӏысхьэ яӀуотӏысхьэ(хэ)
дэ -- дыпӀуотӏысхьэ дыӀуотӏысхьэ -- дыфӀуотӏысхьэ даӀуотӏысхьэ(хэ)
фэ фысӀуотӏысхьэ -- фыӀуотӏысхьэ фытӀуотӏысхьэ -- фаӀуотӏысхьэ(хэ)
ахэр сӀуотӏысхьэ пӀуотӏысхьэ Ӏуотӏысхьэ тӀуотӏысхьэ фӀуотӏысхьэ яӀуотӏысхьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыпӀу[тӏысхьэрэ] сыӀу[тӏысхьэрэ] -- сыфӀу[тӏысхьэрэ] саӀу[тӏысхьэ(хэ)рэ]
уэ усӀу[тӏысхьэрэ] -- уӀу[тӏысхьэрэ] утӀу[тӏысхьэрэ] -- уаӀу[тӏысхьэ(хэ)рэ]
ар сӀу[тӏысхьэрэ] пӀу[тӏысхьэрэ] Ӏу[тӏысхьэрэ] тӀу[тӏысхьэрэ] фӀу[тӏысхьэрэ] яӀу[тӏысхьэ(хэ)рэ]
дэ -- дыпӀу[тӏысхьэрэ] дыӀу[тӏысхьэрэ] -- дыфӀу[тӏысхьэрэ] даӀу[тӏысхьэ(хэ)рэ]
фэ фысӀу[тӏысхьэрэ] -- фыӀу[тӏысхьэрэ] фытӀу[тӏысхьэрэ] -- фаӀу[тӏысхьэ(хэ)рэ]
ахэр сӀу[тӏысхьэрэ] пӀу[тӏысхьэрэ] Ӏу[тӏысхьэрэ] тӀу[тӏысхьэрэ] фӀу[тӏысхьэрэ] яӀу[тӏысхьэ(хэ)рэ]


-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [тӏысхь]э [тӏысхь]эр -- [тӏысхь]эхэр
Эргативнэ: [тӏысхь]э [тӏысхь]эм -- [тӏысхь]эхэм
Послеложнэ: [тӏысхь]экӀэ [тӏысхь]эмкӀэ [тӏысхь]эхэкӀэ [тӏысхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [тӏысхь]эуэ [тӏысхь]эрауэ [тӏысхь]эхэу [тӏысхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [тӏысхь]а [тӏысхь]ар -- [тӏысхь]ахэр
Эргативнэ: [тӏысхь]а [тӏысхь]ам -- [тӏысхь]ахэм
Послеложнэ: [тӏысхь]акӀэ [тӏысхь]амкӀэ [тӏысхь]ахэкӀэ [тӏысхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [тӏысхь]ауэ [тӏысхь]арауэ [тӏысхь]ахэу [тӏысхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [тӏысхь]эн [тӏысхь]эныр -- [тӏысхь]энхэр
Эргативнэ: [тӏысхь]эн [тӏысхь]эным -- [тӏысхь]энхэм
Послеложнэ: [тӏысхь]энкӀэ [тӏысхь]энымкӀэ [тӏысхь]энхэкӀэ [тӏысхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [тӏысхь]эну [тӏысхь]энырауэ [тӏысхь]энхэу [тӏысхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [тӏысхь]эну [тӏысхь]энур -- [тӏысхь]энухэр
Эргативнэ: [тӏысхь]эну [тӏысхь]энум -- [тӏысхь]энухэм
Послеложнэ: [тӏысхь]энукӀэ [тӏысхь]энумкӀэ [тӏысхь]энухэкӀэ [тӏысхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [тӏысхь]энууэ [тӏысхь]энурауэ [тӏысхь]энухэу [тӏысхь]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым и Ӏуфэм, и гупэм деж щытӀысын.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Щхьэгъубжэм ӀутӀысхьэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • ӏутӏысхьэн: sit down, settle down in front of sth, near sth.
  • Щхьэгъубжэм ӀутӀысхьэн: sit down in front of the window.
УРЫСЫБЗЭ
  • ӏутӏысхьэн: сесть, расположиться перед чем-л., около чего-л.
  • Щхьэгъубжэм ӀутӀысхьэн: сесть перед окном.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/ӏутӏысхьэн&oldid=5717597"