Wt/kbd/щӏэдзэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > щӏэдзэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ɕʹɐ'dzɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • щӀэ- + [дз] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "щӏэдзэн"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: щӏэдзэн
щымыӀэныгъэ: щӏэмыдзэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: щӏэздзэн щӏэбдзэн щӏидзэн щӏэддзэн щӏэвдзэн щӏадзэн
щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэн щӏумыдзэн щӏимыдзэн щӏэдмыдзэн щӏэвмыдзэн щӏамыдзэн
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: щӏэдзэ! щӏэвдзэ!
щымыӀэныгъэ: щӏумыдзэ! щӏэвмыдзэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сыщӏредзэ ущӏредзэ щӏредзэ дыщӏредзэ фыщӏредзэ щӏредзэ
щымыӀэныгъэ: сыщӏремыдзэ ущӏремыдзэ щӏремыдзэ дыщӏремыдзэ фыщӏремыдзэ щӏремыдзэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏызодзэ(р) щӏыбодзэ(р) щӏедзэ(р) щӏыдодзэ(р) щӏыводзэ(р) щӏадзэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэркъым щӏэбдзэркъым щӏидзэркъым щӏэддзэркъым щӏэвдзэркъым щӏадзэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзэрт щӏэбдзэрт щӏидзэрт щӏэддзэрт щӏэвдзэрт щӏадзэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэртэкъым щӏэбдзэртэкъым щӏидзэртэкъым щӏэддзэртэкъым щӏэвдзэртэкъым щӏадзэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзащ щӏэбдзащ щӏидзащ щӏэддзащ щӏэвдзащ щӏадзащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзакъым щӏэбдзакъым щӏидзакъым щӏэддзакъым щӏэвдзакъым щӏадзакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзат щӏэбдзат щӏидзат щӏэддзат щӏэвдзат щӏадзат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзатэкъым щӏэбдзатэкъым щӏидзатэкъым щӏэддзатэкъым щӏэвдзатэкъым щӏадзатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъащ щӏэбдзэгъащ щӏидзэгъащ щӏэддзэгъащ щӏэвдзэгъащ щӏадзэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэгъакъым щӏэбдзэгъакъым щӏидзэгъакъым щӏэддзэгъакъым щӏэвдзэгъакъым щӏадзэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъат щӏэбдзэгъат щӏидзэгъат щӏэддзэгъат щӏэвдзэгъат щӏадзэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэкъым щӏэбдзэгъатэкъым щӏидзэгъатэкъым щӏэддзэгъатэкъым щӏэвдзэгъатэкъым щӏадзэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: щӏэздзэщ щӏэбдзэщ щӏидзэщ щӏэддзэщ щӏэвдзэщ щӏадзэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэкъым щӏэбдзэкъым щӏидзэкъым щӏэддзэкъым щӏэвдзэкъым щӏадзэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: щӏэздзэт щӏэбдзэт щӏидзэт щӏэддзэт щӏэвдзэт щӏадзэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэтэкъым щӏэбдзэтэкъым щӏидзэтэкъым щӏэддзэтэкъым щӏэвдзэтэкъым щӏадзэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнщ щӏэбдзэнщ щӏидзэнщ щӏэддзэнщ щӏэвдзэнщ щӏадзэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнкъым щӏэбдзэнкъым щӏидзэнкъым щӏэддзэнкъым щӏэвдзэнкъым щӏадзэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнущ щӏэбдзэнущ щӏидзэнущ щӏэддзэнущ щӏэвдзэнущ щӏадзэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнукъым щӏэбдзэнукъым щӏидзэнукъым щӏэддзэнукъым щӏэвдзэнукъым щӏадзэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэрэ щӏэбдзэрэ щӏидзэрэ щӏэддзэрэ щӏэвдзэрэ щӏадзэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэркъэ щӏэбдзэркъэ щӏидзэркъэ щӏэддзэркъэ щӏэвдзэркъэ щӏадзэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзэрт щӏэбдзэрт щӏидзэрт щӏэддзэрт щӏэвдзэрт щӏадзэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэртэкъэ щӏэбдзэртэкъэ щӏидзэртэкъэ щӏэддзэртэкъэ щӏэвдзэртэкъэ щӏадзэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздза щӏэбдза щӏидза щӏэддза щӏэвдза щӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзакъэ щӏэбдзакъэ щӏидзакъэ щӏэддзакъэ щӏэвдзакъэ щӏадзакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзат щӏэбдзат щӏидзат щӏэддзат щӏэвдзат щӏадзат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзатэкъэ щӏэбдзатэкъэ щӏидзатэкъэ щӏэддзатэкъэ щӏэвдзатэкъэ щӏадзатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъа щӏэбдзэгъа щӏидзэгъа щӏэддзэгъа щӏэвдзэгъа щӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: щӏэздзэгъакъэ щӏэбдзэгъакъэ щӏидзэгъакъэ щӏэддзэгъакъэ щӏэвдзэгъакъэ щӏадзэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъат щӏэбдзэгъат щӏидзэгъат щӏэддзэгъат щӏэвдзэгъат щӏадзэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэкъэ щӏэбдзэгъатэкъэ щӏидзэгъатэкъэ щӏэддзэгъатэкъэ щӏэвдзэгъатэкъэ щӏадзэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: щӏэздзэ щӏэбдзэ щӏидзэ щӏэддзэ щӏэвдзэ щӏадзэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэкъэ щӏэбдзэкъэ щӏидзэкъэ щӏэддзэкъэ щӏэвдзэкъэ щӏадзэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: щӏэздзэт щӏэбдзэт щӏидзэт щӏэддзэт щӏэвдзэт щӏадзэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэтэкъэ щӏэбдзэтэкъэ щӏидзэтэкъэ щӏэддзэтэкъэ щӏэвдзэтэкъэ щӏадзэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэн щӏэбдзэн щӏидзэн щӏэддзэн щӏэвдзэн щӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнкъэ щӏэбдзэнкъэ щӏидзэнкъэ щӏэддзэнкъэ щӏэвдзэнкъэ щӏадзэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэну щӏэбдзэну щӏидзэну щӏэддзэну щӏэвдзэну щӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнукъэ щӏэбдзэнукъэ щӏидзэнукъэ щӏэддзэнукъэ щӏэвдзэнукъэ щӏадзэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэмэ щӏэбдзэмэ щӏидзэмэ щӏэддзэмэ щӏэвдзэмэ щӏадзэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэмэ щӏумыдзэмэ щӏимыдзэмэ щӏэдмыдзэмэ щӏэвмыдзэмэ щӏамыдзэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзамэ щӏэбдзамэ щӏидзамэ щӏэддзамэ щӏэвдзамэ щӏадзамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзамэ щӏумыдзамэ щӏимыдзамэ щӏэдмыдзамэ щӏэвмыдзамэ щӏамыдзамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъамэ щӏэбдзэгъамэ щӏидзэгъамэ щӏэддзэгъамэ щӏэвдзэгъамэ щӏадзэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъамэ щӏумыдзэгъамэ щӏимыдзэгъамэ щӏэдмыдзэгъамэ щӏэвмыдзэгъамэ щӏамыдзэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнмэ щӏэбдзэнмэ щӏидзэнмэ щӏэддзэнмэ щӏэвдзэнмэ щӏадзэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнмэ щӏумыдзэнмэ щӏимыдзэнмэ щӏэдмыдзэнмэ щӏэвмыдзэнмэ щӏамыдзэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнумэ щӏэбдзэнумэ щӏидзэнумэ щӏэддзэнумэ щӏэвдзэнумэ щӏадзэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнумэ щӏумыдзэнумэ щӏимыдзэнумэ щӏэдмыдзэнумэ щӏэвмыдзэнумэ щӏамыдзэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэтэмэ щӏэбдзэтэмэ щӏидзэтэмэ щӏэддзэтэмэ щӏэвдзэтэмэ щӏадзэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэтэмэ щӏумыдзэтэмэ щӏимыдзэтэмэ щӏэдмыдзэтэмэ щӏэвмыдзэтэмэ щӏамыдзэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзатэмэ щӏэбдзатэмэ щӏидзатэмэ щӏэддзатэмэ щӏэвдзатэмэ щӏадзатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзатэмэ щӏумыдзатэмэ щӏимыдзатэмэ щӏэдмыдзатэмэ щӏэвмыдзатэмэ щӏамыдзатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэмэ щӏэбдзэгъатэмэ щӏидзэгъатэмэ щӏэддзэгъатэмэ щӏэвдзэгъатэмэ щӏадзэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъатэмэ щӏумыдзэгъатэмэ щӏимыдзэгъатэмэ щӏэдмыдзэгъатэмэ щӏэвмыдзэгъатэмэ щӏамыдзэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнтэмэ щӏэбдзэнтэмэ щӏидзэнтэмэ щӏэддзэнтэмэ щӏэвдзэнтэмэ щӏадзэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнтэмэ щӏумыдзэнтэмэ щӏимыдзэнтэмэ щӏэдмыдзэнтэмэ щӏэвмыдзэнтэмэ щӏамыдзэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнутэмэ щӏэбдзэнутэмэ щӏидзэнутэмэ щӏэддзэнутэмэ щӏэвдзэнутэмэ щӏадзэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнутэмэ щӏумыдзэнутэмэ щӏимыдзэнутэмэ щӏэдмыдзэнутэмэ щӏэвмыдзэнутэмэ щӏамыдзэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнт щӏэбдзэнт щӏидзэнт щӏэддзэнт щӏэвдзэнт щӏадзэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнтэкъым щӏэбдзэнтэкъым щӏидзэнтэкъым щӏэддзэнтэкъым щӏэвдзэнтэкъым щӏадзэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнут щӏэбдзэнут щӏидзэнут щӏэддзэнут щӏэвдзэнут щӏадзэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнутэкъым щӏэбдзэнутэкъым щӏидзэнутэкъым щӏэддзэнутэкъым щӏэвдзэнутэкъым щӏадзэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэми щӏэбдзэми щӏидзэми щӏэддзэми щӏэвдзэми щӏадзэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэми щӏумыдзэми щӏимыдзэми щӏэдмыдзэми щӏэвмыдзэми щӏамыдзэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзами щӏэбдзами щӏидзами щӏэддзами щӏэвдзами щӏадзами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзами щӏумыдзами щӏимыдзами щӏэдмыдзами щӏэвмыдзами щӏамыдзами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъами щӏэбдзэгъами щӏидзэгъами щӏэддзэгъами щӏэвдзэгъами щӏадзэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъами щӏумыдзэгъами щӏимыдзэгъами щӏэдмыдзэгъами щӏэвмыдзэгъами щӏамыдзэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнми щӏэбдзэнми щӏидзэнми щӏэддзэнми щӏэвдзэнми щӏадзэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнми щӏумыдзэнми щӏимыдзэнми щӏэдмыдзэнми щӏэвмыдзэнми щӏамыдзэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнуми щӏэбдзэнуми щӏидзэнуми щӏэддзэнуми щӏэвдзэнуми щӏадзэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнуми щӏумыдзэнуми щӏимыдзэнуми щӏэдмыдзэнуми щӏэвмыдзэнуми щӏамыдзэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэтэми щӏэбдзэтэми щӏидзэтэми щӏэддзэтэми щӏэвдзэтэми щӏадзэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэтэми щӏумыдзэтэми щӏимыдзэтэми щӏэдмыдзэтэми щӏэвмыдзэтэми щӏамыдзэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзатэми щӏэбдзатэми щӏидзатэми щӏэддзатэми щӏэвдзатэми щӏадзатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзатэми щӏумыдзатэми щӏимыдзатэми щӏэдмыдзатэми щӏэвмыдзатэми щӏамыдзатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэми щӏэбдзэгъатэми щӏидзэгъатэми щӏэддзэгъатэми щӏэвдзэгъатэми щӏадзэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъатэми щӏумыдзэгъатэми щӏимыдзэгъатэми щӏэдмыдзэгъатэми щӏэвмыдзэгъатэми щӏамыдзэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнтэми щӏэбдзэнтэми щӏидзэнтэми щӏэддзэнтэми щӏэвдзэнтэми щӏадзэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнтэми щӏумыдзэнтэми щӏимыдзэнтэми щӏэдмыдзэнтэми щӏэвмыдзэнтэми щӏамыдзэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнутэми щӏэбдзэнутэми щӏидзэнутэми щӏэддзэнутэми щӏэвдзэнутэми щӏадзэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнутэми щӏумыдзэнутэми щӏимыдзэнутэми щӏэдмыдзэнутэми щӏэвмыдзэнутэми щӏамыдзэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: щӏэздзаи щӏэбдзаи щӏидзаи щӏэддзаи щӏэвдзаи щӏадзаи
щымыӀэныгъэ: щӏэздзакъыми щӏэбдзакъыми щӏидзакъыми щӏэддзакъыми щӏэвдзакъыми щӏадзакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: щӏэздзащэрэт щӏэбдзащэрэт щӏидзащэрэт щӏэддзащэрэт щӏэвдзащэрэт щӏадзащэрэт
щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзащэрэт щӏумыдзащэрэт щӏимыдзащэрэт щӏэдмыдзащэрэт щӏэвмыдзащэрэт щӏамыдзащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнщ щӏэбдзагъэнщ щӏидзагъэнщ щӏэддзагъэнщ щӏэвдзагъэнщ щӏадзагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнкъым щӏэбдзагъэнкъым щӏидзагъэнкъым щӏэддзагъэнкъым щӏэвдзагъэнкъым щӏадзагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнт щӏэбдзагъэнт щӏидзагъэнт щӏэддзагъэнт щӏэвдзагъэнт щӏадзагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнтэкъым щӏэбдзагъэнтэкъым щӏидзагъэнтэкъым щӏэддзагъэнтэкъым щӏэвдзагъэнтэкъым щӏадзагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэн щӏэбдзагъэн щӏидзагъэн щӏэддзагъэн щӏэвдзагъэн щӏадзагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнкъэ щӏэбдзагъэнкъэ щӏидзагъэнкъэ щӏэддзагъэнкъэ щӏэвдзагъэнкъэ щӏадзагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнт щӏэбдзагъэнт щӏидзагъэнт щӏэддзагъэнт щӏэвдзагъэнт щӏадзагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнтэкъэ щӏэбдзагъэнтэкъэ щӏидзагъэнтэкъэ щӏэддзагъэнтэкъэ щӏэвдзагъэнтэкъэ щӏадзагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнущ щӏэбдзагъэнущ щӏидзагъэнущ щӏэддзагъэнущ щӏэвдзагъэнущ щӏадзагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнукъым щӏэбдзагъэнукъым щӏидзагъэнукъым щӏэддзагъэнукъым щӏэвдзагъэнукъым щӏадзагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнут щӏэбдзагъэнут щӏидзагъэнут щӏэддзагъэнут щӏэвдзагъэнут щӏадзагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнутэкъым щӏэбдзагъэнутэкъым щӏидзагъэнутэкъым щӏэддзагъэнутэкъым щӏэвдзагъэнутэкъым щӏадзагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэну щӏэбдзагъэну щӏидзагъэну щӏэддзагъэну щӏэвдзагъэну щӏадзагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнукъэ щӏэбдзагъэнукъэ щӏидзагъэнукъэ щӏэддзагъэнукъэ щӏэвдзагъэнукъэ щӏадзагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнут щӏэбдзагъэнут щӏидзагъэнут щӏэддзагъэнут щӏэвдзагъэнут щӏадзагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнутэкъэ щӏэбдзагъэнутэкъэ щӏидзагъэнутэкъэ щӏэддзагъэнутэкъэ щӏэвдзагъэнутэкъэ щӏадзагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэ щӏэбдзэ щӏидзэ щӏэддзэ щӏэвдзэ щӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэ щӏумыдзэ щӏимыдзэ щӏэдмыдзэ щӏэвмыдзэ щӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэздза щӏэбдза щӏидза щӏэддза щӏэвдза щӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдза щӏумыдза щӏимыдза щӏэдмыдза щӏэвмыдза щӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэгъа щӏэбдзэгъа щӏидзэгъа щӏэддзэгъа щӏэвдзэгъа щӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэгъа щӏумыдзэгъа щӏимыдзэгъа щӏэдмыдзэгъа щӏэвмыдзэгъа щӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэн щӏэбдзэн щӏидзэн щӏэддзэн щӏэвдзэн щӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэн щӏумыдзэн щӏимыдзэн щӏэдмыдзэн щӏэвмыдзэн щӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэну щӏэбдзэну щӏидзэну щӏэддзэну щӏэвдзэну щӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэну щӏумыдзэну щӏимыдзэну щӏэдмыдзэну щӏэвмыдзэну щӏамыдзэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэдза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэ зэрыщӏэбдзэ зэрыщӏидзэ зэрыщӏэддзэ зэрыщӏэвдзэ зэрыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэ зэрыщӏумыдзэ зэрыщӏимыдзэ зэрыщӏэдмыдзэ зэрыщӏэвмыдзэ зэрыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздза зэрыщӏэбдза зэрыщӏидза зэрыщӏэддза зэрыщӏэвдза зэрыщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдза зэрыщӏумыдза зэрыщӏимыдза зэрыщӏэдмыдза зэрыщӏэвмыдза зэрамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэгъа зэрыщӏэбдзэгъа зэрыщӏидзэгъа зэрыщӏэддзэгъа зэрыщӏэвдзэгъа зэрыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэгъа зэрыщӏумыдзэгъа зэрыщӏимыдзэгъа зэрыщӏэдмыдзэгъа зэрыщӏэвмыдзэгъа зэрыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэн зэрыщӏэбдзэн зэрыщӏидзэн зэрыщӏэддзэн зэрыщӏэвдзэн зэрыщӏадзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэн зэрыщӏумыдзэн зэрыщӏимыдзэн зэрыщӏэдмыдзэн зэрыщӏэвмыдзэн зэрыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэну зэрыщӏэбдзэну зэрыщӏидзэну зэрыщӏэддзэну зэрыщӏэвдзэну зэрыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэну зэрыщӏумыдзэну зэрыщӏимыдзэну зэрыщӏэдмыдзэну зэрыщӏэвмыдзэну зэрыщӏамыдзэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэ щыщӏэбдзэ щыщӏидзэ щыщӏэддзэ щыщӏэвдзэ щыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэ щыщӏумыдзэ щыщӏимыдзэ щыщӏэдмыдзэ щыщӏэвмыдзэ щыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздза щыщӏэбдза щыщӏидза щыщӏэддза щыщӏэвдза щыщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдза щыщӏумыдза щыщӏимыдза щыщӏэдмыдза щыщӏэвмыдза щыщӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэгъа щыщӏэбдзэгъа щыщӏидзэгъа щыщӏэддзэгъа щыщӏэвдзэгъа щыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэгъа щыщӏумыдзэгъа щыщӏимыдзэгъа щыщӏэдмыдзэгъа щыщӏэвмыдзэгъа щыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэн щыщӏэбдзэн щыщӏидзэн щыщӏэддзэн щыщӏэвдзэн щыщӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэн щыщӏумыдзэн щыщӏимыдзэн щыщӏэдмыдзэн щыщӏэвмыдзэн щыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэну щыщӏэбдзэну щыщӏидзэну щыщӏэддзэну щыщӏэвдзэну щыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэну щыщӏумыдзэну щыщӏимыдзэну щыщӏэдмыдзэну щыщӏэвмыдзэну щыщӏамыдзэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэ здыщӏэбдзэ здыщӏидзэ здыщӏэддзэ здыщӏэвдзэ здыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэ здыщӏумыдзэ здыщӏимыдзэ здыщӏэдмыдзэ здыщӏэвмыдзэ здыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздза здыщӏэбдза здыщӏидза здыщӏэддза здыщӏэвдза здыщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдза здыщӏумыдза здыщӏимыдза здыщӏэдмыдза здыщӏэвмыдза здыщӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэгъа здыщӏэбдзэгъа здыщӏидзэгъа здыщӏэддзэгъа здыщӏэвдзэгъа здыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэгъа здыщӏумыдзэгъа здыщӏимыдзэгъа здыщӏэдмыдзэгъа здыщӏэвмыдзэгъа здыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэн здыщӏэбдзэн здыщӏидзэн здыщӏэддзэн здыщӏэвдзэн здыщӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэн здыщӏумыдзэн здыщӏимыдзэн здыщӏэдмыдзэн здыщӏэвмыдзэн здыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэну здыщӏэбдзэну здыщӏидзэну здыщӏэддзэну здыщӏэвдзэну здыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэну здыщӏумыдзэну здыщӏимыдзэну здыщӏэдмыдзэну здыщӏэвмыдзэну здыщӏамыдзэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэ щӀыщӏэбдзэ щӀыщӏидзэ щӀыщӏэддзэ щӀыщӏэвдзэ щӀыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэ щӀыщӏумыдзэ щӀыщӏимыдзэ щӀыщӏэдмыдзэ щӀыщӏэвмыдзэ щӀыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздза щӀыщӏэбдза щӀыщӏидза щӀыщӏэддза щӀыщӏэвдза щӀщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдза щӀыщӏумыдза щӀыщӏимыдза щӀыщӏэдмыдза щӀыщӏэвмыдза щӀыщӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэгъа щӀэщӏэбдзэгъа щӀыщӏидзэгъа щӀэщӏэддзэгъа щӀэщӏэвдзэгъа щӀыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэгъа щӀыщӏумыдзэгъа щӀыщӏимыдзэгъа щӀыщӏэдмыдзэгъа щӀыщӏэвмыдзэгъа щӀыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэн щӀыщӏэбдзэн щӀыщӏидзэн щӀыщӏэддзэн щӀыщӏэвдзэн щӀыщӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэн щӀыщӏумыдзэн щӀыщӏимыдзэн щӀыщӏэдмыдзэн щӀыщӏэвмыдзэн щӀыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэну щӀыщӏэбдзэну щӀыщӏидзэну щӀыщӏэддзэну щӀыщӏэвдзэну щӀыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэну щӀыщӏумыдзэну щӀыщӏимыдзэну щӀыщӏэдмыдзэну щӀыщӏэвмыдзэну щӀыщӏамыдзэну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэу щӏэбдзэу щӏидзэу щӏэддзэу щӏэвдзэу щӏадзэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэу щӏумыдзэу щӏимыдзэу щӏэдмыдзэу щӏэвмыдзэу щӏамыдзэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзауэ щӏэбдзауэ щӏидзауэ щӏэддзауэ щӏэвдзауэ щӏадзауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзауэ щӏумыдзауэ щӏимыдзауэ щӏэдмыдзауэ щӏэвмыдзауэ щӏамыдзауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ щӏэздзэурэ щӏэбдзэурэ щӏидзэурэ щӏэддзэурэ щӏэвдзэурэ щӏадзэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэурэ щӏумыдзэурэ щӏимыдзэурэ щӏэдмыдзэурэ щӏэвмыдзэурэ щӏамыдзэурэ
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

подлежащэ СЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ ущӏызодзэ уащӏызодзэ
ар пщӏызодзэ щӏызодзэ фщӏызодзэ ящӏызодзэ
дэ
фэ фыщӏызодзэ фащӏызодзэ
ахэр пщӏызодзэ(хэ) щӏызодзэ(хэ) фщӏызодзэ(хэ ящӏызодзэ(хэ)
подлежащэ УЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыщӏыбодзэ сащӏыбодзэ
уэ
ар сщӏыбодзэ щӏыбодзэ тщӏыбодзэ ящӏыбодзэ
дэ дыщӏыбодзэ дащӏыбодзэ
фэ
ахэр сщӏыбодзэ(хэ) щӏыбодзэ(хэ) тщӏыбодзэ(хэ) ящӏыбодзэ(хэ)
подлежащэ АБЫ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыпщӏедзэ сыщӏедзэ сыфщӏедзэ сащӏедзэ
уэ усщӏедзэ ущӏедзэ утщӏедзэ уащӏедзэ
ар сщӏедзэ пщӏедзэ щӏедзэ тщӏедзэ фщӏедзэ ящӏедзэ
дэ дыпщӏедзэ дыщӏедзэ дыфщӏедзэ дащӏедзэ
фэ фысщӏедзэ фыщӏедзэ фытщӏедзэ фащӏедзэ
ахэр сщӏедзэ(хэ) пщӏедзэ(хэ) щӏедзэ(хэ) тщӏедзэ(хэ) фщӏедзэ(хэ) ящӏедзэ(хэ)
подлежащэ ДЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ ущӏыдодзэ уащӏыдодзэ
ар пщӏыдодзэ щӏыдодзэ фщӏыдодзэ ящӏыдодзэ
дэ
фэ фыщӏыдодзэ фащӏыдодзэ
ахэр пщӏыдодзэ(хэ) щӏыдодзэ(хэ) фщӏыдодзэ(хэ) ящӏыдодзэ(хэ)
подлежащэ ФЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыщӏыводзэ сащӏыводзэ
уэ
ар сщӏыводзэ щӏыводзэ тщӏыводзэ ящӏыводзэ
дэ дыщӏыводзэ дащӏыводзэ
фэ
ахэр сщӏыводзэ(хэ) щӏыводзэ(хэ) тщӏыводзэ(хэ) ящӏыводзэ(хэ)
подлежащэ АБЫХЭМ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыпщӏадзэ сыщӏадзэ сыфщӏадзэ сащӏадзэ
уэ усщӏадзэ ущӏадзэ утщӏадзэ уащӏадзэ
ар сщӏадзэ пщӏадзэ щӏадзэ тщӏадзэ фщӏадзэ ящӏадзэ
дэ дыпщӏадзэ дыщӏадзэ дыфщӏадзэ дащӏадзэ
фэ фысщӏадзэ фыщӏадзэ фытщӏадзэ фащӏадзэ
ахэр сщӏадзэ(хэ) пщӏадзэ(хэ) щӏадзэ(хэ) тщӏадзэ(хэ) фщӏадзэ(хэ) ящӏадзэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]э [дз]эр -- [дз]эхэр
Эргативнэ: [дз]э [дз]эм -- [дз]эхэм
Послеложнэ: [дз]экӀэ [дз]эмкӀэ [дз]эхэкӀэ [дз]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дз]эу [дз]эрауэ [дз]эхэу [дз]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]а [дз]ар -- [дз]ахэр
Эргативнэ: [дз]а [дз]ам -- [дз]ахэм
Послеложнэ: [дз]акӀэ [дз]амкӀэ [дз]ахэкӀэ [дз]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дз]ауэ [дз]арауэ [дз]ахэу [дз]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]эн [дз]эныр -- [дз]энхэр
Эргативнэ: [дз]эн [дз]эным -- [дз]энхэм
Послеложнэ: [дз]энкӀэ [дз]энымкӀэ [дз]энхэкӀэ [дз]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [дз]эну [дз]энырауэ [дз]энхэу [дз]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]эну [дз]энур -- [дз]энухэр
Эргативнэ: [дз]эну [дз]энум -- [дз]энухэм
Послеложнэ: [дз]энукӀэ [дз]энумкӀэ [дз]энухэкӀэ [дз]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дз]энууэ [дз]энурауэ [дз]энухэу [дз]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Ӏуэхугъуэ гуэр гъэзэщӀэным, лэжьыным иужь ихьэн; ублэн.

ЩАПХЪЭХЭР

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 109
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
Зы махуэ гуэрым а тӀум джэгун щӀадзащ. Однажды, эти двое начали играть. One day the two (of them) began to play.
нап. 116
ЯтӀэр зэхэтщӀэри ин щӀэддзащ. Мы развели глину и начали белить. We mixed the clay and started whitewashing.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Хъыджэбзым джэгу кӀуэн пасэу щӀидзащ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • щӏэдзэн: begin, start sth
  • Хъыджэбзым джэгу кӀуэн пасэу щӀидзащ: The girl started going to the dance early.
УРЫСЫБЗЭ
  • щӏэдзэн: начать что-л., приступить к чему-л.
