Wt/kbd/ӏукӏын

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > ӏукӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ʔʷǝ'tʹʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • Ӏу- + [кӀ] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым пыӀукӀуэтын, пэщӀэкӀын, бгъэдэкӀын.
  2. Машинэ, мафӀэгу с. ху. зыгуэрым и ӀухьэпӀэм, щӀыхьэпӀэм, къэувыӀэпӀэм бгъэдэкӀын.
  3. ЛэжьапӀэ, ӀэнатӀэ с. ху. къэгъэнэн, утӀыпщын.
  4. Ӏуха хъун (п. п. бжэр).
  5. ЛӀэн.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Зэдэлъху-зэшыпхъу цӀыкӀуитӀыр жыжьэ ӀукӀащ. Дыщэ кӀанэ, сборник
  • Наурыз и адэр абы иужькӀэ куэдрэ мыпсэужу ӀукӀащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Къуажэм кӀуэ автобусыр ӀуокӀ.
  • ЛэжьапӀэм ӀукӀын.
  • Бжэр ӀукӀащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • ӏукӏын: 1. move away from sb or sth (walking, driving or riding) 2. leave, depart from swh (about transport) 3. leave, quit your job 4. open up 5. die, pass away
  • Къуажэм кӀуэ автобусыр ӀуокӀ: the bus to the village is departing
  • ЛэжьапӀэм ӀукӀын: quit your job
  • Бжэр ӀукӀащ: the door opened
УРЫСЫБЗЭ
  • ӏукӏын: 1. отойти от кого-чего-л. 2. отойти, отъехать, отправиться от чего-л. (о транспортных средствах) 3. уйти, уволиться с работы 4. открыться, отвориться 5. отойти, умереть
  • Къуажэм кӀуэ автобусыр ӀуокӀ: автобус, едущий в деревню, отправляется.
  • ЛэжьапӀэм ӀукӀын: уволиться с работы
  • Бжэр ӀукӀащ: дверь открылась

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.