АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
ӏу- + ры- + [лъхь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "ӏурылъхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ӏурылъхьэн
щымыӀэныгъэ:
ӏурымылъхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэн
ӏурыплъхьэн
ӏурилъхьэн
ӏурытлъхьэн
ӏурыфлъхьэн
ӏуралъхьэн
щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэн
ӏурумылъхьэн
ӏуримылъхьэн
ӏурыдмылъхьэн
ӏурывмылъхьэн
ӏурамылъхьэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ӏурылъхьэ!
ӏурыфлъхьэ!
щымыӀэныгъэ:
ӏурумылъхьэ!
ӏурывмылъхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыӏурырелъхьэ
уӏурырелъхьэ
ӏурырелъхьэ
дыӏурырелъхьэ
фыӏурырелъхьэ
ӏурырелъхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыӏурыремылъхьэ
уӏурыремылъхьэ
ӏурыремылъхьэ
дыӏурыремылъхьэ
фыӏурыремылъхьэ
ӏурыремылъхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурызолъхьэ(р)
ӏурыболъхьэ(р)
ӏурелъхьэ(р)
ӏурыдолъхьэ(р)
ӏурыволъхьэ(р)
ӏуралъхьэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэркъым
ӏурыплъхьэркъым
ӏурилъхьэркъым
ӏурытлъхьэркъым
ӏурыфлъхьэркъым
ӏуралъхьэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэрт
ӏурыплъхьэрт
ӏурилъхьэрт
ӏурытлъхьэрт
ӏурыфлъхьэрт
ӏуралъхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэртэкъым
ӏурыплъхьэртэкъым
ӏурилъхьэртэкъым
ӏурытлъхьэртэкъым
ӏурыфлъхьэртэкъым
ӏуралъхьэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьащ
ӏурыплъхьащ
ӏурилъхьащ
ӏурытлъхьащ
ӏурыфлъхьащ
ӏуралъхьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьакъым
ӏурыплъхьакъым
ӏурилъхьакъым
ӏурытлъхьакъым
ӏурыфлъхьакъым
ӏуралъхьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьат
ӏурыплъхьат
ӏурилъхьат
ӏурытлъхьат
ӏурыфлъхьат
ӏуралъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьатэкъым
ӏурыплъхьатэкъым
ӏурилъхьатэкъым
ӏурытлъхьатэкъым
ӏурыфлъхьатэкъым
ӏуралъхьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъащ
ӏурыплъхьэгъащ
ӏурилъхьэгъащ
ӏурытлъхьэгъащ
ӏурыфлъхьэгъащ
ӏуралъхьэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъакъым
ӏурыплъхьэгъакъым
ӏурилъхьэгъакъым
ӏурытлъхьэгъакъым
ӏурыфлъхьэгъакъым
ӏуралъхьэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъат
ӏурыплъхьэгъат
ӏурилъхьэгъат
ӏурытлъхьэгъат
ӏурыфлъхьэгъат
ӏуралъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъатэкъым
ӏурыплъхьэгъатэкъым
ӏурилъхьэгъатэкъым
ӏурытлъхьэгъатэкъым
ӏурыфлъхьэгъатэкъым
ӏуралъхьэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэщ
ӏурыплъхьэщ
ӏурилъхьэщ
ӏурытлъхьэщ
ӏурыфлъхьэщ
ӏуралъхьэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэкъым
ӏурыплъхьэкъым
ӏурилъхьэкъым
ӏурытлъхьэкъым
ӏурыфлъхьэкъым
ӏуралъхьэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэт
ӏурыплъхьэт
ӏурилъхьэт
ӏурытлъхьэт
ӏурыфлъхьэт
ӏуралъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэтэкъым
ӏурыплъхьэтэкъым
ӏурилъхьэтэкъым
ӏурытлъхьэтэкъым
ӏурыфлъхьэтэкъым
ӏуралъхьэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнщ
ӏурыплъхьэнщ
ӏурилъхьэнщ
ӏурытлъхьэнщ
ӏурыфлъхьэнщ
ӏуралъхьэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнкъым
ӏурыплъхьэнкъым
ӏурилъхьэнкъым
ӏурытлъхьэнкъым
ӏурыфлъхьэнкъым
ӏуралъхьэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнущ
ӏурыплъхьэнущ
ӏурилъхьэнущ