  • Хъыджэбзым джэгу кӀуэн пасэу щӀидзащ: девушка начала рано ходить на танцы.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

Wt/kbd/щӏэдзэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ɕʹɐ'dzɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • щӀэ- + [дз] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "щӏэдзэн"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: щӏэдзэн
щымыӀэныгъэ: щӏэмыдзэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: щӏэздзэн щӏэбдзэн щӏидзэн щӏэддзэн щӏэвдзэн щӏадзэн
щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэн щӏумыдзэн щӏимыдзэн щӏэдмыдзэн щӏэвмыдзэн щӏамыдзэн
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: щӏэдзэ! щӏэвдзэ!
щымыӀэныгъэ: щӏумыдзэ! щӏэвмыдзэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сыщӏредзэ ущӏредзэ щӏредзэ дыщӏредзэ фыщӏредзэ щӏредзэ
щымыӀэныгъэ: сыщӏремыдзэ ущӏремыдзэ щӏремыдзэ дыщӏремыдзэ фыщӏремыдзэ щӏремыдзэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏызодзэ(р) щӏыбодзэ(р) щӏедзэ(р) щӏыдодзэ(р) щӏыводзэ(р) щӏадзэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэркъым щӏэбдзэркъым щӏидзэркъым щӏэддзэркъым щӏэвдзэркъым щӏадзэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзэрт щӏэбдзэрт щӏидзэрт щӏэддзэрт щӏэвдзэрт щӏадзэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэртэкъым щӏэбдзэртэкъым щӏидзэртэкъым щӏэддзэртэкъым щӏэвдзэртэкъым щӏадзэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзащ щӏэбдзащ щӏидзащ щӏэддзащ щӏэвдзащ щӏадзащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзакъым щӏэбдзакъым щӏидзакъым щӏэддзакъым щӏэвдзакъым щӏадзакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзат щӏэбдзат щӏидзат щӏэддзат щӏэвдзат щӏадзат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзатэкъым щӏэбдзатэкъым щӏидзатэкъым щӏэддзатэкъым щӏэвдзатэкъым щӏадзатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъащ щӏэбдзэгъащ щӏидзэгъащ щӏэддзэгъащ щӏэвдзэгъащ щӏадзэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэгъакъым щӏэбдзэгъакъым щӏидзэгъакъым щӏэддзэгъакъым щӏэвдзэгъакъым щӏадзэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъат щӏэбдзэгъат щӏидзэгъат щӏэддзэгъат щӏэвдзэгъат щӏадзэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэкъым щӏэбдзэгъатэкъым щӏидзэгъатэкъым щӏэддзэгъатэкъым щӏэвдзэгъатэкъым щӏадзэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: щӏэздзэщ щӏэбдзэщ щӏидзэщ щӏэддзэщ щӏэвдзэщ щӏадзэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэкъым щӏэбдзэкъым щӏидзэкъым щӏэддзэкъым щӏэвдзэкъым щӏадзэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: щӏэздзэт щӏэбдзэт щӏидзэт щӏэддзэт щӏэвдзэт щӏадзэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэтэкъым щӏэбдзэтэкъым щӏидзэтэкъым щӏэддзэтэкъым щӏэвдзэтэкъым щӏадзэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнщ щӏэбдзэнщ щӏидзэнщ щӏэддзэнщ щӏэвдзэнщ щӏадзэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнкъым щӏэбдзэнкъым щӏидзэнкъым щӏэддзэнкъым щӏэвдзэнкъым щӏадзэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнущ щӏэбдзэнущ щӏидзэнущ щӏэддзэнущ щӏэвдзэнущ щӏадзэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнукъым щӏэбдзэнукъым щӏидзэнукъым щӏэддзэнукъым щӏэвдзэнукъым щӏадзэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэрэ щӏэбдзэрэ щӏидзэрэ щӏэддзэрэ щӏэвдзэрэ щӏадзэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэркъэ щӏэбдзэркъэ щӏидзэркъэ щӏэддзэркъэ щӏэвдзэркъэ щӏадзэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзэрт щӏэбдзэрт щӏидзэрт щӏэддзэрт щӏэвдзэрт щӏадзэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэртэкъэ щӏэбдзэртэкъэ щӏидзэртэкъэ щӏэддзэртэкъэ щӏэвдзэртэкъэ щӏадзэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздза щӏэбдза щӏидза щӏэддза щӏэвдза щӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзакъэ щӏэбдзакъэ щӏидзакъэ щӏэддзакъэ щӏэвдзакъэ щӏадзакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзат щӏэбдзат щӏидзат щӏэддзат щӏэвдзат щӏадзат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзатэкъэ щӏэбдзатэкъэ щӏидзатэкъэ щӏэддзатэкъэ щӏэвдзатэкъэ щӏадзатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъа щӏэбдзэгъа щӏидзэгъа щӏэддзэгъа щӏэвдзэгъа щӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: щӏэздзэгъакъэ щӏэбдзэгъакъэ щӏидзэгъакъэ щӏэддзэгъакъэ щӏэвдзэгъакъэ щӏадзэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъат щӏэбдзэгъат щӏидзэгъат щӏэддзэгъат щӏэвдзэгъат щӏадзэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэкъэ щӏэбдзэгъатэкъэ щӏидзэгъатэкъэ щӏэддзэгъатэкъэ щӏэвдзэгъатэкъэ щӏадзэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: щӏэздзэ щӏэбдзэ щӏидзэ щӏэддзэ щӏэвдзэ щӏадзэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэкъэ щӏэбдзэкъэ щӏидзэкъэ щӏэддзэкъэ щӏэвдзэкъэ щӏадзэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: щӏэздзэт щӏэбдзэт щӏидзэт щӏэддзэт щӏэвдзэт щӏадзэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэтэкъэ щӏэбдзэтэкъэ щӏидзэтэкъэ щӏэддзэтэкъэ щӏэвдзэтэкъэ щӏадзэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэн щӏэбдзэн щӏидзэн щӏэддзэн щӏэвдзэн щӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнкъэ щӏэбдзэнкъэ щӏидзэнкъэ щӏэддзэнкъэ щӏэвдзэнкъэ щӏадзэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэну щӏэбдзэну щӏидзэну щӏэддзэну щӏэвдзэну щӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнукъэ щӏэбдзэнукъэ щӏидзэнукъэ щӏэддзэнукъэ щӏэвдзэнукъэ щӏадзэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэмэ щӏэбдзэмэ щӏидзэмэ щӏэддзэмэ щӏэвдзэмэ щӏадзэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэмэ щӏумыдзэмэ щӏимыдзэмэ щӏэдмыдзэмэ щӏэвмыдзэмэ щӏамыдзэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзамэ щӏэбдзамэ щӏидзамэ щӏэддзамэ щӏэвдзамэ щӏадзамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзамэ щӏумыдзамэ щӏимыдзамэ щӏэдмыдзамэ щӏэвмыдзамэ щӏамыдзамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъамэ щӏэбдзэгъамэ щӏидзэгъамэ щӏэддзэгъамэ щӏэвдзэгъамэ щӏадзэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъамэ щӏумыдзэгъамэ щӏимыдзэгъамэ щӏэдмыдзэгъамэ щӏэвмыдзэгъамэ щӏамыдзэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнмэ щӏэбдзэнмэ щӏидзэнмэ щӏэддзэнмэ щӏэвдзэнмэ щӏадзэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнмэ щӏумыдзэнмэ щӏимыдзэнмэ щӏэдмыдзэнмэ щӏэвмыдзэнмэ щӏамыдзэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнумэ щӏэбдзэнумэ щӏидзэнумэ щӏэддзэнумэ щӏэвдзэнумэ щӏадзэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнумэ щӏумыдзэнумэ щӏимыдзэнумэ щӏэдмыдзэнумэ щӏэвмыдзэнумэ щӏамыдзэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэтэмэ щӏэбдзэтэмэ щӏидзэтэмэ щӏэддзэтэмэ щӏэвдзэтэмэ щӏадзэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэтэмэ щӏумыдзэтэмэ щӏимыдзэтэмэ щӏэдмыдзэтэмэ щӏэвмыдзэтэмэ щӏамыдзэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзатэмэ щӏэбдзатэмэ щӏидзатэмэ щӏэддзатэмэ щӏэвдзатэмэ щӏадзатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзатэмэ щӏумыдзатэмэ щӏимыдзатэмэ щӏэдмыдзатэмэ щӏэвмыдзатэмэ щӏамыдзатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэмэ щӏэбдзэгъатэмэ щӏидзэгъатэмэ щӏэддзэгъатэмэ щӏэвдзэгъатэмэ щӏадзэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъатэмэ щӏумыдзэгъатэмэ щӏимыдзэгъатэмэ щӏэдмыдзэгъатэмэ щӏэвмыдзэгъатэмэ щӏамыдзэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнтэмэ щӏэбдзэнтэмэ щӏидзэнтэмэ щӏэддзэнтэмэ щӏэвдзэнтэмэ щӏадзэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнтэмэ щӏумыдзэнтэмэ щӏимыдзэнтэмэ щӏэдмыдзэнтэмэ щӏэвмыдзэнтэмэ щӏамыдзэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнутэмэ щӏэбдзэнутэмэ щӏидзэнутэмэ щӏэддзэнутэмэ щӏэвдзэнутэмэ щӏадзэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнутэмэ щӏумыдзэнутэмэ щӏимыдзэнутэмэ щӏэдмыдзэнутэмэ щӏэвмыдзэнутэмэ щӏамыдзэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнт щӏэбдзэнт щӏидзэнт щӏэддзэнт щӏэвдзэнт щӏадзэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнтэкъым щӏэбдзэнтэкъым щӏидзэнтэкъым щӏэддзэнтэкъым щӏэвдзэнтэкъым щӏадзэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнут щӏэбдзэнут щӏидзэнут щӏэддзэнут щӏэвдзэнут щӏадзэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэздзэнутэкъым щӏэбдзэнутэкъым щӏидзэнутэкъым щӏэддзэнутэкъым щӏэвдзэнутэкъым щӏадзэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэми щӏэбдзэми щӏидзэми щӏэддзэми щӏэвдзэми щӏадзэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэми щӏумыдзэми щӏимыдзэми щӏэдмыдзэми щӏэвмыдзэми щӏамыдзэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзами щӏэбдзами щӏидзами щӏэддзами щӏэвдзами щӏадзами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзами щӏумыдзами щӏимыдзами щӏэдмыдзами щӏэвмыдзами щӏамыдзами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъами щӏэбдзэгъами щӏидзэгъами щӏэддзэгъами щӏэвдзэгъами щӏадзэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъами щӏумыдзэгъами щӏимыдзэгъами щӏэдмыдзэгъами щӏэвмыдзэгъами щӏамыдзэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнми щӏэбдзэнми щӏидзэнми щӏэддзэнми щӏэвдзэнми щӏадзэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнми щӏумыдзэнми щӏимыдзэнми щӏэдмыдзэнми щӏэвмыдзэнми щӏамыдзэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнуми щӏэбдзэнуми щӏидзэнуми щӏэддзэнуми щӏэвдзэнуми щӏадзэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнуми щӏумыдзэнуми щӏимыдзэнуми щӏэдмыдзэнуми щӏэвмыдзэнуми щӏамыдзэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэтэми щӏэбдзэтэми щӏидзэтэми щӏэддзэтэми щӏэвдзэтэми щӏадзэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэтэми щӏумыдзэтэми щӏимыдзэтэми щӏэдмыдзэтэми щӏэвмыдзэтэми щӏамыдзэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэздзатэми щӏэбдзатэми щӏидзатэми щӏэддзатэми щӏэвдзатэми щӏадзатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзатэми щӏумыдзатэми щӏимыдзатэми щӏэдмыдзатэми щӏэвмыдзатэми щӏамыдзатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэздзэгъатэми щӏэбдзэгъатэми щӏидзэгъатэми щӏэддзэгъатэми щӏэвдзэгъатэми щӏадзэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэгъатэми щӏумыдзэгъатэми щӏимыдзэгъатэми щӏэдмыдзэгъатэми щӏэвмыдзэгъатэми щӏамыдзэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнтэми щӏэбдзэнтэми щӏидзэнтэми щӏэддзэнтэми щӏэвдзэнтэми щӏадзэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнтэми щӏумыдзэнтэми щӏимыдзэнтэми щӏэдмыдзэнтэми щӏэвмыдзэнтэми щӏамыдзэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэздзэнутэми щӏэбдзэнутэми щӏидзэнутэми щӏэддзэнутэми щӏэвдзэнутэми щӏадзэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзэнутэми щӏумыдзэнутэми щӏимыдзэнутэми щӏэдмыдзэнутэми щӏэвмыдзэнутэми щӏамыдзэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: щӏэздзаи щӏэбдзаи щӏидзаи щӏэддзаи щӏэвдзаи щӏадзаи
щымыӀэныгъэ: щӏэздзакъыми щӏэбдзакъыми щӏидзакъыми щӏэддзакъыми щӏэвдзакъыми щӏадзакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: щӏэздзащэрэт щӏэбдзащэрэт щӏидзащэрэт щӏэддзащэрэт щӏэвдзащэрэт щӏадзащэрэт
