АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ӏукӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ӏукӀын
щымыӀэныгъэ:
ӏумыкӀын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏукӀын
уӏукӀын
ӏукӀын
дыӏукӀын
фыӏукӀын
ӏукӀын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀын
уӏумыкӀын
ӏумыкӀын
дыӏумыкӀын
фыӏумыкӀын
ӏумыкӀын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ӏукӀ!
фыӏукӀ!
щымыӀэныгъэ:
уӏумыкӀ!
фыӏумыкӀ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏурекӀ
уӏурекӀ
ӏурекӀ
дыӏурекӀ
фыӏурекӀ
ӏурекӀ
щымыӀэныгъэ:
сыӏуремыкӀ
уӏуремыкӀ
ӏуремыкӀ
дыӏуремыкӀ
фыӏуремыкӀ
ӏуремыкӀ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏуокӀ(ыр)
уӏуокӀ(ыр)
ӏуокӀ(ыр)
дыӏуокӀ(ыр)
фыӏуокӀ(ыр)
ӏуокӀ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыркъым
уӏукӀыркъым
ӏукӀыркъым
дыӏукӀыркъым
фыӏукӀыркъым
ӏукӀы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀырт
уӏукӀырт
ӏукӀырт
дыӏукӀырт
фыӏукӀырт
ӏукӀырт / ӏукӀхэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыртэкъым
уӏукӀыртэкъым
ӏукӀыртэкъым
дыӏукӀыртэкъым
фыӏукӀыртэкъым
ӏукӀыртэкъым / ӏукӀхэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀащ
уӏукӀащ
ӏукӀащ
дыӏукӀащ
фыӏукӀащ
ӏукӀа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀакъым
уӏукӀакъым
ӏукӀакъым
дыӏукӀакъым
фыӏукӀакъым
ӏукӀа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀат
уӏукӀат
ӏукӀат
дыӏукӀат
фыӏукӀат
ӏукӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀатэкъым
уӏукӀатэкъым
ӏукӀатэкъым
дыӏукӀатэкъым
фыӏукӀатэкъым
ӏукӀа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъащ
уӏукӀыгъащ
ӏукӀыгъащ
дыӏукӀыгъащ
фыӏукӀыгъащ
ӏукӀыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъакъым
уӏукӀыгъакъым
ӏукӀыгъакъым
дыӏукӀыгъакъым
фыӏукӀыгъакъым
ӏукӀыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъат
уӏукӀыгъат
ӏукӀыгъат
дыӏукӀыгъат
фыӏукӀыгъат
ӏукӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъатэкъым
уӏукӀыгъатэкъым
ӏукӀыгъатэкъым
дыӏукӀыгъатэкъым
фыӏукӀыгъатэкъым
ӏукӀыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀщ
уӏукӀщ
ӏукӀщ
дыӏукӀщ
фыӏукӀщ
ӏукӀ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀкъым
уӏукӀкъым
ӏукӀкъым
дыӏукӀкъым
фыӏукӀкъым
ӏукӀ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀт
уӏукӀт
ӏукӀт
дыӏукӀт
фыӏукӀт
ӏукӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀтэкъым
уӏукӀтэкъым
ӏукӀтэкъым
дыӏукӀтэкъым
фыӏукӀтэкъым
ӏукӀ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынщ
уӏукӀынщ
ӏукӀынщ
дыӏукӀынщ
фыӏукӀынщ
ӏукӀын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀынкъым
уӏукӀынкъым
ӏукӀынкъым
дыӏукӀынкъым
фыӏукӀынкъым
ӏукӀын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынущ
уӏукӀынущ
ӏукӀынущ
дыӏукӀынущ
фыӏукӀынущ
ӏукӀыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀынукъым
уӏукӀынукъым
ӏукӀынукъым
дыӏукӀынукъым
фыӏукӀынукъым
ӏукӀыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀрэ
уӏукӀрэ
ӏукӀрэ
дыӏукӀрэ
фыӏукӀрэ
ӏукӀ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыркъэ
уӏукӀыркъэ
ӏукӀыркъэ
дыӏукӀыркъэ
фыӏукӀыркъэ
ӏукӀыркъэ / ӏукӀхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀырт
уӏукӀырт
ӏукӀырт
дыӏукӀырт
фыӏукӀырт
ӏукӀырт / ӏукӀхэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыртэкъэ
уӏукӀыртэкъэ
ӏукӀыртэкъэ
дыӏукӀыртэкъэ
фыӏукӀыртэкъэ
ӏукӀыртэкъэ / ӏукӀхэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀа
уӏукӀа
ӏукӀа
дыӏукӀа
фыӏукӀа
ӏукӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀакъэ
уӏукӀакъэ
ӏукӀакъэ
дыӏукӀакъэ
фыӏукӀакъэ
ӏукӀа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀат
уӏукӀат
ӏукӀат
дыӏукӀат
фыӏукӀат
ӏукӀа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀатэкъэ
уӏукӀатэкъэ
ӏукӀатэкъэ
дыӏукӀатэкъэ
фыӏукӀатэкъэ
ӏукӀа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъа
уӏукӀыгъа
ӏукӀыгъа
дыӏукӀыгъа
фыӏукӀыгъа
ӏукӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъакъэ
уӏукӀыгъакъэ
ӏукӀыгъакъэ
дыӏукӀыгъакъэ
фыӏукӀыгъакъэ
ӏукӀыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъат
уӏукӀыгъат
ӏукӀыгъат
дыӏукӀыгъат
фыӏукӀыгъат
ӏукӀыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъатэкъэ
уӏукӀыгъатэкъэ
ӏукӀыгъатэкъэ
дыӏукӀыгъатэкъэ
фыӏукӀыгъатэкъэ
ӏукӀыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀ
уӏукӀ
ӏукӀ
дыӏукӀ
фыӏукӀ
ӏукӀ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀкъэ
уӏукӀкъэ
ӏукӀкъэ
дыӏукӀкъэ
фыӏукӀкъэ
ӏукӀ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀт
уӏукӀт
ӏукӀт
дыӏукӀт
фыӏукӀт
ӏукӀ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀтэкъэ
уӏукӀтэкъэ
ӏукӀтэкъэ
дыӏукӀтэкъэ
фыӏукӀтэкъэ
ӏукӀ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀын
уӏукӀын
ӏукӀын
дыӏукӀын
фыӏукӀын
ӏукӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀынкъэ
уӏукӀынкъэ
ӏукӀынкъэ
дыӏукӀынкъэ
фыӏукӀынкъэ
ӏукӀын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыну
уӏукӀыну
ӏукӀыну
дыӏукӀыну
фыӏукӀыну
ӏукӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀынукъэ
уӏукӀынукъэ
ӏукӀынукъэ
дыӏукӀынукъэ
фыӏукӀынукъэ
ӏукӀыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀмэ
уӏукӀмэ
ӏукӀмэ
дыӏукӀмэ
фыӏукӀмэ
ӏукӀ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀмэ
уӏумыкӀмэ
ӏумыкӀмэ
дыӏумыкӀмэ
фыӏумыкӀмэ
ӏумыкӀ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀамэ
уӏукӀамэ
ӏукӀамэ
дыӏукӀамэ
фыӏукӀамэ
ӏукӀа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀамэ
уӏумыкӀамэ
ӏумыкӀамэ
дыӏумыкӀамэ
фыӏумыкӀамэ
ӏумыкӀа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъамэ
уӏукӀыгъамэ
ӏукӀыгъамэ
дыӏукӀыгъамэ
фыӏукӀыгъамэ
ӏукӀыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀыгъамэ
уӏумыкӀыгъамэ
ӏумыкӀыгъамэ
дыӏумыкӀыгъамэ
фыӏумыкӀыгъамэ
ӏумыкӀыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынмэ
уӏукӀынмэ
ӏукӀынмэ
дыӏукӀынмэ
фыӏукӀынмэ
ӏукӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынмэ
уӏумыкӀынмэ
ӏумыкӀынмэ
дыӏумыкӀынмэ
фыӏумыкӀынмэ
ӏумыкӀын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынумэ
уӏукӀынумэ
ӏукӀынумэ
дыӏукӀынумэ
фыӏукӀынумэ
ӏукӀыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынумэ
уӏумыкӀынумэ
ӏумыкӀынумэ
дыӏумыкӀынумэ
фыӏумыкӀынумэ
ӏумыкӀыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀтэмэ
уӏукӀтэмэ
ӏукӀтэмэ
дыӏукӀтэмэ
фыӏукӀтэмэ
ӏукӀ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀтэмэ
уӏумыкӀтэмэ
ӏумыкӀтэмэ
дыӏумыкӀтэмэ
фыӏумыкӀтэмэ
ӏумыкӀ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀатэмэ
уӏукӀатэмэ
ӏукӀатэмэ
дыӏукӀатэмэ
фыӏукӀатэмэ
ӏукӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀатэмэ
уӏумыкӀатэмэ
ӏумыкӀатэмэ
дыӏумыкӀатэмэ
фыӏумыкӀатэмэ
ӏумыкӀа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъатэмэ
уӏукӀыгъатэмэ
ӏукӀыгъатэмэ
дыӏукӀыгъатэмэ
фыӏукӀыгъатэмэ
ӏукӀыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀыгъатэмэ
уӏумыкӀыгъатэмэ
ӏумыкӀыгъатэмэ
дыӏумыкӀыгъатэмэ
фыӏумыкӀыгъатэмэ
ӏумыкӀыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынтэмэ
уӏукӀынтэмэ
ӏукӀынтэмэ
дыӏукӀынтэмэ
фыӏукӀынтэмэ
ӏукӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынтэмэ
уӏумыкӀынтэмэ
ӏумыкӀынтэмэ
дыӏумыкӀынтэмэ
фыӏумыкӀынтэмэ
ӏумыкӀын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынутэмэ
уӏукӀынутэмэ
ӏукӀынутэмэ
дыӏукӀынутэмэ
фыӏукӀынутэмэ
ӏукӀыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынутэмэ
уӏумыкӀынутэмэ
ӏумыкӀынутэмэ
дыӏумыкӀынутэмэ
фыӏумыкӀынутэмэ
ӏумыкӀыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынт
уӏукӀынт
ӏукӀынт
дыӏукӀынт
фыӏукӀынт
ӏукӀын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀынтэкъым
уӏукӀынтэкъым
ӏукӀынтэкъым
дыӏукӀынтэкъым
фыӏукӀынтэкъым
ӏукӀын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынут
уӏукӀынут
ӏукӀынут
дыӏукӀынут
фыӏукӀынут
ӏукӀыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀынутэкъым
уӏукӀынутэкъым
ӏукӀынутэкъым
дыӏукӀынутэкъым
фыӏукӀынутэкъым
ӏукӀыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀми
уӏукӀми
ӏукӀми
дыӏукӀми
фыӏукӀми
ӏукӀ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀми
уӏумыкӀми
ӏумыкӀми
дыӏумыкӀми
фыӏумыкӀми
ӏумыкӀ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀами
уӏукӀами
ӏукӀами
дыӏукӀами
фыӏукӀами
ӏукӀа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀами
уӏумыкӀами
ӏумыкӀами
дыӏумыкӀами
фыӏумыкӀами
ӏумыкӀа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъами
уӏукӀыгъами
ӏукӀыгъами
дыӏукӀыгъами
фыӏукӀыгъами
ӏукӀыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀыгъами
уӏумыкӀыгъами
ӏумыкӀыгъами
дыӏумыкӀыгъами
фыӏумыкӀыгъами
ӏумыкӀыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынми
уӏукӀынми
ӏукӀынми
дыӏукӀынми
фыӏукӀынми
ӏукӀын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынми
уӏумыкӀынми
ӏумыкӀынми
дыӏумыкӀынми
фыӏумыкӀынми
ӏумыкӀын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынуми
уӏукӀынуми
ӏукӀынуми
дыӏукӀынуми
фыӏукӀынуми
ӏукӀыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынуми
уӏумыкӀынуми
ӏумыкӀынуми
дыӏумыкӀынуми
фыӏумыкӀынуми
ӏумыкӀыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀтэми
уӏукӀтэми
ӏукӀтэми
дыӏукӀтэми
фыӏукӀтэми
ӏукӀ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀтэми
уӏумыкӀтэми
ӏумыкӀтэми
дыӏумыкӀтэми
фыӏумыкӀтэми
ӏумыкӀ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀатэми
уӏукӀатэми
ӏукӀатэми
дыӏукӀатэми
фыӏукӀатэми
ӏукӀа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀатэми
уӏумыкӀатэми
ӏумыкӀатэми
дыӏумыкӀатэми
фыӏумыкӀатэми
ӏумыкӀа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыӏукӀыгъатэми
уӏукӀыгъатэми
ӏукӀыгъатэми
дыӏукӀыгъатэми
фыӏукӀыгъатэми
ӏукӀыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀыгъатэми
уӏумыкӀыгъатэми
ӏумыкӀыгъатэми
дыӏумыкӀыгъатэми
фыӏумыкӀыгъатэми
ӏумыкӀыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынтэми
уӏукӀынтэми
ӏукӀынтэми
дыӏукӀынтэми
фыӏукӀынтэми
ӏукӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынтэми
уӏумыкӀынтэми
ӏумыкӀынтэми
дыӏумыкӀынтэми
фыӏумыкӀынтэми
ӏумыкӀын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыӏукӀынутэми
уӏукӀынутэми
ӏукӀынутэми
дыӏукӀынутэми
фыӏукӀынутэми
ӏукӀыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀынутэми
уӏумыкӀынутэми
ӏумыкӀынутэми
дыӏумыкӀынутэми
фыӏумыкӀынутэми
ӏумыкӀыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏукӀаи
уӏукӀаи
ӏукӀаи
дыӏукӀаи
фыӏукӀаи
ӏукӀаи
щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀакъыми
уӏукӀакъыми
ӏукӀакъыми
дыӏукӀакъыми
фыӏукӀакъыми
ӏукӀакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыӏукӀащэрэт
уӏукӀащэрэт
ӏукӀащэрэт
дыӏукӀащэрэт
фыӏукӀащэрэт
ӏукӀащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыӏумыкӀащэрэт
уӏумыкӀащэрэт
ӏумыкӀащэрэт
дыӏумыкӀащэрэт
фыӏумыкӀащэрэт
ӏумыкӀащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнщ
уӏукӀагъэнщ
ӏукӀагъэнщ
дыӏукӀагъэнщ
фыӏукӀагъэнщ
ӏукӀагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнкъым
уӏукӀагъэнкъым
ӏукӀагъэнкъым
дыӏукӀагъэнкъым
фыӏукӀагъэнкъым
ӏукӀагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнт
уӏукӀагъэнт
ӏукӀагъэнт
дыӏукӀагъэнт
фыӏукӀагъэнт
ӏукӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнтэкъым
уӏукӀагъэнтэкъым
ӏукӀагъэнтэкъым
дыӏукӀагъэнтэкъым
фыӏукӀагъэнтэкъым
ӏукӀагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэн
уӏукӀагъэн
ӏукӀагъэн
дыӏукӀагъэн
фыӏукӀагъэн
ӏукӀагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнкъэ
уӏукӀагъэнкъэ
ӏукӀагъэнкъэ
дыӏукӀагъэнкъэ
фыӏукӀагъэнкъэ
ӏукӀагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнт
уӏукӀагъэнт
ӏукӀагъэнт
дыӏукӀагъэнт
фыӏукӀагъэнт
ӏукӀагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнтэкъэ
уӏукӀагъэнтэкъэ
ӏукӀагъэнтэкъэ
дыӏукӀагъэнтэкъэ
фыӏукӀагъэнтэкъэ
ӏукӀагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнкӀ
уӏукӀагъэнкӀ
ӏукӀагъэнкӀ
дыӏукӀагъэнкӀ
фыӏукӀагъэнкӀ
ӏукӀагъэнкӀ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнукъым
уӏукӀагъэнукъым
ӏукӀагъэнукъым
дыӏукӀагъэнукъым
фыӏукӀагъэнукъым
ӏукӀагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнут
уӏукӀагъэнут
ӏукӀагъэнут
дыӏукӀагъэнут
фыӏукӀагъэнут
ӏукӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнутэкъым
уӏукӀагъэнутэкъым
ӏукӀагъэнутэкъым
дыӏукӀагъэнутэкъым
фыӏукӀагъэнутэкъым
ӏукӀагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэну
уӏукӀагъэну
ӏукӀагъэну
дыӏукӀагъэну
фыӏукӀагъэну
ӏукӀагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнукъэ
уӏукӀагъэнукъэ
ӏукӀагъэнукъэ
дыӏукӀагъэнукъэ
фыӏукӀагъэнукъэ
ӏукӀагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнут
уӏукӀагъэнут
ӏукӀагъэнут
дыӏукӀагъэнут
фыӏукӀагъэнут
ӏукӀагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыӏукӀагъэнутэкъэ
уӏукӀагъэнутэкъэ
ӏукӀагъэнутэкъэ
дыӏукӀагъэнутэкъэ
фыӏукӀагъэнутэкъэ
ӏукӀагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀ
уӏукӀ
ӏукӀ
дыӏукӀ
фыӏукӀ
ӏукӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀ
уӏумыкӀ
ӏумыкӀ
дыӏумыкӀ
фыӏумыкӀ
ӏумыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀа
уӏукӀа
ӏукӀа
дыӏукӀа
фыӏукӀа
ӏукӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀа
уӏумыкӀа
ӏумыкӀа
дыӏумыкӀа
фыӏумыкӀа
ӏумыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀыгъа
уӏукӀыгъа
ӏукӀыгъа
дыӏукӀыгъа
фыӏукӀыгъа
ӏукӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀыгъа
уӏумыкӀыгъа
ӏумыкӀыгъа
дыӏумыкӀыгъа
фыӏумыкӀыгъа
ӏумыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀын
уӏукӀын
ӏукӀын
дыӏукӀын
фыӏукӀын
ӏукӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀын
уӏумыкӀын
ӏумыкӀын
дыӏумыкӀын
фыӏумыкӀын
ӏумыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀыну
уӏукӀыну
ӏукӀыну
дыӏукӀыну
фыӏукӀыну
ӏукӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀыну
уӏумыкӀыну
ӏумыкӀыну
дыӏумыкӀыну
фыӏумыкӀыну
ӏумыкӀыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏукӀ
узэрыӏукӀ
зэрыӏукӀ
дызэрыӏукӀ
фызэрыӏукӀ
зэрыӏукӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыӏумыкӀ
узэрыӏумыкӀ
зэрыӏумыкӀ
дызэрыӏумыкӀ
фызэрыӏумыкӀ
зэрыӏумыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏукӀа
узэрыӏукӀа
зэрыӏукӀа