ӏурытлъхьэнущ
ӏурыфлъхьэнущ
ӏуралъхьэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнукъым
ӏурыплъхьэнукъым
ӏурилъхьэнукъым
ӏурытлъхьэнукъым
ӏурыфлъхьэнукъым
ӏуралъхьэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэрэ
ӏурыплъхьэрэ
ӏурилъхьэрэ
ӏурытлъхьэрэ
ӏурыфлъхьэрэ
ӏуралъхьэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэркъэ
ӏурыплъхьэркъэ
ӏурилъхьэркъэ
ӏурытлъхьэркъэ
ӏурыфлъхьэркъэ
ӏуралъхьэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэрт
ӏурыплъхьэрт
ӏурилъхьэрт
ӏурытлъхьэрт
ӏурыфлъхьэрт
ӏуралъхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэртэкъэ
ӏурыплъхьэртэкъэ
ӏурилъхьэртэкъэ
ӏурытлъхьэртэкъэ
ӏурыфлъхьэртэкъэ
ӏуралъхьэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьа
ӏурыплъхьа
ӏурилъхьа
ӏурытлъхьа
ӏурыфлъхьа
ӏуралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьакъэ
ӏурыплъхьакъэ
ӏурилъхьакъэ
ӏурытлъхьакъэ
ӏурыфлъхьакъэ
ӏуралъхьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьат
ӏурыплъхьат
ӏурилъхьат
ӏурытлъхьат
ӏурыфлъхьат
ӏуралъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьатэкъэ
ӏурыплъхьатэкъэ
ӏурилъхьатэкъэ
ӏурытлъхьатэкъэ
ӏурыфлъхьатэкъэ
ӏуралъхьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъа
ӏурыплъхьэгъа
ӏурилъхьэгъа
ӏурытлъхьэгъа
ӏурыфлъхьэгъа
ӏуралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
ӏурыслъхьэгъакъэ
ӏурыплъхьэгъакъэ
ӏурилъхьэгъакъэ
ӏурытлъхьэгъакъэ
ӏурыфлъхьэгъакъэ
ӏуралъхьэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъат
ӏурыплъхьэгъат
ӏурилъхьэгъат
ӏурытлъхьэгъат
ӏурыфлъхьэгъат
ӏуралъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъатэкъэ
ӏурыплъхьэгъатэкъэ
ӏурилъхьэгъатэкъэ
ӏурытлъхьэгъатэкъэ
ӏурыфлъхьэгъатэкъэ
ӏуралъхьэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэ
ӏурыплъхьэ
ӏурилъхьэ
ӏурытлъхьэ
ӏурыфлъхьэ
ӏуралъхьэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэкъэ
ӏурыплъхьэкъэ
ӏурилъхьэкъэ
ӏурытлъхьэкъэ
ӏурыфлъхьэкъэ
ӏуралъхьэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэт
ӏурыплъхьэт
ӏурилъхьэт
ӏурытлъхьэт
ӏурыфлъхьэт
ӏуралъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэтэкъэ
ӏурыплъхьэтэкъэ
ӏурилъхьэтэкъэ
ӏурытлъхьэтэкъэ
ӏурыфлъхьэтэкъэ
ӏуралъхьэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэн
ӏурыплъхьэн
ӏурилъхьэн
ӏурытлъхьэн
ӏурыфлъхьэн
ӏуралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнкъэ
ӏурыплъхьэнкъэ
ӏурилъхьэнкъэ
ӏурытлъхьэнкъэ
ӏурыфлъхьэнкъэ
ӏуралъхьэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэну
ӏурыплъхьэну
ӏурилъхьэну
ӏурытлъхьэну
ӏурыфлъхьэну
ӏуралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнукъэ
ӏурыплъхьэнукъэ
ӏурилъхьэнукъэ
ӏурытлъхьэнукъэ
ӏурыфлъхьэнукъэ
ӏуралъхьэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэмэ
ӏурыплъхьэмэ
ӏурилъхьэмэ
ӏурытлъхьэмэ
ӏурыфлъхьэмэ
ӏуралъхьэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэмэ
ӏурумылъхьэмэ
ӏуримылъхьэмэ
ӏурыдмылъхьэмэ
ӏурывмылъхьэмэ
ӏурамылъхьэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьамэ
ӏурыплъхьамэ
ӏурилъхьамэ
ӏурытлъхьамэ
ӏурыфлъхьамэ
ӏуралъхьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьамэ
ӏурумылъхьамэ
ӏуримылъхьамэ
ӏурыдмылъхьамэ
ӏурывмылъхьамэ
ӏурамылъхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъамэ
ӏурыплъхьэгъамэ
ӏурилъхьэгъамэ