щымыӀэныгъэ: щӏэзмыдзащэрэт щӏумыдзащэрэт щӏимыдзащэрэт щӏэдмыдзащэрэт щӏэвмыдзащэрэт щӏамыдзащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнщ щӏэбдзагъэнщ щӏидзагъэнщ щӏэддзагъэнщ щӏэвдзагъэнщ щӏадзагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнкъым щӏэбдзагъэнкъым щӏидзагъэнкъым щӏэддзагъэнкъым щӏэвдзагъэнкъым щӏадзагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнт щӏэбдзагъэнт щӏидзагъэнт щӏэддзагъэнт щӏэвдзагъэнт щӏадзагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнтэкъым щӏэбдзагъэнтэкъым щӏидзагъэнтэкъым щӏэддзагъэнтэкъым щӏэвдзагъэнтэкъым щӏадзагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэн щӏэбдзагъэн щӏидзагъэн щӏэддзагъэн щӏэвдзагъэн щӏадзагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнкъэ щӏэбдзагъэнкъэ щӏидзагъэнкъэ щӏэддзагъэнкъэ щӏэвдзагъэнкъэ щӏадзагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнт щӏэбдзагъэнт щӏидзагъэнт щӏэддзагъэнт щӏэвдзагъэнт щӏадзагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнтэкъэ щӏэбдзагъэнтэкъэ щӏидзагъэнтэкъэ щӏэддзагъэнтэкъэ щӏэвдзагъэнтэкъэ щӏадзагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнущ щӏэбдзагъэнущ щӏидзагъэнущ щӏэддзагъэнущ щӏэвдзагъэнущ щӏадзагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнукъым щӏэбдзагъэнукъым щӏидзагъэнукъым щӏэддзагъэнукъым щӏэвдзагъэнукъым щӏадзагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнут щӏэбдзагъэнут щӏидзагъэнут щӏэддзагъэнут щӏэвдзагъэнут щӏадзагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнутэкъым щӏэбдзагъэнутэкъым щӏидзагъэнутэкъым щӏэддзагъэнутэкъым щӏэвдзагъэнутэкъым щӏадзагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэну щӏэбдзагъэну щӏидзагъэну щӏэддзагъэну щӏэвдзагъэну щӏадзагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнукъэ щӏэбдзагъэнукъэ щӏидзагъэнукъэ щӏэддзагъэнукъэ щӏэвдзагъэнукъэ щӏадзагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнут щӏэбдзагъэнут щӏидзагъэнут щӏэддзагъэнут щӏэвдзагъэнут щӏадзагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэздзагъэнутэкъэ щӏэбдзагъэнутэкъэ щӏидзагъэнутэкъэ щӏэддзагъэнутэкъэ щӏэвдзагъэнутэкъэ щӏадзагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыдзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыдзэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэ щӏэбдзэ щӏидзэ щӏэддзэ щӏэвдзэ щӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэ щӏумыдзэ щӏимыдзэ щӏэдмыдзэ щӏэвмыдзэ щӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэздза щӏэбдза щӏидза щӏэддза щӏэвдза щӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдза щӏумыдза щӏимыдза щӏэдмыдза щӏэвмыдза щӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэгъа щӏэбдзэгъа щӏидзэгъа щӏэддзэгъа щӏэвдзэгъа щӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэгъа щӏумыдзэгъа щӏимыдзэгъа щӏэдмыдзэгъа щӏэвмыдзэгъа щӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэн щӏэбдзэн щӏидзэн щӏэддзэн щӏэвдзэн щӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэн щӏумыдзэн щӏимыдзэн щӏэдмыдзэн щӏэвмыдзэн щӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэну щӏэбдзэну щӏидзэну щӏэддзэну щӏэвдзэну щӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэну щӏумыдзэну щӏимыдзэну щӏэдмыдзэну щӏэвмыдзэну щӏамыдзэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэдза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэдзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыдзэну
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэ зэрыщӏэбдзэ зэрыщӏидзэ зэрыщӏэддзэ зэрыщӏэвдзэ зэрыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэ зэрыщӏумыдзэ зэрыщӏимыдзэ зэрыщӏэдмыдзэ зэрыщӏэвмыдзэ зэрыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздза зэрыщӏэбдза зэрыщӏидза зэрыщӏэддза зэрыщӏэвдза зэрыщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдза зэрыщӏумыдза зэрыщӏимыдза зэрыщӏэдмыдза зэрыщӏэвмыдза зэрамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэгъа зэрыщӏэбдзэгъа зэрыщӏидзэгъа зэрыщӏэддзэгъа зэрыщӏэвдзэгъа зэрыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэгъа зэрыщӏумыдзэгъа зэрыщӏимыдзэгъа зэрыщӏэдмыдзэгъа зэрыщӏэвмыдзэгъа зэрыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэн зэрыщӏэбдзэн зэрыщӏидзэн зэрыщӏэддзэн зэрыщӏэвдзэн зэрыщӏадзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэн зэрыщӏумыдзэн зэрыщӏимыдзэн зэрыщӏэдмыдзэн зэрыщӏэвмыдзэн зэрыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэздзэну зэрыщӏэбдзэну зэрыщӏидзэну зэрыщӏэддзэну зэрыщӏэвдзэну зэрыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыдзэну зэрыщӏумыдзэну зэрыщӏимыдзэну зэрыщӏэдмыдзэну зэрыщӏэвмыдзэну зэрыщӏамыдзэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэ щыщӏэбдзэ щыщӏидзэ щыщӏэддзэ щыщӏэвдзэ щыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэ щыщӏумыдзэ щыщӏимыдзэ щыщӏэдмыдзэ щыщӏэвмыдзэ щыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздза щыщӏэбдза щыщӏидза щыщӏэддза щыщӏэвдза щыщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдза щыщӏумыдза щыщӏимыдза щыщӏэдмыдза щыщӏэвмыдза щыщӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэгъа щыщӏэбдзэгъа щыщӏидзэгъа щыщӏэддзэгъа щыщӏэвдзэгъа щыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэгъа щыщӏумыдзэгъа щыщӏимыдзэгъа щыщӏэдмыдзэгъа щыщӏэвмыдзэгъа щыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэн щыщӏэбдзэн щыщӏидзэн щыщӏэддзэн щыщӏэвдзэн щыщӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэн щыщӏумыдзэн щыщӏимыдзэн щыщӏэдмыдзэн щыщӏэвмыдзэн щыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэздзэну щыщӏэбдзэну щыщӏидзэну щыщӏэддзэну щыщӏэвдзэну щыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыдзэну щыщӏумыдзэну щыщӏимыдзэну щыщӏэдмыдзэну щыщӏэвмыдзэну щыщӏамыдзэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэ здыщӏэбдзэ здыщӏидзэ здыщӏэддзэ здыщӏэвдзэ здыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэ здыщӏумыдзэ здыщӏимыдзэ здыщӏэдмыдзэ здыщӏэвмыдзэ здыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздза здыщӏэбдза здыщӏидза здыщӏэддза здыщӏэвдза здыщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдза здыщӏумыдза здыщӏимыдза здыщӏэдмыдза здыщӏэвмыдза здыщӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэгъа здыщӏэбдзэгъа здыщӏидзэгъа здыщӏэддзэгъа здыщӏэвдзэгъа здыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэгъа здыщӏумыдзэгъа здыщӏимыдзэгъа здыщӏэдмыдзэгъа здыщӏэвмыдзэгъа здыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэн здыщӏэбдзэн здыщӏидзэн здыщӏэддзэн здыщӏэвдзэн здыщӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэн здыщӏумыдзэн здыщӏимыдзэн здыщӏэдмыдзэн здыщӏэвмыдзэн здыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэздзэну здыщӏэбдзэну здыщӏидзэну здыщӏэддзэну здыщӏэвдзэну здыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыдзэну здыщӏумыдзэну здыщӏимыдзэну здыщӏэдмыдзэну здыщӏэвмыдзэну здыщӏамыдзэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэ щӀыщӏэбдзэ щӀыщӏидзэ щӀыщӏэддзэ щӀыщӏэвдзэ щӀыщӏадзэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэ щӀыщӏумыдзэ щӀыщӏимыдзэ щӀыщӏэдмыдзэ щӀыщӏэвмыдзэ щӀыщӏамыдзэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздза щӀыщӏэбдза щӀыщӏидза щӀыщӏэддза щӀыщӏэвдза щӀщӏадза