дызэрыӏукӀа
фызэрыӏукӀа
зэрыӏукӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыӏумыкӀа
узэрыӏумыкӀа
зэрыӏумыкӀа
дызэрыӏумыкӀа
фызэрыӏумыкӀа
зэрыӏумыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏукӀыгъа
узэрыӏукӀыгъа
зэрыӏукӀыгъа
дызэрыӏукӀыгъа
фызэрыӏукӀыгъа
зэрыӏукӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыӏумыкӀыгъа
узэрыӏумыкӀыгъа
зэрыӏумыкӀыгъа
дызэрыӏумыкӀыгъа
фызэрыӏумыкӀыгъа
зэрыӏумыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏукӀын
узэрыӏукӀын
зэрыӏукӀын
дызэрыӏукӀын
фызэрыӏукӀын
зэрыӏукӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыӏумыкӀын
узэрыӏумыкӀын
зэрыӏумыкӀын
дызэрыӏумыкӀын
фызэрыӏумыкӀын
зэрыӏумыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыӏукӀыну
узэрыӏукӀыну
зэрыӏукӀыну
дызэрыӏукӀыну
фызэрыӏукӀыну
зэрыӏукӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыӏумыкӀыну
узэрыӏумыкӀыну
зэрыӏумыкӀыну
дызэрыӏумыкӀыну
фызэрыӏумыкӀыну
зэрыӏумыкӀыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏукӀ
ущыӏукӀ
щыӏукӀ
дыщыӏукӀ
фыщыӏукӀ
щыӏукӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыӏумыкӀ
ущыӏумыкӀ
щыӏумыкӀ
дыщыӏумыкӀ
фыщыӏумыкӀ
щыӏумыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏукӀа
ущыӏукӀа
щыӏукӀа
дыщыӏукӀа
фыщыӏукӀа
щыӏукӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыӏумыкӀа
ущиӏумыкӀа
щыӏумыкӀа
дыщыӏумыкӀа
фыщыӏумыкӀа
щыӏумыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏукӀыгъа
ущыӏукӀыгъа
щыӏукӀыгъа
дыщыӏукӀыгъа
фыщыӏукӀыгъа
щыӏукӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыӏумыкӀыгъа
ущыӏумыкӀыгъа
щыӏумыкӀыгъа
дыщыӏумыкӀыгъа
фыщыӏумыкӀыгъа
щыӏумыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏукӀын
ущыӏукӀын
щыӏукӀын
дыщыӏукӀын
фыщыӏукӀын
щыӏукӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыӏумыкӀын
ущыӏукӀын
щыӏумыкӀын
дыщыӏумыкӀын
фыщыӏумыкӀын
щыӏумыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыӏукӀыну
ущыӏукӀыну
щыӏукӀыну
дыщыӏукӀыну
фыщыӏукӀыну
щыӏукӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыӏумыкӀыну
ущыӏумыкӀыну
щыӏумыкӀыну
дыщыӏумыкӀыну
фыщыӏумыкӀыну
щыӏумыкӀыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыӏукӀ
уздыӏукӀ
здыӏукӀ
дыздыӏукӀ
фыздыӏукӀ
здыӏукӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыӏумыкӀ
уздыӏумыкӀ
здыӏумыкӀ
дыздыӏумыкӀ
фыздыӏумыкӀ
здыӏумыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыӏукӀа
уздыӏукӀа
здыӏукӀа
дыздыӏукӀа
фыздыӏукӀа
здыӏукӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыӏумыкӀа
уздыӏумыкӀа
здыӏумыкӀа
дыздыӏумыкӀа
фыздыӏумыкӀа
здыӏумыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыӏукӀыгъа
уздыӏукӀыгъа
здыӏукӀыгъа
дыздыӏукӀыгъа
фыздыӏукӀыгъа
здыӏукӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыӏумыкӀыгъа
уздыӏумыкӀыгъа
здыӏумыкӀыгъа
дыздыӏумыкӀыгъа