ӏурытлъхьэгъамэ
ӏурыфлъхьэгъамэ
ӏуралъхьэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэгъамэ
ӏурумылъхьэгъамэ
ӏуримылъхьэгъамэ
ӏурыдмылъхьэгъамэ
ӏурывмылъхьэгъамэ
ӏурамылъхьэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнмэ
ӏурыплъхьэнмэ
ӏурилъхьэнмэ
ӏурытлъхьэнмэ
ӏурыфлъхьэнмэ
ӏуралъхьэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнмэ
ӏурумылъхьэнмэ
ӏуримылъхьэнмэ
ӏурыдмылъхьэнмэ
ӏурывмылъхьэнмэ
ӏурамылъхьэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнумэ
ӏурыплъхьэнумэ
ӏурилъхьэнумэ
ӏурытлъхьэнумэ
ӏурыфлъхьэнумэ
ӏуралъхьэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнумэ
ӏурумылъхьэнумэ
ӏуримылъхьэнумэ
ӏурыдмылъхьэнумэ
ӏурывмылъхьэнумэ
ӏурамылъхьэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэтэмэ
ӏурыплъхьэтэмэ
ӏурилъхьэтэмэ
ӏурытлъхьэтэмэ
ӏурыфлъхьэтэмэ
ӏуралъхьэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэтэмэ
ӏурумылъхьэтэмэ
ӏуримылъхьэтэмэ
ӏурыдмылъхьэтэмэ
ӏурывмылъхьэтэмэ
ӏурамылъхьэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьатэмэ
ӏурыплъхьатэмэ
ӏурилъхьатэмэ
ӏурытлъхьатэмэ
ӏурыфлъхьатэмэ
ӏуралъхьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьатэмэ
ӏурумылъхьатэмэ
ӏуримылъхьатэмэ
ӏурыдмылъхьатэмэ
ӏурывмылъхьатэмэ
ӏурамылъхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъатэмэ
ӏурыплъхьэгъатэмэ
ӏурилъхьэгъатэмэ
ӏурытлъхьэгъатэмэ
ӏурыфлъхьэгъатэмэ
ӏуралъхьэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэгъатэмэ
ӏурумылъхьэгъатэмэ
ӏуримылъхьэгъатэмэ
ӏурыдмылъхьэгъатэмэ
ӏурывмылъхьэгъатэмэ
ӏурамылъхьэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнтэмэ
ӏурыплъхьэнтэмэ
ӏурилъхьэнтэмэ
ӏурытлъхьэнтэмэ
ӏурыфлъхьэнтэмэ
ӏуралъхьэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнтэмэ
ӏурумылъхьэнтэмэ
ӏуримылъхьэнтэмэ
ӏурыдмылъхьэнтэмэ
ӏурывмылъхьэнтэмэ
ӏурамылъхьэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнутэмэ
ӏурыплъхьэнутэмэ
ӏурилъхьэнутэмэ
ӏурытлъхьэнутэмэ
ӏурыфлъхьэнутэмэ
ӏуралъхьэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнутэмэ
ӏурумылъхьэнутэмэ
ӏуримылъхьэнутэмэ
ӏурыдмылъхьэнутэмэ
ӏурывмылъхьэнутэмэ
ӏурамылъхьэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнт
ӏурыплъхьэнт
ӏурилъхьэнт
ӏурытлъхьэнт
ӏурыфлъхьэнт
ӏуралъхьэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнтэкъым
ӏурыплъхьэнтэкъым
ӏурилъхьэнтэкъым
ӏурытлъхьэнтэкъым
ӏурыфлъхьэнтэкъым
ӏуралъхьэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнут
ӏурыплъхьэнут
ӏурилъхьэнут
ӏурытлъхьэнут
ӏурыфлъхьэнут
ӏуралъхьэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнутэкъым
ӏурыплъхьэнутэкъым
ӏурилъхьэнутэкъым
ӏурытлъхьэнутэкъым
ӏурыфлъхьэнутэкъым
ӏуралъхьэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэми
ӏурыплъхьэми
ӏурилъхьэми
ӏурытлъхьэми
ӏурыфлъхьэми
ӏуралъхьэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэми
ӏурумылъхьэми
ӏуримылъхьэми
ӏурыдмылъхьэми
ӏурывмылъхьэми
ӏурамылъхьэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьами
ӏурыплъхьами
ӏурилъхьами
ӏурытлъхьами
ӏурыфлъхьами
ӏуралъхьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьами
ӏурумылъхьами
ӏуримылъхьами
ӏурыдмылъхьами
ӏурывмылъхьами
ӏурамылъхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъами
ӏурыплъхьэгъами
ӏурилъхьэгъами
ӏурытлъхьэгъами
ӏурыфлъхьэгъами
ӏуралъхьэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэгъами
ӏурумылъхьэгъами
ӏуримылъхьэгъами
ӏурыдмылъхьэгъами
ӏурывмылъхьэгъами
ӏурамылъхьэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнми
ӏурыплъхьэнми
ӏурилъхьэнми
ӏурытлъхьэнми
ӏурыфлъхьэнми
ӏуралъхьэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнми
ӏурумылъхьэнми
ӏуримылъхьэнми
ӏурыдмылъхьэнми
ӏурывмылъхьэнми
ӏурамылъхьэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнуми
ӏурыплъхьэнуми
ӏурилъхьэнуми
ӏурытлъхьэнуми
ӏурыфлъхьэнуми
ӏуралъхьэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнуми
ӏурумылъхьэнуми
ӏуримылъхьэнуми
ӏурыдмылъхьэнуми
ӏурывмылъхьэнуми
ӏурамылъхьэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэтэми
ӏурыплъхьэтэми
ӏурилъхьэтэми
ӏурытлъхьэтэми
ӏурыфлъхьэтэми
ӏуралъхьэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэтэми
ӏурумылъхьэтэми
ӏуримылъхьэтэми
ӏурыдмылъхьэтэми
ӏурывмылъхьэтэми
ӏурамылъхьэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьатэми
ӏурыплъхьатэми
ӏурилъхьатэми
ӏурытлъхьатэми
ӏурыфлъхьатэми
ӏуралъхьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьатэми
ӏурумылъхьатэми
ӏуримылъхьатэми
ӏурыдмылъхьатэми
ӏурывмылъхьатэми
ӏурамылъхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэгъатэми
ӏурыплъхьэгъатэми
ӏурилъхьэгъатэми
ӏурытлъхьэгъатэми
ӏурыфлъхьэгъатэми
ӏуралъхьэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэгъатэми
ӏурумылъхьэгъатэми
ӏуримылъхьэгъатэми
ӏурыдмылъхьэгъатэми
ӏурывмылъхьэгъатэми
ӏурамылъхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнтэми
ӏурыплъхьэнтэми
ӏурилъхьэнтэми
ӏурытлъхьэнтэми
ӏурыфлъхьэнтэми
ӏуралъхьэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнтэми
ӏурумылъхьэнтэми
ӏуримылъхьэнтэми
ӏурыдмылъхьэнтэми
ӏурывмылъхьэнтэми
ӏурамылъхьэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьэнутэми
ӏурыплъхьэнутэми
ӏурилъхьэнутэми
ӏурытлъхьэнутэми
ӏурыфлъхьэнутэми
ӏуралъхьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьэнутэми
ӏурумылъхьэнутэми
ӏуримылъхьэнутэми
ӏурыдмылъхьэнутэми
ӏурывмылъхьэнутэми
ӏурамылъхьэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьаи
ӏурыплъхьаи
ӏурилъхьаи
ӏурытлъхьаи
ӏурыфлъхьаи
ӏуралъхьаи
щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьакъыми
ӏурыплъхьакъыми
ӏурилъхьакъыми
ӏурытлъхьакъыми
ӏурыфлъхьакъыми
ӏуралъхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьащэрэт
ӏурыплъхьащэрэт
ӏурилъхьащэрэт
ӏурытлъхьащэрэт
ӏурыфлъхьащэрэт
ӏуралъхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
ӏурызмылъхьащэрэт
ӏурумылъхьащэрэт
ӏуримылъхьащэрэт
ӏурыдмылъхьащэрэт
ӏурывмылъхьащэрэт
ӏурамылъхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнщ
ӏурыплъхьагъэнщ
ӏурилъхьагъэнщ
ӏурытлъхьагъэнщ
ӏурыфлъхьагъэнщ
ӏуралъхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнкъым
ӏурыплъхьагъэнкъым
ӏурилъхьагъэнкъым
ӏурытлъхьагъэнкъым
ӏурыфлъхьагъэнкъым
ӏуралъхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнт
ӏурыплъхьагъэнт
ӏурилъхьагъэнт
ӏурытлъхьагъэнт
ӏурыфлъхьагъэнт
ӏуралъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнтэкъым
ӏурыплъхьагъэнтэкъым
ӏурилъхьагъэнтэкъым
ӏурытлъхьагъэнтэкъым
ӏурыфлъхьагъэнтэкъым
ӏуралъхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэн
ӏурыплъхьагъэн
ӏурилъхьагъэн
ӏурытлъхьагъэн
ӏурыфлъхьагъэн
ӏуралъхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнкъэ
ӏурыплъхьагъэнкъэ
ӏурилъхьагъэнкъэ
ӏурытлъхьагъэнкъэ
ӏурыфлъхьагъэнкъэ
ӏуралъхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнт
ӏурыплъхьагъэнт
ӏурилъхьагъэнт
ӏурытлъхьагъэнт
ӏурыфлъхьагъэнт
ӏуралъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнтэкъэ
ӏурыплъхьагъэнтэкъэ
ӏурилъхьагъэнтэкъэ
ӏурытлъхьагъэнтэкъэ
ӏурыфлъхьагъэнтэкъэ
ӏуралъхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнущ
ӏурыплъхьагъэнущ
ӏурилъхьагъэнущ
ӏурытлъхьагъэнущ
ӏурыфлъхьагъэнущ
ӏуралъхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнукъым
ӏурыплъхьагъэнукъым
ӏурилъхьагъэнукъым
ӏурытлъхьагъэнукъым
ӏурыфлъхьагъэнукъым
ӏуралъхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнут
ӏурыплъхьагъэнут
ӏурилъхьагъэнут
ӏурытлъхьагъэнут
ӏурыфлъхьагъэнут
ӏуралъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнутэкъым
ӏурыплъхьагъэнутэкъым
ӏурилъхьагъэнутэкъым
ӏурытлъхьагъэнутэкъым
ӏурыфлъхьагъэнутэкъым
ӏуралъхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэну
ӏурыплъхьагъэну
ӏурилъхьагъэну
ӏурытлъхьагъэну
ӏурыфлъхьагъэну
ӏуралъхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнукъэ
ӏурыплъхьагъэнукъэ
ӏурилъхьагъэнукъэ
ӏурытлъхьагъэнукъэ
ӏурыфлъхьагъэнукъэ
ӏуралъхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнут
ӏурыплъхьагъэнут
ӏурилъхьагъэнут
ӏурытлъхьагъэнут
ӏурыфлъхьагъэнут
ӏуралъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ӏурыслъхьагъэнутэкъэ
ӏурыплъхьагъэнутэкъэ
ӏурилъхьагъэнутэкъэ
ӏурытлъхьагъэнутэкъэ
ӏурыфлъхьагъэнутэкъэ
ӏуралъхьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
ӏурызылъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызымылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурызылъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызымылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурызылъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызымылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ӏурызылъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызымылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ӏурызылъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызымылъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьэ
ӏурыплъхьэ
ӏурилъхьэ
ӏурытлъхьэ
ӏурыфлъхьэ
ӏуралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьэ
ӏурумылъхьэ
ӏуримылъхьэ
ӏурыдмылъхьэ
ӏурывмылъхьэ
ӏурамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьа
ӏурыплъхьа
ӏурилъхьа
ӏурытлъхьа
ӏурыфлъхьа
ӏуралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьа
ӏурумылъхьа
ӏуримылъхьа
ӏурыдмылъхьа
ӏурывмылъхьа
ӏурамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьэгъа
ӏурыплъхьэгъа
ӏурилъхьэгъа
ӏурытлъхьэгъа
ӏурыфлъхьэгъа
ӏуралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьэгъа
ӏурумылъхьэгъа
ӏуримылъхьэгъа
ӏурыдмылъхьэгъа
ӏурывмылъхьэгъа
ӏурамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьэн
ӏурыплъхьэн
ӏурилъхьэн
ӏурытлъхьэн
ӏурыфлъхьэн
ӏуралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьэн
ӏурумылъхьэн
ӏуримылъхьэн
ӏурыдмылъхьэн
ӏурывмылъхьэн
ӏурамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьэну
ӏурыплъхьэну
ӏурилъхьэну
ӏурытлъхьэну
ӏурыфлъхьэну
ӏуралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьэну
ӏурумылъхьэну
ӏуримылъхьэну
ӏурыдмылъхьэну
ӏурывмылъхьэну
ӏурамылъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
ӏурылъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурымылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурылъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурымылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурылъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурымылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ӏурылъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурымылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ӏурылъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурымылъхьэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъуӏур зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыӏурыслъхьэ
зэрыӏурыплъхьэ
зэрыӏурилъхьэ
зэрыӏурытлъхьэ
зэрыӏурыфлъхьэ
зэрыӏуралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыӏурызмылъхьэ
зэрыӏурумылъхьэ
зэрыӏуримылъхьэ
зэрыӏурыдмылъхьэ
зэрыӏурывмылъхьэ
зэрыӏурамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыӏурыслъхьа
зэрыӏурыплъхьа
зэрыӏурилъхьа
зэрыӏурытлъхьа
зэрыӏурыфлъхьа
зэрыӏуралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыӏурызмылъхьа
зэрыӏурумылъхьа
зэрыӏуримылъхьа
зэрыӏурыдмылъхьа
зэрыӏурывмылъхьа
зэрамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыӏурыслъхьэгъа
зэрыӏурыплъхьэгъа
зэрыӏурилъхьэгъа
зэрыӏурытлъхьэгъа
зэрыӏурыфлъхьэгъа
зэрыӏуралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыӏурызмылъхьэгъа
зэрыӏурумылъхьэгъа
зэрыӏуримылъхьэгъа
зэрыӏурыдмылъхьэгъа
зэрыӏурывмылъхьэгъа
зэрыӏурамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыӏурыслъхьэн
зэрыӏурыплъхьэн
зэрыӏурилъхьэн
зэрыӏурытлъхьэн
зэрыӏурыфлъхьэн
зэрыӏуралъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыӏурызмылъхьэн
зэрыӏурумылъхьэн
зэрыӏуримылъхьэн
зэрыӏурыдмылъхьэн
зэрыӏурывмылъхьэн
зэрыӏурамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыӏурыслъхьэну
зэрыӏурыплъхьэну
зэрыӏурилъхьэну
зэрыӏурытлъхьэну
зэрыӏурыфлъхьэну
зэрыӏуралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыӏурызмылъхьэну
зэрыӏурумылъхьэну
зэрыӏуримылъхьэну
зэрыӏурыдмылъхьэну
зэрыӏурывмылъхьэну
зэрыӏурамылъхьэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыӏурыслъхьэ
щыӏурыплъхьэ
щыӏурилъхьэ
щыӏурытлъхьэ
щыӏурыфлъхьэ
щыӏуралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыӏурызмылъхьэ
щыӏурумылъхьэ
щыӏуримылъхьэ
щыӏурыдмылъхьэ
щыӏурывмылъхьэ
щыӏурамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыӏурыслъхьа
щыӏурыплъхьа
щыӏурилъхьа
щыӏурытлъхьа
щыӏурыфлъхьа
щыӏуралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыӏурызмылъхьа
щыӏурумылъхьа
щыӏуримылъхьа
щыӏурыдмылъхьа
щыӏурывмылъхьа
щыӏурамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыӏурыслъхьэгъа
щыӏурыплъхьэгъа
щыӏурилъхьэгъа
щыӏурытлъхьэгъа
щыӏурыфлъхьэгъа
щыӏуралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыӏурызмылъхьэгъа
щыӏурумылъхьэгъа
щыӏуримылъхьэгъа
щыӏурыдмылъхьэгъа
щыӏурывмылъхьэгъа
щыӏурамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыӏурыслъхьэн
щыӏурыплъхьэн
щыӏурилъхьэн
щыӏурытлъхьэн
щыӏурыфлъхьэн
щыӏуралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыӏурызмылъхьэн
щыӏурумылъхьэн