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдза щӀыщӏумыдза щӀыщӏимыдза щӀыщӏэдмыдза щӀыщӏэвмыдза щӀыщӏамыдза
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэгъа щӀэщӏэбдзэгъа щӀыщӏидзэгъа щӀэщӏэддзэгъа щӀэщӏэвдзэгъа щӀыщӏадзэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэгъа щӀыщӏумыдзэгъа щӀыщӏимыдзэгъа щӀыщӏэдмыдзэгъа щӀыщӏэвмыдзэгъа щӀыщӏамыдзэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэн щӀыщӏэбдзэн щӀыщӏидзэн щӀыщӏэддзэн щӀыщӏэвдзэн щӀыщӏадзэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэн щӀыщӏумыдзэн щӀыщӏимыдзэн щӀыщӏэдмыдзэн щӀыщӏэвмыдзэн щӀыщӏамыдзэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэздзэну щӀыщӏэбдзэну щӀыщӏидзэну щӀыщӏэддзэну щӀыщӏэвдзэну щӀыщӏадзэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыдзэну щӀыщӏумыдзэну щӀыщӏимыдзэну щӀыщӏэдмыдзэну щӀыщӏэвмыдзэну щӀыщӏамыдзэну
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзэу щӏэбдзэу щӏидзэу щӏэддзэу щӏэвдзэу щӏадзэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэу щӏумыдзэу щӏимыдзэу щӏэдмыдзэу щӏэвмыдзэу щӏамыдзэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэздзауэ щӏэбдзауэ щӏидзауэ щӏэддзауэ щӏэвдзауэ щӏадзауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзауэ щӏумыдзауэ щӏимыдзауэ щӏэдмыдзауэ щӏэвмыдзауэ щӏамыдзауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ щӏэздзэурэ щӏэбдзэурэ щӏидзэурэ щӏэддзэурэ щӏэвдзэурэ щӏадзэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ щӏэзмыдзэурэ щӏумыдзэурэ щӏимыдзэурэ щӏэдмыдзэурэ щӏэвмыдзэурэ щӏамыдзэурэ
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

подлежащэ СЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ ущӏызодзэ уащӏызодзэ
ар пщӏызодзэ щӏызодзэ фщӏызодзэ ящӏызодзэ
дэ
фэ фыщӏызодзэ фащӏызодзэ
ахэр пщӏызодзэ(хэ) щӏызодзэ(хэ) фщӏызодзэ(хэ ящӏызодзэ(хэ)
подлежащэ УЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыщӏыбодзэ сащӏыбодзэ
уэ
ар сщӏыбодзэ щӏыбодзэ тщӏыбодзэ ящӏыбодзэ
дэ дыщӏыбодзэ дащӏыбодзэ
фэ
ахэр сщӏыбодзэ(хэ) щӏыбодзэ(хэ) тщӏыбодзэ(хэ) ящӏыбодзэ(хэ)
подлежащэ АБЫ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыпщӏедзэ сыщӏедзэ сыфщӏедзэ сащӏедзэ
уэ усщӏедзэ ущӏедзэ утщӏедзэ уащӏедзэ
ар сщӏедзэ пщӏедзэ щӏедзэ тщӏедзэ фщӏедзэ ящӏедзэ
дэ дыпщӏедзэ дыщӏедзэ дыфщӏедзэ дащӏедзэ
фэ фысщӏедзэ фыщӏедзэ фытщӏедзэ фащӏедзэ
ахэр сщӏедзэ(хэ) пщӏедзэ(хэ) щӏедзэ(хэ) тщӏедзэ(хэ) фщӏедзэ(хэ) ящӏедзэ(хэ)
подлежащэ ДЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ ущӏыдодзэ уащӏыдодзэ
ар пщӏыдодзэ щӏыдодзэ фщӏыдодзэ ящӏыдодзэ
дэ
фэ фыщӏыдодзэ фащӏыдодзэ
ахэр пщӏыдодзэ(хэ) щӏыдодзэ(хэ) фщӏыдодзэ(хэ) ящӏыдодзэ(хэ)
подлежащэ ФЭ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыщӏыводзэ сащӏыводзэ
уэ
ар сщӏыводзэ щӏыводзэ тщӏыводзэ ящӏыводзэ
дэ дыщӏыводзэ дащӏыводзэ
фэ
ахэр сщӏыводзэ(хэ) щӏыводзэ(хэ) тщӏыводзэ(хэ) ящӏыводзэ(хэ)
подлежащэ АБЫХЭМ

Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
прямой дополненэ
сэ сыпщӏадзэ сыщӏадзэ сыфщӏадзэ сащӏадзэ
уэ усщӏадзэ ущӏадзэ утщӏадзэ уащӏадзэ
ар сщӏадзэ пщӏадзэ щӏадзэ тщӏадзэ фщӏадзэ ящӏадзэ
дэ дыпщӏадзэ дыщӏадзэ дыфщӏадзэ дащӏадзэ
фэ фысщӏадзэ фыщӏадзэ фытщӏадзэ фащӏадзэ
ахэр сщӏадзэ(хэ) пщӏадзэ(хэ) щӏадзэ(хэ) тщӏадзэ(хэ) фщӏадзэ(хэ) ящӏадзэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]э [дз]эр -- [дз]эхэр
Эргативнэ: [дз]э [дз]эм -- [дз]эхэм
Послеложнэ: [дз]экӀэ [дз]эмкӀэ [дз]эхэкӀэ [дз]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дз]эу [дз]эрауэ [дз]эхэу [дз]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]а [дз]ар -- [дз]ахэр
Эргативнэ: [дз]а [дз]ам -- [дз]ахэм
Послеложнэ: [дз]акӀэ [дз]амкӀэ [дз]ахэкӀэ [дз]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дз]ауэ [дз]арауэ [дз]ахэу [дз]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]эн [дз]эныр -- [дз]энхэр
Эргативнэ: [дз]эн [дз]эным -- [дз]энхэм
Послеложнэ: [дз]энкӀэ [дз]энымкӀэ [дз]энхэкӀэ [дз]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [дз]эну [дз]энырауэ [дз]энхэу [дз]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дз]эну [дз]энур -- [дз]энухэр
Эргативнэ: [дз]эну [дз]энум -- [дз]энухэм
Послеложнэ: [дз]энукӀэ [дз]энумкӀэ [дз]энухэкӀэ [дз]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дз]энууэ [дз]энурауэ [дз]энухэу [дз]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Бдзыуэ зыщӀыпӀэ щӀэгъэхуэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • щӏэдзэн: throw, cast, toss sth swh (inside), under sth
УРЫСЫБЗЭ
  • щӏэдзэн: бросить, кинуть кого-что-л. куда-л. (в помещение), подо что-л.
псалъафэ зэпыщӀахэр

Къурмакъейм щӀэдзэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: hold sth to sb’s throat (a knife)
     Урысыбзэ: приставить, поставить к горлу (нож)
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

МафӀэ щӀэдзэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: get sb into trouble, alarm
     Урысыбзэ: ввергнуть кого-л. в неприятность, тревогу
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/щӏэдзэн&oldid=5695417"