фыздыӏумыкӀыгъа
здыӏумыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыӏукӀын
уздыӏукӀын
здыӏукӀын
дыздыӏукӀын
фыздыӏукӀын
здыӏукӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыӏумыкӀын
уздыӏумыкӀын
здыӏумыкӀын
дыздыӏумыкӀын
фыздыӏумыкӀын
здыӏумыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыӏукӀыну
уздыӏукӀыну
здыӏукӀыну
дыздыӏукӀыну
фыздыӏукӀыну
здыӏукӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыӏумыкӀыну
уздыӏумыкӀыну
здыӏумыкӀыну
дыздыӏумыкӀыну
фыздыӏумыкӀыну
здыӏумыкӀыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыӏукӀ
ущӀыӏукӀ
щӀыӏукӀ
дыщӀыӏукӀ
фыщӀыӏукӀ
щӀыӏукӀ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыӏумыкӀ
ущӀыӏумыкӀ
щӀыӏумыкӀ
дыщӀыӏумыкӀ
фыщӀыӏумыкӀ
щӀыӏумыкӀ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыӏукӀа
ущӀыӏукӀӀэкӀа
щӀыӏукӀа
дыщӀыӏукӀа
фыщӀыӏукӀа
щӀыӏукӀа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыӏумыкӀа
ущӀыӏумыкӀа
щӀыӏумыкӀа
дыщӀыӏумыкӀа
фыщӀыӏумыкӀа
щӀыӏумыкӀа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыӏукӀыгъа
ущӀыӏукӀыгъа
щӀыӏукӀыгъа
дыщӀыӏукӀыгъа
фыщӀыӏукӀыгъа
щӀыӏукӀыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыӏумыкӀыгъа
ущӀыӏумыкӀыгъа
щӀыӏумыкӀыгъа
дыщӀыӏумыкӀыгъа
фыщӀыӏумыкӀыгъа
щӀыӏумыкӀыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыӏукӀын
ущӀыӏукӀын
щӀыӏукӀын
дыщӀыӏукӀын
фыщӀыӏукӀын
щӀыӏукӀын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыӏумыкӀын
ущӀыӏумыкӀын
щӀыӏумыкӀын
дыщӀыӏумыкӀын
фыщӀыӏумыкӀын
щӀыӏумыкӀын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыӏукӀыну
ущӀыӏукӀыну
щӀыӏукӀыну
дыщӀыӏукӀыну
фыщӀыӏукӀыну
щӀыӏукӀыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыӏумыкӀыну
ущӀыӏумыкӀыну
щӀыӏумыкӀыну
дыщӀыӏумыкӀыну
фыщӀыӏумыкӀыну
щӀыӏумыкӀыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀыу
уӏукӀыу
ӏукӀыу
дыӏукӀыу
фыӏукӀыу
ӏукӀ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀыу
уӏумыкӀыу
ӏумыкӀыу
дыӏумыкӀыу
фыӏумыкӀыу
ӏумыкӀ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыӏукӀауэ
уӏукӀауэ
ӏукӀауэ
дыӏукӀауэ
фыӏукӀауэ
ӏукӀауэ / ӏукӀахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀауэ
уӏумыкӀауэ
ӏумыкӀауэ
дыӏумыкӀауэ
фыӏумыкӀауэ
ӏумыкӀауэ / ӏумыкӀахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыӏукӀыурэ
уӏукӀыурэ
ӏукӀыурэ
дыӏукӀыурэ
фыӏукӀыурэ
ӏукӀ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыӏумыкӀыурэ
уӏумыкӀыурэ
ӏумыкӀыурэ
дыӏумыкӀыурэ
фыӏумыкӀыурэ
ӏумыкӀ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпӏуокӀ
сыӏуокӀ
--
сыфӏуокӀ
саӏуокӀ
уэ
усӏуокӀ
--
уӏуокӀ
утӏуокӀ
--
уаӏуокӀ
ар
сӏуокӀ
пӏуокӀ
ӏуокӀ
тӏуокӀ
фӏуокӀ
яӏуокӀ
дэ
--
дыпӏуокӀ
дыӏуокӀ
--
дыфӏуокӀ
даӏуокӀ
фэ
фысӏуокӀ
--
фыӏуокӀ
фытӏуокӀ
--
фаӏуокӀ
ахэр
сӏуокӀ(хэ)
пӏуокӀ(хэ)
ӏуокӀ(хэ)
тӏуокӀ(хэ)
фӏуокӀ(хэ)