щыӏуримылъхьэн
щыӏурыдмылъхьэн
щыӏурывмылъхьэн
щыӏурамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыӏурыслъхьэну
щыӏурыплъхьэну
щыӏурилъхьэну
щыӏурытлъхьэну
щыӏурыфлъхьэну
щыӏуралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыӏурызмылъхьэну
щыӏурумылъхьэну
щыӏуримылъхьэну
щыӏурыдмылъхьэну
щыӏурывмылъхьэну
щыӏурамылъхьэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыӏурыслъхьэ
здыӏурыплъхьэ
здыӏурилъхьэ
здыӏурытлъхьэ
здыӏурыфлъхьэ
здыӏуралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыӏурызмылъхьэ
здыӏурумылъхьэ
здыӏуримылъхьэ
здыӏурыдмылъхьэ
здыӏурывмылъхьэ
здыӏурамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыӏурыслъхьа
здыӏурыплъхьа
здыӏурилъхьа
здыӏурытлъхьа
здыӏурыфлъхьа
здыӏуралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыӏурызмылъхьа
здыӏурумылъхьа
здыӏуримылъхьа
здыӏурыдмылъхьа
здыӏурывмылъхьа
здыӏурамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыӏурыслъхьэгъа
здыӏурыплъхьэгъа
здыӏурилъхьэгъа
здыӏурытлъхьэгъа
здыӏурыфлъхьэгъа
здыӏуралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыӏурызмы лъхьэгъа
здыӏурумылъхьэгъа
здыӏуримылъхьэгъа
здыӏурыдмылъхьэгъа
здыӏурывмылъхьэгъа
здыӏурамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыӏурыслъхьэн
здыӏурыплъхьэн
здыӏурилъхьэн
здыӏурытлъхьэн
здыӏурыфлъхьэн
здыӏуралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыӏурызмылъхьэн
здыӏурумылъхьэн
здыӏуримылъхьэн
здыӏурыдмылъхьэн
здыӏурывмылъхьэн
здыӏурамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыӏурыслъхьэну
здыӏурыплъхьэну
здыӏурилъхьэну
здыӏурытлъхьэну
здыӏурыфлъхьэну
здыӏуралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыӏурызмы лъхьэну
здыӏурумылъхьэну
здыӏуримылъхьэну
здыӏурыдмылъхьэну
здыӏурывмылъхьэну
здыӏурамылъхьэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыӏурыслъхьэ
щӀыӏурыплъхьэ
щӀыӏурилъхьэ
щӀыӏурытлъхьэ
щӀыӏурыфлъхьэ
щӀыӏуралъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыӏурызмылъхьэ
щӀыӏурумылъхьэ
щӀыӏуримылъхьэ
щӀыӏурыдмылъхьэ
щӀыӏурывмылъхьэ
щӀыӏурамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыӏурыслъхьа
щӀыӏурыплъхьа
щӀыӏурилъхьа
щӀыӏурытлъхьа
щӀыӏурыфлъхьа
щӀӏуралъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыӏурызмылъхьа
щӀыӏурумылъхьа
щӀыӏуримылъхьа
щӀыӏурыдмылъхьа
щӀыӏурывмылъхьа
щӀыӏурамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыӏурыслъхьэгъа
щӀэӏурыплъхьэгъа
щӀыӏурилъхьэгъа
щӀэӏурытлъхьэгъа
щӀэӏурыфлъхьэгъа
щӀыӏуралъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыӏурызмылъхьэгъа
щӀыӏурумылъхьэгъа
щӀыӏуримылъхьэгъа
щӀыӏурыдмылъхьэгъа
щӀыӏурывмылъхьэгъа
щӀыӏурамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыӏурыслъхьэн
щӀыӏурыплъхьэн
щӀыӏурилъхьэн
щӀыӏурытлъхьэн
щӀыӏурыфлъхьэн
щӀыӏуралъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыӏурызмылъхьэн
щӀыӏурумылъхьэн
щӀыӏуримылъхьэн
щӀыӏурыдмылъхьэн
щӀыӏурывмылъхьэн
щӀыӏурамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыӏурыслъхьэну
щӀыӏурыплъхьэну
щӀыӏурилъхьэну
щӀыӏурытлъхьэну
щӀыӏурыфлъхьэну
щӀыӏуралъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыӏурызмылъхьэну
щӀыӏурумылъхьэну
щӀыӏуримылъхьэну
щӀыӏурыдмылъхьэну
щӀыӏурывмылъхьэну
щӀыӏурамылъхьэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьэу
ӏурыплъхьэу