яӏуокӀ(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Заӏу бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀ]
[кӀ]ыр
--
[кӀ]хэр
Эргативнэ:
[кӀ]
[кӀ]ым
--
[кӀ]хэм
Послеложнэ:
[кӀ]кӀэ
[кӀ]ымкӀэ
[кӀ]хэкӀэ
[кӀ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӀ]ыу
[кӀ]ырауэ
[кӀ]хэу
[кӀ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Заӏу бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀ]а
[кӀ]ар
--
[кӀ]ахэр
Эргативнэ:
[кӀ]а
[кӀ]ам
--
[кӀ]ахэм
Послеложнэ:
[кӀ]акӀэ
[кӀ]амкӀэ
[кӀ]ахэкӀэ
[кӀ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӀ]ауэ
[кӀ]арауэ
[кӀ]ахэу
[кӀ]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Заӏу бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀ]ын
[кӀ]ыныр
--
[кӀ]ынхэр
Эргативнэ:
[кӀ]ын
[кӀ]ыным
--
[кӀ]ынхэм
Послеложнэ:
[кӀ]ынкӀэ
[кӀ]ынымкӀэ
[кӀ]ынхэкӀэ
[кӀ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[кӀ]ыну
[кӀ]ынырауэ
[кӀ]ынхэу
[кӀ]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Заӏу бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӀ]ыну
[кӀ]ынур
--
[кӀ]ынухэр
Эргативнэ:
[кӀ]ыну
[кӀ]ынум
--
[кӀ]ынухэм
Послеложнэ:
[кӀ]ынукӀэ
[кӀ]ынумкӀэ
[кӀ]ынухэкӀэ
[кӀ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӀ]ынууэ
[кӀ]ынурауэ
[кӀ]ынухэу
[кӀ]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым пыӀукӀуэтын, пэщӀэкӀын, бгъэдэкӀын.
Машинэ, мафӀэгу с. ху. зыгуэрым и ӀухьэпӀэм, щӀыхьэпӀэм, къэувыӀэпӀэм бгъэдэкӀын.
ЛэжьапӀэ, ӀэнатӀэ с. ху. къэгъэнэн, утӀыпщын.
Ӏуха хъун (п. п. бжэр).
ЛӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэдэлъху-зэшыпхъу цӀыкӀуитӀыр жыжьэ ӀукӀащ. Дыщэ кӀанэ, сборник
Наурыз и адэр абы иужькӀэ куэдрэ мыпсэужу ӀукӀащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Къуажэм кӀуэ автобусыр ӀуокӀ.
ЛэжьапӀэм ӀукӀын.
Бжэр ӀукӀащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ӏукӏын: 1. move away from sb or sth (walking, driving or riding) 2. leave, depart from swh (about transport) 3. leave, quit your job 4. open up 5. die, pass away
Къуажэм кӀуэ автобусыр ӀуокӀ: the bus to the village is departing
ЛэжьапӀэм ӀукӀын: quit your job
Бжэр ӀукӀащ: the door opened
УРЫСЫБЗЭ
ӏукӏын: 1. отойти от кого-чего-л. 2. отойти, отъехать, отправиться от чего-л. (о транспортных средствах) 3. уйти, уволиться с работы 4. открыться, отвориться 5. отойти, умереть
Къуажэм кӀуэ автобусыр ӀуокӀ: автобус, едущий в деревню, отправляется.
ЛэжьапӀэм ӀукӀын: уволиться с работы
Бжэр ӀукӀащ: дверь открылась
псалъафэ зэпыщӀахэр
[И] псэр ӀукӀын
1.
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: die, give up the ghost
Урысыбзэ: умереть, испустить дух
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
2.
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: scared to death
Урысыбзэ: до смерти перепугаться
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.