ӏурилъхьэу
ӏурытлъхьэу
ӏурыфлъхьэу
ӏуралъхьэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьэу
ӏурумылъхьэу
ӏуримылъхьэу
ӏурыдмылъхьэу
ӏурывмылъхьэу
ӏурамылъхьэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьауэ
ӏурыплъхьауэ
ӏурилъхьауэ
ӏурытлъхьауэ
ӏурыфлъхьауэ
ӏуралъхьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьауэ
ӏурумылъхьауэ
ӏуримылъхьауэ
ӏурыдмылъхьауэ
ӏурывмылъхьауэ
ӏурамылъхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
ӏурыслъхьэурэ
ӏурыплъхьэурэ
ӏурилъхьэурэ
ӏурытлъхьэурэ
ӏурыфлъхьэурэ
ӏуралъхьэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
ӏурызмылъхьэурэ
ӏурумылъхьэурэ
ӏуримылъхьэурэ
ӏурыдмылъхьэурэ
ӏурывмылъхьэурэ
ӏурамылъхьэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пӏурызолъхьэ
ӏурызолъхьэ
--
фӏурызолъхьэ
яӏурызолъхьэ
уэ
сӏурыболъхьэ
--
ӏурыболъхьэ
тӏурыболъхьэ
--
яӏурыболъхьэ
абы
сӏурелъхьэ
пӏурелъхьэ
ӏурелъхьэ
тӏурелъхьэ
фӏурелъхьэ
яӏурелъхьэ
дэ
--
пӏурыдолъхьэ
ӏурыдолъхьэ
--
фӏурыдолъхьэ
яӏурыдолъхьэ
фэ
сӏурыволъхьэ
--
ӏурыволъхьэ
тӏурыволъхьэ
--
яӏурыволъхьэ
абыхэм
сӏуралъхьэ(хэ)
пӏуралъхьэ(хэ)
ӏуралъхьэ(хэ)
тӏуралъхьэ
фӏуралъхьэ(хэ)
яӏуралъхьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пӏурыс[лъхьэрэ]
ӏурыс[лъхьэрэ]
--
фӏурыс[лъхьэрэ]
яӏурыс[лъхьэрэ]
уэ
сӏурып[лъхьэрэ]
--
ӏурып[лъхьэрэ]
тӏурып[лъхьэрэ]
--
яӏурып[лъхьэрэ]
абы
сӏури[лъхьэрэ]
пӏури[лъхьэрэ]
ӏури[лъхьэрэ]
тӏури[лъхьэрэ]
фӏури[лъхьэрэ]
яӏури[лъхьэрэ]
дэ
--
пӏурыт[лъхьэрэ]
ӏурыт[лъхьэрэ]
--
фӏурыт[лъхьэрэ]
яӏурыт[лъхьэрэ]
фэ
сӏурыф[лъхьэрэ]
--
ӏурыф[лъхьээрэ]
тӏурыф[лъхьэрэ]
--
яӏурыф[лъхьэрэ]
абыхэм
сӏура[лъхьэ(хэ)рэ]
пӏура[лъхьэ(хэ)рэ]
ӏура[лъхьэ(хэ)рэ]
тӏура[лъхьэ(хэ)рэ]
фӏура[лъхьэ(хэ)рэ]
яӏура[лъхьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эр
--
[лъхь]эхэр
Эргативнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эм
--
[лъхь]эхэм
Послеложнэ:
[лъхь]экӀэ
[лъхь]эмкӀэ
[лъхь]эхэкӀэ
[лъхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]эу
[лъхь]эрауэ
[лъхь]эхэу
[лъхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ар
--
[лъхь]ахэр
Эргативнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ам
--
[лъхь]ахэм
Послеложнэ:
[лъхь]акӀэ
[лъхь]амкӀэ
[лъхь]ахэкӀэ
[лъхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]ауэ
[лъхь]арауэ
[лъхь]ахэу
[лъхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эныр
--
[лъхь]энхэр
Эргативнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эным
--
[лъхь]энхэм
Послеложнэ:
[лъхь]энкӀэ
[лъхь]энымкӀэ
[лъхь]энхэкӀэ
[лъхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энырауэ
[лъхь]энхэу
[лъхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энур
--
[лъхь]энухэр
Эргативнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энум
--
[лъхь]энухэм
Послеложнэ:
[лъхь]энукӀэ
[лъхь]энумкӀэ
[лъхь]энухэкӀэ
[лъхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]энууэ
[лъхь]энурауэ
[лъхь]энухэу
[лъхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэр жьэдэлъхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ШхуэӀухэр гъуру Ӏурелъхьэ. Къэбэрдей поэзием и антологие
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ӏурылъхьэн: put or place sth in sb's mouth
УРЫСЫБЗЭ
ӏурылъхьэн: положить что-л. в рот
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.